Karamağara Köyü Elbistan Kahramanmaraş |
08-11-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Karamağara Köyü Elbistan KahramanmaraşKaramağara Köyü Elbistan - Karamağara Köyü resimleri - Karamağara Köyü hakkında - Karamağara Köyü tanıtımı Kahramanmaraş İlçe: ELBİSTAN - İl: KAHRAMANMARAŞ Köy Muhtarı: Ramazan AKSU Muhtarlık Erişim Bilgileri: Telefon: 344 4431170 Karamağara, Kahramanmaraş ilinin Elbistan ilçesine bağlı bir köydür Köken bilimi Karamağara ismi köyün dışında bulunan mağaralardan gelmiştir Dil bilgisi olarak incelendiğinde, kara ve mağara sözcüklerinin oluşturduğu sıfat tamlamasının bitişik yazılmış şeklidir Öz Türkçe kara sözcüğü "en koyu renk" anlamındadır Öz Türkçede "in" anlamındaki mağara sözcüğü ise Arapça مغارة sözcüğünden Türkçeye geçmiştir Tarihçe Köy halkının, Orta Asya'nın çeşitli bölgelerinden göçüp gelip konar-göçer veya yarı yerleşik hayatı yaşadığı tahmin edilmektedir Bölgeyi oluşturan boyların ve kabilelerin başında Avşar, Beydili ve Karakeçili boyları gelmektedir Çeşitli göç nedenleri olmuştur Evliya Çelebi Seyahatnâme'sinde göç hakkında önemli bilgiler vermiştir Osmanlı Dönemi I Selim döneminde Turnadağ Savaşı (1515) ile Osmanlı İmparatorluğuna katıldı Köy, 1522-1864 yıllarında, bu sancağa bağlıdır Bu sırada yapılmış ilk harita çalışması Kanuni dönemine ait, 1563 tarihli haritadır Bu haritaya günümüzde ulaşılamamıştır Ancak, yaklaşık bir harita yapılmıştır Bu sıralarda, Sarsab ve bölgesi merkez nahiye olup, Karamağara'yı da içine alıp Elbistan'ın kuzeyinde önemli bir nahiye olmuştur Yine 1902 yılında, Halep Vilayeti Salnamesi 'nde köy ve civarı halen Sarsab nahiyesine bağlıydı Bu köy dahil, Sarsab'ın 19 köyü vardıBu sırada, şimdiki ailelerin Akçadağ'da yaşadığı ve oradan, Elbistan'ın İncecik köyüne daha sonra da Karamağara köyüne boylar halinde yerleştiği iddia edilmektedir Bazı kümeler de sonradan Gürün'ün Karadoruk köyüne göç etmişlerdir[Ayrıca, Çanakkale Savaşları sırasında Hasanoğlu Haşim 5 Şubat 1915'de Arıburnu Muharebeleri'nde ölmüştür Cumhuriyet dönemi Yerleşik hayata geçtikten sonra yaylaya çıkma 1980'lerden sonra terkedilmiştir Viranlı denilen yerde eski köy kalıntıları vardır İdari açıdan Sivas'a bağlı Akdere köyünde mezarlar ve köy kalıntısı vardır Bölgeyi oluşturan köyler Sultankorusu olarak nitelendirilmiştir Kültür Köyün çoğunluğu, İslam'ın Hanefi mezhebine inanır Uzun süredir yaşamını köyde sürdüren, 4-5 aile bulunmaktadır Karamağara'da, Hanefi mezhebinde, Kürtçe konuşan Sultankorusu aşiretine bağlı kişiler de yaşamaktadırGenellikle, geniş aile sistemi ve ataerkil bir aile yapısı hakimdir Köyde dokumacılığın önemli bir yeri varken, sonraları önemini kaybetmiştir Dokumacılık, halen yapılmaktadır Dil Köyde konuşulan dil çeşitlidir Evliya Çelebi, Seyâhatname'sinde 17 yüzyılda bölge dili ile ilgili olarak Bunların nice garip lehçeleri vardır Birbirlerinin lisanlarını tercüman ile anarlar Türk şubelerinin Çağatayca kolu, en açık konuşulanıdırOniki tay, yani şahları olup on iki adet lisanları vardır ki birbirlerinin anlamazlar diyerek belirtmiştir 19 yüzyıla gelindiğinde ise Türkçe haricinde, bazı aileler Malatya Kürtçesi ile Ermenice konuşmuştur 20 yüzyılda da zamanla dil büyük ölçüde Türkçe'ye dönüşmüş olsa bile, halen ailelerin bazıları Kürtçe konuşur Bu dilin de yerini yavaş yavaş Türkçe almaktadır Köydeki Türkçenin farkları aşağıda belirtilmiştir Altta değişimleri birinci tabloda görebilirsiniz Bazı yerel sözler de ikinci tablodaki gibi tamamen değişmiş olabilir Yemekler Köyün yemek kültürü, genellikle Malatya şehrine aittir Çünkü, köy Malatya'ya çok yakındır Köyde en çok yapılan yiyeceklerin başında, kömbe gelir