Hz. Ebu Bekir Kimdir Hayatı Sahabe Oluşu Peygamberimize Yakınlığı

Hz Muhammed (sas)’in Islâm’i teblige baslamasindan sonra ilk iman eden hür erkeklerin; rasit halifelerin, asere-i mübesserenin ilki Câmiu’l Kur’an, es-Siddîk, el-Atik lakaplariyla bilinen büyük sahabi
Kur’ân-i Kerim’de hicret sirasinda Rasûlullah’la beraber olmasindan dolayi, “…magarada bulunan iki kisiden biri…” (et-Tevbe, 9/40) seklinde ondan bahsedilmektedir Asil adi Abdülkâbe olup, Islâm’dan sonra Rasûlullah (sas)’in ona Abdullah adini verdigi kaydedilir Azaptan azad edilmis mânâsina “atik”; dürüst, sadik, emin ve iffetli oldugundan dolayi da “siddik” lâkabiyla anilmistir “Deve yavrusunun babasi” manasina gelen Ebû Bekir adiyla meshur olmustur Teym ogullari kabilesinden olan Ebû Bekir’in nesebi Mürre b Kâ’b’da Rasûlullah’la birlesir Anasinin adi Ümmü’l-Hayr Selma, babasinin ki Ebû Kuhafe Osman’dir Künyesi Abdullah b Osman b Amir b Amir… b Murra …et-Teymî’dir Bedir savasina kadar müsrik kalan oglu Abdurrahman disinda bütün ailesi müslüman olmustur Babasi Ebû Kuhafe, Ebû Bekir’in halifeligini ve ölümünü görmüstür Hz Ebû Bekir’in Rasûlullah (sas)’den bir veya üç yas küçük oldugu zikredilmistir Islâm’dan önce de saygin, dürüst, kisilikli, putlara tapmayan ve evinde put bulundurmayan “hanif” bir tacir olan Ebû Bekir, ölümüne kadar Hz Peygamber’den hiç ayrilmamistir Bütün servetini, kazancini Islâm için harcamis, kendisi sade bir sekilde yasamistir


Hz Ebû Bekir, Fil yilindan iki sene birkaç ay sonra 571′de Mekke’de dünyaya gelmis, güzel hasletlerle taninmis ve iffetiyle söhret bulmustur içki içmek câhiliye döneminde çok yaygin bir âdet oldugu halde o hiç içmemistir O dönemde Mekke’nin ileri gelenlerinden olup Araplarin nesep ve ahbâr ilimlerinde meshur olmustur Kumas ve elbise ticaretiyle mesgul olurdu; sermayesi kirk bin dirhemdi ki, bunun büyük bir kismini Islâm için harcamistir Rasûlullah’a iman eden Ebû Bekir (ra) Islâm dâvetçiligine baslamis, Osman b Affân, Zübeyr b Avvâm, Abdurrahman b Avf, Sa’d b Ebî Vakkas ve Talha b Ubeydullah gibi Islâm’in yücelmesinde büyük emekleri olan ilk müslümanlarin bir çogu Islâm’i onun dâvetiyle kabul etmislerdir
Hz Ebû Bekir hayati boyunca Rasûlullah’in yanindan ayrilmamis, çocuklugundan itibaren aralarinda büyük bir dostluk kurulmustur Rasûlullah birçok hususlarda onun görüsünü tercih ederdi Umûmî ve husûsî olan önemli islerde ashâbiyla müsavere eden Peygamber (sas) bazi hususlarda özellikle Ebû Bekir’e danisirdi (Ibn Haldun, Mukaddime, 206) Araplar ona “Peygamber’in veziri” derlerdi
Teymogullari kabilesi Mekke’de önemli bir yere sahipti Ticaretle ugrasiyorlar, toplumsal temaslari ve genis kültürlülükleri ile taniniyorlardi Hz Ebû Bekir’in babasi Mekke esrafindandi Hz Ebû Bekir, câhiliye döneminde de güzel ahlâki ile tâninan, sevilen bir kisi idi Mekke’de “esnak” diye bilinen kan diyeti ve kefalet ödenmesi islerinin yürütülmesiyle görevliydi Muhammed (sas) ile büyük bir dostluklari vardi Sik sik bulusur, Allah’in birligi, Mekke müsriklerinin durumu ve ticaret gibi konularda müsâvere ederlerdi ikisi de câhiliye kültürüne karsiydilar, siir yazmaz ve siiri sevmezlerdi, daha ziyade tefekkür ederlerdi
