Ebû Zer Gifârî

Ebû Zer Gifârî

Ebû Zer-i Gıfârî Mekke’nin ticâret yolu üzerinde yaşamakta olan Benî Gıfâr kabîlesindendir Bunlar Arabistan’da bulunan diğer kabîleler gibi câhiliye devrinin her çeşit kötülüğünü işliyor ve putlara tapıyordu Ticâret kervanlarını çevirip yağmacılık yapmalarıyla tanınmışlardı


Ebû Zer-i Gıfârî de çevresinin te’sîriyle bir müddet kervan soygunlarına katılmıştı Kavmi arasında atılganlığı ve cesâreti ile şöhret bulmuş gücü kuvveti ve yiğitliği ile o çevrede pek meşhur olmuştu


Putlardan nefret ediyordu


Fakat o bütün bunlardan bir tat almıyor zavallı insanların elleriyle yonttuğu putlara ilâh diyerek tapmasına şaşıyor putlardan nefret ediyordu


Nihâyet bir gün herşeyin tek bir yaratıcısı olduğuna inanarak yol kesme işinden vazgeçti İnsanlardan uzak bir hayat yaşamaya ve Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için kendisine yol gösterecek bir rehber aramaya başladı Üç sene böylece devam etti


Ebû Zer-i Gıfârî hidâyete adım adım yaklaşmakta iken Muhammed aleyhisselâma Allahü teâlâ tarafından peygamberliği bildirilmişti Artık insanlar birer ikişer Müslüman olmakla şerefleniyor İslâmın nûru âlemi aydınlatmaya başlıyordu İslâmın doğuş haberi gün geçtikçe çevrede yayılıyor müşrikler ise engellemek için çâreler arıyordu


Nihâyet bu haber Benî Gıfâr kabîlesinin yurduna da ulaşmıştı Mekke’den gelen biri Ebû Zer-i Gıfârî’nin “Lâ ilâhe illallah” dediğini işitince dedi ki:


- Mekke’de bir zât var senin söylediğin gibi “Lâ ilâhe illallah” diyor ve Peygamber olduğunu bildiriyor


Ebû Zer heyacanla sordu:


- Hangi kabîledendir?


- Kureyş’tedir


Ne haber getirdin?


Ebû Zer-i Gıfârî bu hâlleri işitir işitmez kardeşi Üneys’e dedi ki:


- Hayvanına bin Mekke’ye git kendisine vahiy geldiğini söyleyen zâtla görüş söylediklerini dinle benim için bilgi edin haberini bana getir


Üneys Mekke’ye gidip Peygamber efendimizin mübârek cemâli sohbeti ve ihsânları ile şerefledi Hayran kaldı Sonra tekrar memleketine döndü Kardeşi Ebû Zer kardeşine sordu:


- Ne haber getirdin?


- Vallahi öyle yüce bir zâtı gördüm ki hep hayrı iyiliği emredip kötülüklerden sakındırıyor


- Peki insanlar onun hakkında ne diyorlar?


Zamanın meşhur şairlerinden olan kardeşi Üneys şöyle cevap verdi:


- Şair kâhin sihirbaz diyorlar Fakat onun söyledikleri ne kâhinlerin sözüne ne de sihirbazların sözüne benzemiyor Onun söylediklerini şairlerin her çeşit şiirleriyle karşılaştırdım Onlara hiç benzemiyor hiç kimsenin sözüyle ölçülemez Vallahi o zât hakkı bildiriyor doğruyu söylüyor Ona inanmayanlar yalancı ve sapıklık içindedirler Bu zât iyiliği ahlâkî değerleri emrediyor kötülükten de sakındırıyor


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri kardeşinin bu sözü üzerine:


- Sen bana bu husûsta arzû ettiğim gönlüme şifâ veren müşkillerimi giderir bir haber getirmedin Kendim gidip onu görürüm dedi


Kardeşi Üneys dedi ki:


- İyi olur fakat sen Mekke halkından sakın! Çünkü Mekkeliler ona karşı son derece kin besliyorlar ve onunla görüşenleri takip ediyorlar


Ebû Zer hemen Mekke’ye gitmeye ve Peygamberimizi görüp Müslüman olmaya karar verdi Eline bir değnek ve biraz da azık alarak büyük bir şevkle Mekke yoluna düştü


