Doğu Anadolu Bölgesinin Akarsuları Ve Nehirleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-19-2012

Doğu Anadolu Bölgesinin Akarsuları Nelerdir
Doğu Anadolu Bölgesindeki Akarsular
Doğu Anadolu Bölgesinin nehirleri

Doğu Anadolu Bölgesi Türkiye'nin en geniş ve en verimli akarsu havzalarına sahip bölgelerinden biridir

Doğu Anadolu Bölgesi'nde doğan bölgenin en büyük akarsularından Fırat, Dicle ve Zap ülkemiz sınırları dışına çıkarak Basra Körfezi'ne, Aras ve Kura Nehri ise Hazar Gölü'ne dökülmektedir

Bölge akarsularının rejimi düzensizdir

Bunun nedeni; yağış rejiminin düzensizliği ve kış yağışlarının kar şeklinde düşmesidir

Kışın yağan karlar erimeden uzun süre yerde kaldığı için akarsuların debileri azalmaktadır

Doğu Anadolu'daki akarsuların yatak eğimleri fazla olduğu için hidroelektrik enerji potansiyelleri de oldukca fazladır

Doğu Anadolu Bölgesi'nin Nehirleri:

Fırat
Dicle
Zap
Aras
Kura

ARAS IRMAĞI
Bingöl Dağı’ ndan doğar

Erzurum-Kars yaylasının güneydoğusundan geçerek, doğuya yönelir

Soldan aldığı Arpaçayı ile sınır çizerek Hazar denizi’ ne dökülür

Aras’ ın suyu ilkbaharda en yüksek seviyesine ulaşır, yaz sonunda alçalır

Erzurum’ un güneyindeki Karagöl, Nalbant, Palandöken, Yıldırım, Sakaltutan gibi dağlardan aldığı kollarla büyüyen Aras, Iğdır Ovası’ nda Abaran, Zengi, Zengimar, Vadi, Nahcivan, Karasu gii çay ve ırmaklarla beslenir

Aras Irmağı’ nın Türkiye toprakları içinde uzunluğu 548 km

bütün uzunluğu ise 1059 km

’ dir

KARASU
Murat Suyu ile birlikte Fırat’ ı oluşturan ırmağın uzunluğu 160 km

’ dir

Erzurum Ovası’ nın kuzeydoğusundaki Dumlu Dağı’ ndan doğar, batıya doğru akarak Gürcü Boğazı’ ndan geçip Erzurum Ovası’ na iner

Ovanın batısında Serçene Deresi’ ni aldıktan sonra Aşkale Boğazı’ ndan Erzincan İl sınırına girer

Önce güneye sonra güneybatıya yönelerek Tercan düzlüklerini aşar

Tercan ilçesinin güneybatısında Tuzla Suyu’ nu alır

Ardından batıya doğru akışını sürdürerek, Erzincan’ı baştan başa kat eder

Munzur Dağları’ nın kuzeybatısından set bir dirsekle güneye döner

Keban’ ın 12 km

kuzeyinde Murat Suyu ile birleşerek Fırat’ ı oluşturur

MURAT SUYU
Karasu ile birlikte Fırat Irmağı’ nın oluşturan akarsu 722 km’ dir

Van Gölü’ nün kuzeyinde Aladağ’ dan doğar

Bingöl Dağları’ ndan inen Hınıs Suyu’ nun Nemrut Dağları’ ndan inen Karasu’ yun, Bingöl il topraklarında Gönük Çayı’ nın, Elazığ topraklarında Harinket Suyu ve Munzur-Peri sularını aldıktan sonra Keban Baraj Gölü’ ne dökülür

BOTAN ÇAYI (ULUÇAY)
Hakkari’ nin kuzeyindeki dağlık kesimlerden kaynaklanır

Siirt’ in güneybatısında Bitlis Çayı ile birleşir

Bu kesimlerde Buhtan Çayı ile de bilinen Botan Çayı güneye doğru yönelip Til yakınlarında Dicle Irmağı’ na karışır

