Zile, Tokat Ekonomi

Ekonomi
53000 dolaylarında olan merkez ilçe nüfusu adrese dayalı nüfus kayıt sistemiyle birlikte 37400'e düşmüştür 116 adet köyüyle birlikte 150000'i aşan Zile'nin başlıca geçim kaynakları tarım, hayvancılık ve ticarettir Ayrıca Zile'de 1948 yılında kurulan Zile Ticaret ve Sanayi Odası ile 2003 yılında kurulan Zile Ticaret Borsası ilçedeki faaliyetlerini sürdürmektedir
1989'da Zile Meslek Yüksek Okulu ve 1997'de Zile Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu'nun kurulmasıyla yurdumuzun çeşitli yörelerinden yükseköğrenim için gelen 1000 civarındaki genç nüfus şehre sosyal ve ekonomik açıdan ayrı bir canlılık getirmektedir Gaziosmanpaşa Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı Zile Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu'nun adı 28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun ek 30 uncu maddesine göre, 13/4/2006 tarihinde Bakanlar Kurulu'nca "Zile Dinçerler Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu" olarak değiştirilmiştir
Zile Meslek Yüksekokulu'nun bulunduğu kampüs alanı içerisine, Şerafettin ve Cemalettin DİNÇER kardeşler tarafından yaptırılmakta olan Zile Dinçerler Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu eğitim binaları ve Uygulama Oteli'nin (özellikle Ankara ve Yozgat tarafından gelip) Zile'de ticaret ve turizm amaçlı konaklayacak olanlar için ideal olacağı düşünülmektedir Eğitim öğretim açısından öğrencilere, diğer yandan uygulama oteli ile ilçeye ve ilçeyi ziyarete gelenlere son derece modern imkanlar sağlayacak olan "Zile Dinçerler Turizm İşletmeciliği Otelcilik Yüksekokulu ve Uygulama Oteli" nin 2008 yılı sonlarında tamamlanması planlanmaktadır
Zile'nin üzüm bağları, meyve bahçeleri, özellikle pekmezi, leblebisi ve kirazı meşhurdur Zile bağ ve bahçelerinde yetişen mahsülat ve kuru bakliyat - tahıl ürünlerinden yapılan yerel yiyecek ve içeceklerin sayısı oldukça fazladır Beyaz pekmez, duru pekmez, salça, sucuk, pestil, bat, sarma, yaprak salamurası, çeşitli komposto ve konserveler, leblebi ve kuru yemiş çeşitleri Zile'nin yemek kültürünün önemli birer parçasıdır Her yıl yapılan "Kiraz Festivali", "Asırlık Zile Panayırı", "Güreş Müsabakaları", "Büyük Baş Hayvan Yetiştirme Yarışmaları" önemli sosyal ve kültürel faaliyetlerdendir Zile'nin "İl Olma", "Zile - Alaca - Ankara Karayolu Projesi" ve "Yeni Organize Sanayi Bölgesi Projesi" olmak üzere üç büyük projesi bulunmaktadır Zile - Turhal yolu 2004 yılında, Zile - Alaca - Ankara Karayolu ise 2009 yılında tamamlanmıştır Organize sanayi bölgesi ise yatırımcıları beklemektedir
Zile'de pekmez imalatçılığı, salça, un, naylon çuval, endüstriyel makine, ziraat aletleri, mobilya, ısıcam, mermer işlemeciliği, lastik ayakkabı, tuğla ve toprak sanayii üzerine sanayi kuruluşları ve fabrikalar bulunmaktadır İlçede orta öğretim düzeyindeki eğitim hizmetleri de nicelik ve nitelik bakımından oldukça yüksek düzeydedir Orta öğretim düzeyinde Anadolu Lisesi, Anadolu Öğretmen Lisesi, bünyesinde Süper Lise bulunan Zile Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi ve Teknik Lise, Andolu Kız Meslek Lisesi, Ticaret Meslek Lisesi, Sağlık Meslek Lisesi, İmam Hatip Lisesi bulunmaktadır