Kimseye sormadı


Mekke’ye varınca hâlini kimseye anlatmadı Çünkü bu sırada müşrikler Peygamberimize ve yeni Müslüman olanlara şiddetli düşmanlık yapıyorlar ve bu düşmanlıklarını safha safha ilerletiyorlardı Bilhassa Müslüman olup da kimsesiz ve garip olanlara işkence yapıyorlardı


Ebû Zer-i Gıfârî de Mekke’de kimseyi tanımıyordu Garip ve yabancı idi Bu bakımdan kimseye bir şey sormadan Kâ’be’nin yanına varıp oturmuştu Peygamberimizi görmek için fırsat kolluyor nerede olduğunu öğrenmek için bir işâret arıyordu Burada Zemzemden başka bir şey yiyip içmiyordu


Akşam üstü bir sokak köşesine çekildi Hz Ali Ebû Zer’i gördü Garip olduğunu anlayarak alıp evine götürdü Hâlinden bir şey sormadığı gibi Hz Ebû Zer de ona sırrını açmadı


Sabah olunca tekrar Kâ’be’ye gitti Akşama kadar dolaştığı hâlde hiçbir ip ucu elde edemedi Eski oturduğu köşeye gelip oturdu Hz Ali o gece yine oradan geçerken Ebû Zer’i görünce:


- Bu biçâre hâlâ aradığını bulamamış diyerek tekrar evine götürdü


Sabahleyin yine Beytullaha gitti sonra oturduğu köşeye çekildi Hz Ali tekrar da’vet edip evine götürdü ve ona sordu:


- Senin işin nedir? Bu şehre ne için geldin?


- Eğer bana doğru bilgi vereceğine kat’î söz verirsen söylerim


- Söyle hâlini kimseye açmam


Akıllılık ettin


- İşittim ki burada bir Peygamber çıkmış Onunla görüşmesi ondan işittiklerini ezberleyip bana nakletmesi için kardeşimi göndermiştim Kardeşim gönlüme şifâ verecek bir haber getirmedi Onun için bizzat kendim onunla görüşmek ve ona kavuşmak için buraya geldim


- Sen doğruyu buldun akıllılık ettin Bu zât Allahın Resûlüdür hak Peygamberdir Sabahleyin ben o zâtın yanına gidiyorum Beni takip et senin için korkulacak bir şey görürsem ayakkabımı düzeltiyormuş gibi yaparım Sen beklemez gidersin Ben geçip gidersem arkamdan gel ve benim girdiğim eve sen de peşimden gir!


Ebû Zer-i Gıfârî Hz Ali’yi takip edip onunla birlikte Peygamberimizin mübârek yüzünü görmekle şereflendi Ve hemen:


- Esselâmü aleyküm diyerek selâm verdi Bu selâm İslâm’da bu şekilde verilen ilk selâm ve Ebû Zer-i Gıfârî de ilk selâmlayan kimse oldu


Peygamber efendimiz selâmını aldıktan sonra aralarında şu konuşma geçti:


- Sen kimsin?


- Gıfâr kabîlesindenim


- Ne zamandan beri buradasın?


- Üç gün üç geceden beri buradayım


- Seni kim doyurdu?


- Zemzem’den başka bir yiyecek içecek bulamadım Zemzemi içtikçe hiç açlık ve susuzluk duymadım


- Zemzem mübârektir Aç olanı doyurur


- Yâ Muhammed! İnsanları neye da’vet ediyorsun?


- Bir olan ve ortağı bulunmayan Allaha îmân etmeye ve putları terketmeye benim de Allahın Resûlü olduğuma şehâdet etmeye da’vet ediyorum


Bana İslâmı bildir


Bunun üzerine Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri:


- Bana İslâmı bildir dedi


Peygamber efendimiz ona Kelime-i şehâdeti okudu O da söyleyip Müslüman oldu Ebû Zer Müslüman olmanın verdiği büyük bir iştiyâkla dedi ki:


- Yâ Resûlallah! Allahü teâlâya yemîn ederim ki Müslüman olduğumu Kâ’be’de müşrikler arasında haykırmadıkça memleketime dönmiyeceğim


Bundan sonra Ebû Zer-i Gıfârî Kâ’be yanına gidip yüksek sesle:


- Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve Resûlüh diye haykırdı


Bunu işiten müşrikler hemen üzerine hücum ettiler Taş sopa ve kemik parçaları ile öyle dövdüler ki kanlar içinde kaldı


Bu hâli gören Hz Abbâs seslendi:


- Bırakın bu adamı öldüreceksiniz! O sizin ticâret kervanınızın geçtiği yol üzerinde oturan bir kabîledendir Bir daha oradan nasıl geçeceksiniz?


