Kocaeli Gebze İlçesi

GEBZE

Gerek Osmanlı gerekse Bizans kaynaklarında Gebze´nin önemli bir kavşak noktasında bulunduğu ifade edilmektedirÇin´den gelen tarihi İpek Yolu´nun on ayrı koldan gelip Gebze´de kesişmesinden dolayı kent her zaman dikkatleri üzerine çekmiştir Tarihi dönemlerde yerleşim merkezi olarak kullanılan Gebze´nin idari yapısında sık sık değişiklikler olmuştur Bu değişikliklerle beraber Gebze´de değişim geçirerek sanayileşme ve kentleşme sürecine girmiştir

1965 yılında 3-4 sanayi kuruluşu bulunan Gebze bu yıldan sonra büyük bir iş gücü akımına sahne olmuştur Gittikçe sanayiinin yoğunlaştığı Gebze´de üretim toplumu oluşmaya başlamıştır Bunun neticesinde sanayi büyük oranda iş gücü talep etmiş ve göç hızlanmıştır Cumhuriyet´ in ilk yıllarında geçimi tarımla sağlayan Gebze, yol güzergahı ve hammadde kaynaklarına yakın olması nedeniyle ard arda fabrikalar kurulmaya başlamış ve yıllar geçtikçe tarım kenti sanayi bölgesine dönüşmüştür Fabrikaların sektörel olarak artmasıyla birlikte Gebze tamamen bir sanayi kentine dönüşmüş ve sanayi alanındaki yatırımlar her geçen gün artmaya başlamıştır Yatırımlar yeni yatırımları doğurmuş, ülkenin dev sanayileri bu bölgede konuşlanmış hatta yabancı yatırımcıların bile gözde alanı haline gelmiştir


İPEKYOLU´NUN KESİŞİM NOKTASI

Gebze, Marmara Bölgesi´nde Kocaeli yarımadasının kuzeybatısında 772 kilometre kare üzerine kuruludurİzmit-İstanbul karayolu üzerinde İzmit´e 51 km uzaklıktadır Doğusunda İzmit, batısında İstanbul, kuzeyinde Şile, güneyinde İzmit Körfezi ile sınırlanan Gebze yayla görünümünde bir tepe düzlüğü üzerine yerleşmiştir

Karadeniz ve Akdeniz Bölgeleri arasında bir geçiş iklim özelliği taşıyan Gebze tepelere hakim ve toprak yapısı ise kayalık ve dolgu biçimindedir Tarihi gelişimi ise kaynakların bize aktardığına göre; Gebze´nin (Libyana, Dacybza, Geliboş, Gekboze, Gekbüze, Gebize) adlarla anıldığı ve buna ilave olarak bazı kaynakların ise Osmanlı- Bizans savaşları sırasında sık sık el değiştirdiğinden dolayı arzulanan bir şehir olması nedeniyle Gel Bize denilmiş ve sonra Gebze olmuştur Tarih boyunca ipek yolu üzerinde bulunan Gebze´nin çok önceleri yerleşim merkezi olarak kullanıldığı sanılmaktadır Haçlı seferleri sırasında konaklama mekanı olan Gebze 1331 yılında Orhan Gazi tarafından bir Ordugah kenti olarak kurulmuş ve idari yapısında sık sık değişmeler olmuştur Fatih Sultan Mehmet ise 1454 yılında Gebze´yi ilçe yapmıştır 1887 yılında Dahiliye Nezareti´ne bağlı olarak ihdas edilen İzmit Sancağı´na Gebze dahil edilmemiştir İzmit´ten bağımsız olunca 1888 yılında ise ilçe olarak İstanbul iline bağlanmıştır Daha sonra 20 Nisan 1924 yılında yapılan değişiklikler neticesinde vilayet, kaza, nahiye ve köy teşkilatları kurulmuştur Gebze´de İzmit´in merkez ilçe olduğu Kocaeli´ne bağlandı Gebze Belediyesi ise 1907 yılında kurularak bugüne kadar 33 belediye başkanlığı ile hizmetini sürdürmektedir Geçmişte gelişmeye başlayan Gebze yaptığı atılımları ile geleceğe umutla bakan bir şehir halini almıştır


TARİH KOKAN ŞEHİR


Gebze geçmişi derin bir kültüre sahip bir şehir aynı zamanda Bağrında çok sayıda tarihi ve Osmanlı Medeniyeti´ne ait güzel eserleri saklıyor Çok sayıda çeşme, kervansaray, hamam, köprü ve kale var İşte önemli tarihi ve kültürel varlıkları:

Camiler- Çoban Mustafa Paşa Camii, Sultan Orhan Camii, İlyasbey Camii, Cuma Camii, Pertev Paşa Camii, Merdivenli Camii, Yalı Camii, Çarşı Camii ve Sultah Hamit Camii

