Almanya Tarih

Tarih

Almanya tarihi


Cermen Kabileleri


Ana maddeler: Cermenler ve Cermanya

Cermen kabilelerin yayılması MÖ 750 - MS 1




Cermen Kabileleri'nin, Tunç Çağı'nda veya Demir Çağı'nın hemen öncesinde ortaya çıktığı sanılmaktadır MÖ 1 yüzyılda, Güney İskandinavya ve Kuzey Almanya'dan gelen kabileler, güneye, doğuya ve batıya yayılarak Keltlerle, Galyalılarla, Slavlarla, Baltık kabileleriyle ve İran halkları ile ilişkiye girdiler Erken Cermen tarihi hakkında bilinenler, Roma İmparatorluğu zamanındaki verilerle sınırlıdır[11]

Augustus yönetimindeki Roma İmparatorluğu zamanında, Romalı General Cermanya'ya saldırılara başladıCermen kabileleri bu sırada savaş taktiklerini öğrendiler Bu esnada kimliklerini muhafaza etmeyi başardılar MS 9 yılında, tarafından yönetilen Roma lejyonu, Çeruskerlerin lideri tarafından Varus Savaşında yenildi Böylece , Tuna ve Ren nehirleri arasında sınırlarına kadar genişledi MS 100 civarında talebe, Tacitus'un Cermenler üzerinde yazdığı esere göre, Cermen kabileleri bugünün modern yurtlar Tuna ve Ren nehri arasındaki bölgeye yerleştiler 3 yüzyıl civarında birkaç büyük Cermen kabilesi ortaya çıktı Alamanlar, Franklar, Saksonlar, Frizler, Chattiler, Sicambriler bunlardan bazılardır 260 civarında, Cermen halkları, Tuna'yı geçip Roma kontrolündeki alanlara girmeye başladılar[12]

Roma Cermen İmparatorluğu (962-1806)


Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu


Reform hareketini başlatan Martin Luther




Orta Çağ'ın bölünmüş devletçiklerini Şarlman bir araya getirdi[13] 25 Aralık 800'de Vatikan'da krallık tacını giyerek Karolenj İmparatorluğu'nu kurdu[14] 843 yılına gelindiğinde bu devlet üç parçaya ayrıldı ve değişikliklere uğrayarak varlığını 1806 yılına kadar sürdürdü Devlet, Eider Nehri'nden Akdeniz'e kadar yayıldı Devlet, Kutsal Roma İmparatorluğu olarak bilinse de, 1448'den itibaren resmi olarak Alman Halkının Kutsal Roma İmparatorluğu (Sacrum Romanum Imperium Nationis Germanicæ) olarak anılmıştır[15]

Otto hanedanı (919-1024) döneminde, 962 yılında; Lorraine, Saksonya, Franconia, Suabiya, Thüringen ve Bavyera Düklükleri birleştirildi ve Alman kralına Kutsal Roma Cermen İmparatoru olarak taç giydirildi[16]Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu, Salian sülalesinin (1024-1125) yönetimindeyken Kuzey İtalya'yı ve Burgonya'yı ele geçirdi Buna karşı imparatorlar, başa geçme konusunda çekişmelere girince güçlerini kaybettiler[17] Hohenstaufen Hanedanı'nın (1138-1254) yönetimi altında, Alman prensleri, güney ve doğudaki Slav topraklarındaki etkilerini arttırdılar Buraya yerleşen Alman göçmenler Hansa Birliği'ni kurarak ticarette geliştiler ve o günün Avrupa'sına göre, oldukça zengin duruma geldiler[18]İmparatorlukta prens seçimi kurulu (1341 Parşomeni)




1356'da ilan edilen fermanla hükümdarlık seçimi ile ilgili bir takım değişiklikler yapıldı Buna göre kralı, başpiskoposluklardan ve etkili eyaletlerdeki prenslerin katılımıyla oluşan yedi kişilik bir heyet seçecekti[19] 15 yüzyıldan itibaren, kral sadece Habsburg Hanedanı'na üye kişilerden olmuştur

