Petrol-Gıda Programı İşleyişi

İşleyişi
Petrol karşılığında Gıda programı 1996 yılı Aralık ayında başladı ve ilk gıda sevkiyatı 1997 yılı Mart ayında Irak'a ulaştı Irak'a karşı uygulanan ambargo o kadar şiddetliydi ki 26 milyon Iraklının yüzde atmışı bu gıda sevkiyatları sayesinde hayatta kalabiliyordu Irak'ın satmış olduğu petrolün karşılığı doğrudan Irak hükümetinin eline geçmiyordu Para, BNP Paribas Bankasındaki bir hesaba yatırılıyor, buradan önce Kuveyt hükümeti savaş tazminatları için bir kısmını alıyor, diğer bir kısmına da Irak'daki Birleşmiş Milletler faaliyet masrafları için alıkonuluyordu Kalan para Irak hükümetine devrediliyor ve izin verilen malların alınması için harcanıyordu Irak hükümeti ambargo hükümleince izin verilen malları satın akabiliyordu Özellikle gıdalar ve gıda hammaddeleri çok hızlı bir biçimde satına alınabilse de basit bile olsa işlenmiş ürünlerin sevk edilmesi aylarca sürüyordu İhtiyaçlar yakıcı bile olsa biyolojik, kimyasal veya nükleer ***** yapımında kullanılabilecek ürünlerin satın alınması kesinlikle yasaktı
İstatistikler
Program kapsamında 65 milyar dolar değerinde Irak petrolü dünya pazarına satılmıştır Bu satıştan elde edilen yaklaşık 35 milyar dolar Irak halkının temel ihtiyaçlarının karşılanması için Irak hükümetine kalmıştır Önemli bir meblağ Kuveyt'e savaş tazminatı olarak verilirken, Irak'da kitle imha *****ı araştırması yapan BM görevlilern giderleri de bu kaynaktan karşılanmıştır Petrol gelirlerinin dağılımı şu şekilde olmuştur:

%30 (yaklaşık 20 milyar dolar) Kuveyt'e savaş tazminatı olarak
%13 (yaklaşık 85 milyar dolar) ABD ve İngiltere himayesinde merkezi Irak yönetiminin denetiminden ayrı olarak oluşturulan Kuzey Irak yönetimine
%3 (yaklaşık 2 milyar dolar) Irak'da görev yapan Birleşmiş Milletler personelinin masrafları için
%54 (yaklaşık 35 milyar dolar) Irak hükümetine gıda ve ilaç satın almak için kalmıştır

Satınalım sürecinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin onayı gerekmekteydi Sunulan satınalım taleplerinin neredeyse yarısı özellikle ABD ve İngiltere tarafından veto edilmiş, bu durum Irak'da bulunan Birleşmiş Milletler insani yardım programı başkanı Denis Halliday'in ve yerine gelen Hans van Sponeck'in istifa etmesine sebep olmuştur Dünya Gıda Programının Irak sorumlusu Jutta Burghardt da benzer gerekçelerle istifa etmiştir
Irak'ın sattığı petrolün çoğu Rusya tarafından alınmış, Rusya'yı Fransa takip etmiştir

Kaynak : Wikipedia