Tezhip

Tezhip (Osm: Tezhib) kelimesi, Arapça zeheb (altın) kökünden türemiş olup, 'altınlamak' anlamına gelir Çoğulu olan "tezhibat" "altınlama süslemeler" demektir Tezhip günümüzde daha çok İslam kökenli kitap bezeme sanatlarına verilen addır Tezhip sanatını icra edenlere ise müzehhip adı verilir
Tezhip ile Minyatürü karıştırmamak gerekir Minyatür daha çok tasvire dayanır Bitki, hayvan, insan ve/veya mekan tasvirleri içerir Minyatürler yapıldıkları dönemin sanat anlayışı ile koşut olarak, genellikle iki boyutlu olarak yapılmış tasvirlerdir Tezhip ise basit bir anlatımla çoğunlukla stilize edilmiş bitki formları ya da desenlerden oluşan kimi zaman simetrik tasarımlardır
Günümüz Türkiye'sinde tezhipte oldukça tutucu, "klasik yaklaşım" denilen bir akım vardır Klasik yaklaşım, tarih boyunca yaratılmış ve kullanılmış formlar ve desenleri yinelemek, form ve desenlerin ana yapılarını bozmadan değişik kompozisyonlarda kullanmaktir
Buna karşın, bazı tezhip sanatçıları ise klasik form ve desenleri kendi görüş ve algılarına göre değiştirerek degişik kompozisyon ve malzemelerle daha özgür bir yaklaşım tarzı kullanmaktadırlar
Zaman içinde unutulmuşluğa terkedilmiş bu zarif ve zor sanat, son 10 yıl içinde bu sanata gönül veren çeşitli grup ve kişilerce canlandırılmıştır Günümüzde Türkiye'deki pek çok üniversitede "tezhip bölümleri" yetenekli sanatçılar yetiştirmektedir
Eski sanatçılara bir kac örnek vermek gerekirse, ilk akla gelen isimler Rikkat Kunt ve Ülker Tansı olacaktır
Hat ve cilt sanatlarında altınla yapılan tezhibe halkari denir Rum ve Hatay üsluplarında, kitapların zahriye, hatime, başlık, serlevha, mihrabiye kısımları tezhiple süslenir Küçük yıldız ve çiçeklere nokta, geometrik olanlara mücevher, altıgenlere şeşhane, beşgenlere seberk denir Kur'an'da secde ayetlerine denk gelen yerlerde vakıf gülü, hizip gülü, cüz gülü bulunur Varakçı ve cetvelkeş denilen ustalar vardır Kalemfırça, zehmühre, boyalar müzehheplerce sıkça kullanılan aletlerdendir



Kaynak : Wikipedia