Böylece Ebû Zer hazretlerini müşriklerin elinden kurtardı


Kavminin yanına dön!


Müslüman olmakla şereflenmenin verdiği şevkle öylesine seviniyor ve coşuyordu ki ertesi gün gene Kâ’be’nin yanında Kelime-i şehâdeti yüksek sesle bağıra bağıra söyledi Bu sefer de üzerine hücum eden müşrikler yere yıkılıncaya kadar dövdüler Yine Hz Abbâs yetişip ellerinden kurtardı


Bundan sonra Peygamber efendimiz Ebû Zer-i Gıfârî hazretlerine buyurdu ki:


- Şimdi kavminin yanına dön! Emrim sana ulaşınca onu kavmine haber ver! Ortaya çıktığımızın haberi sana geldiği zaman yanımıza dön!


Bu emir üzerine Ebû Zer-i Gıfârî kendi kabîlesi arasına dönüp onlara İslâmiyeti anlatmaya başladı Hicrete kadar bu hizmete devam etti


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri kavmini İslâmiyete da’vet ediyordu Birgün kabîlesine Allahın bir ve Muhammed aleyhisselâmın onun Resûlü olduğunu ve bildirdiklerinin hak ve tapmakta oldukları putların bâtıl boş ve ma’nâsız olduğunu söylemişti Kendisini dinleyen kalabalıktan bir kısmı “Olamaz” diye bağrışmaya başladılar Bu sırada kabîlenin reisi Haffâf bağıranları susturdu ve dedi ki:


- Durun dinleyelim bakalım ne anlatacak!


İşte sizin taptığınız şey


Bunun üzerine Ebû Zer hazretleri şöyle devam etti:


- Ben Müslüman olmadan önce bir gün Nuhem putunun yanına gidip önüne süt koymuştum Bir de baktım ki bir köpek yaklaşıp sütü içiverdi Sonra da putun üzerine pisledi Görüyorsunuz ki put köpeğin üzerini kirletmesine mânî olacak güçte bile olmayan bir taş! İşte sizin taptığınız şey! Köpeğin bile hakâret ettiği puta tapmak hoşunuza gidiyorsa buna çok şaşılır


Herkes başını eğmiş duruyordu İçlerinden biri cevap verdi:


- Peki senin bahsettiğin Peygamber neyi bildiriyor Onun doğru söylediğini nasıl anladın?


Bunun üzerine Ebû Zer hazretleri yüksek sesle kalabalığa şöyle hitap etti:


- O Allahın bir olduğunu O’ndan başka ilâh olmadığını herşeyi yaratan ve herşeyin mâliki sahibi olduğunu bildiriyor İnsanları Allaha îmân etmeye çağırıyor İyiliğe güzel ahlâka ve yardımlaşmaya da’vet ediyor Kız çocuklarını diri diri gömmenin ve yaptığınız diğer her türlü kötülüğün haksızlığın zulmün çirkinliğini ve bunlardan sakınmayı emrediyor


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri İslâmiyeti uzun uzun açıkladı Kabîlesinin içinde bulunduğu sapıklığı bir bir sayıp bunların zararlarını ve çirkinliğini gayet açık bir şekilde anlattı Onu dinleyenler arasında başta kabîle reisi Haffâf kendi kardeşi Üneys olmak üzere çoğu Müslüman oldu Diğerleri ise daha sonra Peygamberimizi görerek Müslümanlığı kabûl ettiler


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri bu hizmetleri yaptığı sırada İslâmiyet Mekke’de ve civârında oldukça yayılmıştı Müşriklerin zulmü de o derece artmış İslâm uğrunda kanlar dökülmüş ilk şehîdler verilmişti İki defa Habeşistan’a daha sonra Medîne-i münevvereye hicret yapıldı


Her şeyi sorardı


Ebû Zer hazretleri de Medîne’ye hicret etti Peygamber efendimiz hicretten sonra Eshâb-ı kirâm arasında kurduğu kardeşlikte Ebû Zer hazretlerini de Münzir bin Amr hazretleri ile kardeş yaptı Daha sonra İslâmı anlatması için tekrar kabîlesi arasına gönderildi


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri Hendek savaşından sonra Medîne’ye geldi ve yerleşti Bundan sonra Peygamber efendimizin yanından ayrılmadı


