Tasavvuf Manzûmesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-06-2012

Tasavvuf Manzûmesi

1 Bidâyette tasavvuf sûfî bî-can olmağa derler
Nihâyette gönül tahtında sultân olmağa derler

Tasavvuf mesleğine intisâb etmek isteyen sûfî, bu dergâha girerken, maddî varlığından sıyrılmalı ve kendinde bir varlık görmemelidir

Bu tarzda başlayana mânevi yolculuğun (seyr u sülûk) nihâyetine ulaşan kimse gönül tahtının sultânı olur

2 Tarîkatte ibârettir tasavvuf mahv-ı sûretten
Hakîkatte sarây-ı sırda mihmân olmağa derler

Tarîkatte tasavvuf; sûretin (maddi varlığın) yok farzedilmesinden ibârettir

Bu yolla hakîkate ulaşanlar, ilâhî olan sır sarayının misâfiri olurlar

3 Bu âb u kil libâsından tasavvuf âri olmaktır
Tasavvuf cism-i sâfî nûr-i Yezdân olmağa derler

Tasavvuf, toprak ve sudan ibâret olan sûretten temizlenmektir

Varlığından soyulan derviş, cismini saflaştırarak, Allah Teâlâ'nın nûru olur

(O'nunla görür, O'nunla işitir, O'nunla tutar ve O'nunla yürür

)

4 Tasavvuf lem'ayı envâr-ı mutlaktan uyarmaktır
Tasavvuf âteş-i aşk il sûzân olmağa derler

Tasavvuf, gönülde mutlak nûrlardan bir ışık yakarak, aşk ateşiyle yanıp tutuşmaktır

Aşk bir şem'-i ilâhîdir benim pervânesi
Şevk bir zencîrdir gönlüm anın dîvânesi
-- Şeyh Galip --

5 Tasavvufta şerâit nâme-i hestîyi dürmektir
Tasavvuf ehl-i şer' u ehl-i îmân olmağa derler

Tasavvufta esas olan, varlık kitabını dürerek, varlığından geçmektir

Bana bende demen bende değilem
Bir ben vardır bende benden içeru
-- Yunus Emre --

Tasavvuf, hem şerîat, hem îman ehli olmaktır

6 Tasavvuf ârif olmaktır hakîmen âdetullâha
Tasavvuf cümle ehli derde dermân olmağa derler

Tasavvuf, hakîmâne bir tarzda âdetullâhı (sünnetullah) anlamak, tüm dert sâhiplerinin derdine derman olmaktır

7 Tasavvuf'ten tılısmın ism miftâhıyla açmaktır
Tasavvuf bu imâret külli vîrân olmağa derler

Her düğümün bir tılsımla açıldığı söylenir

Tenin tılsımı da "Allah" isminin anahtarı olan "Bismillâh" ile açılır

Tasavvuf ma'mûr olan bu varlığı tamâmen vîrân etmek, nefse nispetle rûhu beslemektir

8 Tasavvuf sûfî kâli hâle tebdîl eylemektir bil
Dahî her söz ki söyler âb-ı hayvân olmağa derler

Tasavvuf, sûfînin kâlini (sözünü ve bilgisini) hâle tebdîl etmesidir (ilmiyle âmil olma)

Hâl ehli olan, söylediklerini ve bildiklerini bizzat yaşayan bir kimsenin her sözü, başkaları için hayat iksîri hükmündedir

9 Tasavvuf ilm-i ta'bîrât u te'vîlâtı bilmektir
Tasavvuf can evinde sırr-ı Sübhân olmağa derler

Tasavvuf, ta'bîr ve te'vîl ilmine vâkıf olmak, Kitap ve Sünnet'in esrârını anlamaktır

Tasavvuf kalbi, ilâhî sırların mecrâsı ve mir'âtı yapmaktır

10 Tasavvuf hayret-i kübrâda mest ü vâlih olmaktır
Tasavvuf Hakk'ın esrârında hayrân olmağa derler

Tasavvuf, büyük bir hayret ve dehşetle kendinden geçmek, Hakk'ın nâmütenâhî esrârı karşısında hayran kalıp ürpermektir

