Amasya İli Eğitim Öğretim

Amasya’da Genel Eğitim Tarihi

Amasya’da Cumhuriyet Öncesi Eğitim

Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde Amasya’daki eğitim anlatılırken çocuk mektepleri, medreseler ve Darü’l Kurralar (Kur’an Kursları)’dan bahsedilmiştir Osmanlılar döneminde eğitim; sübyan okulları, Darü’l Kurralar (Kur’an Kursları) ve medreseler tarafından yürütülmüştür

1967 Amasya İl Yıllığı’nda; Hüseyin Hüsamettin (Abdi Zade)’nin Amasya Tarihi adlı eseri kaynak gösterilerek 1437-1510 tarihleri arasında 8 çocuk okulu, 1404-1520 tarihleri arasında 8 Darü’l Kurra (Kur’an Kursları) ve 1225-1892 tarihleri arasında 36 medresenin olduğu istatistiki bilgi olarak verilmiştir Aynı kaynakta, 1415-1797 yılları arasında Merzifon ilçesinde 6 medresenin, Gümüşhacıköy ilçesinde de 1413’te yaptırılan bir medresenin olduğu ifade edilmektedir

1870 tarihli Sivas Salnamesi’nde Amasya Sancağı’ında 27 ilkokulda 718 müslüman talebenin öğrenim gördüğü, buna karşılık Ermenilere ait 1 sübyan okulu ve 195 talebenin olduğu belirtilmektedir Aynı kaynakta yüksekokul derecesindeki medreselerde de 26 hatip, 23 imam, 44 öğretmen sayısının yanında 31 yüksekokulda 278 öğrencinin olduğu ifade edilmektedir

Amasya’da 1920’de 3 orta mektep; 3 Rum,1 Ermeni karışık (kız-erkek) mektepleri; 34’ü erkek, 7’si kız 41 Türk ve İslam ilk mektepleri olmak üzere toplam 48 okul bulunmaktadır

1921’de 3’ü orta mektep; 41’i (34’ü erkek,7’si kız )Türk ve İslam mektepleri olmak üzere toplam 44 okul mevcuttur Ayrıca, yetim çocukların bir meslek sahibi olması için “Mekteb-i Sanayi” (Sanat Okulu) açılmıştır

1922 yılına gelindiği zaman 1 sultani (lise), 1 idadi(lise), 1 Darü’l Hilafe(ortaokul) ve 61 ilk mektep (7’si kız ,54’ü erkek) olmak üzere toplam 64 okul bulunuyordu

Amasya’da Cumhuriyet Sonrası Eğitim

1923 senesinde 1 sultani(lise), 1 idadi(lise), 1 Darü’l Hilafe(ortaokul) ; 7’si kız, 58’i erkek 65 ilk mektep olmak üzere toplam 68 okul vardı 65 ilk mektepte ise 125 öğretmen görev yapıyordu

1924’de liselerde Arapça ve Farsça dersleri kaldırıldı Sultani ismini taşıyan okullar liseye çevrildi Bu değişikliğin yapıldığı zaman okullarda toplam 122 öğretmen, eğitim ve öğretim vermekteydiler

Harf inkılabını takip eden senelerde de öğretmenler, eğitmen adıyla yeni göreve başlatılanlarla desteklenmiş ve sayıları yükseltilmiştir

1925’te kız mektebi olarak açılan Kılıcaslan Mektebi, açıldıktan üç yıl sonra Kılıcaslan İlk Mektebi adını almış ve Cumhuriyet ile Harf İnkılabı’nın en gerçekçi şekilde uygulandığı bir eğitim yuvası olmuştur

1967 yılında 2 Lise, 5 Ortaokul, 1 Ticaret Lisesi, 2 Erkek ve 2 Kız Sanat Entitüsü, 1 İmam-Hatip Okulu ile 1 Kız İlköğretmen Okulu faaliyet halindedir

2003 yılında liselerin sayısı, 14’ü genel(9 Lise, 3 Anadolu Lisesi, 1 Fen Lisesi , 1 Anadolu Öğretmen Lisesi), 19’u meslek lisesi toplam 33 ‘e, öğrenci sayısı 14137’ye ulaşmıştır

İlde 2004-2005 öğretim yılı itibariyle eğitim ve öğretim hizmetleri hakkında genel bilgiler :

Okul Öncesi Eğitim

Merkez ilçede iki, Suluova’da bir, Merzifon’da bir olmak üzere toplam 17 derslikli dört anaokulu ve 148 anasınıfı bulunmakta olup, anaokullarında toplam 287, anasınıflarında ise 2536 öğrenci olmak üzere toplam 2823 öğrenci eğitim görmektedir

İlköğretim Okulları

İldeki 221 ilköğretim okulundan 214’ü ilköğretim okulu, 3’ü yatılı ilköğretim bölge okulu, 2’si özel ilköğretim okulu, 1’i işitme engelliler ilköğretim okulu, 1’i pansiyonlu ilköğretim okuludur Bu okullarda, 1781’i ilköğretim okullarında, 66’sı yatılı ilköğretim bölge okullarında, 33’ü özel ilköğretim okullarında, 12’si pansiyonlu ilköğretim okulunda, 11’i işitme engelliler ilköğretim okulunda olmak üzere toplam 1903 derslik bulunmakta olup, ilköğretim okullarında derslik başına düşen öğrenci sayısı; 24, YİBölge okullarında 23, pansiyonlu ilköğretim okulunda 19, işitme engelliler ilköğretim okulunda 11, şehir ilköğretim okullarında 30, belde ilköğretim okullarında 19, köy ilköğretim okullarında 14’dür

