Prof. Dr. Sinsi
|
Wolfgang Amadeus Mozart Yapıtları, Müzik Tarzı Ve Yenilikleri
Yapıtları, müzik tarzı ve yenilikleri
Tarzı
Requiem'in son sayfası
Mozart'ın müziği, Hayden'ınki gibi, klasik müziğin ilk örneklerindendir Çalışmaları, o dönemin tarzını değiştirmiş ve barok tarzı ile de karışımını sağlamıştır Mozart'ın kendine ait tarzı klasik müziğin tamamının gelişimine paraleldir Çok yönlü bir besteciydı ve hemen hemen her türde müzik yazdı Bunların arasında senfoni, opera, solo konçerto, oda orkestrası, yaylı kuartet ve yaylı kintet ve piyano sonatları da vardır Bu türlerin hiçbiri yeni değildi, ama piyano konçertosu Mozart'ın tek başına geliştirdiği ve popüler ettiği bir türdür Ayrıca önemli sayıda dini müzik de yayımladı, bunların arasında ayin müzikleri de vardı ve birçok dans müziği de besteledi; divertimenti, serenadlar ve diğer hafif eğlenceli türlerde
Mozart ilk yıllarından beri müthiş bir kulağa sahipti Duyduğu her müziği hafızasına bir daha çıkmayacak üzere yazabiliyordu Gezilerinin de oldukça fazla olmasından dolayı, nadir bir tecrübe koleksiyonu edindi Londra'da bir çocuk olarak J C: Bach ile karşılaştı ve müziğini dinledi Paris, Mannheim ve Vİyana'da da buradaki bestekarlarla karşılaştı Muhteşem Mannheim orkestrasıyla beraber çalıştı İtalyan açılışlarını ve opera buffalarıyla karşılaştı Bunların hepsi, gelişiminde önemli bir rol oynadı Londra'da ve İtalya'da galant tarzı o dönemde oldukça popülerdi Basit, hafif müzik, sesin yavaşlamasına bir tutku, vurgulara önem veren, hakim ve ana notanın üstündeki dördüncü ve altındaki notayı çıkartarak, simetrik cümlelerle ve açık bir mimari sundu Bu tarzın etrafında gelişen klasik müzik, Barok'un komplike tarzına bir tepkiydi Mozart'ın ilk çalışmaları, İtalyan açılışlarıydı 3 hareketbirbiriyle buluşurdu Diğerleri J C Bach'ın eserlerine oldukça benzerdi ve başkaları da Viyana'daki eserlerin değişik bir şekilde vurgulanmasıydı Mozart'ın en tanınan özelliklerinden biri de, belli bir düzenin uyumuydu; sesin yavaşlamasına ana nota etrafında yöneliyordu Ama Mozart, bunu değiştirerek, uyumu ses yavaşlamasının daha güçlü yarıya geçmesini sağlamıştı Mozart'ın Phrygian anlayışı da bunu gösterir
Mozart olgunlaştıkça, Barok müziğinden birtakım yeni özellikler daha adapte etmiştir Örnek olarak, 29 Senfoni'nin La Majör (K 201)'ünde kontrpuana ait iki veya daha çok sayıda melodinin bir arada çalınmasından meydana gelmiş tema kullanıyordu ilk hareketinde ve düzensiz ifade uzunluklarını denemiştir 1773'deki bazı kuartetleri fugal finalleri vardır ve büyük olasılıkla Haydn'dan esinlenmiştir O da bunu opus 20 setinde kullanmıştır Fırtına ve stresin etkisi, Alman edebiyatını Romantizm akımına doğru yönelirken, müzikte de bestecileri etkilemiştir
