Druidler

Druidler kısaca Kelt rahipleri olarak tanımlanırlar Druidlerin Kelt toplumu içindeki yerleri çok önemlidir

Toplumsal bir çok olayda rol oynadıkları gibi dağınık olan Kelt kabileleri arasında birleştirici bir rol de oynuyorlardı

Druid sözcüğünün kökeni de tartışmalıdır Latince’de druidae şeklinde geçer Bu sözcük hiç bir Kelt-Roma

yazıtında bulunmadığı için orjinali bilinmemektedir fakat Galya dilinde druvis ya da druvids şeklinde olduğu

tahmin edilmektedir Eski İrlanda dilinde ise bu sözcük tekil olarak druí , çoğul olarak druid şeklindedir

Etimolojisi bilinmemekle beraber , Yaşlı Plinus bu sözcüğün Yunanca dràj (meşe) ve Hint-Avrupa

kökenli wid- (bilmek) sözcüklerinden türediğini söylemektedir Aynı şekilde Keltlerin kutsal

yerlerinden ( nemeton) bir olan Anadolu’da , Galatya’daki alanın adı da Drunemeton’dur

Druidlerin öğretileri her şeyden önce ezoterik öğretilerdi ve sadece seçilmiş müritlere sözlü olarak aktarılırdı

Bu yüzden druidlerin öğretilerini tam olarak bilemiyoruz Antik yazarlar ve Kelt efsane ve öykülerinden

derleyebildiğimiz kadarı ile druid öğretisini belirleyebiliyoruz


ANTİK ÇAĞ YAZARLARINA GÖRE DRUİDLER

Druidler hakkında antik kaynaklarda bazı bilgiler bulmaktayız Druidler üzerine en ayrıntılı bilgileri edindiğimiz

yazarlardan biri Julius Caesar’dır Caesar “Gallia Savaşı “ adlı eserinde druidler hakkında ayrıntılı bilgi verir :

“Bütün Gallia’da sayılan ve sevilen şahıslar iki sınıfa ayrılır Halka ise hemen hemen esir gözü ile bakılır

Kendiliklerinden hiç bir işe girişmedikleri gibi herhangi bir mesele konusunda görüşleri alınmaz […]

Yukarıda sözü edilen iki sınıftan biri Druidler , öteki ise şövalyelerdir Birinciler din işleri ile uğraşırlar ,

resmi ve özel kurban törenini yapar , ayinlere ilişkin meseleleri yorumlarlar Bir çok genç ders onların etrafına

toplanır , son derece saygı gösterirler Çünkü genel ya da özel bütün anlaşmazlıklarda kararı bu adamlar verir

Herhangi bir suç işlendiği ya da öldürme olayı olduğu ya da miras ve sınırlar hakkında bir kavga çıktığı zaman

verilecek hükmü bu adamlar kararlaştırır , mükafat ve cezayı belirlerlerHerhangi bir şahıs ve ya kabile ,

kararlarını yerine getirmezse onların kurban kesmesini yasaklar Bu onların en ağır cezasıdır

Bu işi yapması yasaklananlar dinsiz ve cani sayılırlar Herkes onlardan sakınır İlişki kurmaktan ve

konuşmaktan çekinir Onlara dokunsalar zarar geleceğinden korkarlar İsteseler bile hakları verilmez

Hiç bir imtiyaz elde edemezler Bütün bu Druidlerin tek bir reisi vardır , aralarında en büyük otoriteye sahiptir

Öldüğü zaman ya mevki bakımından üstün olan biri onun yerine geçer ya da eşit rütbede olanlar çoksa

Druidlerin oyuna başvurur , hatta bazen silah kuvveti ile reislik için mücadele ederler

Bu Druidler senenin belirli bir zamanında bütün Gallia’nın merkezi sayılan bir bölgede , Carnut’ların arazisi içinde

kutsal bir yerde toplanırlar Bütün kavgalı olanlar her taraftan buraya gelir ve Druidlerin verdiği karar ve

hükümlere boyun eğerler Öğretilerinin Britanya’da keşfedilerek oradan Gallia’ya geçtiğine inanırlar

