İletişim Nedir? |
08-17-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İletişim Nedir?İletişim kavramının farklı alanlarda birbirinden farklı anlamlarda kullanılmasına ilişkin yapılan bir araştırmada, 15 ayrı anlamda kullanıldığı belirlenmekle birlikte iletişim sözünün konumuz bağlamında ilk çağrışımı, insanlar arasında duygu, düşünce ve bilgilerin her türlü yolla başkalarına bildirimi olmaktadırTüm yaşamı boyunca, psikolojik olarak insanın, varlığını bildirmek ve varlığının farkındalığının kendisine bildirilmesi ihtiyacı vardırBu ihtiyaç içindeki insan, sözlü veya sözsüz çeşitli iletişim yollarına kaçınılmaz olarak başvurur Her türlü iletişim insanın psikolojik gereksinmelerinin sonucudur Kendisini tanıması, tanıtması ve dönüt alarak kendini değerlendirmesinde bu iletişim süreçleri önemli rol oynar Kişiler arası iletişimle ilgili olarak yapılan tanımların buluştuğu nokta bu iletişimin psikolojik nitelikli bir bilgi alışverişi olduğu yolundadır(Capelle 1987) Evrim merdiveninin en üst basamağını işgal eden, en evrimli hayvan olarak tanıdığımız insan jest ve mimikleri en iyi kullanan, gelişmiş refleks ve içgüdülerinin yanında dili de içine alan çok karmaşık öğrenilmiş davranışlarla iletişim yapan yegane varlıktırAncak düşünürken, konuşurken, yazarken, dinlerken sürekli olarak, sembollerden oluşan dili kullanmaktayız İletişim Türleri Nelerdir? 1) Sözlü İletişim Sözlü iletişimler ?dil ve dil-ötesi? olmak üzere 2 alt sınıfa ayrılmaktadır İnsanların karşılıklı konuşmalarını hatta mektuplaşmalarını ?dille iletişim? kabul edebiliriz Dille iletişimde kişiler, ürettikleri bilgileri birbirlerine ileterek anlamlandırırlar Dil-ötesi iletişim, sesin niteliği ile ilgilidir; sesin tonu ve sesin hızı, şiddeti, hangi kelimelerin vurgulandığı, duraklamalar vb özellikler, dil-ötesi iletişim sayılır Dille iletişimde kişilerin ?ne söyledikleri?, dil ötesi iletişimde ise, ?nasıl söyledikleri? önemlidir Araştırmalar, insanların günlük yaşamda, birbirlerinin ne söylediklerinden çok nasıl söylediklerine dikkat ettiklerini göstermektedir (Mehrabian, 1968) Karşımızdakinin sözlerinin kapsamı kadar-hatta daha da fazla- ses tonundaki canlılık da bizi ilgilendirir Yani semantik öğeler kadar dil-ötesi öğeler de iletişimde etkilidir Yüksek sesle halimizi, hatırımızı soran birisi, daha sonra sesini kısarak ?Akşama bize buyur? derse, bu sözden, ?Gelmeni pek istemiyorum? anlamını çıkarırız Bu tür, alçak sesle çabucak söylenivermiş davetlere ?yarım ağızla yapıldı? deriz Bir de davetin yürekten mi, yoksa yarım ağızla mı yapıldığını anlamaya çalışırken, başvurduğumuz önemli ölçütlerden birisi, dil-ötesi öğelerdir İsteyerek, farkında olarak yaptığımız konuşmalara ?niyet edilmiş dil davranışı? adı verilir Konuşurken dilimizin sürçmesi ise, niyet edilmemiş dil davranışlarına bir örnektir Bazı kelimelerin üzerine basa basa konuşmalarımız ya da karşımızdakini korkutmak için bağırmamız, niyet edilmiş dil-ötesi davranışlarıdır Konuşurken farkında olmadan ses tonumuz açılıp, yükseliyorsa, ya da sesimiz titriyorsa, bu durumda niyet edilmiş dil-ötesi davranışlar söz konusudur 2) Yazılı İletişim İnsanın zaman ve mekandaki ilişki sınırlılıklarını genişletmede en etkin iletişim biçimidir Uzaktan haberleşmede, bilgi ve deneyimleri zaman içinde biriktirme de sözlü iletişime göre daha güvenilir bir yol olan yazı ile iletmenin kökeni, mağara resimlerindedir Ekonomik gereklerle ortaya çıkan, bazı toplumsal, kültürel ilişki ve kurumlar üzerinde etkili olmuştur Buna karşılık bu kurumlar da yazının evrim ve yayılma süreçlerinin yönünü ve hızını belirlemişlerdir 3) Sözsüz İletişim İyi bir dinleyici, iletişim kurduğu kişinin, yalnız söylediklerini değil, yüz, el, kol ve bedeniyle yaptıklarını da ?duyar?; Çünkü yüz ifadeleri, el ve kol hareketleri, bedenin duruş tarzı, sesin tonu gibi sözsüz mesajlar kullanılarak da iletişim kurulur Karşı karşıya gelerek kurulan kişiler arası iletişimlerde, hem sözlü, hem de sözsüz mesajlar aynı anda kullanılır Bu konuşmalarda, mesaj alışverişinin ancak küçük bir bölümünü sözlü mesajlar oluşturur Yüz ifadeleri, el kol hareketleri, bedenin konumu