Uzunluğu 268 km

’ dir

08-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Doğu Anadolu Bölgesinin Akarsuları Ve Nehirleri Doğu Anadolu Bölgesinin Akarsuları Nelerdir Doğu Anadolu Bölgesindeki Akarsular Doğu Anadolu Bölgesinin nehirleri Doğu Anadolu Bölgesi Türkiye'nin en geniş ve en verimli akarsu havzalarına sahip bölgelerinden biridir Doğu Anadolu Bölgesi'nde doğan bölgenin en büyük akarsularından Fırat, Dicle ve Zap ülkemiz sınırları dışına çıkarak Basra Körfezi'ne, Aras ve Kura Nehri ise Hazar Gölü'ne dökülmektedir Bölge akarsularının rejimi düzensizdir Bunun nedeni; yağış rejiminin düzensizliği ve kış yağışlarının kar şeklinde düşmesidir Kışın yağan karlar erimeden uzun süre yerde kaldığı için akarsuların debileri azalmaktadır Doğu Anadolu'daki akarsuların yatak eğimleri fazla olduğu için hidroelektrik enerji potansiyelleri de oldukca fazladır Doğu Anadolu Bölgesi'nin Nehirleri: Fırat Dicle Zap Aras Kura ARAS IRMAĞI Bingöl Dağı’ ndan doğar Erzurum-Kars yaylasının güneydoğusundan geçerek, doğuya yönelir Soldan aldığı Arpaçayı ile sınır çizerek Hazar denizi’ ne dökülür Aras’ ın suyu ilkbaharda en yüksek seviyesine ulaşır, yaz sonunda alçalır Erzurum’ un güneyindeki Karagöl, Nalbant, Palandöken, Yıldırım, Sakaltutan gibi dağlardan aldığı kollarla büyüyen Aras, Iğdır Ovası’ nda Abaran, Zengi, Zengimar, Vadi, Nahcivan, Karasu gii çay ve ırmaklarla beslenir Aras Irmağı’ nın Türkiye toprakları içinde uzunluğu 548 km bütün uzunluğu ise 1059 km’ dir KARASU Murat Suyu ile birlikte Fırat’ ı oluşturan ırmağın uzunluğu 160 km’ dir Erzurum Ovası’ nın kuzeydoğusundaki Dumlu Dağı’ ndan doğar, batıya doğru akarak Gürcü Boğazı’ ndan geçip Erzurum Ovası’ na iner Ovanın batısında Serçene Deresi’ ni aldıktan sonra Aşkale Boğazı’ ndan Erzincan İl sınırına girer Önce güneye sonra güneybatıya yönelerek Tercan düzlüklerini aşar Tercan ilçesinin güneybatısında Tuzla Suyu’ nu alır Ardından batıya doğru akışını sürdürerek, Erzincan’ı baştan başa kat eder Munzur Dağları’ nın kuzeybatısından set bir dirsekle güneye döner Keban’ ın 12 km kuzeyinde Murat Suyu ile birleşerek Fırat’ ı oluşturur MURAT SUYU Karasu ile birlikte Fırat Irmağı’ nın oluşturan akarsu 722 km’ dir Van Gölü’ nün kuzeyinde Aladağ’ dan doğar Bingöl Dağları’ ndan inen Hınıs Suyu’ nun Nemrut Dağları’ ndan inen Karasu’ yun, Bingöl il topraklarında Gönük Çayı’ nın, Elazığ topraklarında Harinket Suyu ve Munzur-Peri sularını aldıktan sonra Keban Baraj Gölü’ ne dökülür BOTAN ÇAYI (ULUÇAY) Hakkari’ nin kuzeyindeki dağlık kesimlerden kaynaklanır Siirt’ in güneybatısında Bitlis Çayı ile birleşir Bu kesimlerde Buhtan Çayı ile de bilinen Botan Çayı güneye doğru yönelip Til yakınlarında Dicle Irmağı’ na karışır Uzunluğu 268 km’ dir