08-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Korsika / Korsika Hakkında
Korsika / Korsika Hakkında

Korsika
Korsika (Fransızca: Corse [kɔʀs], Korsikaca: Corsica) Akdeniz'de Fransa'ya bağlı bir adadır Fransa'nın güneydoğusunda, İtalya'nın batısında ve Sardinya adasının kuzeyindedir
Korsika, 1000 km'lik kıyıya ve 200den fazla plaja sahip dağlık bir adadır 2 706 m rakımlı Sinto Dağı adanın en yüksek noktasıdır Ayrıca rakımı 2000 m'nin üzerinde 20 tepe vardır Sardinya adasından Bonifacio Boğazı'yla ayrılır Başlıca şehirleri ve Korsika dilindeki karşılıkları şunlardır: Ajaccio (Aiacciu), Bastia (Bastia), Corte (Corti), Sartène (Sartè), Saint-Florent (San Fiurenzu), Calvi (Calvi), L'Île-Rousse (Isula Rossa), Porto Vecchio (Porti Vechju), Bonifacio (Bunifaziu) ve Aleria (Aleria) olup; idari bakımdan merkezi Bastia olan Haute-Corse (Yukarı Korsika) ve merkezi Ajaccio olan Corse-du-Sud (Güney Korsika) illerine ve bunlara bağlı 5 ilçeye bölünür
Korsika yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı bir Akdeniz iklimine sahiptir Doğal bitki örtüsü Akdeniz ormanları ve makidir Ada ayrıca "Korsika Bölgesel Doğal Parkı"na sahiptir Bu doğal parkta ender bulunan binlerce havyan ve bitki türü koruma altındadır 1972'de oluşturulan bu park; Porto Körfezi'ni, UNESCO Dünya Miras Listesi'nde bulunan Scandola Doğal Rezervi'ni ve adanın en yüksek dağlarından bazılarını içerir ve sadece tekneyle ulaşılabilir Tehlike altındaki 2 toynaklı memeli alttür olan Yabani Koyun (Ovis aries musimon) ve Korsika Kızıl Geyiği (Cervus elaphus corsicanus) yaşamaktadır ve bu hayvanlardan ikincisi adaya özgüdür
Tarih
Korsika'ya ilk gelen halklar İberler ve Kelt-Ligurler'di MÖ 10 yüzyılda Fenikeli tüccarlar, MÖ 562'de Alalia (Bugün Aleria)'yı kuran Phokaia (Bugün Foça)lılar yerleşti Phoakialılar adadan MÖ 535'te Etrüsk-Kartaca ittifağıyla kovuldu Böylece Etrüskler adaya hakim oldu Ancak Etrüskler MÖ 5 yüzyılın ilk yarısında zayıflamaya başlayınca Siraküzalılarla Kartacalılar ada için çekişmeye başladılar Çekişmeden Kartacalılar galip çıksa da Roma Cumhuriyeti, 1 Pön Savaşı'nın (MÖ 264-MÖ 241) bitiminden 3 yıl sonra adayı ele geçirdi Adalıların işgale karşı direnişi MÖ 162'de kırılabildi Roma İmparatoru Diocletianus (284-305) döneminde İtalya Prefektura'sına bağlanan ada, 395'te Roma İmparatorluğu'nun ikiye bölünmesiyle Batı Roma İmparatorluğu'na bağlansa da 430'da Vandallar adayı ele geçirdiler 533'te Doğu Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirildi ve imparatorluğa bağlı Afrika Prefektura'sına bağlanan ada, 590'da Afrika Eksarklığı'na bağlandı 698'de eksarklığın merkezi Kartaca'nın Emeviler'in eline geçmesi, adayı Arap tehdidiyle başbaşa bıraktı Bu durumdan yararlanan Lombard Kralı Liutprand adayı 725'te fethetti 774'te ada Frank Kralı Şarlman'a geçti 840'ta krallığın üçe bölünmesiyle Orta Frank Krallığı'na bağlanan ada, 850'de Ağlebiler tarafından elegeçirildi ve 909'da onları deviren Fatımilere bağlandı 1034'te Papalık Devleti orduları adayı ele geçirdi ve adayı Pisa'ya verdi
Adadaki Pisa egemenliği 1284'te yapılan Meloria Savaşı'na kadar sürdü Bu savaşı kazanan Cenova Cumhuriyeti adayı ele geçirdi Cenova yönetimi 1296-1434 arasındaki Aragon Krallığı'nın müdaheleleri, 1468-1498 arasındaki Milano Düklüğü ve 1553-1559 arasındaki Fransız işgali dışında 1768 yılına dek sürdü 1729'da Cenova'nın koyduğu ağır vergiler yüzünden ada halkı ayaklandı Hatta Alman maceracı Theodor Stephan Freiherr von Neuhoff 1736'da kendini Osmanlı'ya bağlı Tunus Beyi'nin desteğiyle 1 Teodoro adıyla Korsika Kralı ilan etti 1 Teodoro'nun yönetimi 8 ay sürdü ve Kasım 1736'da sona erdi Kendisi 1738, 1739 ve 1743'te yine adaya geldiyse de Cenovalılar tarafından püskürtüldü
Cenova'nın zalimce yönetimini sürdürmesi yüzünden ada bir kez daha ayaklandı ve Pasquale Paoli 1755'te Korsika Cumhuriyeti'ni ilan etti Kendisi Cenova'yla yaptığı başarılı savaşlarla onları birkaç kıyı kasabası dışında adadan sürdü Bu durum karşısında Cenova, 1768'de imzalanan Versailles Anlaşması'yla adanın yönetimini Fransa'ya bıraktı Paoli, aynı yıl adaya çıkan Fransızlara karşı 1 yıl başarıyla dirense de Porto Nuevo Savaşı'nda aldığı yenilgi yüzünden İngiltere'ye sürgüne gitti ve ada Fransa tarafından ele geçirildi Ancak Korsika halkının önemli bir bölümü kendini hiçbir zaman Fransız olarak hissetmemiş, Fransa hakimiyetine karşı olan başkaldırmalarını günümüze kadar sürdürmüştür Hatta ada 1793-1794 arasında İngiltere tarafından işgal edilmiştir 19 yüzyılın sonlarından itibaren İtalyanca'ya yakın olan Korsika dilinde yeniden canlanma görülmüştür Bu dönemde Korsika dilinde ilk gazete basılmıştır
II Dünya Savaşı'nda 1942-1943 arasında İtalya tarafından işgal edilen Korsika, 1975'te Fransa'nın 22 bölgesinden biri olmuştur Korsika'nın nüfusu 240 000'dir Bunların yaklaşık %70'i Korsikalıdır Korsikalıların %98'i hem Fransızca'yı hem de Korsikaca dilini kullanırlar Yüzölçümü 8,680 km² dir Başkenti Ajaccio şehridir Yasama Konseyinin başında Ange Santini bulunur
Ekonomi
Korsika ekonomisinde turizm en önemli alandır Sahilleri, sahip olduğu Akdeniz iklimi, güzel dağlarıyla ada Fransızlar ve Batı Avrupalılar için önemli bir turizm merkezidir Ancak adanın her bölgesinde turizm gelişmemiştir
|
|
|