Mozart'ın çalışma hayatında odağı enstrümental müzikten operalar gitmiş gelmiştir Avrupa'da o anda bulunan iki tarzda da operalar yazmıştır Figaro'nun Düğünü, Don Giovanni ve Cosi fan tutte (Bütün kadınlar böyle yapar) opera buffa tarzında iken, İdomeneo ve Sihirli Flüt opera seria tarzındadır Daha sonraki operalarında da, enstrümanların, orkestranın, ton renginin psikolojik ve duygusal hisleri ve dramatik geçişleri ifade edebilmek için yeni yöntemler geliştirmiştir Senfonilerinde çözülemeyecek seviyede komplike bir şekilde orkestrasını kullanması, orkestranın psikolojik etkilerini geliştirmiş ve daha sonra da opera olmayan eserlerinde de görülmüştür
Mozart için Türklerin ayrı bir önemi vardır, Türkler için de Mozart'ın Mozart Türklerle, müzik ve töreleriyle gençlik çağlarıyla başlayarak ilgilenmiştir Osmanlıların Viyana'yı kuşatması sırasında ve sonrasında, Avrupalılar, özelliklede de Avusturya-Macaristan imparatorluğu'nun yurttaşları Türklerle yakın ilişkilere girmiştir
Etkisi
Mozart'ın el yazısı ve imzası
Mozart'ın nesiller boyunca, tüm müzik türlerinin bestekarlar üzerindeki etkisi oldukça büyüktür Lakin, Mozart'dan sonraki tüm önemli bestekarlar Mozart'ın büyüklüğünden bahsetmiştir Rossini hakkında "O bir dahi kadar bilgili ve bilgi kadar dahi olan tek müzisyendi" demiştir Ludwig van Beethoven'in Mozart hayranlığı da açıktır Beethoven Mozart'ı birçok kez kendisine örnek olarak almıştır Örnek olarak, Beethoven'in Sol majör 4 Piyano Konçertosu Mozart'ın Do majör Piyano Konçerto'suna (K 503) bir göstergedir Beethoven'in apartmanında öğrencilerinden birine, Mozart'ın Do majör kuartet'ini (K 464) gösterip "Ah, ne eser Bu Mozart'ın "işte benim yapabileceğim bu, dinleyebilecek kulakların olsaydı!" demesidir" demiştir Beethoven'in daha birçok eseri Mozart'ın eserlerine benzemekte ve çağrıştırmaktadır Bunlara Beethoven'in Do minör 3 Piyano Konçertosu ile Mozart'ın Do minör 24 Piyano Konçerto'su da dahildir İkisi de Haydn öğrencisi olup, buluştuğuna inanılır ve Mozart da Beethoven hakkında "Dünya'ya hakkında bahsedilecek bir şey bırakacak" dediği söylenmektedir Çaykovski Mozartiana'yı Mozart'ı övmek için yazmıştır Max Reger'in 1914'de yazdığı Mozart Tema'sı da en tanınmış eserlerinden biridir
Buna ek olarak Mozart, Frederic Chopin, Franz Schubert, Peter İlyiç Çaykovski, Robert Schumann ve birçok besteciler tarafından en iyi olarak gösterilmiştir Hatta Frederic Chopin, cenazesinde kendi yazdığı cenaze müziğini değil Mozart'ın Requiem'inin çalınmasını istemiştir
Mozart popüler müzik için de bir ilham kaynağı olarak kalmıştır Jazz'dan, Rock'a, hatta Heavy Metal'e kadar Jazz piyanisti Chick Corea, Mozart'ın piyano konçertolarını çalarken kendisini konçertolar yazmaya esinlenmiştir
Köchel Dizini
Köchel Dizini
Viyana'daki Mozart Anıtı
Mozart öldükten sonra, eserlerinin dizilimi için birçok defa uğraşılmıştır Ancak, bunu 12 yıllık bir uğraşı sonunda, 1862'de Ludwig von Köchel başarır Mozart'ın halen eserleri Köchel'in katalog numaralarına göre sıralandırılmıştır Bu nedenle, örnek olarak La majör 23 Piyano Konçertosu demek yerine, basitçe "K 488" ya da "KV 488" diye yazılır Buradaki KV'nin açılımı Köchel Verzeichnis (Köchel Dizini)'dir Bu katalog 6 kez revizyona gitmiş, Mozart'ın eserleri de K 1 den K 626'ya kadar numaralandırılmıştır
Kaynak : Wikipedia
|