08-17-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Vagon-Li Olayı
Vagon-Li Olayı
Vagon-Li Şirketi (Yataklı Vagonlar) Osmanlı döneminden beri Türkiye'de demiryollarını işleten bir Fransız şirketiydi Vagon-Li Olayı 22 Şubat 1933'de şirketin telefonda Türkçe konuşan memuru Naci Bey'e Belçikalı müdür Jannoni, tarafından şirkette resmi dilin Fransızca olduğunu belirterek, 25 kuruş para cezası ve 15 gün işten uzaklaştırma cezalarını vermesiyle patlak verdi Bu haber dönemin gazetelerine yansıyınca 25 Şubat 1933 günü aralarında Peyami Safa, Cahit Arf gibi tanınmış isimlerin de bulunduğu Darülfunun ve Milli Türk Talebe Birliği öğrencileri, toplanıp şirketin Beyoğlu'nda bulunan şirket bürosu önünde protesto gösterileri yaptılar, sloganlar attılar, olaylar büyüdü, daha sonra camları kırarak büroya giren öğrenciler, Mustafa Kemal'in duvarda asılı olan resmini aldıktan sonra büroyu tahrip ettiler Ellerinde Mustafa Kemal resmi ve Türk bayraklarıyla Vagon-Li Şirketi'nin Karaköy bürosuna geldiler, aynı şekilde Mustafa Kemal'in resmini duvardan aldıktan sonra büroyu tahrip ettiler ve İstanbul Valiliği'nin önüne geldiler, gazete binalarının önünde bir süre daha gösteriyi devam ettirdiler ve ellerindeki Mustafa Kemal resimlerini Halkevleri'ne teslim ettikten sonra dağıldılar
Yaşanan olaylar üzerine şirket, Naci Bey'i işe başlattı Ayrıca, Vagon-Li kadrosunun tamamen değiştirilmesi ve Türk memurların sayısının artırılması gündeme geldi Azınlıkların ve gayri müslimlerin yoğun olarak yaşadığı Pera civarında birçok yabancı şirket Türkçe isim kullanmaya başladı ve yeniden "Vatandaş Türkçe Konuş" kampanyası başlatıldı Kampanya kısa sürede gelişti Vagon-Li ise daha sonra Osmanlı döneminden kalan birçok yabancı şirket gibi devletleştirildi Şirket halen Türkiye dışında faaldir
(Deniz in savunmasında da geçmektedir )
|
|
|