Sabetaycılar-Gizli Tarikat |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Sabetaycılar-Gizli TarikatS A B E T A Y C I L A R İspanyollar, topraklarından İslâmiyet’i silme çalışmalarına 1200’lü ilk yıllarda başladılar 1492’ye gelindiğinde, çalışmalar hedefe ulaşmıştı Sıra, Yahudiler’e – Musevîler’e gelmişti Bilindiği gibi; Yahudilik ırk, Musevîlik ise dindir Ancak Yahudi ırkı ile Musevî dini özdeşleşmiştir Birlikte anılırlar Yahudiler, 1490 ‘lı yıllara kadar İspanya’da altın çağlarını yaşadılar Bu tarihlerde başlayan asimilâsyon, sindirme ve göçe zorlama amaçlı baskılar, dayanılmaz hâle gelmişti Yahudiler, Osmanlı Devleti’nden gelen dâveti kabul ederek 1492 yılında İspanya’yı terk etmeye başladılar Göçmenler: İstanbul, İzmir ve Selânik’e yerleştirildiler Huzur dolu, sâkin bir hayat yaşıyorlardı İzmir’de, Kadifekale semtinin fakir Musevî ailelerinden oluşan alt kesimlerinde, l6 Eylül l626 tarihinde bir erkek çocuk dünyaya geldi Adını ‘Sabetay’ koydular Aile soyadları ‘Sevi’ idi Sabetay Sevi, din adamı olarak yetiştirildi O, 39’uncu yaşının eşiğinde yoğun bir mistisizme saplandı Toplumu kurtarabilecek ilâhi bir güce sahip olduğunu söylemeye başladı 31 Mayıs 1665 tarihinde Mesih olduğunu ilân etti Yahudi inancına göre Mesih (kurtarıcı), kendilerine bu günkü İsrail topraklarında bağımsız bir devlet kuracak ve dünyanın dört bir yayına dağılmış olan Yahudiler’i bir araya toplayacaktır Sabetay Sevi, haham olarak sinagoglarda ateşli konuşmalar yapar Taraftarlarının sayısı her gün artmaktadır Avrupa’dan Yemen’e, Kuzey Afrika’dan Anadolu’ya kadar geniş bir coğrafyada yaşayan insanlar arasında dalgalanmalar, kaynaşmalar olur Heyecan kasırgası ile Yahudiliğin resmî tutumundan ayrı, yeni ve radikal bir akım doğar Bu akım, Hıristiyanlar arasında etkileşimlere, Müslümanlar arasında ise sert ve ciddî tartışmalara yol açmıştır İnsanlar, Sabetay Sevi’ye tapmaya, sinagoglardaki konuşmalarından sonra taşkınlıklar yapmaya başladılar Kimse, neler olabileceğini kestiremiyordu Taraftarlar: “Efendimiz, Türk’ü tahtından indirecek ve dünyayı 18 krallığa bölecek” Diyorlardı Sabetay Sevi, oluşmasına yol açtığı heyecan seline kapıldı Taraftarlarıyla birlikte Osmanlı Devleti’nin başşehri İstanbul’a doğru yürüyüşe geçti Bu olay üzerine Sevi tutuklandı ve yargılandı Sultan Dördüncü Mehmet, çok uzun süren yargılamayı perde arkasından takip etti Yargılama sonunda Sabetay Sevi’nin önüne iki seçenek kondu: İddialarından vazgeçmezse öldürülecek, Müslümanlığı kabul ederse, hayatı bağışlanacaktır Sevi: “Bu can bu bedende olduğu sürece Müslüman’ım” Der, Aziz Mehmet Efendi adını alır Taraftarlarının bazıları bu ihaneti kabullenmez ve intihar ederler Çoğunluk ise Müslümanlığı kabul eder Mesih, yâni kurtarıcı, kendisini kurtarabilmek için dinini değiştirmiştir Bir müddet sonra da taraftarları arısındaki intiharları durdurabilmek ve insanları kendisine çekebilmek için bir atraksiyon yapar: Cübbesinin içine bir kuş yerleştirerek topluluğunun huzuruna çıkar Burada cübbesinin önünü açarak sakladığı kuşu uçurur “Can bedenden çıktı” Diyerek, eski dinine döndüğünü îma eder Sabetay Sevi ve yandaşlarına, dinlerinden döndükleri için, ‘dönme’ veya ‘avdeti’ denilir