ve sesin yükselip alçalmasıyla gönderilen sözsüz mesajlar iletişimde kullanılan mesajların daha büyük bir bölümünü kapsar Kimi zaman insanların duygularını anlamak gerçekten zordur Kendilerine soramazsınız, çünkü ne hissettiklerini çoğunlukla söylemek istemezler; söylemek isteseler bile çoğu kez, duygularını kendileri de pek bilmezler Bu kişilerin kafalarının içine girip ne hissettiklerinin öğrenilemeyeceğine göre, yüz ifadelerine, beden belirtilerine bakarak, o anda nasıl bir duygu içinde olduklarını anlamaya çalışırız Bedensel belirtileri anlayabilmek için, bu belirtilere duyarlık kazanmak gerekir Medya Nedir? Her çeşit bilgiyi bireye ve topluluklara aktaran, eğlendirme, bilgilendirme, ve eğitme gibi 3 temel sorumluluğa sahip görsel, işitsel ve hem görsel, hem işitsel araçların tümüne medya diyoruz Kişiler günlük yaşamlarında sürekli iletişim kurarlar Çağdaş dünyadaki yaşam türü, kişileri iletişimin teknik araçlarına daha çok bağımlı kılmaktadır Çünkü haberleri , düşünceleri, duyguları bildirir Düşünceleri paylaşma , ya da karşılıklı alışveriştir Görsel sanatları, müziği, tiyatroyu, baleyi, tüm insan davranışlarını kapsar Bilgiyi yayar, eğitir, eğlendirir ya da bilgiye yönelik davranışlardır Bunun sayesinde insanlar görerek, duyarak, okuyarak edindikleri bilgileri çevresindekilere de yansıtırlar Bir kısmı destekler, bir kısmı tepki gösterirler O medya aracına gösterdikleri güven oranında tutum ve tavırlarını değiştirirler Seçilen bilgileri belleklerinde saklayıp daha sonra bunlara başvurabilirler Görsel kanallar, yazılı araçlardan daha etkilidir İnsanların çoğu televizyon karşısında haftada en az 15 saat oturuyorsa, yazılı basın için günde 15 dakika bile oturmuyor Çoğu TV programları yönlendirici, paylaşımcı, katılımcı işler Bunlar daha çok sayıda alıcı veya hedef kitleye iletilir Çoğunlukla beyin yıkama gerçekleşir Gazetelerin yerini televizyon alırken , yerel haberler için gazeteler en önemli kanal görevini üstlenirler Medyanın temel görevi şunlar olmalıdır: Bilgilendirme, yönlendirme, eğitme, duyguları dile getirme, toplumsal ilişki kurma , eğlendirme, uyarma Deneyimlerin, düşüncelerin , tepkilerin, duyguların paylaşılmasını sağlayan bu medya araçları, bireyler arasındaki iletişimin temelidirİletişim kuran kaynak kişiyi istediği biçimde etkileyebilir Kişi de bunları algılayıp , yorumladıktan sonra yanıt verir, yani belirli bir tepki gösterir Bu iletişim kişinin kendini tanımasına , kendisini bulmasına da yardımcı olur İletişim kurarken kişi kendi inançlarını , duygularını da daha iyi çözümleyebilir Dinleyerek, izleyerek , okuyarak kazandığı bilgilerle de seçim yapma olanağı doğar Bunları bir başkasına iletir, bunlar paylaşılır ve birbirlerinin davranışlarından etkilenebilirler Çünkü kişiler çevreden yalıtılmış , özerk bireyler olarak davranamazlar Kişiler içinde bulundukları ortamı biçimlendirir Kişiler arası ilişkiler özellikle az gelişmiş ülkelerde Batı�dakinden daha önemlidir Bu iletişim olağanüstü durumlarda, siyasal ya da toplumsal değişim dönemlerinde de büyük önem kazanır Toplumun yapısında sürekliliği sağlayan da , değişimi yaratan da iletişimdir Kitle İletişimi Nedir? İnsanlar güncel olayları, kitle iletişim araçları sayesinde öğrenir ve takip ederler Bu yüzden günümüzde kitle iletişim araçları, yasama, yürütme ve yargı organları yanında dördüncü bir güç olarak kabul edilmektedir İnsanlar aslında iletişimi, haberleşmeyi yüz yüze yaparlar Ancak zaman geçip toplum her gün biraz daha karmaşık nitelik kazanınca mesajlar yöneltilecek gruplar büyük genişlik kazanır ve yüz yüze haberleşme, iletişim yetersiz hale gelir; kişinin artık bildiği, tanıdığı komşusuna değil, tanımadığı, ilk ilişkiler içinde bulunmadığı diğer insanlara mesajlar yöneltmesi gerekir Bu olgudan doğan iletişime tali, ikinci türden iletişim, haberleşme denir işte bu nitelikteki haberleşmenin bazı tekniklerle, belirli bir teknoloji uygulanarak çoğaltılıp güçlendirilerek, çok sayıda kişiyi etkileyecek biçime getirilmesine kitle haberleşmesi (mass communication) adı verilir ve kullanılan araçlara da kitle haberleşme araçları (mass-media) denilir |
|