Sofistler Temel Düşünceleri

Temel Düşünceleri
Birbirlerinden bağımsız olarak çalışan sofistler daha çok etik, siyasal ve toplumsal sorunlar üzerinde durmuşlardırBunlar;

Tek tek insana değer verilmesi
Hakim olan dinin devletin geçerlilikte var olan hukukun bağlarından kurtarılması
Her türlü yasanın yerine doğanın konulması
Zayıf muhakemeyi kuvvetli muhakeme haline getirmektir

Kendilerinden önceki doğa filozofları temel maddenin ya da nedeninin ne olduğunu kendilerine sormuşlar; su, hava, ateş, toprak, atom,vb şeklinde cevap vermişlerdi, sofistlerin ilki ve en ünlüsü olan Protagoras ise bu türden bir doğa felsefesinden uzaklaşmış, evreni bilmeyi dışta bırakmış ve temel nedenleri bu yönde arayışlara kuşkuyla yaklaşmıştır, insanı her şeyin ölçüsü kabul etmiş ve çelişmezlik ilkesini inkar etmiştir Aynı zamanda Heraklitos'un her şeyin değiştiği önermesini Protagoras hiçbir şeyin belirli bir şey olamayacağı ve mutlak bir varlık aramanın anlamsız olduğunu öne sürerek reddeder Bir diğer önemli sofist düşünür Leontinoi'li Gorgias varoluşu ve varoluşla ulaşabilmeyi imkansız sayıyordu Ona göre ne varlık vardır ne de varlığın bilgisi mümkündür, bilginin bir başkasına aktarılması söz konusu değildir Sofistler insanları yetiştirmek üzere onlara bilgi ve hitabet sanatını öğretmeye çalışmışlardır, onlar aracılığıyla felsefe dış dünyadan insan dünyasına yöneltilmiş olmalıdır Dil konusunda ilk incelemeler de bir anlamda sofistlere bağlıdır Gorgias, Prodikos ve Hippias'ın eşanlamlılık, gramer ve biçimsellik konularında açıklamaları olmuştur Aynı şekilde sofistler mantık üzerinde de durmuşlar ve önermelerin nasıl kanıtlanıp çürütüldüğüyle ilgilenmişlerdir Felsefenin bir eğitim meselesi olarak uygulanması, toplumsal ayrımların ve eşitsizliklerin insan ürünü olarak değerlendirilmesi, herkesin eşit olduğu düşüncesinin geliştirilmesi, doğal hukukun savunulması, dinin ve tanrının reddedilmesi, sofistlerin belli başlı felsefi konularıdır Bu şekilde sofistler, otorite ve geleneği (yasa, hukuk, sosyal ve ahlaki normlar vb) sarsmışlardır
Sofistlerin görüşleri konusunda en önemli kaynak Platon diyaloglarıdır Platon,'Protagoras' adlı eserinde bir sofist toplantısının renkli betimlemesini verir 'Sophistes' adlı eserinde ise sofistlerin görüşlerini tartışır



(Platon,Sofist,231 D = 73 b 2)



'sofist' sözcüğü önce zengin gençlerin peşinde koşan ve karşılığında ücret alan kişi için,sonra ruhla ilgili bilgiler ithal eden tüccar için,üçüncü olarak aynı bilgileri isteyene satan çerçi için,dördüncüsü manevi ürünlerini bize satan kimse için kullanılmıştırBeşinci olarak bu tanımlama,söz savaşı sanatında bir yarışmacı,yani yükselme hırsına 'tartışma sanatı'nı yer seçen bir kimse anlamına geliyorduAltıncı kullanış şekli çok kuşkuludur;ama bununla,ruhu(gerçek) bilgiye engel teşkil eden kanılardan temizleyen bir kişinin tanımlandığını kabul ederek onu da diğerleri arasına katıyoruz



(Xenophon,Sokrates'ten Anılar 11, 11 = 73 b 2 a)



Bilgelik öğretmenlerinden birçoğunun aksine Sokrates evrenin doğası ya da diğer şeyler üstüne,sofistlerin kozmos dediği yerde durumun nasıl olduğunu ve gökyüzündeki süreçlerin hangi zorunluluktan dolayı gerçekleştiğini araştırarak,görüş belirtmedi



(Aristoteles,Sofistlerin Çürütülüşü 1165 a 21 vd =73 b 3)



Sofizm gerçek değil,sahte bilimdir ve sofist de gerçek değil sahte bilim taciridir

Kaynak : Wikipedia