Geometri Tarih

Tarih

İkizkenar üçgen


İlk geometrilerin tümü, kendi doğası nedeniyle sezgiseldir Bunlar daha çok ilk insanların çevresinde görünen doğal şekillerdir Bu geometriler daha çok görsel türÂ*dedir İkinci olarak şekillerin ölçülmesi aşaması gelir Dörtgenlerin ve üçgenlerin ölçülÂ*mesi ilk kez Mısır'da Ahmes'in (İ Ö 1550) papirüsünde görülür
Bu papirüs MÖ 1580 tarihinden önce yazılmıştır, b tabanlı ve h yükseklikli ikiz kenar üçgenin alanının bh/2 olduğu verilmiştir

Yine aynı papirüste d çaplı bir dairenin alanının (d-d/9)2 yazımına eşdeğer olduğu yazılmıştır Bu yazımlara göre pi sayısı yaklaşık olarak 31605 dolayÂ*larındadır Bu formül geometrik şekilden yaklaşık olarak elde edilmiştir

Bu formülün tabletlerde de olduğu söylenmektedir Çin'in yerli geometrisi de gelişkin örnekler içerir İ Ö 1100 yıllarında yazıldığı sanılan Çinlilerin ünlü Nine Sections (DoÂ*kuz Bölüm) kitabında dik açılı üçgen ve ispatsız olarak Pisagor teoremi vardır Daha sonraki Çin geometrilerinde ölçümleri içeren çok zeki buluşlar vardır Yine geometrik görünümle Pisagor teoreminin ispatı yapılmıştır Bu geometrik şekille verilen kitabın İ Ö 2000 yıllarında yazıldığı sanılıyor
Hintlilerin yerli geometrilerinde de matematiksel bir ispat yoktur Daha çok görsel ve deneysel ölçülere dayanan kuralları vardır Bunlar da o kadar ileri bir geometri oluşÂ*turmaz Bin yıllık bir süre boyunca kullanılan Yunan geometrisi ise daha çok görseldir Eski Roma geometrisi daha çok kullanım alanlarına yöneliktir
Arazi ölçümleri, şehir yerleşimleri, su kanalları ve savaş sanatında geometriyi Romalılar iyi kullanmışlardır Fakat bunlar görsel geometriyi fazla kullanmamışlardır Zaten görsel geometrinin kökeni Yunanistan'da başlamıştır Bu çalışmalar ilk kez Thales'in (İ Ö 600) yapıtlarında görülür Thales bu teoremleri Mezopotamya'da ve Mısır'da kullandıklarını görür Altı teoremle önderlik eder ve bu teoremlerin ispatlarını yapar Matematikte ispat yapma Thales'le başlamıştır Thales'in bu ispatları zamanla kaybolÂ*muş ama, ondan sonra bunları öğrenenler gelecek kuşaklara aktarmıştır Bin yıl süren bu görsel Yunan geometrisi zamanla gerilemiş ve yeni bir çalışma getirilmemiştir
Batı Avrupa'nın uyanmasından önceki yüzyıla kadar Yunan kültürünü ve geometÂ*risini tam olarak müslümanlar anlamıştır Yunan klasiklerini, geometrilerini, fen bilimlerini ve felsefelerini Arapça'ya çevirmelerdir Fakat ne Öklit'in ne de Apollonius'un çalışÂ*malarına gerçek ve gözle görünür bir katkı ve ekler yapmamışlardır Okullaşma olmaÂ*dığı için gelecek gençlere bu çeviriler öğretilmemiş, bu kitaplar sadece neredeyse bir süs olarak sarayda kalmıştır Yaptıkları hizmet, kaybolmaya yüz tutmuş Yunan klasiklerini, matematiksel üretimini ve düşüncelerini Arapça çevirileriyle Avrupa'ya iletmişlerdir

Kadın Geometri öğretiyorOrta çağın başlangıcında Öklit'in Unsurları'nın (Elements) çevirisinin canlandırılması, (yaklaşık1310)


Avrupa'daki karanlık çağda biri Boethius'un (510) diğeri de Öklit'in (İÖ 300) Sements isimli kitabı vardı Bunlardan sonra Gerbert'in (1000) ve Fibonacci'nin (1202) geometrileri sayılabilir, ama bu geometriler İskenderiye geometrilerinden ileri bir düÂ*zeyde değildi Avrupa'nın geometrisine büyük katkı 1242 yılında ilk baskısı yapılan Öklit geometrisi oldu Zaten çok iyi düzenlenmiş ve yazılmış olan bu geometriler Avrupa'ya hızla yayıldı ve her tarafında bilinir oldu Öklit'in geometrisinin ardından yavaş yavaş geometri ürünleri ortaya çıkmaya başladı On yedinci yüzyılın başlarında analitik geoÂ*metri ve 1639 yılında da Desargues'ın (1593-1662) izdüşüm geometrisi basıldı AnaÂ*litik geometri Descartes (1596 -1650) ve Fermat (1601 -1665) tarafından aynı dönemÂ*lerde yapıldı Fermat yaptığı çalışmaları yayınlamadığı için analitik geometrinin bulunÂ*ması onuru Descartes'e verildi Analitik geometri kısaca geometri ile cebir arasındaki ilişkidir diye söyleyebiliriz Geometri ile cebir arasındaki ilişkiyi ilk kez Descartes çıkarÂ*dığı için büyük bir matematikçi olmuştur Desargues'ın izdüşüm geometrisi matemaÂ*tikçilerin çok dikkatini çekmiş ve on dokuzuncu yüzyılda çıkacak olan geometricilere coşku ve esin kaynağı olmuştur
Analitik geometri bulunduktan sonra Apollonius'un (İ Ö 262-190) konikleri senÂ*tetik ve analitik olarak yeniden incelenmiştir Sadece konikler değil, eski Yunan geoÂ*metrisi yeniden analitik olarak gözden geçirilmiştir Sentetik geometrinin tüm problemleri bir kez de analitik olarak kanıtlanmıştır

Kaynak : Wikipedia