Melankolik Depresyon

Melankolik Depresyon

Depresyon ya da (diğer adıyla melankoli) çağdaş toplumun sık görülen bir hastalığıdır En hafif şekliyle kendini “basit bir uyku bozukluğu”, ya da “moral bozukluğu” gibi gösterebilirken, ağır durumlarda kişinin intihar etmesine neden olacak kadar ilerlemiş olabilir
- Nasıl olursa olsun depresyon kişinin yaşamını ve ilişkilerini etkili yaşamasını engeller ve hayatta ulaşabileceği noktaya varamadan keyifsiz bir yaşam geçirmesine neden olur
- Ortada hiçbir sebep yokken öylesine durduk yere üzülmek … ağlamak …
Bir yandan yalnızlığı seçmek, diğer yandan insanlarla beraber olamayışının hüznünü duymak …
Toplumsallaşmaktan, bir yere bir kimseye bağlı olmaktan korkmak …
Hüzünlü bir şarkı duyduğunda hiçbir yaşanmışlığı olmamasına rağmen uzaklara dalıp gitmek, acı çekmek …
Güzel bi anı düşünüp özlemek, o anı içine çekip hiç bırakmamaktır …
Aynada, gülen yüzünün ağlayan yanını görebilmektir MelankoLi …
‘’ Melankoli, hüzünlü olma mutluluğudur ‘’ Victor Hugo
- Melankoli derin bir keder içinde hüzünlü, acı çeken, yalnız, umutsuz bir insanın içinde bulunduğu durumdur
- Melankolik mizaçlı kişiler mutsuzdur Yalnızlığı, toplumdan uzaklaşmayı ve insanlardan soyutlanmayı tercih ederler Diğer insanlarla yakın ilişkiler içine girmekten kaçarlar
- Yaşamı boş ve anlamsız bulurlar Keder, mutsuzluk ve değersizlik duyguları içindedirler Melankoli depresyona dönüşebilir ve ağır depresyonlarda intihara gidilebilir Depresyon duygusal çöküntü içine girmektir “Depresif kişiliktekiler çöküntüye yatkındırlar Özgüvenleri azdır, kötümserdirler, coşkusuzdurlar, insanlarla ilişki kurmazlar”
- “Depresyon genelde günlük klinik deneylere dayanan bir tanımlamadır Depresyonun arka planını oluşturduğu sıklıkla görülen hüzün; olasılıkla yitirilen bir yakının, günlük yaşamdaki başarısızlıklar, insanlar arasındaki olumsuz ilişkiler sonucu ortaya çıkmaktadır”
- Duygusal çöküntü içinde olanlar hüzünlü bir yüz ifadesine sahiptir Elemli ya da ifadesiz bir görünümleri vardır”
- Bu kişilerde durgunluk ve yetersizlik duygusu hakim olabilir Hiçbir şeye ilgi duymama, rahat uyumama, huzursuzluk, kararsızlık, umutsuzluk ve iştahın kaybolması, iç gerginlik gibi belirtiler olabilir “ Bu özelliklerin hepsi bir kimsede gözlenmeyebilir
- En belirgin özellik kişinin kendini değersiz ve yetersiz görmesidir Diğer özelliklerden yaygın olanlar yaşama sevincini kaybetme, sürekli yorgun olma, her şeye karamsarlıkla bakmadır”
- Depresyon sonucu ortaya çıkabilen intiharın belirtileri de duygusal çöküntü, sessizlik, kendini beğenmeme, küçük görme, kendini suçlama, uyumsuzluk ve yaşamı anlamsız görmedir Depresyonu normal üzüntülerden ayıran özellik karamsarlıktır Kişi yaşantısının ve içinde bulunduğu durumun değişmeyeceğine inanır Depresyon bir hastalık biçimidir ve tedavi edilebilir
- Melankolik mizaçta olan kişiler ise Onların durumu ya doğuştan ya da toplumsal nedenler sonucudur “Melankoli dışa vuran belirtileri nasıl olursa olsun insanın varoluşunu diğer insanlarla olan ilişkilerini irdeleyen bir yaklaşımdır
