08-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kolomb Öncesi Amerika İlk Yerleşim
İlk yerleşim
Asya'dan göç
Asya'daki göçebe halkların bugün Bering Boğazı olarak bilinen bölgeden Amerika kıtasına geldikleri düşünülmektedir Amerika'daki yerli halklardan alınan mitokondri DNA örneklerinin Asya'dan göç eden topluluklarla benzerlik içerisinde olduğu gözlenmiştir Çağlar boyunca insanoğlu Kuzey Amerka'dan güneye doğru inecektir İlk insanın ne zaman Amerika'ya göç ettiği tam olarak bilinmemektedir İlk bilinen uygarlık olan Clovis uygarlığı günümüzden 13 bin yıl önceye dayanmaktadır Ancak 20 bin yıl yaşında olan arkeolojik kazı alanları bulunmuş ve Amerika kıtasına yerleşimin 40 bin ila 13 bin yılları arasında olduğu tahmin edilmektedir Bunun yanı sıra çok sayıda farklı göç yolunun varlığı iddia edilmiştir Kuzey ve Güney Amerika'da MÖ 14 000 yılına ait buluntular bulunduğundan bu tarihte yerleşimin tamamlandığı düşünülebilir Bilimadamları arasında ortaklaşılan bir teoriye göre Kuzeyden gelen Inuitler ve diğer halklar daha sonraki binyılda Sibirya ve Alaska üzerinden gelecek ve Kuzey Amerika'ya yerleşecektir
Tarih öncesi dönem
Göç veya göçlerden sonra ilk karmaşık uygarlığın çıkması için binlerce yıl geçmesi gerekecektir Böyle ilk uygarlık MÖ 5000'li yıllarda ortaya çıkar Amerika'daki yerli halklar avcı-toplayıcıydı Kıtada büyük imparatorlukların varolduğu dönemde bile kıtanın geneline bakıldığında hala avcılık-toplayıcıkla varlığını sağlayan uygarlık çoğunluktaydı Bu dönem 18 yüzyıla kadar sürecektir
Tarımsal gelişme
Amerika'nın ilk yerlileri tarım üretiminde ilerlemiş ve mısır hasadında ustalaşmışlardı Yerlilerce yetiştirilen diğer ürünler arasında patates, domates, kabak, biber, bezelye, ananas, tatlı patates, çikolata, vanilya, soğan, yer fıstığı, çilek, böğürtlen, papaya, avakado sayılabilir Dünyada bugün bilinen sebze ve meyvelerin üçte ikisi Amerika kaynaklıdır Yerli halklar ateşi keşfettikten sonr açok amaçlı olarak kullanmışlardır Doğal yangınların etkisini taklit etmek ve tarımsal arazi açmak için ormanlar yapay yangın çıkartılarak temizlenmiş, böylece hem bitkileirn kolay yetişebileceği tarımsal arazi ortaya çıkartılmış hem de ulaşım kolaylığı sağlanmıştır Böylelikle Kuzey Amerika'daki kolomb öncesi ovalar ortaya çıkmıştır Asya, Afrika ve Avrupa kadar yoğun olmasa da Amerikalı yerli halklar da büyükbaş hayvanlara sahiptiler Orta Amerika ve Meksika'da geyik evcilleştirilmiş , et ve süt ihtiyacı için kullanılmıştır And Dağlarındaki uygarlıklar aynı işlev için lama ve devegillerden alpakaya sahiptiler Burada domuz yetiştirilmiş, Orta ve Güney Amerika'da et kaynağı olarak iguana da tüketilmiştir 15 yüzyıla gelindiğinde mısır artık Meksika ve Missisipi'ye kadar yayılmıştır Patates İnkalara özgü olarak kalırken, çikolata ise Aztekler tarafından üretilmekteydi
Kaynak : Wikipedia
|
|
|