11 Tasavvuf kalb evinden mâsivâllahı gidermektir
Tasavvuf kalb-i mü'min arş-ı Rahmân olmağa derler

Tasavvuf, gönül hânesinden mâsivâyı temizlemek, kalbini Rahmân'ın arşı yapmaktır

Kalb-i mü'min arş-ı Rahmân'dır
Ânı yıkmak ziyâde tuğyândır

12 Tasavvuf her nefeste şarka vü garba erişmektir
Tasavvuf bu kamû halka nigehbân olmağa derler

Tasavvuf, her an, şarkta ve garbtaki müslümanları düşünmek, onların sevincine ve tasasına ortak olmak, ihtiyaç sâhiplerine hizmet etmektir

Tasavvuf, tüm halkı görüp gözetmeye çalışmaktır

13 Tasavvuf cümle zerrât-ı cihânda Hakk'ı görmektir
Tasavvuf gün gibi kevne nümâyân olmağa derler

Tasavvuf, cihânın tüm zerrelerinde Hakk'ı müşâhede etmektir

Sûfî güneş gibidir

İnsanları zulmetten nûra ulaştırır

Bir kitâbullah-ı a'zamdır serâser kâinat
Hangi harfi yoklasan mânâsı hep Allah çıkar

14 Tasavvuf anlamaktır yetmişiki milletin dilin
Tasavvuf âlem-i akla Süleymân olmağa derler

Tasavvuf, yetmişiki milletin dilini bilmek, herkesin halinden anlamaktır

Hz

Süleyman nasıl kuş diline varıncaya kadar tüm dilleri biliyorsa, tasavvuf erbâbı da akıl âlemine Süleyman olmalıdır

15 Tasavvuf urvetü'l-vüskâ yükün cân ile çekmektir
Tasavvuf mazhar-ı âyât-ı gufrân olmağa derler

Tasavvuf, Kur'ân-ı Kerîm'in hükümlerine tüm gücüyle bağlanmak ve ölünceye kadar bu inancını devam ettirmektir

Böyle bir davranış içinde bulunan sûfî, gufran âyetlerinin mazharı olur

16 Tasavvuf ism-i a'zamla tasarruftur bütün kevne
Tasavvuf câmi-i ahkâm-ı Kur'ân olmağa derler

Tasavvuf, bugün kâinatta "İsm-i a'zam"la tasarruf etmektir

Böyle bir davranış içinde bulunan sûfî, gufran âyetlerinin mazharı olur

17 Tasavvuf her nazarda zât-ı Hakk'a nâzır olmaktır
Tasavvuf sûfiye her müşkil âsân olmağa derler

"İsm-i a'zam", Allah Teâlâ'nın Kur'ân-ı Kerîm'de geçen yüz isminden doksan dokuzu belli olan "Esmâu'l-Hüsnâ"sının fevkindeki adına verilen isim olarak bilinir

Herkes tarafından bilinmeyen bu isme vâkıf olan kimse Allah Teâlâ'nın izniyle tasarruf imkânına sâhip olur diye bir inanç vardır

Tasarruf sâhibi Allah Teâlâ'dır

Cenâb-ı Hakk'ın nâmütenâhî olan esmâ ve sıfâtının tecellileri, çeşitli sûretlerde hâriçte zâhir olur

18 Tasavvuf ilm-i Hakk'a sînesini mahzen etmektir
Tasavvuf sûfî bir katreyken ummân olmağa derler

Tasavvuf, Hakk'ın ilmine kalbini mahzen etmektir

Ledünnî ilme sâhip olmak ve bu sûretle beşeriyete faydalı hale gelmektir

Bu sâyede bir katreden ibâret bulunan sûfî umman hâline gelmiş olur

19 Tasavvuf külli yakmaktır vücûdun nâr-ı lâ ile
Tasavvuf nûr-i illâ ile insân olmağa derler

Tasavvuf, mâsivâyı yok farzetmek, onu "lâ" ateşiyle yakmak ve "illâ" nûruyla insân-ı kâmil olmaktır