1517'de Martin Luther görevini kötüye kullanan Roma Katolik Kilisesi'ne karşı 95 maddelik bir bildiri hazırlayarak Protestan Reformunu başlattı 1530'dan sonra, Luthercilik Katolik Kilisesi'nden ayrıldı ve birçok Alman Eyaletinde resmi din kabul edildi Bunun üzerine, Alman ülkesini harap eden Otuz Yıl Savaşları (1618-1648) başladı[20] Alman eyaletlerindeki nüfus yaklaşık %30 oranında azaldı[21] 1648'de imzalanan Vestfalya Antlaşması bu din savaşını bitirdi Savaşın sonunda krallık, birçok bağımsız eyalete ayrıldı 1740'dan sonra, Avusturya'da hüküm süren Habsburg Hanedanı ve Prusya Devleti, Alman eyaletlerini kendi yanlarına çekip ülkeye tamamen hükmetmeye çalıştılar Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu 1806 yılında Napolyon Savaşları sırasında tamamen yıkıldı[22]

Restorasyon ve İhtilal (1814-1871)


Alman Konfederasyonu


Frankfurt Meclisi ,1848




Napolyon Bonapart'ın tahttan düşmesinden sonra 1814 yılında toplanan Viyana Kongresi'nde alınan kararlarla Alman Konfederasyonu adı altında 39 tane bağımsız Alman eyaleti kuruldu Bu konfederasyonun liderliğine Avusturya-Macaristan İmparatorluğu seçildi Viyana Kongresi'ne tepki olarak Avrupa'nın çeşitli ülkelerinde ayaklanmalar çıktı Özellikle Almanya'da bilim ve felsefede görülen gelişme ve liberalizm akımı halkların haklarını aramasında temel etken oldu Bu süreçte Alman halkının çoğunluğu Fransız Devrimi'den ve milliyetçilik akımından etkilendiler Halk, ulusal birliğin sağlanmasını istiyordu Seçilen Kurucu Meclis, 13 Mayıs 1848'de Frankfurt'ta bir anayasa hazırlamak için toplandı 28 Mart 1849'da anayasa kabul edildi Bu hareketi temsil eden siyah, kırmızı ve altın sarısı renkler daha sonra Almanya Bayrağı'na renk vermiştir[23]

1848 Devrimleri sonucunda Fransa'da cumhuriyet ilan edildi Bu hareketin başarıya ulaşması üzerine Alman entellektüeller ve halk da ihtilal başlattılar[24] Başlangıçta hükümdarlar talep edilen liberal hakları onayladı Prusya kralı IV Friedrich Wilhelm'e bir takım hakları alınmış şekilde krallık önerildi Fakat o, bunu reddetti Çünkü kabul etseydi, tacı Tanrının inayetinde değil, meclisin huzurunda giyecek ve meclise bağlı olacaktı[25] Ölümünden sonra yerine IWilhelm geçti 1862 yılında, başbakanlığa Otto von Bismarck'ı atadı Bismark Danimarka'yla 1864 yılında yapılan savaşta bir kısım yerleri ele geçirdi Ertesi yıl yapılan savaşlarda Avusturya ordusunu mağlup ederek Kuzey Almanya Konfederasyonu'nu kurdu Avusturya bu konfederasyonun dışında bırakıldı

Alman İmparatorluğu (1871-1918)


Alman İmparatorluğu


Versailles'da Alman İmparatorluğu'nun kurulması,1871 Bismarck ortadaki beyaz üniformalı




Bilinen ulusal temellere dayalı modern Almanya yapılan düzenlemelerle 1871'de kuruldu Ülkenin kurucusu Prusya Krallığı'ydı Fransa-Prusya Savaşı'ndan sonra, 18 Ocak 1871'de Versailles'da alınan kararlarda imparatorluk ilan edildi[26] İmparatorluğa Hohenzollern Hanedanı hükmetti Başkent Berlin yapıldı İmparatorluk tüm dağınık Alman devletçiklerini içine alarak kuruldu fakat Avusturya bu birliğin dışında bırakıldı Ülke 1884'den itibaren Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı[27]

İmparatorluğun inşaası sırasında tahtta olan I William dış siyasette Almanya'yı diğer büyük devletler gibi güçlü ve güvenli bir duruma getirmek için uğraşmıştır Fransa'dan diplomatik olarak uzak durulmaya çalışılmış, savaştan kaçınılmıştır II Wilhelm döneminde, Almanya, diğer Avrupa güçleri gibi emperyal bir politika izlemiş ve zaman zaman sömürgeleri konusunda komşu devletlerle sürtüşmeye girmiştir Bu, bir takım dostlukları zedelemiş ve Almanya'ya karşı Fransa, Birleşik Krallık ve Rusya İmparatorluğu bir anlaşma imzalayarak kutup oluşturmuştur Almanya ise sadece Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ile ittifak kurabilmiştir[28]

