Süpernova Fışkırmaları.

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Süpernova Fışkırmaları

Yıldızın demir çekirdeği 14 Güneş kütlesine yaklaşınca, -yani demir çekirdeğin çevresinde devam edegelen silisyum ve kükürtün nükleer tepkimelerine bağlı olarak- dramatik olaylar süreci tetiklenir
Demir Çekirdek Çöker

Anakol safhasındayken basınçla dengelenen çekim kuvveti, bu andan sonra daha güçlü hale gelir ve demir çekirdek çöker

Bir saniyeden daha kısa sürede çekirdek yaklaşık 8000 km'den bir kaç km'ye kadar çöker, bu sırada olağanüstü enerji salınır Bu çökme o kadar hızlı meydana gelir ki yıldızın dış katmanları tekrar reaksiyona bile giremez

Bu sırada meydana gelen enerji salınması gerçekten o kadar olağanüstüdür ki, bu, Güneş gibi 100 tane yıldızın yaklaşık 10 milyar yıl gibi süre olan yaşamlarında ürettiği toplam enerjiye eşittir

Çökme anında yayınlanan enerjinin çok büyük kısmı uzayda, yakalanması çok zor olan nötrino denen parçacıklar tarafından taşınır Bununla beraber bu enerjinin küçük bir kısmı çekirdeğin çevresinde bulunan zarfın alt katmanlarında birikir ve bu da süpernova patlamasını tetikler

Resimde okla gösterilen mavi superdev yıldız Sher 25'dir ve bu yıldız çok büyük kütleye sahip olmasının yanısıra çevresinde 6600 yıl önce fırlatılmaya başlanan kum saati şeklinde bir bulutsu bulunmaktadır Bu yıldızın bütün durumları ve kütle atımı aynen Şubat 1987'de patlayan Süpernova 1987A'nın durumuna benzemektedir Astronomlar yıldızın bir süpernova olarak patlayacağına eminler ama ne zaman? Belki yarın, belki binlerce yıl sonra Süpernova patlamalarının ne zaman olacağı tahmin edilememektedir
Görüntü Sahibi: Wolfgang Brandner, Eva K Grebel (Universität Würzburg, Germany), ve the European Southern Observatory, La Silla, Chile (Danish 154-m teleskobu)

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Süpernova Fışkırmaları. Süpernova Fışkırmaları Yıldızın demir çekirdeği 14 Güneş kütlesine yaklaşınca, -yani demir çekirdeğin çevresinde devam edegelen silisyum ve kükürtün nükleer tepkimelerine bağlı olarak- dramatik olaylar süreci tetiklenir Demir Çekirdek Çöker Anakol safhasındayken basınçla dengelenen çekim kuvveti, bu andan sonra daha güçlü hale gelir ve demir çekirdek çöker Bir saniyeden daha kısa sürede çekirdek yaklaşık 8000 km'den bir kaç km'ye kadar çöker, bu sırada olağanüstü enerji salınır Bu çökme o kadar hızlı meydana gelir ki yıldızın dış katmanları tekrar reaksiyona bile giremez Bu sırada meydana gelen enerji salınması gerçekten o kadar olağanüstüdür ki, bu, Güneş gibi 100 tane yıldızın yaklaşık 10 milyar yıl gibi süre olan yaşamlarında ürettiği toplam enerjiye eşittir Çökme anında yayınlanan enerjinin çok büyük kısmı uzayda, yakalanması çok zor olan nötrino denen parçacıklar tarafından taşınır Bununla beraber bu enerjinin küçük bir kısmı çekirdeğin çevresinde bulunan zarfın alt katmanlarında birikir ve bu da süpernova patlamasını tetikler Resimde okla gösterilen mavi superdev yıldız Sher 25'dir ve bu yıldız çok büyük kütleye sahip olmasının yanısıra çevresinde 6600 yıl önce fırlatılmaya başlanan kum saati şeklinde bir bulutsu bulunmaktadır Bu yıldızın bütün durumları ve kütle atımı aynen Şubat 1987'de patlayan Süpernova 1987A'nın durumuna benzemektedir Astronomlar yıldızın bir süpernova olarak patlayacağına eminler ama ne zaman? Belki yarın, belki binlerce yıl sonra Süpernova patlamalarının ne zaman olacağı tahmin edilememektedir Görüntü Sahibi: Wolfgang Brandner, Eva K Grebel (Universität Würzburg, Germany), ve the European Southern Observatory, La Silla, Chile (Danish 154-m teleskobu)