İlde, 45200 ilköğretim okulu öğrencisi vardır Bu öğrencilerden 43327’si ilköğretim okullarında, 1532’si yatılı ilköğretim bölge okullarında, 222’si pansiyonlu ilköğretim okulunda, 119’u da işitme engelliler ilköğretim okulunda bulunmaktadır İlköğretim okullarında öğrencinin % 52’si erkek, %48’i kız, öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 22, geçen yıla göre öğrenci artışı -% 2, (azalma) ilköğretimden ortaöğretime geçiş % 88’dir Merkezde 10, Suluova ilçesinde 6, Merzifon ilçesinde 3 olmak üzere 19 ilköğretim okulunda ve Suluova ilçesinde 1 lisede olmak üzere toplam 20 okulda ikili öğretim yapılmaktadır Bu okullarda derslik başına 53 öğrenci düşmektedir

Ortaöğretim Okulları

İlde 41 ortaöğretim okulundan 17’ si Genel Lise : dokuz Lise, beş Anadolu Lisesi, bir Fen Lisesi, bir Anadolu Öğretmen Lisesi, bir Özel Lise; 24’ü Meslek Lisesi : beş Sağlık Meslek Lisesi, beş İmam Hatip Lisesi, üç Çok Programlı Lise, üç Ticaret Meslek Lisesi, üç Kız Meslek Lisesi, iki Endüstri Meslek Lisesi, bir Özel Eğitim İş Okulu, bir METEM (Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi), bir Anadolu Meslek Lisesi; 280’i genel liselerde, 271’i meslek liselerinde olmak üzere toplam 551 derslik vardır

Ortaöğretimde genel olarak derslik başına düşen öğrenci sayısı 27 olup, bu sayı genel liselerde 31, meslek liselerinde 23’dür

İlde toplam 14884 ortaöğretim öğrencisinden 8658’i genel liselerde, 6226’sı da meslek liselerinde bulunmaktadır

2001-2005 Yılları İtibariyle Ortaöğretime İlişkin Bilgiler Tablosu


Özel Öğretim Kurumları

İlde 2004-2005 eğitim-öğretim yılı itibariyle 18 özel dershane, 8 özel motorlu taşıtlar sürücü kursu, 4 özel bilgisayar ve yabancı dil kursu, 4 özel öğrenci etüt eğitim merkezi, 2 özel ilköğretim okulu, 1 özel lise eğitim ve öğretim vermektedir

Özel Ortaöğretim Yurtları

Sıra No Yurdun Adı Kapasite Öğrenci
1 Merkez Özel Kurşunlu Ortaöğretim Kız ÖğrYrd 64 64
2 Merkez Özel Yeşilyenice Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 30 20
3 Merkez Özel Ziyaret Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 37 37
4 Göynücek Özel Damlaçimen Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 19 14
5 Gümüşhacıköy Özel Mehmetpaşa Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 63 33
6 Merzifon Özel Çaybaşı Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 34 19
7 Merzifon Özel Mehmet Çelebi Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 72 59
8 Merzifon Özel Kardelen Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 111 41
9 Merzifon Özel Mehmet Çelebi Ortaöğretim Kız ÖğrYrd 25 25
10 Suluova Özel Suluova Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 69 58
11 Suluova Özel Akademi Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 35 34
12 Suluova Özel Erarslan Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 49 27
13 Taşova Özel Yeşilırmak Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 52 30
14 Taşova Özel Yerkozlu Ortaöğretim Erkek ÖğrYrd 30 14
TOPLAM 690 475



Yaygın Eğitim

İl Halk Eğitim Merkezlerinin Açtığı Kurslar

İl genelinde 2004-2005 eğitim-öğretim yılında 7 Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünce açılan, yetişkinlere yönelik okuma –yazma kursları, mesleki, sosyal ve kültürel olmak üzere 24 tür kurs verilmektedir Başta giyim, makine nakışı, el sanatları, bilgisayar, anne ve çocuk eğitimi, halk oyunları, I ve II kademe okuma-yazma kursları olmak üzere çeşitli alanlarda kurslar devam etmektedir 2001-2002 eğitim-öğretim yılında 371 kurs açılmıştır Bu kurslara 6873 kursiyer devam etmiştir 2002-2003 eğitim-öğretim yılında 338 kurs açılmıştır Bu kurslara 6717 kursiyer devam etmiştir 2003-2004 eğitim-öğretim yılında 350 kurs açılmış ve bu kurslara 8414 kursiyer katılmıştır

Ulusal Eğitime Destek Kampanyası Projesi

8 Eylül 2001 tarihinde başlayan kampanyada 9 Eylül 2004 tarihi itibariyle 83 kurs açılmış olup, 2541 vatandaşımız kurslardan faydalanmıştır 2003-2004 öğretim yılı başından itibaren açılan 16 okuma-yazma kursuna ise 238 kursiyer katılmıştır

Mesleki Eğitim Merkezleri

İlde, Amasya merkez, Merzifon, Suluova, Taşova (METEM) ve Gümüşhacıköy’de olmak üzere 5 Mesleki Eğitim Merkezi bulunmaktadır

Bu merkezlere halen 801’i çırak, 353’ü kalfa olmak üzere toplam 1154 kişi eğitime devam etmektedir

Öğretmenevleri

İlde bulunan başlıca öğretmenevleri; Amasya Merkez 28, Merzifon 92, Taşova 24, Suluova 17, Gümüşhacıköy 12, Göynücek 4 yatak kapasitelidirAmasya Merkez, Suluova ve Göynücek öğretmenevlerinin yatak kapasiteleri ihtiyacı karşılayamamaktadır