Bütün zamanını dîni öğrenmeye ayırdı İlim öğrenmek husûsunda büyük gayret sahibi idi Herşeyi Peygamberimize sorardı Îmân ihsân emir ve yasaklar husûsunda Kadir gecesi ve daha birçok husûsların sırlarını izâhını namaza dâir ince husûsları ve nice şeyleri Resûlullaha bizzat sorarak öğrenmiştir


Resûl-i Ekrem efendimiz Ebû Zer’i çok sever ona husûsî iltifât buyururdu Çok zaman gece geç vakte kadar Resûlullahın huzûrunda kalırdı Peygamberimizin mahremi sır dostu idi Onunla mahrem meseleleri konuşurdu


Ayrıca Ebû Zer hazretleri Peygamberimizin mübârek elini öpmek saâdetine kavuşmuştur Resûlullah efendimize bi’ât ederken de “Hak teâlânın yolunda hiçbir kötüleyicinin kötülemesine aldanmıyacağına ne kadar acı olursa olsun dâimâ doğru sözlü olacağına” söz vermişti Ömrünün sonuna kadar hep böyle kaldı Bu husûsta Resûlullah efendimiz buyurdu ki:


- Dünyaya Ebû Zer’den daha sâdık kimse gelmedi


Tebûk seferi


Resûlullaha anlatılamayacak derecede muhabbeti ve bağlılığı vardı Bir defasında şöyle demiştir:


- Yâ Resûlallah benim kalbim yalnız Allahü teâlânın ve sizin muhabbetinizle doludur Bu muhabbet o derecede ki insanın kalbi ancak bu kadar muhabbetle dolu olur


Tebük muharebesinde Ebû Zer-i Gıfârî hazretlerinin devesi pek zayıf ve dayanıksız olduğu için geride kalmıştı Yolun ortasında devesi çöküp kalınca devesinden indi Eşyasını sırtına yükleyerek orduya yetişmek için yaya yürümeye başladı Şiddetli sıcak ortalığı kavuruyordu Bir öğle vakti Ebû Zer orduya yetişti Resûlullahın yanında bulunan Eshâb-ı kirâm dediler ki:


- Yâ Resûlallah! Tek başına bir adam geliyor


Resûlullah efendimiz:


- Ebû Zer midir? Onun olmasını isterim buyurdular


Eshâb-ı kirâm dikkatle bakıp Resûlullaha dediler ki:


- Yâ Resûlallah gelen Ebû Zer’dir


- Allah Ebû Zer’e rahmet eylesin! O yalnız yaşar yalnız yürür yalnız başına vefât eder ve yalnız başına haşrolunur


Daha sonra Ebû Zer’e:


- Ey Ebû Zer! Niçin geride kaldın buyurdular


Her adımına karşılık


Ebû Zer devesinin durumunu anlattı ve bu sebeple geride kaldığını söyledi Bunun üzerine Resûlullah efendimiz:


- Bana gelip kavuşuncaya kadar attığın her adımına karşılık Allahü teâlâ bir günâhını bağışlasın diye duâ buyurdular


Ebû Zer-i Gıfârî dünyaya hiç değer vermezdi Son derece kanâatkâr fakîr ve yalnız yaşardı Peygamber efendimiz bu sebeple ona “Mesîh-ül-İslâm” lâkabını vermişti


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri Mekke’nin fethine de kendi kabîlesinin sancağını taşıyarak katılmıştır


Peygamberimize tam bağlanıp onun sevip beğendiğini seven sevmediğini ve beğenmediğini sevmeyen Ebû Zer Resûlullahın vefâtında da yanında bulunmuştur Peygamberimizin vefâtından sonra bir köşeye çekilip son derece mahzûn ve yalnız yaşadı Hz Ebû Bekir’in halîfeliği devrinde de böyle yaşayıp onun vefâtından sonra Şam’a gitti Oraya yerleşti


Bir gün Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri Kâ'be'nin yanında durarak şöyle dedi:


- Ey ahâli sizden biri bir yolculuğa çıkacak olsa azıksız aslâ çıkmaz mutlaka bir yol hazırlığı yapar Yanına yiyecek içecek para vs alır Dünya hayâtında bir yolculuğa çıkan bir insan azık almadan çıkmazsa ya âhıret yolculuğuna çıkacak birisi azıksız nasıl çıkar?