Bugün bu konuyu daha derin olarak incelemek isteyenler çok kere onu öğrenmek üzere Britanya’ya giderler

Druidler savaşlardan uzak kalırlar ve başkaları gibi savaş vergisi vermezler Askerlikle ve başka ödevlerle

yükümlü değillerdir bu kadar büyük imtiyazların cazibesine kapılan bir çok genç kendiliklerinden öğrenim için

onlara gelirler çokları da aileleri ve akrabaları tarafından gönderilirler Söylendiğine göre Druidlerin okulunda

bir yığın mısra ezberletilir Bundan ötürü , bazı kimseler yirmi yıl öğrenim görürüler Druidler öğretilerini yazıya

dökmeyi günah sayarlar , oysa diğer bütün işlerde , resmi ve özel hesaplarda Grek harflerini kullanırlar

Bence bunu , şu iki nedenden ötürü kabul etmişlerdir : Ya öğretilerinin halk tarafından bilinmesini arzu

etmezler , ya da öğretiyi edinenlerin yazıya güvenerek hafızalarını geliştirmeyi ihmal etmelerinden korkarlar

Gerçekten de , yazının yardımı öğrencinin ezberleme çabasını ve hafızanın işlemesini körletebilir

Öğretmek istedikleri en belli başlı inanç ruhların ölmediği ve ölümden sonra bir kişiden başka kişiye geçtiğidir

Bu inanç ölüm korkusunu ortadan kaldırdığı için onları kahramanlığa yönelten en büyük etki olarak görülür

Bundan başka , yıldızlar ve hareketleri , evrenin ve yeryüzünün büyüklüğü , tabiatın özü , ölümsüz tanrıların

kuvvet ve kudretleri konusunda bir çok tartışmalar yaparlar ve bilgilerini gençliğe aktarırlar

Bütün Gal milleti dini törenlerine son derece büyük bir bağlılık gösterir Bu yüzden fazla ağır hastalıklara

yakalanmış olanlar ve ya savaşta tehlike karşısında kalanlar , ya kurban olarak insan keserler , ya da

keseceklerine dair adakta bulunurlar Bu gibi kurbanlarda Druidleri rahip olarak kullanırlar

Bir insan hayatı yarine bir insan hayatı kefaret olarak ödenmezse , ölümsüz tanrıların duyduğu kızgınlığın

yatıştırılamayacağına inanırlar Özel hayatta olduğu gibi genel hayattada kurban töreni yaparlar

Bazıları da çok büyük heykeller yaparak sazlardan örülmüş uzuvlarını diri insanlarla doldururlar

Sonra ateşliyerek yakarlar İnsanlar alevler içinde can verirler Hırsızlık , haydutluk ya da herhangi bir cinayet

işlerken yakalananların idam edilmesinden ölümsüz tanrıların çok fazla hoşlandıklarına inanırlar

Fakat bu gibi adamların sayısı eksilince masumları bile kurban etmekten çekinmezler

Bütün Gal’ler , Dis denilen tanrısal babadan doğduklarını ileri sürerler ve Druidler’den öğrendiklerini söylerler”

Keltlere karşı savaşan bir komutan tarafından yazılmış olsa da , burada Druidler hakkında önemli ipuçları buluyoruz

Strabon ise Geographia adlı kitabında druidlerin yaşantısına şöyle değinir :

“Doğaüstü öğretilerine ek olarak ahlak sorunlarıyla da uğraşıyorlardı Ve bu sebeple heskesten daha doğru

olarak biliniyorlardı Hem teker teker bireylerlerle ilgileniyorlar hem de toplumun iyiliği için çalışıyorlardı

Yasal olaylarda da karar verme gücüne sahiptiler Bu suretle savaşların gidişini kontrol eden ve savaşa

katılacak orduları denetleyen ve özellikle cinayet suçlarında karar veren kişiler olarak da biliniyorlardı

