Floransa Geç Ortaçağ Ve Rönesans

Geç Ortaçağ ve Rönesans
Veba, Savaş ve İç Huzursuzluk
14 yüzyılın 40'lı yıllarındaki Ortaçağ'da veba ve açlık çok büyük zararlara yol açmıştır ve kısmen başarı sağlanamayan son savaşlar ve ekonomideki tatmin edici olmayan durum nedeniyle Grandi'ler (soylular) ve Popolo'lar (halkçılar) arasındaki ayaklanmalar yeniden patlak vermiştir Bu karmaşaya bir son verilmesi için Atina dükü VI Walter von Bienne 1342'de koruyucu ve muhafız birliğinin yüzbaşısı seçilmiştir O, öngörüşlü, cömert ve hırslı bir adamdı; barış ve ona büyük popülerlik kazandıran adalet politikasıyla hükümdarlığına başlamıştır
Fakat Walter, kendisini güvence altına aldığına inanır inanmaz Floransa genelinde kral olarak kabul görmeyi başarmıştır Podesta'lar ve capitano'lar Walter'in hainliğini kabul ederken o, Guelfo'ları görevlerinden uzaklaştırdı, priori'lerin işlevlerini zayıflattı, halkı *****sızlandırmıştır Bunun üzerine Arezzo, Volterra, Colle, San Gimignano ve Pistoia'nın hükümdarlığını kabul etmiştir Hepsi dizginsiz ve kaba Fransızlardan oluşan korumalarının sayısını 800'e yükseltti Koyduğu baskıcı vergiler ve tüm muhaliflerine karşı zalimliği ve Pisa ile yapılan yetersiz anlaşmalar yüzünden Walter'in hükümdarlığına karşı sert bir nefret oluşmuştur Popolo'ları ortadan kaldırmadığı için, grandi'lerin özgürlüklerini kısıtladığı için ve arti grubuna (zanaatkarlar) müdahalede bulunduğu için Grandi'ler hayal kırıklığına uğramış durumdaydı Walter'e karşı bir sürü başarısız komplolar düzenlenmiştir Walter, Antonio degli Adimari tarafından düzenlenen bir komployu açığa çıkarmıştır Antonio degli Adimari'yi sarayına çağırtıp tutuklattı Yönetimde bulunan 300 vatandaşı onlara danışmak bahanesiyle mahkemeye çağırtmıştı, ama onlar hainlik kokusu sezdikleri için oraya gitmeye karşı çıktılar 26 Temmuz 1343'te bu karşı çıkış *****lı ayaklanmaya dönüşmüştür; vatandaşlar dükün tahttan çekilmesini talep ederek onu saraydan kovmuştur Komşu şehirler Floransalılara yardıma geldiler PodestÃ* ihraç edildi ve on dört kişilik balia (yönetim) oluşturuldu Dük, Admiri'nin ve diğer tutukluların serbest bırakılması ve korumalarının çoğunun halkın en aşağı tabakası tarafından öldürülmesi dayatma görmüştür Teslim edilmeleri istenen önemli adamlarının üçü kelimenin tam anlamıyla parça parça doğrandığından, sonunda 1 Ağustos'ta tahtan inmek zorunda kalmıştır Yoğun güvenlik altında birkaç gün yolculuk etti ve on dört kişi onun yönergesini feshetmiştir
Dokumacıların isyanı
Kral, savaş sırasında oldukça dikkatli bir tavır sergilemiştir Seçimlere izinsiz müdahaleler sonucunda Lapo da Castiglionchio ve Piero delgi Albizzi tarafından yönetilen Parte Guelfa'ya tekrardan önem verilmeye başlanmıştır Parte'ye karşı bir tutum sergileyen Salvestro de' Medici, Gonfaloniere'ye (adalet işlerini yürüten sancaklar) yaptığı entrikalara rağmen seçilmiştir ve "ammonizioni"nin kaldırılması için bir yasa önerisinde bulunmuştur, daha sonra bu yasa 18 Haziran 1378 yılında kabul edilmiştir Fakat halk Parte'lerin gücünü kırmak için 21 Haziran 1378 tarihinde isyan etmiştir Albizzi ve diğer soyluların evleri ateşe verilmiştir Halk daima arti minori'lerin (kuyumculuk, seramik, oymacılık gibi ikincil sanatlar ile uğraşan grup) daha fazla ayrıcalık istemesinden huzursuzdu Zanaatkarlar, arti maggiori'lere (mimarlık, resim ve heykel gibi ana sanatlar ile uğraşan grup) karşı eylemlerinde ısrar etmekteydiler Özellikle de dokumacıların kendi haklarını savunmalarını zanaatkarlar desteklemekteydi Dokumacılardan oluşan büyük bir grup halk yönetimini kurmak ve Signoria'yı (senyörlük) yıkmak için şehir dışında toplanmıştır Popolo minutolar'ın (feodal devirden kalan çeşitli asilzadeler tarafından oluşturulan bir grup) yönetime katılmasını ve kendilerinin de yönetimde yer almalarını istemekteydiler Bu nedenle dokumacılar kendilerine