Balıkesir (İl) Kültür

Kültür

Ana maddeler: Balıkesir yöresi halkoyunları, Balıkesir Türküleri ve Balıkesir mutfağı
Bir Yörük kızı


Balıkesir halkının büyük bir çoğunluğu Müslüman olup halkın bir kısmı Alevi inancına sahiptir Dolayısıyla ilde camilerin yanı sıra cemevleri de vardır Son araştırmalara göre ilde toplam 1595 adet cami vardır[156] 1995 yılında bu sayı 1513'tür[157] Ayrıca il sınırları içinde tarihi kiliseler de vardır[158]
İldeki önemli inanışlardan biri 6 Mayıs günü kutlanan Hıdırellez'dir[159] Hıdırellez günü öncesi ateş yakılır, ilk baharın çeşitli günlerinde köylerde hayırlar yapılır Bazı hayırlarda Yağmur Duası okunur Yatır inancı da kültür hayatında önemli bir yere sahiptir Şehir, kasaba ve köylerde birçok yatır vardır Dede veya baba adları ile anılan bu yatırlarda devlet ve ilim adamları, din ve tasavvuf erbapları, şehitler, saz şairi, aşıklar, meslek pirleri, eşkıya ve destan kahramanları yatmaktadır Buralar halk tarafından ziyaret edilmekte olup buralara çeşitli inançlara bağlı olarak uygulamalar yapılmaktadır[160] Hasan Baba ve Sarıkız, ildeki en ünlü ermişlerdir
Köy düğünleri başta olmak üzere düğünlerde çeşitli uygulamalar yapılmaktadır Sokakta yapılan düğünler, köylerde daha yaygın olsa da şehir ve kasabalarda da yapılır Eskilerden gelen bir inanca göre iki bayram arası nikah olmaz Şayet yapılırsa geçimin olmayacağına inanılır[161]
Balıkesirli erkeklerin geleneksel kıyafetleri şimdikinden çok farklıdır Eskiden erkeklerin başlarına, kenar kısmında işleme veyahut süs bulunan sarıklı fes giydikleri ve Bursa, Horasan kumaş ve şallarından yapılan kuşakları bele sarıp üzerine tabanca veya hançer koydukları bilinmektedir Pantolon niyetine giyilen şalvarlar ise el tezgahlarında dokunmuş olup pamuk ve yünlü şayaklardan yapılmış salta ile patura yakındır Ayakkabılar genellikle mest, lapçın, kaloş ve çizmedir Kadınların geleneksel kıyafetleri de farklıdır Kadınlar başlarına türbanların iç içe geçmesiyle yapılan ve hotoz adı verilen kenarlarına zincir takılmış gümüş para ile sıralanan başlık giydikleri bilinmektedir Sırtlarında ise kenarları oyalı veya sırmalı üç etekli entari bulunmaktadır Sokağa çıkarken başlarına üstlük veya çar adı verilen örtü giyerlermiş Geçmiş yıllarda da özellikle köylü kadınlarının giydiği ferace ve yaşmak, bugün hala köylü kadınlarınca giyilmektedir[162] İlde erkeklerin oynadığı halkoyunları Ağır Zeybek, Kırık Zeybek ve Kaşıklı Zeybek olmak üzere üçe ayrılmaktadır Bunların içinden Bengi ve İkili Güvende ünlüdür Oyunlarda genellikle neşe, yas, aşk, kahramanlık, askerlik gibi konular ele alınmıştır Türkülerden ise İki Keklik ünlüdür İldeki ünlü yemekler keşkek, sura, tirit, saçaklı mantı, tavuklu mantı ve peynirli patlıcandır Çorbalardan düğün çorbası ünlüdür Tatlılardan ise Balıkesir kaymaklısı, höşmerim ve zerde tatlısı ünlüdür Ayvalık tostu da meşhurdur Kıyı kesimlerde yemeklerde zeytin yağı kullanılmakta, iç kesimlerde ise çiçek yağı ve tereyağı kullanılmaktadır[163] Ayrıca ilde kış aylarında deve güreşleri düzenlenir[164]

Kaynak : Wikipedia