Afşar Boyu Afşar Boyunun Tarihi

Afşar boyunun tarihi
Afşarlar, Orta Asyada iken, Dede Korkut destanlarında Oğuzeli diye geçen Sir-Derya bölgesinde yaşamışlardı Büyük göç ile birlikte Huzistan yoluyla bir grup da Irak, Suriye yoluyla Anadolu'ya gelmişler, bu arada İran, Irak Suriye, Afganistan ve Azerbaycan'a da yayılmışlardır Afşarlar, Oğuz'un öteki torunları Kınıklar ve Kayılar gibi devlet kurmuş, büyük hükümdarlar ve sülaleler yetiştirmişlerdir Karamanoğulları, Akkoyunlular, Aksungurlular, Özeroğulları, Sırkıntıoğulları, Karsantıoğulları, Küçük Ali Oğulları ve Kozanoğulları gibi, Afşarlardan kurulu, ya da onların güçlü desteği ile yaşamış sülaleler de bulunmaktadır Önceki inçlarıla İslamın değişik mezhep ve anlayışlarını harmanlayan avşarlar Türkmenlerdir Gazneli Mahmut zamanında Oğuzlar'a Türkmen denmeye başlanmıştır Afşarlar Türk tarihinin farklı aşamalarında kendilerinden söz ettirmişlerdir Bu aşamalar aşağıdaki maddelerde toplanabilir
Anadolu coğrafyasında;

Musul Atabeyleri diğer adı Zengiler Musul ve Halep yöresine egemen olmuşlardır
Şumlaoğulları İran'ın Huzistan bölgesinde hakimiyet kurmuşlardır
Karamanoğulları Beyliği Avşar boyunun Karamanlı kolundandır
Alaiye Beyliği Karamanoğulları sülalesinden gelen beyler tarafından kurulmuştur
Germiyanoğulları Beyliği (Alişiroğulları diye de bilinir) Malatya yöresinden Kütahya'ya gelerek yerleşmişlerdir
İnançoğulları Denizli yöresinde kurulmuştur
Dulkadiroğulları Son yapılan tetkiklere göre Avşar boyuna mensupturlar
Aydınoğulları Beyliği Avşar olabileceği düşünülür (Osmanlı arşivlerinde Aydınlı aşireti, Avşar olarak kayıtlıdır)
Saruhanoğulları Beyliği Avşar boyunun Saruhanlı kolundandır
Sevindik Han Beyliği Erzurum-Kars civarında kurulmuştur

İran coğrafyasında;

Nadir Şah ve İran'da Avşar Devleti Safeviler devrinde, Fars ve Huzistan'da ki Avşar oymaklarından bir kısmının Azerbaycan ve özellikle Urmiye havalisine gelip yerleştikleri tahmin edilmektedir Afşarlar Safevi devletini kuran 7 Türk kabilesinden biridir Horasanda ki Afşarların Kırklu oymağına bağlı Nadir Şah'ın Azerbaycan tarihine çok önemli katkıları olmuştur Afşar hanedanlığı Nadir Şah öldürüldükten sonra zamanla karışıklıklar içinde yok olmuştur
Karabağ Hanlığı Civanşir Avşarları tarafından kurulmuştur
Urmiye Hanlığı Urmiye, halen İran'da "Avşarların şeheri" diye bilinir
Erdebil Hanlığı Beyliğin kurucuları Saruhanbeyli Avşarlarıdır

Avşarlar; nihayet, 18 yüzyıl ve 19 yüzyılda ve özellikle Anadolu'nun güney bölgelerinde Bozdoğan, Melemenci, Sırkıntı, Kırıntı, Karsantı, Cerit gibi Türkmen boylarıylaOsmanlı Devleti'nin iskan politikasına karşı Dadaloğlu tarafından ölümsüzleştirilmiş direnişleri ile de kendilerinden söz ettirmişlerdir
Anadolu Avşarları'nı iki gruba ayırmak mümkündür Birinci grup, Selçuklular zamanından itibaren Anadolu'nun çeşitli illerine dağılmış, çok eskiden yerleşik hayata geçmiş olan gruptur Karamanoğulları gibi
İkinci grup ise, 1865 yılına kadar, güney Anadolu'da göçebe hayat sürmekte iken, bu tarihten sonra yerleşik hayata geçen Afşarlardır
Türklerin tarihi coğrafyası içinde pek çok yer bu ismi taşımaktadır Ayrıca yaygın bir soyadı olarak günümüze kadar gelmiştir
Balkanlar'da da Avşar boyuna mensup insanlar vardırBu aileler Karamanoğulları Beyliğinin Osmanlı tarafından ortadan zorla kaldırılmasıyla birlikte 15 16 17 ve 18 yüzyılda sürgün yoluyla Konya, Karaman,Adana,Mersin, Yozgat ve Sivas civarından gönderilip toplu şekilde yerleşmişlerdirBulgaristan'da Kırcaali ve Hasköy bölgesinde toplu, Makedonya, Kosova yine Bulgaristan'da Deliorman ve Yunanistan'da Dimetoka civarında dağınık şekilde yaşarlarBuralarda yaşayanlar arasında alevi inancını sürdürenlerde vardır
Anadolu'daki en güçlü Türkmen aşireti olduğu ve Devlet yönetmiş sayılı aşiretlerden olduğu kayıtlarda yer alan Afşarlar (Avşarlar), İran Devletinin başına Safevilerden sonra geçen ikinci Anadolu kökenli Türk-Alevi-İslam Aşiretidir Sonuçta Oğuz boylarından biri olan ve Anadolu'nun Türk-İslamlaştırılmasında büyük rol oynayan ancak islamı hiç bir zaman arap emevileri gibi algılamamış tarih boyunca buna karşı durmuşlardır Bu aşiret geniş bir bölgenin tarihinde belirleyici unsur olmuştur

Kaynak : Wikipedia