Tommasso Strozzi'yi sözcü olarak belirlemiştir Şatolarda bulunan halk Michele di Lando adındaki kişiyi dokumacıların başkanı olarak belirledikten sonra Michele di Lando bütün bu karışıklığa bir son vermiştir Di Lando bir günlüğüne de olsa Floransa'nın yöneticisi olmuştur Bu kısa zamanda anayasada bazı değişiklikler yapmıştır Üç yeni lonca oluşturulmuştur Yeni oluşturulan loncalardan sonra yeni lonca temsilcileri atanmıştır Atanan lonca temsilcilerinin üçü, arti maggiori'den (resim, mimarlık, heykel gibi ana sanatlarla uğraşan grup), üçü arti minori'den (kuyumculuk, seramik, oymacılık gibi ikincil sanatlar ile uğraşan grup) ve üç tanesi de yenilerden oluşmaktaydı Oluşan bu her sınıf için adalet işlerini yürüten sancaktarlar (Gonfaloniere di Guistizia) seçilmiştir İlk sancaktar ise Michelle di Lando olmuştur Dokumacılar bu durumdan memnun olmayarak karışıklık çıkardılar ve alt sınıfların dışlanmadığı yeni bir yönetim istediler Halkın ayaklanmasını engellemek için çoğu grandi ve Piero degli Albizzi suçlamalar neticesinde infaz edilmiştir Çoğu kişi de yakılarak öldürülmüştür Bu huzursuzluk ortamı sermayenin kötüye gitmesine neden olarak işsizliği ve sefaleti arttırmıştır 1382 yılında Loncalar kötü giden durumu bir dereceye kadar düzeltmiştir Lonca temsilcilerinin (Pirioren) yarısı ve adalet işlerini yürüten sancaklar (Gonfaloniere) tarafından tekrardan yeni bir anayasa belirlenmiştir
Bu arada cumhuriyet dış işlerindeki pozisyonunu koruyarak 1383 yılında teğmen Karl von Durazzo'nun mirası ile Arezzo'yu geri kazanmıştır Gian Galeazzo Visconti Kuzey İtalya'nın büyük bir bölümünü ele geçirdikten sonra, 1390 yılında yapmış olduğu entrikalar ile Pisa ve Siena şehirlerini ele geçirmiştir Sadece Floransa, Hawkwood'un 7000 kişilik ordusu ile Gian Galeazzo Visconti'ye karşı savaş açmıştır
1392 ve 1397 yılları arasında Gian Galeazzo Visconti ile yapılan savaşlarda Floransa şehri, başarı elde ettiyse de Visconti Pisa Siena ve Perugia üzerinden Toskana bölgesine hakim olmuştur Hawkwood'un ölümünden sonra Floransa, Kral Rupert'in yardımını almıştır, fakat kralın orduları bozguna uğratılmıştır ve Milanolular Floransa'ya doğru ilerlemek isterken, Gian Galeazzo Visconti ölmüştür Visconti'nin ölümünden sonra toprakları oğulları ve Condollieriler'i arasında paylaştırılmıştır Bu arada Pisa şehrini Giovanni Maria Visconti yönetmekteydi Papaz IX Bonifatius ile Floransalılar, aralarında bir birlik oluşturarak Perugia ve Bolonya'yı tekrar ele geçirmek istemiştir Bu birlik başarılı bir şekilde oluşturuldu; fakat Papaz IX Bonifatius amacına ulaşır ulaşmaz anlaşmayı bozarak Floransalıları hayal kırıklığına uğratmıştır Floransalıların Pisa şehrini tek başlarına ele geçirme isteği ise başarısızlık ile sonuçlanmıştır Gabriele Maria Fransız Kraliyeti'nin korumalığına girmiştir Sonuç olarak Pisa şehrinin parayla satılmasına karar verilerek, 1405 yılında Floransa, Pisa'yı 260000 Florin karşılığında satın almıştırKaynak
1378 Ağustos Olayları
Yeni hükümet ile ciompiler ütopik taleplerinin yerine getirilmemesinden dolayı birkaç hafta içinde hayal kırıklığına uğramış, küçük loncalar ve ciompiler arasında çıkar çatışması çıkmıştır 31 Ağustos'ta Piazza della Signoria önünde toplanmış olan büyük bir ciompi grubu büyük ve küçük loncaların oluşturduğu kuvvetler tarafından fazla bir çaba sarf etmeden sürülmüşlerdir İsyan sona ermiş, ciompiler tarafından oluşturulmuş olan lonca feshedilmiş ve Salvestro de' Medici'lerin düşmesinden sonra dört yıl içerisinde üst yönetim yeniden büyük loncaların eline geçmiştir
Benzer İsyanlar
Ciompi isyanı, 14yylın ikinci yarısında, kara ölüm (1347-1353) olarak adlandırılan veba salgınından sonra, hak sahibi olmayan grupların yaşam koşullarını iyileştirmek amacıyla meydana gelen ilk ve son ayaklanma olmamıştır Buna benzer diğer ayaklanmalar, Fransa'da meydana gelmiş olan Jacquerie Ayaklanması (1358) ve İngiltere'de görülen olan Jack Cade ayaklanmalarıdır