Islâm’i Benimsemesi
Hz Ebû Bekir, Hira dagindan dönen Hz Muhammed ile karsilastiginda, Rasûlullah (sas) ona, “Allah’in elçisi” oldugunu söyleyip “Yaratan Rabbinin adiyla oku” (el-Alâk, 96/1) diye baslayan âyetleri bildirdigi zaman hemen ona: “Allah’in birligine ve senin O’nun rasûlü olduguna iman ettim” demistir Hz Hatice’den sonra Rasûlullah’a ilk iman eden odur Hz Peygamber (sas) Islâm’i tebliginin ilk zamanlarinda kiminle konustuysa en azindan bir tereddüt görmüs, ancak Ebû Bekir seksiz ve tereddütsüz bir sekilde kabul etmistir Hatta Hz Peygamber (sas), “Bütün insanlarin imani bir kefeye, Ebû Bekir’in ki bir kefeye konsa, onun imani agir basardi ” diye lâtif bir benzetme de yapmistir Mü’min Ebû Bekir, hayatinin sonuna kadar tüm varligini Islâm’a adamis, bütün hayirli islerde en basta gelmistir
Ebû Bekir Mekke döneminde güçlü kabilelere mensup kisileri Islâm’a kazandirmaya çalisti, öte yandan müsriklerin iskencelerine maruz kalan güçsüzleri, köleleri korudu; servetini eziyet edilen köleleri satin alip azad etmekte kullandi Bilâl, Habbab, Lübeyne, Ebû Fukayhe, Amir, Zinnire, Nahdiye, Ümmü Ubeys bunlardandir Kendisi de Mescid-i Haram’da müsriklerin saldirisina ugramisti Ebû Bekir, iman ettikten sonra Islâm’i teblige gizli gizli devam ediyordu Annesi, karisi Ümmü Ruman ve kizi Esma da iman etmis, fakat ogullari Abdullah, Abdurrahman ve babasi Ebû Kuhafe henüz iman etmemislerdi Osman b Affan, Sa’d b Ebî Vakkas, Abdurrahman b Avf, Zübeyr b Avvâm, Talha b Ubeydullah gibi ilk müslümanlari Islâm’a dâvet eden odur Müsriklerin eziyetleri çogalip müslümanlara yapilan baskilar arttiktan sonra Hz Peygamber Hz Ebû Bekir’e de Habesistan’a göç etmesini söylemis ve Ebû Bekir yola çikmis; ancak Berkü’l-Gimâd’da Mekke’nin ileri gelen kabilelerinden Ibn Dugunne ile karsilastiginda Ibn Dugunne onu himayesine aldigini ve Mekke’ye dönmesi gerektigini belirterek, ikisi birlikte Mekke’ye dönmüslerdir Ancak sartli olarak Ebû Bekir’i himayesine alan Ibn Dugunne, Ebû Bekir’in açiktan açiga ibadet etmesi ve inancini yaymaya devam etmesi sebebiyle sartlari yerine getirmedigini iddia ederek ona ibadetini gizli yapmasini söylediginde Ebû Bekir, onun himayesine ihtiyaci olmadigini, zaten kendisine söz de vermedigini ifade etmisti: “Senin himayeni sana iâde ediyorum Bana Allah’in himayesi yeter” Böylece onüç yil Mekke’de Rasûlullah’in yaninda kalan Hz Ebû Bekir, Hz Aise’nin rivâyetine göre, Rasûlullah hicret emrini alip Ebû Bekir’e gelerek ona beraberce hicret edeceklerini söyleyince Ebû Bekir sevinçten aglamaya baslamisti (Ibn Hisâm, es-Sire, II, 485)