Halk genelde tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır Vatandaşlar arasında az da olsa ticaret ve sanayi alanında uğraşanlar da bulunmaktadır İlçede son zamanlarda, özellikle 1996 yılından sonra sanayi alanında kayda değer gelişmeler yaşanmaya başlamıştır İlçede un ve yem sanayii, tekstil ve sentetik sanayii, elektrik dinamoları, muhtelif sanayi makinaları, cam ve toprak sanayii, tarım alet ve makinaları, her türlü plastikten mamul ayakkabı, mobilyacılık, muhtelif gıda ve temizlik maddeleri alanlarında 55 küçük ve orta ölçekli işletmede üretim yapılmaktadır
Sulanabilir arazinin az olması, sanayi yatırımının olmayışı nedeniyle bilhassa köylerden büyük kentlere, özellikle İstanbul ve Turhal'a yerleşmek üzere göçenlere ve mevsimlik işçi olarak gidenlere rastlanmaktadır Yüzölçümü itibarıyla 151200 hektar alana sahip olan ilçemizde tarım modern yöntemlerle yapılmaktadır Nüfusun % 60'ı tarımla uğraşmaktadır % 80'i kıraç olan tarım arazisinin bir bölümü Boztepe, Belpınarı ve Koçaş Göletleri'nden sulanmaktadır
İlçede ve köylerde ormandan yakacak olarak faydalanılmasının yanı sıra yakın zamana kadar evlerin yapımında orman ürünlerinin kullanılması ve bilinçsiz kesim ormanların yok olmasına neden olmuştur Akabinde bilinçsiz avlanma nedeniyle de yörede bol olan av hayvanlarına da az rastlanılmaktadır Orman ve av hayvanları katliamının yeni neslin pırlanta gençleri önderliğinde önleneceği umulmaktadır
Zile Orta Karadeniz Bölgesinin tahıl ambarı merkezi konumundadır Üretilen tarım ürünlerinden buğday, arpa, nohut, mercimek, fiğ gibi ürünler özellikle ihraç edilmek üzere Samsun ve Mersin limanlarına gönderilmektedir İlçemizde en fazla yetiştirilen sanayi ürünlerinden şeker pancarı komşu ilçe Turhal Şeker Fabrikasına, Yağlı tohumlar Kooperatifi tarafından alınan ayçiçeği işlenmek üzere Merzifon ve Elazığ fabrikalarına gönderilmektedir
Şehrin, ekonomik hayatında önemli yer tutan tarım ürünlerinin başlıcaları; Buğday, arpa, nohut, mercimek, fiğ, fasulye, patates, soğan, sanayi ürünlerinden şeker pancarı ve ayçiçeğidir
Yakın zamana kadar halk arasında bağ kaynatma olarak tabir edilen hemen hemen her aile tarafından kış hazırlığı içinde yapılması gelenek haline gelen duru pekmez (esmer ve sıvı olur) ve çalma pekmez, köme (cevizli sucuk) bugün eskisi kadar yapılmamaktadır Ancak Zile Pekmezi adıyla ticari amaçlı sanayi üretimine başlanılmıştır
En az pekmezi kadar meşhur olan ve yöreye has ananevi usullerle yapılan Zile leblebisinin yapılması da iki usta dışında terkedilmiştir Bugün yapılan leblebiler hazır olarak Tavşanlı, Çorum ve Eskişehir'den gelmektedir
Eğitim ve kültür seviyesi, oldukça iyi durumda olan ilçe merkezinde %100'e yaklaşan okur-yazar oranı köylerde %90'ın üzerindedir Buna neden olarak da, Zile'de eğitim-öğretimin Danişmentlilere kadar uzanması ve Danişmentlilerden bu yana yörenin önemli bir kültür merkezi durumunda olması ile ilgili olduğu sanılmaktadır 1871 tarihli Tokat Salnamesine (Yıllığına) göre Zile'delO müderris, 88 medrese öğrencisi, 12 okul ve 267 öğrencinin olduğundan bahsedilmektedir 1898 tarihli Maarif Salnamesine göre Zile'de 40 öğrencinin öğrenim gördüğü bir rüşdiye mektebi bulunduğu anlaşılmaktadır

Kaynak : Wikipedia