Toskana Dukalığı'nın başkenti olarak Floransa
Medici Hanedanlığı, Gian Gastone de' Medici'nin 1737 yılında ölümüne kadar Toskana'da hüküm sürmüştür Daha sonra büyük dukalık, Loren'in dükü Franz Stephan'ın eline geçmiştir 1753 yılına kadar krallık ile yönetildikten sonra yönetimi, Avusturya hanedanı Maria Theresia'nın oğlu Peter Leopold devralmıştır; böylece Floransa, Avusturya Habsburg Hanedanlığı hakimiyetine girmiştir Napolyon Savaşları sırasında Habsburg-Loren Grandükü III Ferdinand tahtı ele geçirmiştir Toskana 1808 yılında Fransız İmparatorluğu tarafından ilhak edilmiştir Floransa, 1809 yılında Etrurya (Etrurien) Krallığı'na başkentlik yapmıştır; fakat 1814 yılında Napolyon'un düşüşünden sonra, Ferdinand tekrar yönetimi ele geçirmiştir 1833 yılında Ferdinand'ın ölmesinin ardından yönetimi II Leopold devralmıştır 1848 yılında Floransa'da liberal devrimcilik hareketi başladığı sırada Leopold bir anayasa kabul etmiştir Fakat kabul edilen anayasa karşıtlıklara neden olmuştur 1849 yılında Grandük Avusturya koruması ile geri dönmüştür 1859'da Fransızların ve İtalyanların Lombardiya bölgesinde Avusturya üzerindeki zaferlerinden sonra Floransa'daki devrim sonucu Leopold, sınır dışı edilerek Toskana, Sardinya-Piemonte Krallığı tarafından ilhak edilmiştir
İtalya'nın kısa süreli başkenti olarak Floransa ve sonrası
1865 ve 1895 yılları arasında Floransa, büyük bir kentsel yenileme ve yapılanma içerisine girmiştir Kısa süren başkentlik süresi boyunca (15 Eylül 1864 yılından 20 Eylül 1870 yılına kadar) olaylara yön veren bir şehir konumuna gelmiştir Mimar Giuseppe Poggi, Poggi Planı adı altında yaptığı modernleşme çalışmaları ile şehir Ortaçağın önemli şehirlerinden biri olmuştur Böylece şehir gelişmiştir; ayrıca su baskınları için yapılan korumalar Poggi tarafından sağlamlaştırılmıştır Yine bu bağlamda Poggi, şehrin kuzeyinde yer alan şehir duvarını yıkmıştır Arno nehrinin güneyinde yer alan manzara yolunu "Viale dei Colli", egzersiz alanı, tren istasyonu ve mezbahana inşa ederek fabrika bacaları için filtreler yapmıştır Mayıs 1865 yılında başlanan inşa çalışmaları 5 yıl sürmüştür Şehrin kurulumunu hızlı bir şekilde yapmak için kamusallaştırmaya gidilmiştir Eski şehir kapıları civarında bulunan büyük alanlara burjuvazilerin ikamet etmesi sağlanmıştır Viale dei Colli manzara yolunun en yüksek noktasına yabancı turistlerin de ilgisini çeken Pizzale Michelangelo adında manzara noktası oluşturulmuştur Piagentina, San Jacopino gibi yeni mahalleler oluşturulmuştur 1869 yılında Mercato Vecchio adındaki büyük şehir pazarının yenilenmesi amaçlanmıştır Fakat durgunluk ve kriz atmosferi projenin durmasına neden olmuştur Durgunluk ve kriz atmosferi kısa sürede atlatıldıktan sonra, eski şehrin ortasında modern merkezler oluşturulmuştur 2 Nisan 1885 yılında proje kapsamında yeni merkezlerin oluşturulacağı alanları, ilgili halk hızla boşaltmaya başlamıştır Tarihi kiliseler ve yapılar restore edilerek modern bir merkez oluşturulmuştur Turizm ve modernleşme sonucunda şehir ekonomik açıdan yükselmeye başlamıştır
19 yüzyılın sonlarına doğru şehir nüfusu üç katına çıkmıştır Turizm ve endüstri gibi yeni sektörlerin oluşturulmasıyla 20 yüzyılda, artmış olan bu nüfustan olumlu şekilde yararlanılmıştır Böylece ekonomi ve ticaret tekrardan gelişme göstermiştir II Dünya Savaşı'nda şehir 1943 ve 1944 yılları arasında Alman ordusu tarafından işgal edilmiştir Bu süre boyunca Gerhard Wolf yönetimindeki Alman Konsülü şehrin yönetimini ele geçirmiştir Adolf Hitler 1938 yılında Floransa gezisinde Floransa'ya hayran kalmıştır; fakat Alman askerleri geri çekilirken tarihi bir köprü olan Ponte Vecchio'yu (eski köprü) yıkmakla kalmamışlar, aynı zamanda yolları da kullanılmaz bir duruma getirmişlerdir

Kaynak : Wikipedia