Bunlar çok sayıda olmaya devam ettikçe bir o kadar da toprağın göndereceğine inanıyorlardı Ve onlarla

birlikte diğerleri de ruhun ve evrenin, gelecekte bir zamanda su ve ateş herşeyi yenecek olduğu halde, ölümsüz

olduğu fikrini savunuyorlardı”

Diodorus ise druidlerden şöyle bahseder :

“ Druid adı verilen ve büyük saygı gören bazı filozoflar ve din adamları vardı…Adetlerine göre bu filozoflardan

biri olmadıkça hiç bir kurban töreni yapılmazdı Çünkü , sunularının tanrılara ancak tanrısal doğadan nasibini

almış bu adamlar vasıtası ile ulaşacağına ve isteklerinin yine bu adamlar tarafından yapılması gerektiğine

inanıyorlardı Savaş söz konusu olduğunda da gerek düşmanları gerekse de kendi halkları onların ve şarkı

söyleyen bardların sözünü dinliyorlardı “

Romalı Hippolyte ise MS üçüncü yüzyılda druidlerle Pythagoras’çılar arasında bağlantı kurar :

“Druidler Pythagoras’çı felsefenin ateşli savunucularıdır Bunu onlara Pythagoras’ın müridi ve kölesi Zalmolxis

öğretmiştir Pythagoras’çı hesaplar ve büyü pratikleri sayesinde yaptıkları öngörülerle Keltler üzerinde büyük

etki sahibi olmuşlardır”

İskenderiye’li Clemens ise çok daha değişik bir görüs ortaya atar :

“Alexander , Pythagoras’çı semboller üzerine olan eserinde Pythagoras’ın Asurlu Nazaratus’un öğrencisi

olduğunu ve ayrıca Brahmanlar’dan ve Galatlar’dan ders aldığını söyler”

Her iki yazarın da yazdıkları gerçekle çok ilişkili olmasa da Druid öğretisinin diğer ezoterik öğretilerle olan

ilişkisine değindikleri için anlamlıdır


DRUIDLER’İN TOPLUM İÇİNDEKİ YERLERİ VE ÖĞRETİLERİ

Daha önce de belirttiğimiz gibi Druid öğretisi sözlü olarak yayıldığı için kesin hatları ile bilememekle beraber

antik yazarlar ve eski Kelt metinlerinden yararlanarak Druid öğretisinin ana hatlarını çıkartabiliyoruz

Daha önce de Caesar’ın verdiği bilgide gördüğümüz gibi Druidler bütün Kelt kabileleri arasında saygı görmekte

idi ve toplumsal olaylarda , kabileler arasında yargılama ve karar verme hakları vardı Strabon’un da aktardığı

gibi savaşlarda “arabuluculuk yapabiliyorlar ve sona erdirebiliyorlardı”

Druidler’in toplumsal görevlerinden biri de törenleri yönetmekti Bir Druid töreninin en güzel betimlemesini

Plinus vermektedir Keltlere göre meşe kutsaldı, eğer meşe ağacı üzerinde ökse otu var ise bu onu çok daha

kutsallaştırıyordu Bu tören ise bir meşe ağacında yetişen ökse otunun bulunması üzerine düzenleniyordu

