Prof. Dr. Sinsi
|
Çaltu Köyü Vezirköprü Samsun
Vezirköprü Çaltu Köyü Bilgileri - Çaltu Köyü Hakkında - Çaltu Köyü Tanıtımı - Çaltu Köyü Resimleri
Çaltu, Samsun ilinin Vezirköprü ilçesine bağlı bir köydür
İlçe: VEZİRKÖPRÜ
İl: SAMSUN
Çaltu, Samsun ilinin Vezirköprü ilçesine bağlı bir köydür
Tarih
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonucunda, yerlisi oldukları bölgelerin ve Batumi'nin Rusların eline geçmesinden sonra, Müslüman Lazların bir kısmı Osmanlı topraklarına kitlesel olarak göç etti Osmanlı-Rus savaşlarında Laz gönüllüler Ruslara karşı Osmanlıların safında savaşmışlardı Lazların, küçük kayıklarıyla olan denizcilik faaliyetleri, Türkiye'nin Kurtuluş Savaşı sırasında oldukça önemli bir yere sahiptir 1878 yılında TRABZON İLİ SÜRMENE İLÇESİNE YERLEŞEN BU SÜLALERDEN HACIULUSOYOĞULARI SÜLALESİDE TRABZON SÜRMENE İLÇESİ VİZARA KÖYÜNE YERLEŞMİŞTİR malesef ulusoyoğulları sülalesi vizara köyünde fazla kalamamıştır vizara köyünde toprak kayması çok fazla oldugundan göçlerini Trabzon ili sürmene ilçesi vizara ( aşağıovalı ) köyünden alarak kanılarla SİNOP SARAYDÜZÜNE ve DURAGAN ilçesi ERDUASI köyüne daha sonrada VEZİRKÖPRÜ ÇALTI köyüne götürüler ve bu köyde su bol olmasıyla bu köye yerleşirler yerleşirler BU KÖYDE O DÖNEMLERDE TÜRKMEN SÜLALERDE YAŞAMAKTAYMIŞ bu sülalerden KIRIM TATARLARINDAN Hacı Ahmet ve boyu toplu olarak şu göç yolunu takip etmişlerdir Kafkaslar'dan inilen Gürcistan'da konaklamadan geçilir Trabzon 'a gelindiğinde boyun büyük kısmı Rum ağırlıklı bu şehre yerleşmek istemesede, boydan kopmalar Trabzonda başlar Ardından göç yolunun durağı Samsun Vezirköprü dür Buradada boydan kopmalar olmuştur Aslında boydan kopma değil her ailenin beğenmiş oldugu topraklarda kalmasıdır bu kalan tatarlardan bir kısmıda vezirköprü çaltı köyüne yerleşmiştir hacı ahmet boyundan çaltu köyüne yerleşen bir sülalenin büyükleri yani anne ve babaları vefat etmiştir vefat eden tatarların 6 kız çoçugu sahipsiz kalmış 6 kız kardeş biz ne yaparız deyince ULUSOYOĞULLARIN Büyük dedeleri ise ali isimli genci onlardan biriyle evlendirir ve onlarda bu şekilde yaşam kolaylıgına kavuşur ve onlarda zamanla evlenirler ve bu kızlar KIRIM TATARLAR'INDANDIR ULUSOYOĞULLARININ Ali ismindeki oğulları VEZİRKÖPRÜ kasabasına çalışmaya gider ve orda toprak agası hacı şükrünün yanında yetişir ve para kazanmasıyla toprak almaya başlar evlenir çoluk çocuk sahibi olur 21 HAZİRAN 1934 yılındaysa [ULUSOY] olan soyadları [ÇÖRÜŞ] olmuştur halen bu sülalenin kuşakları yaşamaktadır ASLEN sülale [ LAZ ve TATAR ] kökenli ama şive olarak konuşma şekli degişiktir ama bu sülale şuan köyle yaşamsal anlamda hiçbir ilişkisi yoktur vezirköprü ilçesinde yaşamaktadırlar kalabalık bir sülaledir çaltı köyünde SUVARİLERDİYE bir sülade akrabalarıdır ve ÇORUM ili KARGI ilçesi GÖLET köyündede [YAŞKABAK] sülalesi akrabaları olur KEL mustafanın annesi ulusoyların ALİ ' nin eşi
Kırım Tatar,Larından Hacı Ahmet Efendi 1861 Yılında Vefat Etmiştir ( Ulusoyogulları Çaltı Köyüne Gelmeden Önce Türkmenler Ve Hacı Ahmet Efendinin Soyundan Tatar Akrabaları Yaşamaktaymış 93 Harbi Yani 1877 - 1878 Yıllarında Ulusoyoğulları Sülalesinin Gelmesiyle Çaltu Köy Nüfusu O Dönemlerde 1600 Nüfusa Çıkmıştır )
Kültür
Çaltu Köyün Kendi Örf Adetlerine Dayalı Giyim Şekilleri Genellikte Dogu Anadolu Ve Dogu Karadeniz Kültürünü Anımsatır Misafir Perverdirler Sıcak İnsanlarıyla Tutkun Bir Köydür
ÇALTU KÖY evleri; dogu karadeniz evlerinin mimarisi ile yapılandırılmış bir dogu karadeniz ve dogu anadolu köyüdür 1990 yılı nüfüs sayımına göre köyde yaşıyan halkın yüzde 81'i okur yazardır Köyden büyük şehirlere göç eden halkın bir çoğuda yüksek öğrenimlilerden oluşmaktadır Köyün adet ve görenekleri tüm dogu karadeniz ve doguanadolu köylerinde olduğu gibidir
Köyde 17 yüzyıllarda altın ve bakır atölyesi olduğu bilinmektedir