Âhıret azığı


Orada toplanan ahâli sordu:


- Bizim âhıret azığımız nedir yâ Ebâ Zer?


- Dünyayı iki kısma ayırınız Birini dünyalık elde etmeye diğerini de âhıret hazırlığı yapmaya tahsîs ediniz Üçüncüsü size zararlı olur fayda vermez


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri Hz Osman'ın halîfeliğine kadar Şam'da kaldı Şam halkına din bilgilerini öğretmekle meşgul oldu Şüphelilerden ve harâmlardan son derece sakınırdı Evinde bir günlük nafakasından fazlasını bulundurmaz hep fakîrlere dağıtırdı


Bir defasında Şam vâlisi tecrübe etmek için hizmetçisi ile akşam onbin dirhem altın göndermişti Ebû Zer hazretleri altınları alınca uykusu kaçtı uyuyamaz hâle geldi Hemen kalktı ve fakîrlere dağıttı Yanında tek altın bile saklamadı


Ertesi gün vâlinin hizmetçisi gelip dedi ki:


- Aman efendim dün akşam sana getirdiğim altınlar meğerse başkasına gidecekmiş Yanlışlıkla sana getirmişim Mümkünse altınları geri alayım yoksa vâli benden hesap sorar


Bunun üzerine Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri buyurdu ki:


- Oğlum onları fakîrlere dağıttım Sen vâliden iki-üç gün mühlet iste ben bu parayı hazırlarım o zaman iâde ederiz


Vâlinin adamı durumu vâliye anlattı Vâli Ebû Zer'in sözünün eri olduğunu anladı


Ancak Ebû Zer'in bir günlük ihtiyaçtan fazlasını bulundurmayıp dağıtmasını ve halkı buna teşvik etmesini halkın anlamayacağını anlayan vâli durumu halîfe Hz Osman'a mektup ile bildirdi


Medîne'den ayrıl!


Bunun üzerine halîfe Ebû Zer'i Medîne'ye da'vet etti Ebû Zer Medîne'ye geldiğinde evlerin Sel Dağına dayandığını ve refâhın arttığını gördü Halîfenin huzûruna çıkınca Hz Osman'a niçin insanların biriktirdikleri malları dağıttırmıyorsun diye sordu Bunun üzerine Hz Osman buyurdu ki:


- Yâ Ebâ Zer halkı zühd yoluna zorla sokmak imkânsızdır Onlar zekâtlarını verdikten sonra benim vazîfem onlar arasında Hak teâlâ hazretlerinin emriyle hükmetmek ve onları çalışma iktisat tarafına teşvik eylemektir


Bunun üzerine Ebû Zer dedi ki:


- Resûlullah bana "Binalar Sel dağına ulaştığı zaman sen Medîne'den ayrıl!" diye emretmişlerdi İzin verirseniz ben Medîne'den gideyim


Hz Osman müsâade buyurdu Birkaç koyun ve keçi yetecek miktarda yiyecek vererek Medîne-i münevvere yakınlarındaki Rebeze adındaki köye gitmesini söyledi Ailesi de Şam'dan buraya gönderildi


Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri Rebeze’de küçük bir kulübeye yerleşti Gelip geçenlere hadîs-i şerîf ve dînî bilgiler öğretmeye başladı Halîfenin hediye ettiği birkaç koyun ve keçisi vardı Onlarla hayatını devam ettiriyor dâimâ Allaha şükrediyordu


Elbisen eskidi


Birgün muhterem hanımı hatırlattı:


- Elbisen çok eskidi bir yenisini bulamaz mıyız?


- Bize artık elbise değil kefen lâzımdır! Üstelik sana iyi haberlerim var


- Hayırdır İnşâallah efendi


- İnşâallah yakında Allahın sevgilisi Peygamber efendimize kavuşacağım Ey ölüm çabuk gel rûhum Rabbime kavuşmak sevgisiyle çırpınıyor


Hanımı ağlamaya başladı


- Niçin ağlıyorsun hanım?


Kadıncağız bir şeyler söylemek için dedi ki:


- Nasıl ağlamıyayım! Gerçekten bir emr-i Hak vâki olsa vefât etsen ben buralarda tek başıma ne yaparım? Sonra bir kefen bezimiz bile yok Ayrıca kadın başıma seni nasıl defnedebilirim?


- Şimdi bunları bırak da kapıya çık bakalım! Gelen giden var mı?


