Konya'nın Spor Tarihçesi

KONYA'NIN SPOR TARİHÇESİ

Nüfus varlığı bakımından Türkiyenin önemli İlleri arasında yer alan Konya yüzölçümü olarak birinci sırada yer almaktadır Geniş bir spor potansiyeline sahip olan Konya İlinde spor etkinliklerine ait bulgular Selçuklular dönemine kadar uzanmaktadır Konya Etnografya Müzesinde bulunan ve 970-971 yıllarındaki olayları saptayan bir şer'i sicil defterinde, Ankara Kuyûd-i Hakkaniyye ve İstanbul başvekâlet arşivlerindeki belgelerde; Konya'da bir "Güreşçiler Mahallesi" ile "Güreşçiler Tekkesi" olduğu belirtilmektedir
( KONYA TARİHİ: İbrahim Kakkı Konyalı, sayfa: 611-612) Ancak bu güne değin söz konusu mahallenin yeri bulunamamıştır Güreşçiler Tekkesi ise bu günkü Aksinne mahallesi Hacı Fettah mezarlığı içinde duvarları ve damı yer yer çökmüş kerpiçten bir bir yapı olarak durmaktadır
1939 Yılında Konya Kütüphanesi Müdürü Mesut KOMAN, bu yapı içinde Türk Spor Tarihini ilgilendiren çok kıymetli bir spor taşı bulup Kütüphaneye nakletmiş Taşın bir tarafı yarım küreye yakın bir şekilde yontulmuş, ortasından bir kaç yırtmaç açılmış ve yırtmacın altında el ile kavramak için bir yer yapılmış Üzerinde Selçuklu süsü ile Farsça yazılar bulunan taşın baş tarafında pehlivan sözcüğü okunabilmekte Bu taş pehlivanlar tarafından dambıl aleti gibi kullanılmaktaydı
Konya'da minder güreşinin başlangıcı ise 1930' lu yıllara rastlamaktadır İhsan CİCİMULA (Emre) ile başlayan güreş çalışmaları günümüze kadar sürüp gelmektedir
Konya'da ilk olarak "SANATKÂRLARGÜCÜ" adı altında resmi olmayan bir spor kulübü kurulmuş, daha sonra 1922 yılında "GENÇLERBİRLİĞİ" spor kulübü kurulunca Sanatkârlargücü' nün tüm sporcuları bu kulübe geçmişlerdir Gençlerbirliği başlangıçta atletizm,futbol ve güreş dallarında etkinlikte bulunmuştur
Bu kulübü 1923' te KONYA İDMANYURDU, 1927' de ise SELÇUKSPOR izlemiştir
Konya'da futbolun 1920'li Ulusal mücadele yıllarında oynandığı, büyük önder Atatürk'ün Söylev'inde de belirtilmektedir(SÖYLEV Cilt II sayfa,462-463 TDK yayınları) : Atatürk Kurtuluş Savaşının başlatılması emrini vermeden önce yapılacak milli mücadelenin plân ve hazırlıklarını Ordu komutanları ile görüşmek ve bunu da düşmana hissettirmemek için, Cuma gününe rastlayan 28 Temmuz 1922 tarihinde öğleden sonra yaptırılan bir futbol maçını görmeleri ileri sürülerek, Ordu komutanları ve bazı Kolordu komutanlarını Akşehir' e çağırıyor Akşehir halkı ile Ordu mensupları o günkü futbol maçını birlikte izliyorlar


Gençlerbirliğinde futbol oynamış günümüzün en eski sporcularında Kâzım ÖZBAY, Konya'da ilk futbol kulüplerinin kuruluşunu şöyle anlatmakta:
" İstiklâl Savaşı sıralarında yararlı neşriyatlarıyla Konya'ya büyük hizmeti bulunan ve yöresel BABALIK Gazetesi İdare Müdürü olan Kurşunculardan Halit Bey'in teşviki ile baş mürettip Nazım, mürettip Hüseyin, İstanbul'lu baş makinist Selim, Gazazzade Kadir ve PTT Müdürlüğü muhasebe memuru Münir beyler tarafından "MATBUAT" adını verdikleri gayri resmi bir kulübün kurulduğunu haber aldım Bir gün okul arkadaşlarımla birlikte, o tarihlerde ağaçlandırılmamış ve şimdiki evlendirme dairesinin bulunduğu Alaaddin Tepesindeki boş sahada, kilotları diz kapaklarının üzerine kadar uzanmış, sarı kırmızı çizgili formalı on iki kişinin top oynadıklarını müşahade ettik Bu takım zaman zaman Sanat Okulu öğrencileriyle de top oynarlardı Kısa bir süre sonra da hatırladığım kadarı ile MATBUAT Kulübü kurucuları bu defa Erkek Lisesi Beden Eğitimi öğretmeni Süreyya Bey'in başkanlığında 1922 yılının Haziran ayında siyah beyaz rengi ile Gençlerbirliğini kurdular ve bu kulüp İdman Cemiyetleri İttifakınca resmen tescil edildi Gençlerbirliğinin ilk futbolcuları; Nuri YENAL, Daci Selahattn, Refik, Cevdet, Mehmet, Veysel, Kazım ÖZBAY, Ethem, Mustafa, Hilmi, Ekrem, Suavi, Şekip, Arif, Zeki, Sadık, Hasan, Şükrü, Nevzat, Hicazi, Nizamettin ve Ahmet idi"