Çeşmeler- Hünkar Çeşmesi, Çoban Mustafa Paşa Şadırvanı, İbrahim Paşa Çeşmesi, Eskihisar Çeşmesi, Arapçeşme, Papaz Çeşmesi, Çatal Çeşme, Namazgah Çeşmesi, Banara Çeşmesi, Kurşuncubaşı Çeşmesi, Orhun Mustafa Çeşmesi, Hamam Çeşmesi, Hallaçdere Çeşmesi, Sümbüllü Çeşme, Şakir Çeşmesi ve Meydan Çeşmesi

Türbeler- İlyasbey Türbesi, Kadı Feyzullah Bey Türbesi, Malkoçoğlu Mehmed Bey Türbesi, Çoban Mustafa Paşa Türbesi, Kutbettin Çelebi Türbesi, Atçetdede Türbesi,

Mezarlar- Anibal Anıt Mezarı, Ressam Osman Hamdi Bey Mezarı, Zincirkıran Mezarı, Hamdi Nergis´in Mezarı

Kaleler-Eskihisar Kalesi, Darıca Kalesi

Külliyeler- Çoban Mustafa Paşa Külliyesi(Külliye; medrese, imarathane hankah, paşa odaları ve bimarhaneden oluşmaktadır)

Hamamlar- Menzilhane Hamamı, Çoban Mustafa Paşa Hamamı

Köşk ve Yalılar- Kadıköşkü, Osman Hamdi Bey Yalısı

Köprüler- Kanuni Sultan Sülayman Köprüsü, Taş Köprü

Su Dolapları- Bostan Dalıbı

Kervansaraylar-Tarihi Gebze Kervansarayı, Çoban Mustafa Paşa Kervansarayı

KİMLER GELMİŞ, KİMLER GEÇMİŞ

Gebze´de çok sayıda ünlü insan yaşamış, ünlü insanlar geçmiş ve ünlü insanlar ölmüştür Çok sayıda büyük insan Gebze´de iz bırakmıştır, kimi kahramanlığı ile, kimi bilgisiyle, kimi yiğityile, kimide sanatı ile İstanbul´u fetheden büyük kumandan Fatih Sultan Mehmed Han bile Gebze´ye otak kurmuş ve hayata gözlerine burada kapmıştır

İşte Gebze´ye gelen ve yaşamış ünlüler; Anibal, Balçıklı Ethem, Battal Gazi, Çelebi Sultan Mehmed (Gebze ve çevresinin ikinci fatihi), Çoban Mustafa Paşa, Derviş Vahdeti, Evliya Çelebi, Fatih Sultan Mehmed (Gebze´de vefat etti Gebze´yi ilk defa kaza yaptı), Feyzullah Bey, Hacı İlyas Bey, Horasanlı Şeyh Hutbettin, İbrahim Paşa(Sadrazam), Karamani Mehmet Paşa(Sadrazam), Matrakçı Nasuhi(Minyatür Ustası), Malkoçoğlu Mehmed Bey, Mehmed Nergisi(Divan Şairi- Vakanüvis), Orhan Gazi(2 Osmanlı Padişanı ve Gebze´nin ilk fatihi), Osman Hamdi Bey(Müzeci- Ressam), Mehmed Paşa, Süleyman Şah, Yakup Paşa(Fatih´in özel hekimi), Yahya Kaptan(Gebze´de Kuvva-i Milliye´nin kurucusu), Zembilli Ali Efendi(Şeyh-ül İslam) Kabri Gebze´de bulunanlar ise; Anibal, Balçıklı Ethem, Çoban Mustafa Paşa, Feyzullah Bey, Hacı İlyas Bey, Horasanlı Şeyh Hutbettin, Malkoçoğlu Mehmed Bey, Mehmed Nergisi, Osman Hamdi Bey ve Yahya Kaptan

DOĞAL ZENGİNLİK

Sanayi şehri olan Gebze´de Darıca ve Bayramoğlu sahilleri ülkenin önde gelen sahil güzelliğine sahipÖzellikle Tavşanlı Köyü civarında ki Ballıkaya görülmeye değer bir mekanGizemli yeşili, gürleyen çağlayanı, muhteşem ve tatlı kayaları ile güzellik harikası

Bu arada dünyanın sayılı kuş cennetlerinden biride Gebze´de Bayramoğlu Kuş Cenneti ve Botanik Parkı görülmeye değer bir hayvanat bahçesiTanınmış işadamlarından Faruk Yalçın tarafından 1993 yılında kurulan Kuş Cenneti Türkiye´de tek dünyada ise ender yerlerden biri İçerisinde 350 civarında kuş çeşidi, 60 çeşit hayvan ve 400 civarında ise bitki bulunmaktadır