Hz Peygamber’in bir gecede Mekke’den Kudüs’e oradan Sidretü’l Münteha’ya gittigi isra ve Mirâc hâdisesini duyan müsrikler bunu Hz Ebû Bekir’e yetistirdikleri zaman; “O dediyse dogrudur” demistir Bu sözünden sonra Ebu Bekir’e; ihlâsli, asla yalan söylemeyen, özü dogru, itikadinda süphe olmayan anlaminda, “Siddik” lâkabi verildi Kur’an tâbiriyle, “O, ne iyi arkadasti ” (en-Nisâ, 4/69) denilebilir
Iste o “Siddîk” ile o “Emîn”, o iki arkadas beraberce Sevr dagindaki magaraya hareket ederek hicret etmislerdir
Hicreti
Sevr magarasina ilk giren Hz Ebû Bekir, (ra) magarada kesif yaptiktan sonra Rasûlullah içeri girmistir Ebû Bekir’in kizi Esma yolda yemeleri için aziklarini hazirlamisti Onlar Mekke’den ayrilinca müsrikler her tarafa adamlarini yollayarak aramaya basladilar Kureys kabilesinin müsrikleri Ebû Cehil baskanliginda Esma’nin evini aradilar, hakaret edip dayak attilar Hz Ebû Bekir (ra) hicret yolculuguna çikarken yanina bütün parasini almisti Buna ragmen kizi Esma onun nerede oldugunu, nereye gittigini kâfirlere söylememistir iz süren Mekkeli müsrikler Sevr magarasina kadar geldiler Rasûlullah bu sirada Kur’ân’da anlatildigi biçimde söyle diyordu: “Üzülme, Allah bizimledir” (et-Tevbe, 104/40) Nitekim Allah ona güven vermis, göremedikleri askerleriyle onu desteklemistir; Allah güçlüdür, hakimdir Kâfirler tüm aramalara ragmen onlari bulamadilar Magarada üç gün kaldiktan sonra Medine’ye yönelen Rasûlullah ile Ebû Bekir Kuba’ya vardilar
Ebû Bekir magarada kaldiklari günü söyle anlatir: “Rasûlullah (sas) ile beraber bir magarada bulundum Bir ara basimi kaldirip baktim O anda Kureys casuslarinin ayaklarini gördüm Bunun üzerine, ‘Ya Rasûlullah, bunlardan birkaçi gözünü asagi egse de baksa muhakkak bizi görür’ dedim O, ‘Sus ya Ebû Bekir iki yoldas ki, Allah onlarin üçüncüsü ola, endise edilir mi?’ buyurdu Kuba’da üç gün kalan Rasûlullah ile Hz Ebû Bekir nihayet Medine’ye vardilar Medine’de Hz Ebû Bekir humma hastaligina tutuldu Hastalik ilerleyip yataga düstügünde Rasûlullah, “Allah’im Mekke’yi bize sevgili kildigin gibi Medine’yi de bize sevgili kil, hummayi bizden uzaklastir’ diye dua ettigi zaman Hz Ebû Bekir ve hasta olan diger sahâbîler iyilestiler Bu aradâ Hz Âise ile Hz Muhammed (sâs)’in dügünleri yapildi Mescidi Nebî insâ edildi Masraflarin bir kismini Hz Ebû Bekir karsiladi Medine’de kardeslik tesis edildiginde Ebû Bekir’in kardesligi Harise b Zeyd oldu
Hz Ebû Bekir Medine’de Mescidi Nebî’nin insasina katildi Rasûlullah Islâm’i yaymak ve düsmanlar hakkinda bilgi toplamak için seriyye denilen kesif kollarini Medine disina gönderiyor, bunlara bazen Hz Ebû Bekir de katiliyordu Rasûlullah ile birlikte bizzat çarpistigi savaslarda (Bedir’de, Uhud’da, Hendek’te) Ebû Bekir de yer aldi O, Müreysi, Kurayza, Hayber, Mekke, Huneyn, Taif gazvelerinde de bulundu Rasûlullah’in bizzat idare ettigi harplere gazve denir Ebû Bekir, bu sözü geçen büyük savaslardan baska, otuzdan fazla gazveye katilmistir Çarpisma olmaksizin