Fakat onlar, İslâmiyet’i kabul ettiklerini söylemelerine, görünüşte Müslüman gibi hareket etmelerine rağmen, gerçekte Musevîliğe inanmaktadırlar Bu durum, yetkililerin gözünden kaçmaz 1676 yılında Arnavutluk’a sürgüne gönderilirler Sabetay Sevi aynı yıl Arnavutluk’ta ölür Sabetay Sevi’nin hayattaki iddiaları kadar ölümü de fırtınalara yol açtı Ona inananlar, Mesih olarak Müslüman olduğunu fakat Musevî olarak gökyüzüne uçtuğunu söyleyip, günün birinde tekrar dünyaya döneceğine ve bütün Yahudiler’i kurtaracağına inanırlar Bu inançlarını korumak ve yaymak için teşkilâtlanırlar Gizli, içine kapanık bir cemaat olarak Mesih’lerini beklemektedirler Sabetaycılar, daha sonra Selânik’e yerleşirler ‘Selânik Dönmesi’ isimlendirmesi böylece oluşur Oradan da 1924 yılında topluca İstanbul’a gelirler Bilinen Belgeli Sebetaycılar siyâsiler rahşan ecevit ismail cem tansu çiller şükrü sina gürel ercan karakaş bülent tanla coşkun kırca kemal derviş câvid bey nuri conker ahmet isvan osman kibar hayrettin erkmen turan güneş sebâti ataman emre gönensay naim talû salih bozok aka gündüz turhan kapanlı mithad şükrü bleda sümer oral ali topuz ekrem alican cem kozlu fatin rüştü zorlu sabiha sertel ş hüsnü değmer kıbrıslı kâmil paşa ahmed vefik paşa faik nüzhet tayyibe gülek sinema-tiyatro haldun dormen hulûsi kentmen ayhan ışık kenan ışık aziz rutkay doğa rutkay aziz basmacı yıldız kenter müşfik kenter leyla gencer halûk bilginer televizyon ali kırca reha muhtar ali baransel mehmet ali birand murat birsel deniz arman bürokrasi gazi erçel metin yalman osman olcay osman kulin sadun terem kaya toperi gaazi yaşargil s kâni irtem onur öymen özdem sanberk hüseyin poroy gazeteciler güneri civaoğlu cüneyt arcayürek ahmed emin yalman nazlı ılıcak cengiz çandar canan barlas altan öymen örsan öymen abdi ipekçi nail güreli güngör mengi yusuf ziya ortaç ali sirmen aydın emeç çetin emeç ülkü arman sedat simâvî erol simâvî ali nâci karacan nadir nâdi abalıoğlu yunus nâdi abalıoğlu ali gevgilli ruhat mengi leyla umar ilker sarıer hasan tahsin murat birsel fazlı necib necmi tanyolaç eğlence sezen aksu nilüfer burak kut neco sibel egemen ciğdem talu egemen bostancı murat arkan perran kutman harika avcı ozan orhon ışıl özışık serbest meslek atilla dorsay cemil ipekçi uğur civelek yıldırım mayruk muvaffak benderli karikatüristler cemal nadir güler semih poroy ali ulvi ersoy altan erbulak semih balcıoğlu tekin aral oğuz aral bedri koraman sanayici - işadamı nejat eczacıbaşı bülent eczacıbaşı feyyaz berker feyyaz tokar cem boyner ali koçman dinç bilgin can paker ömer çavuşoğlu halil bezmen dilber ailesi rona yırcalı selahattin göktuğ fuad sâdıkoğlu ferdi vardarman öner akgerman m cemil merzeci ziya taşkent cem uzan ali koç yazarlar hâlide edip adıvar orhan pamuk yaşar kemal muazzez berkand nâzım hikmet ran azra erhat vedat nedim tör yaşar nâbi nayır celal sâhir erozan emil galip sandalcı ali cânip yöntem abdulhak hamid tarhan şinasî ünıversite kemal gürüz kemal alemdaroğlu nermin abadan-unat sulhi dönmezer talât halman gündüz gedikoğlu eser karakaş hıfzı veldet velidedeoğlu sıddık sâmi onar ilhan arsel sâhir erman bülent tanör nur serter tunç erem ***Alıntıdır**** |
|