Hanımı gözlerini sildi Kapı önüne çıktı Uzaklara ufuklara baktı baktı Issız çöl rüzgârlarından başka ne gelen vardı ne giden! Üzüntüyle içeri döndü Başını salladı:


- Bilirsin ki hac mevsimi geçti Bu günlerde şu ıssız çöle kimin yolu düşebilir?


- Gelirler! Gelirler! Sen şimdi kalk! Bir keçi kes; pişirmeye başla! İyi kalbli Müslüman cemâ’ati gelince onlara ikrâm edersin Sakın yemeden onları salıverme!


Hanımı tekrar dışarı çıktı Gözleri nemli efendisinin emirlerini yerine getirmeye başladı Yemek pişirirken yolu da gözlüyordu İşte bu sırada ufukta bir toz bulutu belirdi Bulut yaklaştı yaklaştı


Gelenler var!


Nihâyet atlılar ve develiler açıkça belli oldular O zaman kadıncağız buruk bir sevinçle içeri koştu:


- Müjde efendi! Söylediğin gibi gelenler var!


Yaşlı Sahâbînin gözleri parladı ve dedi ki:


- Elhamdülillah! Çok şükür geldiler demek Öyleyse gel de şu yaşlı vücûdumu Kıbleye doğru çevirelim


Sonra Kelime-i Şehâdet getirip vefât etti Hanımı efendisinin dediklerini yaptı Sonra tekrar kapı önüne çıktı Yolcular gelmişlerdi


Bunlar Abdullah bin Mes’ûd Mâlik bin Eşter ve ba’zı Müslümanlardı Kadıncağız eliyle gelenlere evi gösterip sordu:


- Ebû Zer içerde vefât etti Onu kefenleyip ecre sevâba nâil olmak istemez misiniz?


Bu ismi duyan kâfile mensupları hep birlikte Ebû Zer hazretlerinin hizmetine koştular


Abdullah bin Mes’ûd’un verdiği kefenle kefenlendi ve cenâze namazını da Abdullah bin Mes’ûd kıldırdı Hazırlanan etten de yiyerek hep birlikte Medîne’ye döndüler Çoluk çocuğunu Hz Osman himâyesine aldı


Hz Ömer halîfeliği zamanında birgün arkadaşları ile oturmuş sohbet ediyordu Bu sırada iki genç huzûruna geldi Yanlarında kollarından sıkıca tuttukları bir genç vardı Kollarından tutulan genç temiz giyimli mert birine benziyordu Biri geliş sebeplerini şöyle anlattı:


-Bu genç babamızı öldürdü Bunun muhâkeme edilmesini istiyoruz


Üç gün mühlet ver


Hz Ömer her iki tarafın da ifâdelerini aldı Hâdisenin nasıl cereyân ettiği iyice öğrenildikten sonra kâtil genç suçlu görülerek idâma mahkûm edildi


Delikanlı kararı sükûnetle dinledikten sonra dedi ki:


-Siz mü'minlerin emîrisiniz Emriniz başımızın üzerinedir Kararın yerine getirilmesine hazırım Ancak babam vefât etmezden önce paralarını ayırmış bana "Oğlum şunlar senin şunlar da kardeşinindir Büyüyünceye kadar sen muhâfaza et! Büyüyünce kendisine verirsin" diye vasiyet etmişti Ben de bu paraları bir yere gömdüm Şimdi karar infaz edilirse bu paralar orada kalır Çünkü benden başka yerini bilen yoktur Yetim hakkı zâyi olur Bana üç gün müsaade ederseniz gider emâneti ehil birine teslim ederim Sonra da gelir teslim olurum


Hz Ömer:


-Yerine bir kefil bırakman lâzım buyurdu


-Burada bulunanlardan biri bana kefil olur?


-Kefilini göster!


Genç orada bulunanların yüzüne dikkatlice baktı Sonra Ebû Zer Gıfarî hazretlerini göstererek:


-İşte bu zât kefil olur dedi


Hz Ömer:


-Ey Ebû Zer kefil olur musun?