Almanya'nın emperyal politikası ülke dışına taşmış ve devlet diğer Avrupa güçleri gibi Afrika'nın paylaşımına katılmıştır Berlin Konferansı'nda bu kıta Avrupa güçlerine pay edilmiştir Almanya'nın payına Alman Doğu Afrikası, Alman Kuzey-Batı Afrikası, Togo ve Kamerun düştü Büyük güçler arası Afrika'da olan bu mücadele I Dünya Savaşı'nın nedenlerinden biri olacaktı[29]

28 Haziran 1914'te, Saraybosna'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu prensi Arşidük Franz Ferdinand'a suikast düzenlenmesi I Dünya Savaşı'nı başlattı Almanya'nın aralarında bulunduğu İttifak Devletleri, İtilaf Devletleri'ne karşı 4 yıl süren savaşlar sonucunda başarısız oldu Almanya'da kasım 1918'de ihtilal yaşandı ve imparator II Wilhelm, tahttan feragat etmek zorunda kaldı 11 Kasım'da ateşkes ilan edildi 28 Haziran 1919'da Versailles Barış Antlaşması imzalandı Fakat anlaşma şartları Almanya'yı küçük düşürücü bulundu, bu durum ülkede milliyetçiliği arttırdı ve halk yavaş yavaş Nazizm akımı etrafında birleşmeye başladı[30]

Weimar Cumhuriyeti (1919-1933)


Weimar Cumhuriyeti


Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg




Başarılı geçen Kasım 1918 ihtilalinin ardından cumhuriyet ilan edildi Devlet başkanı Friedrich Ebert tarafından 11 Ağustos 1919'da kuruluşu ilan edilen devlet, adını milli meclisin yeni anayasayı oluşturmak için toplandığı Weimar kentinden alır Daha önce Rosa Luxemburg ve Karl Liebknecht 1918 yılında Alman Komünist Partisi'ni kurmuşlardı Bunun dışında Alman İşçi Partisi ise Ocak 1919'da kuruldu Parti daha sonra adını Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne dönüştürecekti

Büyük Bunalım'dan, Versailles Antlaşması tarafından dikte edilen ağır barış koşullarından ve uzun bir dizi istikrarsız hükümetlerden zarar gören Almanya'daki siyasi kitleler, siyasi sistemleri olan parlamenter sistem'le kendilerini daha az özdeşleştirmeye başlamışlardı Yaygın bir sağcı (monarşist, vökisch, ve Nazi) DolchstoÃ?legende yani Almanya'nın I Dünya Savaşı'nı askeri yenilgi sebebiyle değil de Alman Devrimi sebebiyle kaybettiğini iddia eden bir siyasi mit bu durumu daha da kötüleştirmişti Diğer taraftan, radikal solcu komünistler, örneğin Spartaküs Birliği, "kapitalist yönetimi" olarak gördükleri sistemi bir Raterepublik kurmak amacıyla yıkmak istiyorlardı[31]

Birçok parti tarafından yarı askeri (paramiliter) güçler kurulmuştu ve siyasi sebeplerle binlerce cinayet işlenmişti Paramiliter güçler seçmenlerin gözünü korkutmakta ve zaten yüksek işsizlik oranları ve yoksulluktan muzdarip olan halkta şiddet ve nefret tohumları ekmekteydiler Bir dizi başarısız kabineden sonra, Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg, hem pek fazla alternatif görememesinden hem de sağcı danışmalarının baskısı sebebiyle, 30 Ocak 1933'te Adolf Hitler'i Almanya Şansölyesi olarak atamıştır[31]

Üçüncü İmparatorluk (1933-1945)



Ana maddeler: Nazi Almanyası ve II Dünya Savaşı


Adolf Hitler, Üçüncü imparatorluğun şansölyesi (1933)




