|
|
Konu Araçları |
asya, fiziki, kıtasının, nelerdir, özellikleri |
Asya Kıtasının Fiziki Özellikleri Nelerdir |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Asya Kıtasının Fiziki Özellikleri NelerdirAsya Kıtasının özellikleri, Asya Kıtası fiziki bilgiler, Asya Kıtası hakkında bilgiler Asya kıtasındaki yer şekillerinin oluşumunda kıtada etkili olan Huron, Kaledonya, Hersinya ve Alp Himalaya kıvrım sistemi etkili olmuştur 1 zamandan önce oluşan Huron kıvrım sistemi kıtanın güneyinde Arabistan ile Hindistan(Dekkan) yarımadalarında etkili olmuştur 1 zamanda ilk oluşan Kaledonya kıvrımları kıtanın kuzeyinde Yenisey ve Lena nehirleri arasında etkili olmuştur 1 zamanın sonunda Hersinya kıvrımları kıtanın Güneyi, Batısı ve Güneydoğusunda etkili olmuştur Kıtadaki en etkili kıvrım sistemi ise 3 zamandaki Alp Himalaya kıvrım sistemidir Kıtanın batısından doğusuna kadar çok geniş sahada etkilidir Kıtanın en yüksek yerleri bu kıvrım sisteminin olduğu yerlerdir Kıtanın ve aynı zamanda dünyanın en yüksek zirvesi EVEREST (8848 mt ) Himalayalar üzerinde yer alır Çin-Nepal sınırındadır Kıtada buzul etkisi Avrupa ya göre çok azdır Asya kıtasında çok geniş alanlar kaplayan platolar vardır Kapladığı alan en fazla olan, aynı zamanda yükseltisi en fazla olan platosu TİBET PLATOSUdur Kıtada; Pamir, Orta Sibirya, Doğu Sibirya, Kazakistan, Dekkan, İran, Arabistan platosu gibi genişliği fazla olan platolar vardır Ortalama yükseltisi en az olan platoyu ORTA SİBİRYA PLATOSU oluşturur Kıtanın en büyük ovasını BATI SİBİRYA OVASI oluşturur Batı Türkistan ovasıda Asya Kıtasının iç kesimlerindeki önemli bir ovadır Ancak bir kısmını Kızılkum ve Karakum Çölleri oluşturur Kuzey Sibirya Ovasıda önemli bir düzlüktür Orta Asyada dağlar ve platolar arasındaki kapalı havzalarda önemli düzlüklerdir Bunlar TARIM ve TURFAN HAVZASIdır Turfan Havzası dünyanın en alçak havzasıdır (-154 mt ) Asya Kıtasındaki Kızılkum, Karakum, Taklamakan, Gobi, Tar, Rubul Hali, Nüfud, Deşt-i Lut, Deşt-i Kebir gibi büyük çöller vardır Asyada akarsular tarafından oluşturulmuş büyük alüvyal ovalarda vardır Bunlar: Mezapotamya (Irak), İndus Ovası (Pakistan), Ganj Ovası (Hindistan) ve Kuzey Çin Ovasıdır (sarı ve mavi ırmaklar tarafından oluşturulmuştur) Yeryüzünde sadece Amerika ve Asya kıtasında bütün iklimler görülür ( Amerikayı bütün olarak düşünürsek geçerlidir ) dolayısıyla da bütün iklim tipleri görülür En fazla görülen iklim tipini ise Karasal İklim tipi oluşurur Sıcaklıklar Kuzeyden Güneye doğru artış gösterir Yıllık ortalama sıcaklık farkının en fazla olduğu yer ORTA ASYAdır Kıtadaki yıllık yağış tutarında da büyük farklılıklar görülür Kıtanın en az yağış alan yerleri; Kuzey Kıyıları, Çöl alanları, çok yüksek dağlık alanlardır Kıtada en fazla yağış Güney ve Güneydoğu Asyadadır (Bu sahadaki yağışların fazla olmasındaki en etkili faktör Muson Rüzgarları dır Dolayısyla buraya Muson Bölgesi adı verilir ( Musonlar Asyası) Kıtada yağışı en fazla ASSAM bölgesinde görülür (Hindistanın Kuzeydoğusu) kıtanın ve aynı zamanda dünyanın en fazla yağış ölçülen istasyonu Assamdaki ÇERAPUNÇİdir (11 630 mm ) Asya kıtasının akarsularının boyları uzun, su toplama havzaları geniş, eğimleri fazla, rejimleri düzensizdir Uzunluğu en fazla olan akarsuyu OBİdir (5700 km ) Kıta akarsuları döküldükleri yerlere göre gruplandırılır: Kuzey Buz Denizine dökülenler : Obi, Yenisey, Lena Büyük Okyanusa dökülenler : Amur, Sarı (Hoang-ho), Mavi (Yangçe) Hint Okyanusuna dökülenler : Mekkong, Brahmaputra, Ganj, İndus, Şattül Arap (Fırat-Dicle) Kapalı havzaların en önemli akrsuları ise Seyhun (Siriderya), Ceyhun (Amuderya) ve Tarımdır Seyhun ve Ceyhun Aral Gölüne dökülür Tarım ise Tarım havzasında kaybolur Obi Nehri ; Ural, Altay ve Sayan Dağlarından beslenir Asya Kıtasında göl sayısı azdır En büyük gölünü Aral Gölü oluşturur (64 500 km kare ), (Hazar deniz olarak kabul edildiği takdirde) Diğer önamli göllerini ; Baykal, Balkaş, Issık, Lop, Zatsan, Lut gölleri oluşturur Her türlü iklim tipi görüldüğü için bitki örtüsünde de büyük çeşitlilik vardır Her tür bitki örtüsü görülmekle birlikte 3 belirgin bitki örtüsü kuşağı seçilir ; Kuzeyde Tundra, Sibiryada ve Güneyde Orman (Sibiryada iğne yaprakları) |
|