İbnülemin Mahmut Kemal İnal

İbnülemin Mahmut Kemal İnal (1870-1957) Türk yazar, tarihçi, edebiyat tarihçisi, müzeci ve mutasavvıf
1870 yılında İstanbul'da doğmuştur Babası Mühürdar Mehmed Emin Paşa'dır Şehzade Rüşdiyesi'ni bitirdikten sonra bir süre Mülkiye ve Hukuk Mekteblerine devam etmiş, rahatsızlığı sebebiyle buraları bitiremeden ayrılmış, özel hocalar ile medrese derslerine devam ederek kendini yetiştirmiştir Uzun yıllar boyunca Sadrazam Said Paşa'nın sır katipliğini yapmış, Sadaret Mektub Kaleminde başladığı memuriyet hayatına Teftiş-i Islahat Komisyonu Başkitabeti'yle devam etmiştir 1909 senesinde Sultan II Abdülhamit'in hal'inden sonra saraya verilmiş olan jurnalleri tasnif ve imha ile görevlendirilen komisyonun başına getirilmiş ve bu sıfatla Yıldız Sarayı evrakını inceleme imkanını bulmuştur 1914'te Evkaf-ı İslamiye Müzesini (şimdiki adıyla Türk ve İslam Eserleri Müzesi) kurmakla görevlendirilmiştir 1916'da Şura-yı Devlet azalığına, 1921'de Osmanlı devletinin resmi yayın organı olan Takvim-i Vekayi gazetesi müdürlüğüne, 1922'de Divan-ı Hümayun Beylikçiliği'ne atanmıştır İstanbul Hükümeti yıkılınca Bab-ı Al'deki görevi sona ermiştir
1923'de Tarih-i Osman Encümeni azalığına seçilmiş, Mayıs 1924'de Vesaik-i Tarihiye Tasnif Encümeni'nin başına getirilmiştir İbnülemin Mahmud Kemal İnal'ın başmemur unvanıyla başkanlığında tasnıf başlamış ve Mayıs 1926 senesine kadar devam etmiştir Bugün Osmanlı Arşivi'nde İbnülemin'in kendi adıyla zikredilen katalog 29 ciltten oluşmaktadır ve orijinal haliyle araştırmaya açıktır Hazine-i Evrak 1927'de Başvekalet Osmanlı Arşivi'ne devredilince Tasnif Heyeti lağvedilmiş, İbnülemin'in buradaki görevi de sona ermiştir Aynı yıl kurucularından olduğu İslam Eserleri Müzesi'nin müdürlüğüne tayin edilmiş, 1935'de emekli oluncaya kadar bu görevde kalmıştır İbnülemin Mahmud Kemal İnal, bu görevlerin yanı sıra Kütüphaneler Tasnif İşleri Müşavirliği ile İslam Ansiklopedisi Müşavirliklerinde de bulunmuştur
Yaşamının son dönemlerinde Vefa'daki evi muhafazakar fikir adamları ve şairler için bir tür meclis niteliğini kazanmış, İbnülemin'in son devir Osmanlı erkan ve ricali hakkındaki olağanüstü geniş malumatı ve kendine özgü fikirleri kendisinden genç kuşakların mensuplarınca da takdir edilmiştir 1930'da yayımlanan Son Asır Türk Şairleri adlı eseri, son dönem Osmanlı entelijensiyası hakkında benzersiz zenginlikte bir gözlem ve anekdot hazinesidir 1940-1953 arasında 14 cilt olarak yayımlanan ve son 37 Osmanlı sadrazamının ayrıntılı terceme-i hallerini içeren Osmanlı Devrinde Son Sadrıazamlar, modern Türk tarihçiliğinde eşi bulunmayan bir siyasi vukuf ve psikolojik hikmet abidesidir Ancak İbnülemin'in kullandığı son derece ağdalı, hatta eksantrik Osmanlıca, her iki eserin hakettikleri etki ve yaygınlığa ulaşmalarını bir ölçüde engellemiştir
1953 yılında, hayatı boyunca topladığı kitap, yazı ve levha koleksiyonunu ve yirmi dosya kadar tutan vesikalarını İstanbul Üniversitesi'ne bağışlamıştır 1957'de İstanbul'da vefat eden İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Merkez Efendi Mezarlığı'na defnedilmiştir

Kaynak : Wikipedia