- Melankoli dünyaya gelmesine, fırlatılıp atılmışlığına bir türlü anlam veremeyen dünya ve diğer insanlarla ilişkilerini sorgulayan ve bütün bunlardan acı çeken, korkan, varoluş konumundan sürekli güvensizlik duyan, bir türlü kendisi olamadığını duyumsayan ve düşünen insanın durumudur”
- Melankolik insan huzurlu olabilmek, sakin bir hayat sürebilmek için yalnızlığı seçer Ancak yalnız olduğunda da hayatla ve insanlarla olan ilişkilerini sorgulaması ve sürekli düşünmesi, kendini suçlaması, varoluşunun nedenini araması gibi sebeplerden dolayı bir türlü dinginliğe ulaşamaz Sıkıntıları ve bunalımları sona ermez
- İçinde bulunduğu dünyaya ve topluma uyumsuz olduğunu hisseder Bu durum bazen onu hüzünlendirirken bazen de memnunluk hissi verir Olayların, yaşamın ve insanların içinde olmaktansa dışarıdan çıkarsız, amaçsız bir izleyici ve gözlemci olmayı tercih eder
- Bitmeyen sıkıntısı, boşluk içinde oluşu ve hüznü onu içinden çıkamayacağı kederlere boğabilir Hüznü bazen gülerek –Demokritos-, bazen ağlayarak-Heraklitos-, bazen de suskunluğuyla –Hölderlin- açığa çıkabilir
- Melankolik kişi duyarlı bir yapıya sahiptir İnsanlarla iyi ilişkiler kurmak isteyebilir Ancak doğal olmayan yapmacık ilişkiler sahte kimlikler, maskeler, incelikten yoksun düşüncesiz davranışlarla karşılaştıkça bundan vazgeçip içine kapanır
- Bir gün doğal, içten, ruhuna kulak verip onu içinden dışarı yansıtan insanlarla karşılaşmayı ummak ister ama umutsuzdur çünkü insan içinde bulunduğu toplum düzeninde böyle bir şeye pek yatkın değildir Birbirlerine güvenemeyen insanlardan oluşan toplumlarda maskeler takılmadan rahat edilemez
- Melankolik kişi çelişkiler içinde kalır, kararsızdır Bir yandan yalnızlığı seçmesinden hoşnuttur bir yandan da insanların içinde olamayışının hüznünü duyar İnsanlarla ilişkilerinde hep bir sorun vardır Anlaşılamaması, mizacı gereği farkındalığı, sosyal olmayı , diğerleri gibi olmayı becerememeleri onu insanlardan uzaklaştırır
- Toplumsallaşmaktan, bir yere bir kimseye bağlı olmaktan korkmak melankoliklerin tutumudur Kendilerine duydukları saygı, kendilerine yönelik olmaları belirgin özelliklerindendir O nedenle aylaktırlar
- Melankolik mizaçlı kişilerde hayata karşı ilgisizlik, bezginlik bıkkınlık olabilir Çökkün, yılgın ruh hali içinde görülebilirler Geleceğe karşı umutsuzlukla birlikte çaresiz ve zavallı olduklarını hissedebilirler Yaşamı kendi ellerinde tutamama, var oluşun amacını bulamayıp, kendini oluşturamama korkusu melankoliye neden olur
- Kendini oluşturamayınca, bu kendi elinde olmayınca çaresizliğe düşer Kendisiyle uğraşan, oynayan bir varlığın oyuncağı olduğu duygusuyla bilemediği şeylere kızar* Ölümün kaçınılmazlığının, varolmanın karşıtı olan varolamamanın ya da hiçliğin bilincindedir Ölüm hiçlik duygusunu yaratır “Ölüm düşüncesi melankolik mizacın peşini bırakmadığı içindir ki dünyayı okumayı en iyi bilenler melankoliklerdir”