Veddan, Buvat, Bedr-i Ûlâ, Useyre gazveleriyle de düsmanlar itaat altina alinmistir Bütün bu gazvelerde Hz Ebû Bekir, Rasûlullah’in en yakininda yer almis olup onun “veziri” gibi idi Bedir’de, oglu Abdurrahman müsrikler safinda yer aldiginda Ebû Bekir ogluyla çarpismistir Sadece o degil, Bedir’de birçok sahâbî, oglu, kardesi, babasi, dayisi ile çarpismisti Bedir savasi, müslümanlarin Islâm’i herseyden üstün tuttuklarini, Allah için en yakinlari olan müsrikleri kan bagi veya kabile taassubu içinde kalmadan, baska insanlardan ayirdetmeden öldürdüklerini göstermektedir Rasûlullah’in bir amcasi Hamza, Islâm ordusu safindayken öteki amcasi Abbas, düsman safindaydi Yegeni Ubeyde kendi yanindayken, öteki yegenleri Ebû Süfyan ve Nevfel müsriklerle beraberdi Hattâ kizi Zeyneb’in esi Ebû’l-As da Rasûlullah’a karsi müsriklerle birlikte savasiyordu
Hicretin 9 yilinda Medine’de büyük bir kitlik oldu Bu arada Bizans imparatoru, sam’da Hicaz bölgesini istilâ etmek üzere büyük bir ordu hazirladi Rasûlullah, bu orduya karsi Islâm ordusunu hazirlarken, kitlik sebebiyle zorluklarla karsilasti Ebû Bekir malinin hepsini bu ordunun hazirlanmasinda kullandi Onuncu yilda “Vedâ Hacci”nda bulunan Allah’in Rasûlü, onbirinci yilda hastalandi
Hilâfeti
Hicrî onbirinci yilda hastalanan Rasûlullah (sas) 13 Rebiyülevvel Pazartesi günü (8 Haziran 632) vefât etti Onun vefâtini duyan müslümanlar büyük bir üzüntüye kapildilar ve ilk anda ne yapmalari gerektigine karar veremediler Ama o da bir ölümlüydü Hz Ömer, onun Hz Musa gibi Rabbi ile bulusmaya gittigini, O’nun için “öldü” diyen olursa ellerini kesecegini söylüyordu Ebû Bekir, Rasûlullah’in iyi oldugu bir sirada ondan izin alarak kizinin yanina gitmisti Vefât haberini duyar duymaz hemen geldi, Rasûlullah’i alnindan öptü ve “Babam ve anam sana fedâ olsun ya Rasûlullah Ölümünde de yasamindaki kadar güzelsin Senin ölümünle peygamberlik son bulmustur sânin ve serefin o kadar büyük ki, üzerinde aglamaktan münezzehsin Yâ Muhammed, Rabbinin katinda bizi unutma; hatirinda olalim …” dedi Sonra disari çikip Ömer’i susturdu ve; “Ey insanlar, Allah birdir, O’ndan baska ilâh yoktur, Muhammed O’nun kulu ve elçisidir Allah apaçik hakikattir Muhammed’e kulluk eden varsa, bilsin ki o ölmüstür Allah’a kulluk edenlere gelince, süphesiz Allah diri, bâkî ve ebedîdir Size Allah’in su buyrugunu hatirlatirim: “Muhammed sadece bir elçidir Ondan önce de peygamberler gelip geçmistir Simdi o ölür veya öldürülürse siz ökçelerinizin üzerinde geriye mi döneceksiniz? Kim ökçesi üzerinde geriye dönerse Allah’a hiçbir ziyan veremez Allah sükredenleri mükâfatlandiracaktir” (Âl-u imrân, 3/144) Allah’in kitabi ve Rasûlullah’in sünnetine sarilan dogruyu bulur, o ikisinin arasini ayiran sapitir seytan, peygamberimizin ölümü ile sizi aldatmasin, dininizden saptirmasin seytanin size ulasmasina firsat vermeyiniz” (Ibn Hisâm, es-Sire, IV, 335; Taberî, Târih, III, 197,198)