-Evet üç güne kadar döneceğine ben kefil olurum


Aradan üç gün geçti Mühlet bitmek üzereydi Da'vâcı gençler gelmiş fakat suçlu genç gelmemişti Da'vâcılar dedi ki:


-Ey Ebû Zer kefil olduğun genç gelmedi Madem o gelmedi sen onun kefili olarak onun cezâsını çekmedikçe buradan ayrılmayız


Ebû Zer hazretleri gayet sakin bir şekilde:


-Daha vakit var sürenin sonuna kadar bekleyin bakalım Eğer gelmezse ben hazırım


Sözünde durdu


Nihâyet bildirilen vakit doldu Ebû Zer hazretleri de ortaya çıkıp cezâsının infazını istedi Tam bu sırada toz duman içinde birinin gelmekte olduğunu gördüler Gelen o gençten başkası değildi


Genç geciktiği için özür dileyerek:


-Parayı bulup dayıma teslim ettim Kardeşimi de ona emânet ettim Dayımın yeri haylı uzak olduğu için ancak bu zamanda gelebildim


Orada bulunanlar gencin sözünde durmasına hayran kaldılar Bu husûsu kendisine söylediklerinde:


-Mert olan hakîki Müslüman sözünde durur Arkamdan "Artık dünyada sözünde duran kalmadı" dedirtmem


Ebû Zer hazretlerine genci tanımadığı hâlde neden kefil olduğunu sorduklarında:


-Genç bana güvenerek "Bu bana kefil olur" dedi Bunu reddetmeyi mürüvvete insanlığa sığdıramadım Âlemde fazîlet iyilik kalmamış dedirtmem


Bu durumu gören da'vâcılar:


-Biz de bu dünyada kerem sahibi cömert kalmadı dedirtmeyiz Allah rızâsı için da'vâmızdan vazgeçtik ölenin vârisleri olarak affettik dediler


Peygamber efendimiz Ebû Zer hazretleri hakkında buyurdu ki:


-Benim ümmetimde Ebû Zer Meryem oğlu İsâ'nın zühdüne sahiptir Bu fıtrat üzere yaratılmıştır


-İsâ aleyhisselâmın tevazuuna bakmak kendisini mesrur eden kimse Ebû Zerr'e nazar eylesin


Ebû Zerr-il Gıfârî Peygaberimizden bizzat işiterek 281 hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir Kendisinden Enes bin Mâlik İbn-i Abbas Hâlid bin Vehba Zeyd bin Vehb Hurşe bin Hurr Cübeyr bin Nüfeyr Ahnef bin Kays Abdullah bin Samit Amr bin Meymun ve daha çok sayıda hadîs âlimi hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir Ondan rivâyet edilen bu hadîs-i şerîfler Kütüb-i sitte denilen meşhur altı hadîs kitabında yer almıştır


Ebû Zerr'in rivâyet ettiği bir hadîs-i kudsî şöyledir:


Allahü tebâreke ve teâlâ hazretleri buyurdu ki:


Ey kullarım! Şüphesiz zulmü kendime haram kıldım Ya'ni zulümden münezzehim Bunu size de haram kıldım Sakın kimseye zulüm etmeyin


Ey kullarım! Hepiniz dalâlet sapıklık üzere yaratıldınız Yani din bilgilerini bilmiyordunuz Ancak sizden hak yoluna hidayet ve imân etmeğe muvaffak eylediğim kimseler hidayete kavuştu dalâletten kurtuldu Benden hidayet isteyiniz sizi hidayete kavuşturayım


Ey benim kullarım hepiniz açtınız Fadl ve keremimle sizleri yedirip içirip doyurdum Benden yiyecek içecek talep ediniz ki size bunun sebeplerini ve yolunu kolaylaştırayım


Ey benim kullarım hepiniz çıplaktınız hepinizi ben giydirdim Benden giyecek talep ediniz ki sizi giydireyim


Ey benim kullarım! Şüphesiz siz bana hiç bir zarar veremezsiniz ve bana hiç bir fâide sağlayamazsınız Ben bunlardan münezzeh ve müberrâyım Ben ganiyy-i mutlakım siz de fakir-i mutlaksınız


Ey benim kullarım! Eğer sizin öncekileriniz ve sonrakileriniz insanlarınız cinleriniz takvânın en yüksek derecesinde olsa benim mülkümde zerrece artış olmaz Zühd ve takvânızın fâidesi yine sizedir


Ey benim kullarım! Sizin öncekileriniz ve sonrakileriniz insan ve cinleriniz yani hepiniz en âsî bir kimse gibi hep isyânkâr ve günâhkâr olsanız benim mülkümden zerre eksilmez Bunların zararı ziyânı size ulaşır