- “Ölümün kaçınılmazlığının arada bir fark edilmesini ya da boşluk, yalnızlık ve insanlardan soyutlanma duyguları içerir Ancak kendi varlığının farkında olabilmesi için olaylarla etkileşimde bulunması gerekir Bu etkileşim olmadan dıştan bakışta bir insan gibi görünse de diğer insanlar için hiçbir anlam taşıyamaz Olaylarla iletişimi ve ilişkisi dış dünyadan soyutlanmamasını sağlar”
- Melankolik kişi yüreğini yiyip bitiren bir şeylerin varlığını hisseder İçini kemiren bu şeye teslim olmak istemez ancak çaresizlik içinde onunla mücadele etme gücünü yitirir “Uyum sağlamayı, boyun eğmeyi beceremez Sürekli arayış içindedir Tüm şeylerin hiçliğini keşfeder İçinde kıpraşıp durduğu olumsuzlama boşluğunda güvensizliği tek olumluluk olarak kalır Ama güvensizlik verimsizdir, tüm içsel kuvveti tüketir”
- Arayış olanaksız bir dünyaya doğrudur Bu dünyada olmayan başkalıkların özlemi içindedir Uyumsuzluğu ve kabullenemeyişi bundandır Dünyanın zevklerini hor görür Nietzsche’nin dediği gibi ‘sürülere özgü zevkler herkes için değildir’ Uyumsuzluk acı verse de, acıdan kıvransalar da kendilerini bir yere, bir tanıma yerleştirmek istemezler ve herkes gibi yaşamak onlara korkunç görünür
- Yabani olmak, yalnız bir münzevi olmak, hırs içinde olmamak belirgin özelliklerindendir Kendine kaçışları hem en güzel hem de en sıkıntılı anlarıdır Güzeldir çünkü kendisini kendinden başka anlayacak biri daha yoktur Sıkıntılıdır çünkü sorgulamaları, kendini suçlamaları, düşüncelere dalması onu içinden çıkamayacağı durumlara götürür
- Melankolik kişi yanlış giden bir şeyleri sezer Daha iyilerinin olabileceğini düşler ancak başarısızlığa uğrayınca acı çeker Bu gerilimli ortam sanat ve yaratıcılığın da ortamıdır belki de Melankolik insan da hep bir karşı koyuş ve başkaldırı görülmüştür Özgürlüğü arar İnançlardan uzaklaşınca da acı ve boşluk içine düşer
- Hippokrat’a göre korku ve hüzün uzun sürerse melankolik durumdan söz edilebilir Hippokrat melankoli üzerine çalışmalarda bulunmuştur Melankoliyi çökkün, umutsuz, tüm cesaretini yitirmiş bir durum, acı içinde kıvranma, ışıktan insandan kaçma, karanlığı sevme ve konuşmaktan kaçma olarak tanımlamıştır Melankoliklerde uykusuzluk, dalgınlık, korku, hüzün gibi durumlar görüldüğünü belirtmiştir
- Melankolik insan her çağda içinde bulunduğu toplumsal koşullardan mutlu olmadığını, olamadığını, yaşama bir anlam veremediğini, topluma uyum sağlayamadığını, toplumsallaşamadığını, bunun içinde bir tür iç göçle kendi içine çekilerek ruhunun bir kısmını olsun kurtarmaya çalıştığını söylemiştir

- TEDAVİ

Tedavisinde birçok ilaç ve yöntem kullanılmaktadır
İlaçlar, Diet tedavisi ( Omega-3 , magnezyum, biotin vs), çoklu ilaç tedavisi, psikoterapi, Transkramniyel Manyetik Uyarısı, Elektroşok (ECT) ve son zamanlarda FDA onayının ardından özellikle Amerik’da çok yaygınlaşan (VNS) Vagus Nerve Stimulation temel tedavi yöntemleri arasındadır
Bunların dışında; Işık tedavisi (güneş veya yapay), egzersiz ve meditasyon da yardımcı tedavi yöntemleri olabilmektedir
