Türkiyede Yapılan Tarım - Tarımın Ekonomideki Yeri Ve Önemi

Türkiyede yapılan tarım türleri, Türkiyede tarım, Tarımın ekonomideki yeri,

Türkiye, özellikle Anadolu tarih boyunca çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmış bir
coğrafyadır Bu uygarlıklarda tarımsal faaliyetler, bölgenin iklim çeşitliliği nedeniyle
çok çeşitli alanlarda yoğun bir şekilde yapılmıştır Bu uygarlıkların en önemlileri,
Asurlar, Hititler, Selçuklular, Anadolu Selçukluları ve Osmanlılar olmuştur
Eski bir coğrafya olan Anadolu’da, eski dünyanın ticaret merkezi olmasının da verdiği
canlılıkla, çok çeşitli tarımsal faaliyetler eski devirlerden beri sürdürülegelmiştir
Selçuklular ve osmanlılar döneminde toprakların mülkiyeti devletin olmuş ve
kullanma hakkı kişilere verilmiştir Özellikle Osmanlılardaki toprak düzeni, tarımsal
faaliyetlere önemli ölçüde yön vermiştir Bu dönemde tarım politikaları, askeri varlığın
oluşturulması, vergilerin toplanması ve büyük şehirlerin gıda ihtiyacının karşılanması
amaçlarına hizmet etmiştir

Tarım Sektörünün Ekonomideki Önemi
Tarımın Türkiye ekonomisindeki önemi nisbi olarak azalmış olmakla birlikte, yurtiçi
gıda gereksiniminin karşılanması, sanayi sektörüne girdi temini, ihracat ve yarattığı
istihdam olanakları açısından halâ büyük önem taşımaktadır Cumhuriyetin kurulduğu
yıl tarım sektörünün GSMH içindeki payı %428 iken, 1970’li yıllarda %360, 1980
yılında %25, 1990 yılında %16, 2000 yılında %135, 2003 yılında ise %126
düzeyine düşmüştür Türkiye’de tarım sektörünün GSMH’daki payının giderek
azalması, sanayileşme ve hizmetler sektörlerinde gelişmeye daha çok önem
verilmesinin bir sonucudur

Tarım sektörü, yapısı gereği işgücüne büyük ölçüde ihtiyaç duymaktadır Gerçekten
de tarımsal faaliyet bir yaşam biçimidir Bu bağlamda, tarımın istihdamdaki payı
1980’de %506 iken, 2003’te %343’e gerilemiştir Tarımda sermaye birikiminin ve
teknoloji kullanımının artırışıyla, bu oran daha da aşağılara çekilebilecektir
Sektörün ülkenin genel ekonomik ve sosyal koşullarına karşı duyarlılığı, sektörel
büyüme hızında yıllar itibariyle dalgalanmalara neden olmuştur Tarım sektörü
1988’de %78, 1990’da %68, 1998’de %84, 2000’de %122 ve 2002’de %71 pozitif
büyüme göstermiştir 1988-2002 dönemindeki ortalama büyüme ise, %11’dir

Türkiye genel olarak dağlık bir arazi yapısına sahiptir Türkiye’de arazilerin %559’u
1000 m’nin üstünde yükseltiye ve %625’i %150’ten daha fazla eğime sahiptir
Türkiye Karadeniz üzerinden ve kuzeyden gelen hakim rüzgârların ve bunların
getirdiği deniz etkisinin altındadır Ancak deniz etkisi, kuzeydeki ve güneydeki sıra
dağların denize bakan yamaçlarında kalmaktadır Bu nedenle Türkiye’nin iklim
özellikleri ile yeryüzü şekli özellikleri arasında sıkı bir bağ vardır Türkiye’nin arazi
yapısı ile buna bağlı olarak değişen iklim özellikleri farklı coğrafi bölgelerin, bunların
içinde de mikro klimaların oluşumunu mümkün kılmıştır Türkiye’de arazi kullanımı ile
coğrafi bölgelerin arazi yapısı ve iklim özellikleri arasında uyumlu bir ilişki söz
konusudur Böylece Türkiye’nin nemli bölgelerinde ormancılık, yüksek dağlık ve
kurak bölgelerinde hayvancılık ve her bölgesinde bitkisel üretim yapılabilmektedir Bu
özellik Türkiye’ye farklı ekolojik bölgelerde, o bölgelere özel tarımsal ürünleri üretme
imkânı vermektedir
Türkiye'de sıcaklık, kıyılarda enlem farkına, iç kesimlerde ise denizden uzaklık,
yükselti, yer şekilleri gibi faktörlere bağlı olarak değişir Günlük ve yıllık sıcaklık
farkları kıyı bölgelerimizde az, iç bölgelerde fazladır En az yıllık fark Doğu Karadeniz
kıyılarında görülür (15 - 16°C) En çok yıllık fark ise, Kuzeydoğu Anadolu'dadır
(Erzurum'da 27°C, Kars'ta 29°C, Ağrı'da 31 °C) Türkiye, genel olarak, Akdeniz
ikliminin etkisi altındadır Bu bağlamda, Türkiye genelinde yazlar kurak, kışlar yağışlı
geçer Bununla beraber, birbirlerinden belirgin farklarla ayrılabilen üç ana iklim tipi
görülür Bunlar, Karadeniz ve Akdeniz iklimleri ile karasal iklimdir
Türkiye'de, yıllık ortalama yağış bakımından, bölgeler arasında büyük farklılıklar
vardır Bazı bölgelerde ortalama yağış 2500 mm'yi bulurken, bazı bölgelerde 250
mm'nin altına inmektedir