27 Şubat 1933'te, Alman Parlementosu kundaklandı Ertesi gün bazı temel demokratik haklar kaldırıldı Hitler, tüm yasama ve yürütme yetkilerini kendinde topladı Bununla ilgili karar mecliste alınırken Almanya Sosyal Demokrat Partisi tasarının karşısında durdu; fakat Komünistlerin meclisteki 81 sandalyesi, bu kararın çıkmasına engel olamadı[32] Yine anayasada yapılan bir takım değişiklikler ülkede Tek parti rejiminin ortaya çıkmasını sağladı Endüstri alanına kotalar konuldu Böylece sanayi sadece yeteri kadar temel ihtiyaç maddesi üretecek, bunun dışında tüm üretim gücünü ***** sanayine kaydıracaktı[33] 1936'da Alman birlikleri Versailles Antlaşması'na göre *****sız bölge olan Ren-Ruhr Bölgesi'ne girdiler İngiltere Başbakanı Neville Chamberlain'in olayı Yatıştırma politikasının yetersiz olduğu görüldü Bundan cesaret alan Hitler 1938'den itibaren yayılma politikasını uygulamaya başladı İki cephede birden savaşmaktan çekinen Hitler, Sovyetler Birliği ile, daha sonra kendisinin bozacağı, Molotov-Ribbentrop Saldırmazlık Paktı imzaladı

1939'da, milliyetçiliğin aşırıya kaçması sonucu Almanya, Polonya'yı ,Yıldırım savaşı taktiğiyle işgal etti Bunu takip eden iki günde Britanya ve Fransa savaş deklarasyonları yayınlayarak Almanya'ya savaş ilan ettiler Bu, II Dünya Savaşı'nın başlaması anlamına geliyordu Almanya çok seri bir biçimde Avrupa'nın önemli bir kısmını direk ya da dolaylı yoldan kontrol etmeyi başardıII Dünya Savaşı sonrası Berlin, Potsdamer Platz 1945




22 Temmuz 1941'de, Hitler, Sovyetler Birliği ile yapılan paktı tek taraflı feshetti, Doğu Cephesi'ni açtı ve Barbarossa Harekatı'nı başlattı Kısa bir süre sonra Japon İmparatorluğu, Birleşik Devletler'in Pearl Harbor üssüne saldırı düzenledi Almanya, Birleşik Devletler'e savaş ilan etti Alman ordusunun, Sovyetler Birliği'ne karşı savaş başlangıcında hızla geliştirdiği saldırılar Stalingrad Savaşı'yla son buldu Moskova yolunu açmak için yapılan bu savaşta Alman orduları yenildi Ardından, Alman orduları doğu cephesinden geri çekilmek zorunda kaldı Normandiya Çıkarması, savaşın batı cephesindeki dönüm noktası oldu Müttefik kuvvetleri, Normandiya sahillerine çıkarma yaparak hızlı bir şekilde Alman hakimiyetindeki bölgelerde ilerlediler Bu, Almanya için savaşın sonu oldu 8 Mayıs 1945'te Kızıl Ordu, Berlin'i kontrolü altına aldı

Nazi hükümeti, daha sonraları Holokost olarak tanımlanacak soykırımla, Yahudileri, Komünistleri, Romanları, eşcinselleri, Yehova'nın Şahitleri'ni, politik rakiplerini, papazları, özürlüleri ortadan kaldırma politikası izledi Nazi Almanyası döneminde yaklaşık on bir milyon kişi Holokost'ta soykırıma uğradı Bunların altı milyonu Yahudi, üç milyonu Polonyalıydı II Dünya Savaşı ve Nazi soykırımları, Avrupa'da yaklaşık 35 milyon insanın canına mal oldu[34]

Bölünme ve Birleşme (1945-1990)



Ana maddeler: Batı Almanya ve Doğu Almanya


1949'dan sonra iki Alman Devleti'ne ve bölünmüş şehir Berlin'e II Dünya Savaşı'nı kazanan güçler tarafından şekil verildi Batı Almanya Amerikan, İngiliz ve Fransız yönetimi altında, Doğu Almanya ise Sovyetler yönetimi altında düzenlendi




Savaş yaklaşık on milyon asker ve sivil Alman'ın ölümüyle sonuçlanmıştı Oder nehrinin doğusundaki geniş topraklar kaybedilmiş; yeni sınırlar dışında kalan başka ülkelerdeki on beş milyon Alman, bu ülkeler tarafından sınırdışı edilmiş; birçok büyük şehir tahribe uğramıştı Geriye kalan ulusal bölge ve Berlin, Müttefikler tarafından dört askeri bölgeye ayrılmıştı