Bir yıl sonra 1923'te Konya İDMANYURDU Kulübü Ziraat Bankası memurlarından Celâl bey'in başkanlığında sarraf Necati ile kardeşi Sırrı, Halk Partisi Müfettişlerinden İsmail Hakkı bey'in çocukları Selâhattin ve Seyfi, Kaşıkçıların Necati bey ve Albay Rafet ÇAĞLAR tarafından kuruldu ve yeşil beyaz rengi ile tesçil ettirildi Konya İdnayurdu' nun ilk futbolcuları: Mustafa, Asım, Telât, Halim, Mahmut, Şemsi, Adnan, Hasan Dayı, Rıfkı, Sait ve Hayri idi

Bu iki kulüpten sonra ilimizde 1927 yılında SELÇUKSPOR kuruluyor Sarı lacivert renklerle kurulan Selçukspor Kulübü bu gün de etkinliğini sürdürmektedir
Gazi İlk Okulu öğretmenlerinden Osman Fatih KURŞUN'un başkanlığında, aynı okul öğretmenlerinden Enver bey, Kunduracı Altın Çizme Vehbi, İtfaiye Müdürü Ahmet TOSUN ve Sanat Okulundan Celâl beylerin kurduğu Selçukspor Kulübü o tarihlerde resmen tescil ettiriliyor Selçukspor'un ilk futbolcuları ise; Enver, Cevdet, Tuğrul, Mercan, Halil, Nebi, Hamdi, Fuat, Nihat, Zeki, Reşat, İhsan, Muammer, Nuri, Selim ve Recai idi

Bu kulüpler 1939 yılına kadar etkinliklerini sürdürdüler Alman harbi nedeni ile Ankara'dan gelen bir emirle bu üç kulübün ayrı ayrı sürdürdüğü etkinlikler iptâl edildi ve faaliyetlerine Bölge Karması olarak devamı istendi 1943 yılında gelen ikinci bir emirle etkinlikleri tekrar serbest bırakıldı
Konya'da ilk futbol müsabakaları 1924 yılında kerpiçten yapılmış yıkık duvarlarla çevrili bu günkü Horozlu ve Konevi Sitelerinin bulunduğu sahada yapıldı Futbolda ilk dış karşılaşmamızda bu sahada gerçekleşti Takviyeli İdmanyurdu Takımı 1924 yılında Eskişehir karması ile karşılaşmıştı

Bir süre sonra arsa sahiplerinin karşı çıkması üzerine, maçlar bu günkü Hava Hastanesi'nin önünden geçen yolun çevresinde ve o tarihlerde binaların bulunmadığı çok geniş bir sahada oynanmaya başlandı Fakat Konya Belediyesi 1926-1927 yıllarında Meram yolu yapımı nedeniyle bu sahada çalışmalara başlayınca, maçlar burada da yapılamaz oldu Daha sonra 1928' den 1929 yılına kadar, futbol karşılaşmalarına şimdiki Emniyet Müdürlüğü binasının bulunduğu yer ile Musalla mezarlığı arasındaki boşlukta devam edildi
Konya İdmanyurdu Kulübü 1934 yılında, Jandarma Komutanlığının eğitim sahası olarak kullandığı bu günkü İmam Hatip Lisesinin bulunduğu yeri Milli Emlâk Müdürlüğünden satın alır Böylece futbol maçları 1934'ten 1951 yılına kadar bu sahada oynanmıştır

İdmanyurdu bu sahayı İmam Hatip Lisesine satınca Konya futbolu tekrar sahasız kalır Son olarak zamanın Valisi Refik Şefik SOYER bu günkü Gençlik Spor Genel Müdürlüğü mülkiyetindeki Atatürk Spor Sitesinin bulunduğu yeri Konya gençliğinin emrine verir