Köyün yöresel yemekleri
Sırık Kebabı , Tarhana ,Keşkek,Pilav,Laz Böreği Çirihta , Isırgan Aşı, Yaprak Aşı Ve İncir Uyuşturması
Bayramlarda bir tür yöresel yemek olan keşkek yapılır ve misafirlere ikram edilir
Köyde Kadın Kıyafetleri
Başa Takılanlar:
Ahmediye Cenberi, Gök Yazma, Sarı Yazma , Al Yazma, Fes
GİYİLENLER:Göynek, Üç etek, bunların kenarlarına gayten denilen örme işlemeler yapılırdı
İŞLİK:Kadife basma dan yapılır Üzerine İbrişimle işleme nakış yapılır
CEKET: Kumaştan dikilir üzeri çiçekli olanlar özellikle tercih edilir TOSYA kuşağı, TRABZON şalı, DOĞUANADOLUYA ait kürt bağı bele bağlanır
Bu, köye özgü kıyafetler yaşlılar tarafından günümüzde hala kullanımdadır, yeni kuşaklarda şehre göç ile birlikte bu adet ve göreneklerden vaz geçilmesine sebeb olmuştur
HIDIRELLEZ:
Hıdırellez Bayramı (Hıdrellez), Türk dünyasında kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdrellez günü, Hızır ve İlyas’ın yer yüzünde buluştukları gün olduğu sayılarak kutlanmaktadır 5 ve 8 Mayısta kutlanır
HIZIR :
Hızır; yaşam suyu (ab-ı hayat) içerek ölümsüzlüğe ulaşmış; özellikle de baharda aramızda dolanarak, bolluk ve sağlık dağıtır Hızır bir kişiye verilen addan çok aslında bir doğasal durumu, baharla vücut bulan yaşamın tazelenmesini imgeler Türkiye'de Hızır’a atfedilen özelliklerin bazıları:
Kalbi temiz, Allah'a inanan insanlara yardım eder
Uğradığı yerlere bolluk, bereket, zenginlik sunar
Dertlilere derman, hastalara şifa verir
Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini, insanların kuvvetlenmesini sağlar
İnsanların şanslarının açılmasına yardım eder
Uğur ve kısmet sembolüdür
Mucize ve keramet sahibidir
Türkiye'de Hıdrellez Bayramı 6 Mayıs (5 Mayıs Gecesi) tarihinde kutlanır
Kutlama Mekanı :
Hıdrellez kutlamaları genel olarak yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapılmaktadır Hıdrellezde baharın taze bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti vardır Baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa bulunacağına inanılır Bugünde kırlardan çiçek veya ot toplayıp onları kaynattıktan sonra suyu içilirse bütün hastalıklara iyi geleceğine, bu su ile kırk gün yıkanılırsa gençleşip güzelleşileceğine inanılır
Gecesi :
Hıdrellez gecesi Hızır’ın uğradığı yerlere ve dokunduğu şeylere feyiz ve bereket vereceği inancıyla çeşitli uygulamalar yapılır Yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılır Ev, bağ-bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa Hızır’ın kendilerine yardım edeceğine inanırlar Ve aynı zamanda dileklerini kırmızı kurdaleye bağlayıp gül ağacına asarlar Bir yıl boyunca dileklerinin yerine gelmesini beklerler Bazı kimselerde ateş yakıp,dilek dilerler Ondan sonra yaktıkları ateşin üstünden atlarlar
Coğrafya
Samsun iline 165 km, Vezirköprü ilçesine 52 km uzaklıktadır aslında duragana yakın bir köydür tepe ve orman içinde bir yer olmasına ragmen vede karadeniz sahilini aratmıcak bir kızılırmak deltasına sahip köydur
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir sisli yagışlı geçer
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri
2009 261
2000 483
1997 503
Ekonomi
Köyün ekonomisi [ TARIM ] ve [ HAYVANCILIK VE BALIKÇILIĞA ] dayalıdır
Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır
Köy Muhtarı: BİLAL ÖNAL
Muhtarlık Erişim Bilgileri:
Telefon: 0362-6461616
Cep Telefonu: 0543-836318/3
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu yoktur Köyde, içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur Sağlık ocağı ve sağlık evi de yoktur Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır
İle Uzaklığı: 165 km
İlçeye Uzaklığı: 52 km
Rakım:m



Kaynak : Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kaynak : Yerel Net
Çaltu Köyüne ait bilgi ve resimleri bu konu altında paylaşabilirsiniz
|