Batı bölgeleri kontrol eden Fransa, Birleşik Krallık ve Birleşik Devletler bölgelerini birleştirip, 23 Mayıs 1949'da Federal Almanya Cumhuriyeti'ni (Bundesrepublik Deutschland, veya BRD) kurdular; 7 Ekim 1949'de, Sovyet bölgesi, Demokratik Almanya Cumhuriyeti'ne (Deutsche Demokratische Republik, veya DDR) dönüştürüldü Bunlar; "Batı Almanya" ve "Doğu Almanya", ve Berlin'in iki parçası "Batı Berlin" ve "Doğu Berlin" olarak anıldı Doğu Almanya, Doğu Berlin'i başkent ilan etti, buna karşılık Batı Almanya başkentini Bonn yaptı

Batı Almanya, Federal Parlamenter Cumhuriyeti ilan etti ve Birleşik Devletler, Fransa ve Birleşik Krallık ile işbirliğine giderek pazar ekonomisine ağırlık verdi Ülke, 1950'lerin başından itibaren hızla ekonomik gelişme içine girdi Batı Almanya, aynı zamanda 1955'te NATO'ya katıldı; 1958'de Avrupa Topluluğu'nun altı kurucu ülkesi arasında yer aldı[35]

Doğu Almanya, Varşova Paktı'nı imzalayarak Sovyetler Birliği'nin askeri ve politik kontrolü altındaki Doğu Bloğu ülkelerinden biri haline geldi Demokrasi haklarına karşın, politik güç yalnızca önde gelen üyeler (Politburo) tarafından düzenlendi Güçleri Ministerium für Staatssicherheit tarafından sağlanıyordu, geniş bir alana yayılmış gizli servis ve hükümetteki Sosyalist Birlik Partisi'nin birçok kenar mahalle organizasyonu toplumdaki her türlü görüşü takip ediyordu Halkın temel ihtiyaçları çok ucuz fiyatlara devlet tarafından karşılanıyordu Sovyetler benzeri planlı ekonomi kuruldu; Sonra, Doğu Almanya Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi'nin bir üyesi oldu Ülkenin sosyal programını anlatan ve bunun faydalarından bahseden Komünist propagandaya rağmen birçok vatandaş, Batı'daki politik özgürlük ve ekonomik refaha hayranlık duyuyordu[36] Berlin Duvarı,1961 yılında Doğu Almanya'dan, Batı Almanya'ya kaçışları önlemek üzere inşa edildi ve Soğuk Savaş'ın simgesi olduBerlin Duvarı, Brandenburg Kapısı'nın önünde 1989'dan sonra kapı açılmıştır




Doğu ve Batı Almanya arasındaki tansiyon, başbakan Willy Brandt'ın Ostpolitik politikası ile azaldı Doğu Almanya'dan, Batı Almanya'ya yapılan göçlerin artışına karşı Doğu Almanya hükümeti, sınırlardaki geçiş engellerini hafifletti ve vatandaşlarının Batı Almanya'ya gezilerine izin verdi Artan halk baskıları karşısında Doğu Almanya, sınırlarını açtıEn nihayetinde, Alman yeniden birleşmesi, 3 Ekim 1990'da sağlandı Yapılan anlaşmalarla, bu devletleri kuran dört büyük güç haklarından vazgeçti ve Almanya tam bağımsızlığına kavuştu Berlin ülkenin resmi başkenti ilan edildi, Bonn ise bazı bakanlıkların merkezi oldu[37]

Birleşmeden beri Almanya, NATO ve Avrupa Birliği içinde aktif rol almaktadır Almanya Balkanlar'a barış gücü göndermiştirAyrıca Alman Ordusu, Afganistan Savaşı'nda Taliban'ın devrilmesinden sonra, güvenliğin sağlanması için Afganistan'a giden NATO ordusu içinde rol üstlenmiştir[38] Bu askeri harekatlar çok tartışıldı, çünkü II Dünya Savaşı'ndan sonra ülkenin sadece savunma adına asker bulundurması kabul edilmiş, ülke dışına asker göndermesi, yasalarca engellenmişti Buna karşın meclis, barış gücü için bunun gerçekleştirilebileceğini kabul etti


Kaynak : Wikipedia