Hawaii Eyaleti Hakkında Bilgi

Hawaii - Hawaii Hakkında - Hawaii Coğrafyası - Hawaii İklimi - Hawaii Genel Bilgiler - Hawaii Eyaleti - Amerika Eyaletleri



Hawaii ya da Havai, Amerika Birleşik Devletleri'nin eyâletlerinden biridir Kuzey Büyük Okyanus'da, anakaradan 3700 kilometre uzaklıkta, bir adalar grubudur

Ö 1000 sıralarında diğer Polinezya adaları tarafından işgal edilmiştir Yaklaşık 800 yıl boyunca çeşitli kabileler buraya yerleşmiş, huzur içinde kültürlerini ve dinlerini devam ettirmişlerdir 1778 yılında İngiliz Deniz Kaptanı James Cook, Hawaii takımadasına yelken açmış ve ilk Avrupa-Hawaii ilişkisini yaratmıştır Yine de tarihçiler bu adaya Avrupa'dan ilk gidenin bir İspanyol olduğunu tartışırlar


Avrupa ile ilişkiler sonucu bazı krallar tüm Hawaii adalarının kontrolünü almaya çalışmışlardır Örneğin, ünlü Kamehameha Avrupalılarla ticaret yaparak onlardan barutlu silahlar elde etmiştir Hawaii'de bilinmeyen barut teknolojisi sayesinde Kamehameha yavaş yavaş tüm adaları işgal edebilmiştir Ona karşı çıkan bazı kabileler, oklarla ve mızraklarla kendi ülkelerini koruyamadıklarından, çareyi yüksek uçurumlardan atlamakta bulmuşlardır İntihar, onlar için teslim olmaktan çok daha iyi idi


Kamehameha'nın kazandığı topraklar ancak 1893'e kadar dayanabilmiştir Son kral olan Liliuokalani, Hawaii Reform Partisi (Reform Party of the Hawaiian Kingdom) tarafından yıkılmıştır Son diktatörlükten sonra bir cumhuriyet kurulmuş, ve dış ülkelere kapalı olan Hawaii ticareti, dünya ekonomisine katılarak üretimini ve ticaretini büyük ölçüde geliştirmiştir Son olarak 1898'de Amerika himayesi altına girip, 1959'da bir referandumla Amerika Birleşik Devletleri'nin 50 ve sonuncu eyâleti olmuştur Ayrıca Hawaii Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı olup Birleşik Krallık'ın bayrağını taşıyan tek eyâlettir


Coğrafya


Tüm Amerikan eyâletlerinden en güneydeki olan Hawaii, birçok açıdan diğer eyâletlere göre çok farklıdır Tek ada eyâletidir Volkanlardan çıkan lavdan dolayı alan olarak hep büyümektedir Bugün bildiğimiz Hawaii, su altı volkanlarından çıkan lavların katılaşıp kayalara dönüşmesiyle oluşmuştur

Bu takımada yaklaşık 18 küçük adacıklardan ibarettir Fakat bunların sekizi ana adalar olarak tanımlanır Bunlar Niihau, Kauai, Oahu, Molokai, Lānai, Kahoolawe, Maui, ve Hawaii adalarıdır Hawai'i adası en büyüğü olduğu için ona daha çok Büyük Ada (Big Island) diye hitap ederler Bu ismi takmalarının bir diğer nedeni ise bu adanın ismi takımadanın ismiyle aynı olmasıdır

Bu adalar yüksek ve volkanik dağlarıyla ünlüdürler İklimi ve volkanik toprağı bitki yetişimine çok elverişlidir Lavların içindeki minerallerle oluşan toprak, dünyanın başka yerlerinde görülmemiş bitkilerin ve hayvanların oluşmasını sağlamıştır


İklim


Okyanusla kaplı ve kıtalardan uzak olduğundan dolayı, sıcaklık yıl genelinde fazla değişiklik göstermez Sıcaklık genellikle 27 ve 16 °C arasıdır Göller fazla bulunmaz, fakat Büyük Ada'nın (Big Island'ın) Mauna Loa ve Mauna Kea dağlarının tepelerinde zaman zaman göller görülür Hawaii'de yağışlar bol ve tahmin edilemez Aynı günde bol yağışlı ve sonra güneşli bir hava görülebilir Kaua'i adasındaki Waialeale dağı, dünyadaki en fazla yağış alan ikinci yerdir

