Kalp Damar Hastalıkları/Hipertansiyon

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de ölüm nedenlerinin ilk sıralamasında kalp krizi ( miyokard infarktüsü) yer almaktadır Kalbi besleyen damarların ( koroner damarlar) çeşitli risk faktörlerinden dolayı sertleşmesi ( damar sertliği, ateroskleroz) ve sonra ani tıkanması nedeniyle kalp kriz oluşur Damar sertlğine yol açan belli başlı faktörler şunlardı; · Genetik faktörler ( Birinci derecede yakın akrabasında erkeklerde 55, kadınlarda 65 yaşından önce kalp krizi geçirmiş olmak)
· Sigara içmek
· Yüksek kolesterol ( o>200 mg/ dl fazla)
· Hipertansiyon ( 130/85 mm Hg’den fazla)
· Şeker hastalığı ( Diyabet) (Açlık kan şekeri 126 mg/ dl’den fazla
· Şişmanlık ( Obezite )
· Sedanter Yaşam ( Fiziksel aktivite yetersizliği)
Bu risk faktörlerine bağlı olarak merkezinde kolesterol çekirdeğinin yer aldığı etrafı bağ dokusu ile çevrili bir plak ( aterom plağı) oluşur Bu plak koroner damar kan akımını azaltacak yani kalp kasının beslenmesini bozacak büyüklüğüne ( kritik korner darlığa) ulaştığında hastada çeşitli şikayetlere yol açar Bu aterom plağının çatlaması ya da yırtılması sonucu pıhtı ( trombüs) oluşmasına bağlı damarın tamamen tıkanması kalp krizine yol açar
Koroner yetersizliğini düşündüren en sık şikayet, göğüs ağrısıdır Başlangıçta yemek sonrası, soğuk havalarda, stres sonrası, yürürken ya da merdiven/yokuş çıkarken, ileri safhalarda istirahat halinde de görülebilir Ağrı genellikle göğsün ortasındadır Sıkışma, baskı yanma tarzındadır Her iki kola, boyna ve sırta yayılabilir Egzersiz sırasında oluşan ağrı, ( angina pektoris) dinlenmekle ya da dil altı ilaçla birkaç dakikada da ( en çok ( 15 dakikada) geçer Kalp krizinde ise ağrı, çoğunlukla istirahat halinde iken oluşur ve çok şiddetlidir Uzun sürer ve dil altı ilaç ile geçmez
Koroner yetersizliğinin tanısı doktorun dinlemesi ve muayenesinden sonra en basitinden EKG çekilerek anlaşılmaya çalışılır Gerekirse hastaya egzersiz yaptırılarak ( EFOR testi) EKG çekilir
Ülkemizde romatizmal kalp hastalığı da sık görülmektedir Çoğunlukla çocuklukta geçirilen akut eklem romatizmanın ( ARA) bir sekeli olarak ortaya çıkarKalp kapaklarında kalınlaşmalara, darlık ve yetersizliklere neden olmakta, kalp yetersizliği ve ritim bozuklukları gelişebilmektedir Çoğunlukla viral enfeksiyonlara bağlı bağlı olarak kalp kası tutulması ( miyokardit) veya kalp zarı tutulması ( perikardit) ortaya çıkmaktadır
Kalp yetersizliği değişik nedenlerden dolayı kalbin pompalama gücünün azalmasına bağlı ortaya çıkan tablodur Kalp yetersizliğine; hipertansiyon,koroner damar sertliği, ( kalp krizi) kalbin kapak hastalıkları ve kalp kası hastalıkları (kardiyomiyopatiler) yol açar Nefes darlığı ve bacaklarda şişlik görülebilir
EKG Nedir? Kalbin elektriksel aktivitesinin kaydedilmesidir Koroner yetersizliği, ritim bozuklukları, kalp blokları, kalp büyümesi EKG ile anlaşılabilir
EKO Nedir? Kalbin renkli, sesli ultrasonudur Kalbin kapaklarını kalp boşluklarını duvar kalınlıklarını büyük damarların yapısını yani kalp anatomisini değerlendirmenin yanı sıra kalbin kasılma gücünü fonksiyonlarının değerlendirilmesine imkan sağlar
EFOR TESTİ Nedir? Efor yaptırılarak kalp yükünün artırılması amaçlanır Test esnasında sürekli EKG, tansiyon ve nabız kayıtları alınır Kişinin şikayetleri sorgulanır Koroner yetersizliğin yanı sıra kişinin performansı da değerlendirilir
HOLTER EKG Nedir? Çarpıntı şikayeti olup istirahat EKG si normal saptan hastalara genellikle 24 saat süresince EKG kaydı yapması için holter cihazı bağlanırKişi her zamanki aktivitelerini yaparken şikayetlerini saatleri ile birlikte not eder 24 saat sonucunda holter kayıtlarının bilgisayarda analizi yapılır Ritim bozuklukları koroner, yetersizliği analizi yapılır
TİLT TESTİ Nedir? Eğimli masa testi olarak ta bilinen TİLT testi bayılma öyküsü olan bazı hastalar değişik pozisyonlara getirilebilen bir masaya yatırılarak tansiyon ve nabız ölçümleri yapılır Hastanın şikayetleri sorgulanır, durumu gözlenir