Tören için uygun zaman gelecek ayın altıncı günü olarak seçiliyordu ve bu gün için yemek ve kurban edilecek
iki beyaz boğa hazırlanıyordu Daha sonra meşe ağacındaki ökse otu altın bir orak ile druidler tarafından
kesiliyor ve toplanıyordu Daha sonra da boğalar kurban ediliyordu Bu tören daha sonraları “yeni yıl” törenleri
ile de ilişkili olduğundan , günümüzde “ yılbaşı çiçeği” diye satılan bitkilerin aslında ökse otuna benzedikleri ve
bu geleneği yaşattıklarını görürüz
Bazı antik çağ yazarları Druidlerin ayrıca insan kurban edildiği törenleri de yönettiklerini yazmaktadırlar
Toplumsal statülerinin ötesinde Druidler’in en büyük işlevi gerek dini gerek toplumsal alanda büyük bilgi
sahibi olmaları ve bunu yeni nesillere de aktarmaları idi Kelt ülkesinin bir çok bölgesinden , tanınmış
Druidler’den eğitim almak üzere bir çok öğrenci gelirdi Bu özelliklerinden ötürü ola gerek ,
Pomponius Mela Druidler’i “Bilgeliğin Üsdatları” ( Magistri Sapientiæ ) diye adlandırır
Daha önce de defalarca belirttiğimiz gibi Druidler öğretilerini kesin olarak sözlü aktarıyorlar ve adayın
hafızasında tutmasını istiyorlardı Ayrıca Druid öğretisine göre sözün bir enerjisi vardı ve dikkatli
kullanılması gerekiyordu
Antik kaynaklarda Druidlerin öğretileri farklılıklar göstermektedir Caesar’ın da aralarında bulunduğu bir çok
yazara göre Druidlerin öğretileri metafizik öğretilerdi ve ruhun ölümsüzlüğü üzerine kurulmuştu
Daha önce de gördüğümüz Kelt mitlerinde olduğu gibi Druidler de ruhun bedenden bedene geçtiğini ,
çeşitli kalıplarda varlığını sürdürdüğünü ileri sürmektedir Geleneksel anlatım bu inancı daha önce
Tuân Mac Cairill öyküsünde gördüğümüz gibi sürekli metamorfozlar şeklinde sembolize ediyordu
Kelt efsanelerindeki “dev” motifi de aynı zamanda yabani , evrimleşmemiş olan kişiyi sembolize
etmekteydi Tuân Mac Cairill Öyküsünde olduğu gibi balık ise metamorfozda ileri bir aşamayı sembolize ediyordu
Metamorfozlar ile anlatılmak istenen en önemli olay ise , Druid öğretisinin temeli olan erginleme idi
Druidler’in yanına öğretiyi öğrenmek ve yetişmek için gelen adaylar belli sınavlardan geçerler, diğer
erginlenmeye dayalı öğretilerde olduğu gibi ölüm ve yeniden doğma sembolizmi ile derece atlarlardı
Orta Çağ boyunca varlığını sürdürecek şövalyelik kurumunun da kaynağını Druid öğretilerinden aldığı düşünülmektedir
Strabon Druidler’in ruhun ölümsüzlüğüne olan inançları ilginç bir açıklama yapmakta ve Druid inançlarına
göre “Evrenin ve insanların ruhunun yok edilemez, hatta zaman zaman ateş ve su galip gelse de “ şeklinde
inanıldığını belirtmektedir
Ruhun ölümsüzlüğüne olan inançları , daha önce de belirttiğimiz gibi Druidlerin antik yazarlar arasında ,
Pythagorasçı olarak tanınmalarına neden olmuştur Hallstatt döneminde , Keltler’in Grekler ile ilişkileri olsa da
Druid öğretisi ve Kelt inançları Pythagorasçılık’tan farklıdır
Diodorus’a göre ise Druidler “filozof ve teologlar”dır Aynı zamanda tanrılar ile iletişim kurma yeteneğine sahiptirler
Druid öğretisinin önemli bir bölümünü de astronomi ve takvim bilgisi teşkil etmektedir Antik Çağ yazarlarının bir
çoğu buna değinmektedir
Druidler’in bilgilerinin bir bölümü de şifalı otlar üzerinedir Druidler’in bitkiler konusunda çok bilgili olduklarını
ve ilaçlar hazırladıklarını biliyoruz Bu bilgileri o dönem yazarları tarafından bilinmekle birlikte bazıları tarafından
da büyücülük olarak yorumlanmıştır Günümüze Asterix çizgi romanına kadar gelen “kazan kaynatan” druid
imajı da buradan doğmaktadır
Druidler’in tıp üzerine çalışmaları daha sonra eğer ‘doktor’ Hristiyan ise mucize , eğer Hristiyan değilse de
büyü diye yorumlanmıştır