Divan Edebiyatı Divan Edebiyatı'nın Tarihsel Gelişimi

Divan Edebiyatı'nın tarihsel gelişimi
Divan Edebiyatı'nın ilk örnekleri 13 yüzyılda ortaya çıkmıştır Bu Edebiyat'ın ilk ürünlerini veren Hoca Dehhani'dir Horasan'dan gelip Konya'ya yerleşen Dehhani, özellikle İranlı şair Firdevsi'nin etkisinde şiirler kaleme almıştır
14 yüzyılda, Konya, Kırşehir, Niğde, Kastamonu, Sinop, Sivas, İznik, Bursa gibi kültür merkezlerinde şairler ve yazarlar Divan Edebiyatı'nın çağdaş örneklerini vermişlerdir Bu dönem eserlerin çoğunluğunu; kahramanlık hikayeleri, öğretici, eğitici ve dini yapıtlar oluşturmaktadır Bu dönemde, İran Edebiyatı'nda işlenen konular, Türk Edebiyatı'na girmeye başlamıştır Mesud bin Ahmed ile yeğeni İzzeddin'in 1350'de yazdığı "Süheyl ü Nevbahar", Şeyhoğlu Mustafa'nın 1387'de yazdığı "Hurşidname", Süleyman Çelebi'nin (1351-1422) "Vesiletü'n-Necat" başlığını taşımakla birlikte Mevlid adıyla bilinen ünlü yapıtı, İran Edebiyatı'nın etkisiyle yazılmıştır
Divan Edebiyatı, özellikle şiir alanında en parlak dönemini 16 yüzyılda yaşamıştır Bu dönemde, Bak ve Fuzül, Divan şiirinin en iyi örneklerini vermiştir
17 yüzyıla girildiğinde, Divan Edebiyatı'nın ulaştığı düzey, İran Edebiyatınınkinden geri değildir Divan şairleri, şiirlerinde fahriye denen ve kendilerini övdükleri bölümlerde, şiir ustalığının doruğuna çıkmışlardır Öğretici şiirleriyle tanınan Nabi ve bir yergi ustası olan Nef'i bu yüzyılın ünlü divan şairleridir Divan Edebiyatı, en özgün şairlerinden olan Nedim'in ve Şeyh Galib'in ardından, 18 yüzyılda bir duraklama dönemine girmiştir Daha sonraki şairler, özellikle bu iki şairi taklit etmiş ve özgün yapıtlar ortaya koyamamışlardır
19 yüzyılda, Divan Edebiyatı artık gözden düşmüş ve eleştiri konusu olmuştur Bu türü ilk eleştiren düşünür, Namık Kemal'dir Tanzimat'la birlikte, Türk Edebiyatı'nda Batı etkisinde yeni biçimler, konular denenmeye başlanmıştır Böylece, Divan Edebiyatı önemini yitirmiş; Tevfik Fikret, Mehmet Akif Ersoy ve Yahya Kemal Beyatlı ve bazı diğer şairlerin, Türk Edebiyatı'nda aruz ölçüsüyle (vezniyle) yazılan son şiirleri kaleme aldığı iddia edilse de zamanımızda da bu vezni kullanabilen şairler vardır

Kaynak : Wikipedia