Kömbe, genellikle Malatya yöresindeki tarife uygundur Ancak, kömbe yapımının yaygınlığı konusunda sadece Malatya yöresinden etkilenilmemiştir Afşin ve Kahramanmaraş'ta da görülür Ekmek çeşitleri, çorba çeşitleri,Hoşaflar,ve benzerlerinde Malatya Yöresi'nden etkilenilmiştir Ayrıca, yemekler genellikle sacda yapılır Ispanaklı börek, köyün en önemli yiyecekleri arasındadır Bunun dışında; biber yemekleri, tarhana, leğen ve tirşik çorbaları, Maraş paçası, pıtpıt lapası, sömelek, un sucuğu, bastık (pastık), çullama, ilende, hapısa ve rapında yemekleri de yapılmaktadır Halk oyunları Bölgede, halay beş kişiden fazla kişiyle çekilir Başına çoğu yörede olduğu gibi halay başı denmiştir Son olarak çeken ise pöççük olarak adlandırılır İfade eden bölümler ağarlama, yeldirme, yanlama, sıktırma, yaslanma, kollama, ayrılma, zahma ve hoplatma 'dır Sinsin oyunu en çok oynanan oyunlardandır Bölgeye has 12 adet halk oyunu vardır Çocuk oyunları Köyde birçok çocuk oyunu oynanır Çelik çomak oyunu çocukların, çomak adını verdikleri kalın, uzun sopayla, çelik adını verdikleri ince ve kısa sopaya vurarak oynadıkları bir oyundur Beştaş bilyeden biraz büyük yuvarlak beş tane taş ile ve iki kişi ile oynanan bir oyundur Bunların dışında uzuneşşek, minavara, lottik, şaka tura başlıca oynanan oyunlardandır Bölgeye has 27 tane oyun vardır Köyde bu oyunlar halen oynanmaktadır İnançlar Köyün tamamı İslam dinine inanmasına rağmen, halen Gök Tanrı dinindeki veya daha farklı dinlerdeki inanışlar ve batıl inançlar etkisini göstermektedir[8]Ayakkabı ters dönerse uğursuzluk olur, Akşam biber, soğan alıp vermek acı getirir, Akşamları tırnak kesilmez, Eşikte oturmak rızık keser, Eşikte oturulursa cin çarpar, Sabi çocuğa göz değer, Sarımsak takılırsa nazar değmez, Soğan kabuğu yakılırsa fakirleşilir gibi inanışlar bunların başında gelmektedir Halk müziği Bölgede, çeşitli türküler söylenir: Lele Çoban, Çamdan Sakız Akıyor, Gelin, Kına türküsü, Güzel ne dersin, Havada kar sesi var, Anam Beni Haslarınan Hasladı vb yöresel türküler bunların başlıcalarıdır Türküler bölgede önemli bir yere sahiptir Coğrafya Köy, deniz seviyesinden 1734 metre yüksekte yer almaktadırKöyün içerisinde bulunduğu bölgede çokça orman alanı bulunur Ormanlarda çam, meşe, kayın, ardıç, sedir, köknar ve şimşire rastlanırİrili ufaklı ovalar bozkır görünümündedir Karamağara köyünün pınarları, Keçemağara pınarlarıyla birlikte Sarsab Deresi'ni oluşturmaktadır Yol durumu ise 25 km'si asfalt 5 km stabilize 7 km ise bozuk asfalttır Minibüsler, Elbistan'a her gün sabah 0630'da gidip akşam saat 1730 civarında dönmektedir Pazar günleri ise ilçeye minibüs gitmemektedir Altta, bazı yerleşim yerlerine uzaklıkları görülmektedir Bazı bölgelere yakınlığı Karamağara-Elbistan 32 km Karamağara-Kahramanmaraş 192 km Nüfusu: 2000 / 692 1997 / 630 Ekonomi Hayvancılık köyde önemli bir yere sahiptir Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır Köyde tarım ürünleri Elbistan'a nazaran kullanılmaya pek elverişli değildir Buğday, arpa, nohut ekilir ve kayısı yetiştirilirBütün bölgede genellikle çerezlik ayçiçeği ekilmektedir Elbistan'ın merkezindeki hayvan borsası, bütün ilçe gibi,köyü de etkilemektedir Hayvancılıkta sığırcılık, mandacılık, at, eşek ve katır yetiştiriciliği bütün bölgede yapılmaktadır Ancak, yetiştirme şekilleri çok ilkel durumdadır Ayrıca, Sarsab göleti bölgeye önemli yararlar sağlamaktadır Altyapı Bilgileri Sağlık Evi Yok Sağlık Ocağı Var / Faal Var / Faal PTT Şubesi Yok PTT Acentası Yok Su Şebekesi Var Kanalizasyon Yok Kaynak : Vikipedi , Özgür Ansiklopedi Kaynak : yerel net Köyünüze ait bilgi ve resimleri bu konu altında paylaşabilirsiniz |
|