Süleymanhüyüğü, Gülağaç |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Süleymanhüyüğü, GülağaçSüleymanhüyüğü, Türkiye Aksaray Bilgiler Nüfus 236 http://wwwyerelnetorgtr/koyler/koyphp?koyid=265333 (2000) Posta Kodu 68900 Alan Kodu 0382 Yönetim Coğrafi Bölge İç Anadolu Bölgesi İl Aksaray İlçe Gülağaç Süleymanhüyüğü, Aksaray ilinin Gülağaç ilçesine bağlı bir köydürKöyün tarihi hakkında yapılan araştırmalar neticesinde köyü kuran AVANGIZOĞULLARI OGUZ TÜRKLERİnden BAYAT kolunudan gelir BAYATLAR Oğuzların 24 boyundan biridirOğuzların soylu sayılan Bozok kolu içerisinde yer almışlardırOğuz Han'ın altı oğlundan olan Gün Han oğlu Bayat'tan geldikleri sanılmaktadırXIyy öncesinde Siri Derya ırmağı kenarında yaşıyorlardıBir kısmıda bu nehrin kuzeyini yurt tutmuştuXIIIyy daki Moğol istilası sırasında öteki Türk boyları gibi Bayatlarda Anadolu ve Suriyeye göç ettilerSuriye den de Anadoluya göç edenler hayvancılık nedeniyle yazları Anadoluda kışları Suriye tarafında geçirmeye başladılarBu göç nedeniyle gelip gidenlere ŞAM BAYATlılar olarak adlandırıldılar 17 yüzyıl da Şambayadı kolundan bazı oymaklar Karaman yöresine yerleşmiş,bir bölümüde Adanaya göç etmiştir 15 ve 17 yüzyıllarındaki Osmanlı kayıtlarında Orta ve Batı Anadoluda Bayat adlı 42 yer kayıtlara geçmiştir Bayat'lar büyük şahsiyetler çıkarmış boyların başına gelir Oğuzların büyük manevi şahsiyeti Dede Korkut (Korkut Ata) Bayat'tan olduğu gibi, büyük şair Fuzuli' de Şambayatı boyuna mensupturİran seferleri ve onu izleyen Avusturya seferleri, hızlı nüfus artışının görüldüğü ve işsiz genç sayısının çoğaldığı XVI Yy sonlarında, Celali İsyanlarına yol açar Celaliler şiddetle ezilir, onbinlerce kişi İran'a kaçar Bu büyük ayaklanmalar sonucu Sivas'tan Kütahya ve Afyon'a değin Orta Anadolu ve Çukurova, belini doğrultamayacak biçimde çöker Çukurova'nın büyük kısmında 19yüzyılın ikinci yarısına kadar bir daha ekim yapılamaz Anadolu'nun başka yerlerinde de tarım alanları boşalır Osmanlı Devleti bu boşalan yerleri "şenlendirmek" amacıyla 1691 yılında geniş çapta bir göçebe yerleştirme hareketine girişir Böylece, aynı zamanda göçebe-yerleşik çatışmasının azalacağı ve göçebelerinin "Celaliler'e" karışıp karışıklıklar çıkartmalarının önleneceği umulur Osmanlı belgelerinde, göçebelikten yerleşikliğe geçişe, "Türkmenlik' dan çıkma" denilir Anadolu'da birkaç yüzyıllık dönem içinde, pek çok Türk boyu yerleşerek "Türkmenlik'ten" ÇIKMIŞ, tarım köyleri kurmuştur 16 yüzyılda belli başlı tam göçebe toplulukları olarak kışları Halep civarında, yazları uzun yayla ve Sivas güneyinde geçiren Halep Türkmenleri ,Mardin Güneyinden gelip Erzurum ve Erzincan'da yaylaya çıkan Bozulus ve Amik ovasıyla Çukurova ovasında konaklayan Dulkadirlilerin bir bölümü görülür 17yüzyılda