Kaos Teorisi Nedir? |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kaos Teorisi Nedir?Fotoğrafçı: dullhunkSon günlerde biraz matematiğe verdik kendimizi sevgili okurlar Dingil bir insan olduğumuzu düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz Zira bizler çok zeki adamlarız!Matematik, genelde çoğumuza karmaşık gelmiştir Aslında herşey sayılardan oluşur Sayıların olduğu bir sistemde karışıklık olması pek imkansızdır ama işte her şey öyle işlemiyor Bugün sizlere Kaos Teorisi'ni anlatacağız Bakalım ne anlayacaksınız siz bu işten?Kaos Teorisi, rakamsal sistemlerin ve yansımalarını kolay görülebilecek hale sokan ekranların keşfedilmesiyle gelişti, geçtiğimiz on yıl içerisinde de oldukça popüler oldu Şunu söyleyebiliriz ki kaotik girişimler gösteren yapılar da sonuç elde etmek imkansızlaştıkça bu popülerlik yavaş yavaş yerini kuşkuya ve şüpheye bıraktı 2000 senesine girdiğimiz şu yeni yüzyıl da yapılan araştırmalar ve teorinin fraktal geometrisinin borsa, menkul kıymetler, meteorolji, iletişim-ulaşım, tıp, kimya ve mekaniğe faydası olduğunu ve kuşkuları yok ettiğini görebilirizKaos Teorisi ile ilgili detaylı bilgiyi yazının devamında bulabilirsinizTeorinin temelini oluşturan bulgular ise 18yy'da ve hatta Antik Yunan ve Çin mitolojilerinde görüldüğü gözlemlenmiştir Özellikle Antik Yunan ve Çin mitolojilerinde anlatılmak istenen yaradılış destanları ile kaotik sistemler birbirleri ile inanılmaz derecede benzerlik göstermektedir Bu yüzden Kaos Teorisi'nin temeli o tarihlere kadar dayanır Batı uygarlıklarında daha sonra ortaya çıkacak olan bilim adamları tarafından karışık olgular bu tarihler üzerinde görülmüş ve kaotik düşünce gelişmiştirÜnlü matematikçiler bu teori üzerinde birçok çalışma yapmıştır Poincare, Weierstrass, Peano ve Besikoviç gibi üst düzey matematik adamları teorinin temel kavramlarını oluşturmuşlardır Karmaşık sistemler ardında yatan felsefeye bakarsak, ortaya çok daha ilginç bir olgu çıkıyor Bugüne baktığımızda pozitif bilim olarak adlandırılan şeyler aslında o kesimin bir varsayımı ve ürünüdür En belirgin özelliği ise parçadan genele doğru alınan yoldur Yani biz buna tümevarım diyoruz Tümevarımın mantığı ise, karmaşık sistemlerin oluşturduğu o büyük problemleri önce küçük problemlere ayırmak ve hafifletilmiş yük ile yol almaktır Böylece çözülen problemler bir araya getirilir ve büyük çözüm oluşturulur Batının bu mantığı malesef kaotik sistemler üzerinde işlemiyor Çünkü kaotik mekanizmanın bugün çözümü varken, bir dahaki gün ne olacağı belli olmuyordu Matematiğin belki de en çok tıkandığı nokta, Kaos Teorisi'dirMatematik, rakamlar arasındaki işlemler ve denklemler ile bir olgunun rakamsal varlığını kanıtlama ya dayanır Kaos Teorisi'nde ise sürekli işlem yapmak gerekir Mesela Dünya dönmeye devam ettikçe, yörüngesel işlemleryapılmaya devam edecektir Çünkü hareket eden bir şey, her an farklı bir tepki ve yön gösterebilir Halbuki Matematik, bir seferlik işlemde "Üçgenin İç Açıları Toplamı" nı kanıtlar Üçgenin iç açıları toplamı hiçbir zaman değişmez Ancak dünyanın yörüngesel hesapları ve ölçüleri her an değişebilirKaos Teorisi'ni daha iyi anlatan bir başka varsayım ise, 1960"lı yıllarda ortaya atılan Kelebek Etkisi'dir Herkes bunun bir filmden ibaret olduğunu bilir ancak hayatın şifresi kadar önemli sayılabilecek Kelebek Etkisi, Kaos Teorisi'ni çok daha iyi anlamanızı sağlayacaktır Görüldüğü gibi sevgili okur, o kadar da geyik adamlar değiliz Birazcık da ciddi olalım değil mi? alıntı |
|