Her adada iki iklim bulunur Yüksek dağlardan dolayı bulutlar adanın bir tarafında kalırken, öbür taraf fazla bulut almaz Bu nedenle her adanın bulutlu yanı bol yağışlı ve yeşildir Diğer taraf ise güneşli ve kuraktır Örneğin Büyük Ada'nın (Big İsland'ın), Mauna Loa ve Mauna Kea dağları doğudan gelen bulutları bloke eder Bundan dolayı doğudaki Hilo şehri bol yağış alırken, batıdaki Kona şehri bol güneş alır Tüm oteller ve yüzme tesisleri güneşli Kona'dadır


Önemli şehirler


O'hau adasındaki Honolulu şehri Hawaii'nin başkenti ve en büyük şehiridir Burada uzun binalar, apartmanlar ve uzun otoyolları görülür Bazıları bu sanayileşmeyi ve kentleşmeyi adanın doğallığını ve güzelliği suistimal ettiğini düşünür Fakat diğer şehirlere bakıldığında doğa korunmuş ve ona özen gösterilmiştir Bu şehirlerden en önemlilerinden bazıları Hilo, Kāne'ohe, Kailua, Pearl City, Waipahu, Kahului, Kailua-Kona, Kīhei, ve Līhu'e'dir


Toplumsal istatistikler


2005'den itibaren Hawaii'nin nüfusu 1275194 olarak tahmin ediliyor O'ahu adası da en kalabalık adadır


Resmi dil


Hawaii eyâletinin üç resmi dili vardır Çoğu Hawaii doğumlu insanlar Hawaii Creole İngilizcesini konuşurlar Bu eski Hawaiice ile İngilizce'nin bir karışımı olup, genelde konuşulan dildir Fakat ülkede İngilizce bilen turistler hiç zorluk yaşamazlar Çünkü şehirlerdeki tüm yol işaretleri İngilizcedir ve çoğu insanlar İngilizceyi sorunsuz konuşabilirler


Kaptan James Cook Hawaii adasını bulmadan önce Hawaiice'nin yazısı yoktu Avrupalı misyonerler buraya Hıristiyanlığı yaymak için geldiklerinde Latin alfabesiyle kendi Hawaii yazılarını üretmişlerdir ve bu yazı tarzı bügün de devam etmektedir


Bu yazı aynı Türkçe gibi okunurSadece kesme işaretinde bir duraksanır,sonra kelime devam ettirilir Örneğin Kāne'ohe söylenirken kesme işaretinde kısa bir duraksama olurYa da Hawai'i de,son iki "i" arasında duraksanır

Ayrıca tüm adalarda yerliler turistlere Hawaiice öğretmek isterlerGenelde öğretilen iki kelime aloha (merhaba) ve mahalo (teşekkürler)'durBu kelimeler tüm restoranlarda,otellerde, havalimanında, ve hatta topluma açık tuvaletlerde bile görülebilir


Kültür


Hawaii kültürü adanın sahillerinden, yeşil ormanlarından, büyük dalgalarından ortaya çıkmıştır Herkeste bir yazlık havası, bir telaşsızlık vardır Rahat oldukları kadar çok sıcak ve misafirperverdirler Avrupa'nın ve diğer ülkelerin himayesi olmalarına rağmen kültürlerini koruyabilmişler, hatta kültürlerini yabancılara bile özendirmişlerdir Fiziksel olarak aktif oldukları, stresten uzak durdukları için Amerikanın en uzun ömürlü insanlarıdır


Deniz bir Hawaii yerlisinin en önemli parçasıdır Spor olarak yüzme ve sörf dallarında birçok olimpiyat madalyaları almışlardır Dünyanın en iyi sörfçüleri Hawaii denizinin kızgın dalgalarında yetişmişlerdir Duke Kahanamoku isimli bir Hawaiili yüzme dalında Olimpiyat Madalyası kazanmış ve sörfü yaygınlaşmıştır Böylece sörf onun sayesinde dünyaca yapılan bir spordurHeykeli başkent Honolulu'dadır


Bunların yanı sıra Hawaiililer adaların doğal güzelliğine karşı çok saygılıdırlar Uzun otoyolların, yüksek binaların ve fabrikaların kurulmalarına karşı olup doğayı kirletmemeye özen gösterirler