Antidepresan ilaçlar (depresyon tedavi edici ilaç) hastaların `-80’inde düzelmeye yol açar Tedavi uzun sürelidir ve ilaçların düzenli kullanılması gerekir İlaçların etkisinin ortaya çıkması birkaç haftayı bulur Bu yüzden “bu ilaç bana yaramadı” diye düşünüp birkaç günlük kullanımdan sonra kesmek yanlıştır İlaçların etkisi kişiden kişiye değişir Her ilaç her hastaya iyi gelecek diye bir kural yoktur
Yine her ilaca bağlı oluşabilecek yan etkiler de farklıdır Bir yakınınız depresyon geçirdi ve tedavi oldu ise aynı gruptan ilaçlar size de iyi gelebilir Bazı hastalarda birden fazla ilaç kullanımı, psikoterapi (profesyonel kişiler tarafından özel teknikler kullanılarak yapılan konuşma tedavisi) ile ilaç tedavisinin birlikte kullanımı veya başka tedavi yöntemlerinin kullanımı gerekebilir Hangi ilacın iyi geldiği ve hangi dozda kullanılması gerektiği genelde deneme yanılma yolu ile tespit edilir Bu nedenle tedaviye başladıktan sonra doktorunuz ile bağlantıı kesmeyin, düzenli kontrollerinize gidin, sık doktor değiştirmekten kaçının ve tedavinin uzun süreli olduğunu unutmayın
Yapılan araştırmalar çoğu hastada tek başına antidepresan ilaç kullanımından ziyade ilaç ve psikoterapinin birlikte kullanımında daha iyi sonuçlar alındığını ortaya koymuşturDepresyon tedavisinde kullanılan yöntemler kısaca şöyle özetlenebilir:
-Antidepresan ilaçlar
-Değişik psikoterapi yöntemleri
-Grup tedavileri
-Elektro konvulsif tedavi (elektro şok tedavisi)
-Fototerapi (özel bir ışık tedavisi)
-Diğer yöntemler

Son grup içinde pratikte kullanımda olan ancak bilimsel olarak yararlı olup olmadığı henüz ispatlanmamış olan yöntemler yer almaktadır Bunlar arasında B grubu vitaminler ve folik asit içeren vitamin preperatları kullanmak, akapunktur, müzikle tedavi, bitki özleri ile tedavi ,egzersiz, masaj vb Teknikler yer almaktadır
Bu tekniklerin yararlı olup olmadığı henüz bilinmemektedir Bu nedenle depresyon hastalığı olan kişilerin direk bu yöntemlerle tedavi olmayı seçmek yerine öncelikle bir psikiyatriste başvurmalarında fayda vardır Yine yeni bir tedavi tekniğinin denenmesi düşünülüyorsa mutlaka bir uzman tavsiyesine başvurulmalıdır Gereksiz yere kullanılan bir yöntem zaman ve para kaybına yol açmasının yanında kişiye zarar verici de olabilmektedir
Genellikle ve çoğunlukla kullanılan tedavi yaklaşımı ilaç tedavisidir İlaç tedavisinede serotonin ve noradrenalin üzerinden etki yapan antidepresan dedğimiz ilaçlar kullanılır Aynı zamanda bilişsel olumsuzlukları ve öğrenilmiş çaresizlik düşüncelerini gidermek ve tadaviyi hızlandırmak için psikoterapiye de ihtiyaç olabilir Nedene yönelik olarak psikososyal stres faktörlerinin de ortadan kaldırılması süreç içerisinde iyileşmeyi hızlandıracaktır Bu dönem içerisinde kişinin hayatını mevcut depresyonun ez az şekilde etkilemesi için, durumun bir psikiyatrist tarafından değerlendirilmesi ve vakit geçirilmeden tedaviye başlanması önemli olabilmektedir
Unutmayın: depresyon ender görülen bir hastalık değildir, utanılacak bir hastalık asla değildir, etkili tedavi yöntemleri vardır Kendinizde veya bir yakınınızda depresyon olduğunu düşünüyorsanız, tedavi için başvurmayı ya da yakınınızı başvurmak için ikna etmeyi ihmal etmeyin