Ey kullarım! Öncekileriniz ve sonrakileriniz insanlarınız ve cinleriniz yeryüzünde bir yerde el kaldırıp benden isterseniz (Ben de dilersem) her istediğinizi veririm Böylece benim mülkümden bir şey eksilmiş olmaz İğne denize daldırıldığı zaman iğne denizden birşey eksiltir mi? Ucunda kıymetsiz bir yaşlık kalır


Ey kullarım! Sizin amel ve ibadetlerinizi her işinizi ilmi ezelîm ve hafaza mleklerim ile zapt ve hıfz ederim Sonra işlerinizin karşılığını âhirette noksansız veririm İşte bu şekilde her kim bir hayır işlerse bana hamd-ü senâ eylesin Bu da benim ihsânımdır Bundan başka iş işleyenler de beni değil kendi nefislerini kötülesinler Zira kötülük işleyenler irâde-i cüz'iyyeleri ile kendi nefslerine uyarak günâh işliyorlar


Ebû Zerr-il Gıfârî şöyle anlatmıştır


Bir gün mescid girdim Resûlullah efendimiz yalnız oturuyordu Ben de yanına oturdum buyurdu ki:


Yâ Ebû Zer mescide girince iki rekât namaz (tahıyyet-ül mescid) kılmak gerekir Kalk kıl


Kalktım iki rekât tahıyyet-ülmescid namazı kıldım sonra yine Resûlullahın yanına varıp oturdum Dedim ki


-Yâ Resulallah bana namaz kılmayı emir buyurdunuz Bu namaz nedir?


-Azı ve çoğu Allahü teâlânın koyduğu bir ibâdettir


-Yâ Resûlallah hangi amel daha efdaldir:


-Allahü teâlâya imân etmek ve onun yolunda cihad yapmak


-Yâ Resûlallah imân bakımından en kâmil mü'min hangisidir?


-Ahlâkı en güzel olanıdır


-Yâ Resûlallah mü'minlerin en emini kimdir?


-İnsanlara elinden ve dilinden zarar gelmeyen kimsedir


-Yâ Resûlallah en efdal hicret hangisidir?


-Günâhlardan uzaklaşmaktır


-Yâ Resûlallah en efdal namaz hangisidir?


-En uzûn kılınan namazdır


-Yâ Resûlallah oruç nedir?


-Ecrini mükâfatını bizzat Allahü teâlânın katkat vereceği bir farzdır ibâdettir


-Yâ Resûlallah hangi cihad daha efdaldir?


-Mal ve canı ile yapılan cihaddır


-Yâ Resûlallah hangi köleyi azât etmek daha efdaldir?


-Madden ve manen kıymetli olanı


-Sadakanın en efdali hangisidir?


-Az da olsa fakirin gönlünü almak için verilendir


-Yâ Resûlallah Allahü teâlânın indirdiği âyetler içinde en fazîletlisi hangisidir?


-Âyet-el kürsîdir


Ebû Zer hazretleri devam ederek


-Yâ Resûlallah bana nasihât et!


-Sana Allah'tan korkmayı tavsiye ederim İşin başı budur


-Yâ Resûlallah biraz daha!


-Sana Kur'ân-ı kerîmi okumayı tavsiye ederim O senin için yeryüzünde nur gökte meleklerin övgüsüdür


-Biraz daha


-Çok gülmeyi terket çok gülmek kalbi öldürür yüzün nurunu giderir


-Biraz daha nasihât buyur Yâ Resûlallah!


-Susmayı tercih et sadece hayır söyle bu şeytanı senden uzaklaştırır dîne uymakta sana yardımcı olur


-Biraz daha Yâ Resûlallah!


-Cihad et çünki cihad ümmetimin zühdüdür


-Biraz daha


-Miskinleri fakirleri sev onlarla bulun


-Biraz daha Yâ Resûlallah!


-Kendinden aşağı olanlara bak senden üstün olanlara bakma çünkü içinde bulunduğun hal senin için nimettir


-Biraz daha Yâ Resûlallah dedim!


-Akrabanı ziyaret et onlar seni ziyaret etmeseler de


-Biraz daha Yâ Resûlallah dedim


-Allahü teâlâya itâat et kınayanların kınamasına aldırma


-Biraz daha nasihât et Yâ Resûlallah!


-Acı da olsa Hakkı söyle!


-Biraz daha istedim


-Tedbir almak gibi akıllılık yoktur Haramlardan el çekmek gibi vera yoktur Güzel ahlâk gibi de soyluluk yoktur