bu tam göçebe boylar arasında dahi kendiliğinden yerleşikliğe yönelenler olur Hatta bazı boylar köylüleri oturdukları köyden kovarak yerlerine kendileri geçerler 1691 de "Türkmenlikten Çıkarma" kararı alınınca, Bozulus'a orta ve Batı Anadolu da toprak sağlanır Kırşehir ,Nevşehir, Akşehir, Ilgın, Afyon, Kütahya, Balıkesir, Saruhan-Aydın, Isparta ve Denizli çevresine çeşitli Bozulus oymakları yerleştirilir Yerleştirmede bir köye tek bir oymağı değil bir oymağı bölerek üç dört ayrı oymağı yerleştirmeye dikkat edilir Böylece, boy örgütlenme ve dayanışmasını yok etme amacı güdülür Kabilenin yeniden toplanıp göçebeliğe geçmesi, dağılma sonucu güçleşir Gerçekten Batı ve Orta Anadolu daki bu yerleştirme, genellikle , başarılı olur AVANGIZOĞULLARI da Çukurova da ŞAMBAYAT ta ilk konaklayan TÜRKMENLERdendir Aşirettten bir bölümü Karaman ın Şambayat mahallesini bir bölümüde şu anda köyün karşısında bulunan DÜĞÜZ köyünde konaklamışlar Bunlar ALİ SARVAN ve KİRLİ İBRAHİM adında iki kardeştirKİRLİ İBRAHİM Düğüz köyünden bir kıza aşık olur ve onu alıp HASAN DAGI etrafında yaşayan bir yörük çadırına sıgınır kız doğum esnasında vefat ederKızın yakınları ALİ SARVAN ve KİRLİ İBRAHİMİ bulup yanlarına yerleşmeleri konusunda ikna ederler Önce düğüz köyünde kalırlar Köyün kurulu bulunduğu yere Düğüzlüler KARŞI derlermişBurada deve dikenleri ve otlakların bol olmasından dolayı AVANGIZOĞLULLARI KARŞIYA yerleşmeye karar verirlerBilinenin aksine DÜĞÜZ ve SÜLEYMAN HÜYÜĞÜ köyleri arasında kalan topraklar bol su ve sazlıklarla kaplıydı Arazilerin büyük bölümü Süleyman ,Hamdi ve Vehbi adında Düğüz ve NEVŞEHİR de yaşayan şahıslara aittiKöye yakın mevkide bulunan HÜYÜK te SÜLEYMAN adında bir şahıs vefat ederSÜLEYMANIN ÖLDÜĞÜ HÜYÜK anlamıda söylenmeye başlanmış ,bir süre sonrada SÜLEYMAN HÜYÜĞÜ olarar dilimize yerleşirSüleymanın buraya yerleşen AVANGIZOĞULLARIyla savaşıp onları kovdugu gerçek dışıdır Şu anda köyde yaşayan Bektaşlar, Köseler, Dervişler ve Çavuşlar kabilelerinin ataları KİRLİ İBRAHİM ve ALİ SARVAN dır Daha sonraları köye Nevşehir ve Adana' dan başka aileler gelip yerleşmiştirKöyün toprakları Hitit, Roma ve Bizans İmparatorluklarından sonra Anadolu Selçukluları , Karamanoğulları ve Osmanlı Devleti elinde kalmıştır Köy Kurtuluş Savaşı sırasında işgale uğramamıştırKöyde eski kuyular Ermeni mezarları ve HÜYÜK ten başka gün yüzüne çıkan önemli bir tarihi eser yoktur Yaklasık 40 sene önce köylülerden birkaçı avrupaya çalişmaya giderlerAslında bu gidiş köyün kaderini belirlemiştir Çünkü köyde avrupaya gitmeyen aile çokturÖzellikle Yurtdışında Hollanda ,Avusturya İsviçre ,Fransa ve Almanya'da yurtiçinde de Ankara,Adana,İzmir,Karaman,Hacıbektaş gibi yerlerde yaşayan SÜLEYMANHÜYÜK lülerde vardır Kaynak : Wikipedia |
|