Enki

Enki, Sümer mitolojisinde su, zeka ve yaratmanın tanrısıdır Daha sonraları Babil mitolojisinde Ea olarak anılmıştır
Enki'nin baş tapınağı Eridu'daki é-engur-ra yani "(su) derinliğin evi"dir Enki, Me olarak anılan kutsal güçlerin koruyucusuydu
Enki, Sümer panteonundaki tepesindeki 4 yaratıcı tanrıdan biridir (Diğerleri Enki'nin babası olan Anu, Enlil'in annesi olan Ninhursag/Ki ve babası olan An'dır) Panteonda yeri An ve Enlil'den sonra gelmesine karşın zamanla An'ın önemini kaybetmesi ile 2 sıraya yükselmiştir Sümer panteonunun en güçlü tanrısı Enlil olmasına karşın icra edici olan tanrı Enki idi Bu yüzden Sümer destanlarında adına en çok rastlanan tanrıdır

Su tanrısı olarak sınıflandırılmıştır Sümer ülkesine bereket veren Dicle ve Fırat nehirleri Enki'nin penisinden fışkıran su ile oluşmuştur İnsanı yaratan, tohumların yeşermesini, hayvanların üremesini sağlayan, en güçlü büyüleri yapan tanrı Enki'dir Enki'nin resimlerinde keçi ve balık sıklıkla kullanılmıştır Balık figürü zaman içinde su ya da nehire dönüşmüştür, bu yüzden nehirli tanrı da denilir

Enki'nin önemli rol oynadığı 5 mit şunlardır:

Enki ve Ninhursag: Sümer Cennet Miti
Enki ve Ninmah: İnsanın Yaratılışı
Enki ve İnanna: Yeryüzünün ve Kültürel Süreçlerin Düzenlenmesi
İnanna ve Enki: Uygarlık Sanatlarının Eridu'dan Uruk'a Aktarılışı
Enki ve Eridu: Su Tanrısı'nın Nippur'a Yolculuğu

Bu mitlerde anlatılan öyküler belli değişikliklerle Asur, Elam, Hitit, Yunan, İbrani edebiyatına ve dinsel metinlerine girmiştir Sami dillerinde Enki adı Ea olarak anılmış, Akad/Asur mitolojisine bu adla yerleşmiştir İbranilerin tanrısı Yahova de Enkiye dayanmaktadır

Sözlük açıklaması:
sümerlerde denizlerin, suların, fırtınaların, altının, gümüşün, bütün maddelerin, taşların, bitkilerin, aklın, mantığın tanrısıArap mitolojisinde Ea olarak bilinirsonraları babilliler de benimsemişlerdir
Sümerlere göre yarı balık, yarı keçi şeklindedir
ilk insanı bu tanrı yaratmıştırinsanın çamurdan yaratılma söylencesi bu tanrıya dayanmaktadır

Önerilen Arşiv-Kitap;Sümerler'in Kurnaz Tanrısı Enki
wwwspatyomcom

Enki ve Ninhursag: Sümer Cennet Miti

Sümer cennet öyküsü, Havva'nın Adem'in kaburga kemiğinden yaratılmasını aydınlatan bir içeriğe sahiptir Sümerlerin büyük tanrıçası Ninhursag'ın ektiği sekiz bitkiyi Enki'nin yemesi üzerine Ninhursag Enki'ye sekiz hastalık verir ve ortadan kaybolur Hiçbir tanrının iyi edemediği bu hastalıkları iyileştirmek için Ninhursag tekrar geri getirildiğinde her bir hastalık için birer küçük tanrıça yaratır Bunlardan biri de Enki'nin kaburga'sındaki hastalığı iyi edecek olan 'Nin-ti' dir Sümercede “kaburga kemiği hanımı” anlamına gelir “ti” kaburga kemiği demektir “Ti”nin bir diğer anlamı ise yaşatmak demektir Yani “kaburga kemiğinin hanımı” anlamına da gelir Bu güzel sözcük oyunu İbranice'de etkisini kaybetmiştir İbranice “yaşatmak” ve “kaburga “ sözcükleri arasında hiç bir ilişki yoktur

Enki ve İnanna: Yeryüzünün ve Kültürel Süreçlerin Düzenlenmesi

Sümer teolojisinde bir başka önemli kavram “me”lerdir “Me, genelde, her kozmik varlığa ve kültürel görüngüye, onu yaratan ilah tarafından hazırlanmış planlar uyarınca sonsuza kadar işlemesi amacıyla atanan bir kurallar ve düzenlemeler dizisini ifade ediyordu” “Me”lerin bir listesini 'İnanna ve Enki: Uygarlık Sanatlarının Eridu'dan Erek'e Aktarılması” mitinde buluyoruz Bazılarını sayarsak: en-lik, tanrılık, yüce ve sonusuz taç, krallık tahtı, yüce kutsal mekan, son bulmayan hanımlık, rahiplik makamı, hakikat, ölüler diyarına iniş, su baskını, savaş sancağı, cinsel ilişki, fahişelik, yasa, iftira, sanat, müzik, yaşlılık, kahramanlık, metal işleme sanatı, bilgelik, deri işleme sanatı, zafer, öğüt Liste uzayıp gidiyor Adını verdiğimiz mitte tanrıça İnanna kurnaz Enki'yi kandırarak “me”leri Enki'nin kenti Eridu'dan kendi kenti olan Erek'e taşır Bunun için bir “kayık” kullanır

Enki ve Ninmah: İnsanın Yaratılışı

Bunların dışında insanın “denizin dibindeki kilden” yaratıldığı şeklinde bir Enki-Ninhursag miti daha vardır Sümer panteonunun yaratıcılarına göre, tanrıların sayısı artınca bu tanrıların yiyecek ihtiyaçları da artmış ve tanrıları bu külfetten kurtarmak için “insan” yaratılmıştır Bu yüzden “insan”ların temel görevi tanrıların yiyecek ihtiyacını karşılamaktır Ancak insanların yaptığı gürültü Enlil'i rahatsız eder ve tufan gönderir Ancak Enki tufanı Sümer Nuh'u “Ziusudra”ya haber vererek insanları yok olmaktan kurtarır
wwwspatyomcom