(Lâ mevcûde illâ Hû)

20 Tasavvuf onsekiz bin âleme dopdolu olmaktır
Tasavvuf nüh felek emrine fermân olmağa derler

Tasavvuf, kâinattan haberdar olmak, onsekiz bir âlem hakkında bilgi edinmek, eşyânın künhüne vukuf kesbedip dokuz feleğin (güneş sistemi) emrine ferman olmaktır

21 Tasavvuf "kul kefâ billâh" ile da'vetdürür halkı
Tasavvuf "irciî" lafzıyla mestân olmağa derler

Tasavvuf, "kul kefâ billah" âyetiyle insanları Hak yola dâvet etmek, "irciî" emrinin zevkiyle kendinden geçmektir

Ehl-i tevhîd olmak istersen sivâya meyli kes
Aç gözün merdâne bak, Allah bes, bâkî heves!

22 Tasavvuf günde bin kerre ölüp yine dirilmektir
Tasavvuf cümle âlem cismine cân olmağa derler

Tasavvuf, Hakk'ın nâmütenâhî kudretini müşâhede edip kendinden geçmek, ölmeden evvel ölmek, rûhen diri kalmaktır

Tasavvuf, tüm âlemin cisminin rûhu olmak, onları ihyâ etmek, Hak Teâlâ'nın "Hayy" isminin mazharı olmaktır

23 Tasavvuf zât-ı insan zât-ı Hak'da fânî olmaktır
Tasavvuf "kurbu ev ednâ"da pinhân olmağa derler

Tasavvuf, sûfînin kendi varlığını, gerçek varlıkta yok etmesi, bu sâyede "Kurbu ev ednâ" makâmına ulaşmasıdır

24 Tasavvuf cânı cânâna verip âzâde olmaktır
Tasavvuf cân-ı cânân cân-ı cânân olmağa derler

Tasavvuf, canı sevgiliye verip, mâsivâ esâretinden kurtulmak, gerçek sevgilinin canı olmaktır

25 Tasavvuf bende olmaktır hakîkat hak ey İbrâhim
Tasavvuf şer'-i Ahmed dilde bürhân olmağa derler

Tasavvuf, Allah Teâlâ'ya kul olmak, Peygamber (s

a

) Efendimiz'in şerîatini gönülde bir delil olarak yaşatmaktır

AKSARAY OLANLAR DERGÂHI ŞEYHİ İBRAHİM EFENDİ'NİN TASAVVUF MANZÛMESİ

08-06-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Tasavvuf Manzûmesi Tasavvuf Manzûmesi 1 Bidâyette tasavvuf sûfî bî-can olmağa derler Nihâyette gönül tahtında sultân olmağa derler Tasavvuf mesleğine intisâb etmek isteyen sûfî, bu dergâha girerken, maddî varlığından sıyrılmalı ve kendinde bir varlık görmemelidir Bu tarzda başlayana mânevi yolculuğun (seyr u sülûk) nihâyetine ulaşan kimse gönül tahtının sultânı olur 2 Tarîkatte ibârettir tasavvuf mahv-ı sûretten Hakîkatte sarây-ı sırda mihmân olmağa derler Tarîkatte tasavvuf; sûretin (maddi varlığın) yok farzedilmesinden ibârettir Bu yolla hakîkate ulaşanlar, ilâhî olan sır sarayının misâfiri olurlar 3 Bu âb u kil libâsından tasavvuf âri olmaktır Tasavvuf cism-i sâfî nûr-i Yezdân olmağa derler Tasavvuf, toprak ve sudan ibâret olan sûretten temizlenmektir Varlığından soyulan derviş, cismini saflaştırarak, Allah Teâlâ'nın nûru olur (O'nunla görür, O'nunla işitir, O'nunla tutar ve O'nunla yürür) 4 Tasavvuf lem'ayı envâr-ı mutlaktan uyarmaktır Tasavvuf âteş-i aşk il sûzân olmağa derler Tasavvuf, gönülde mutlak nûrlardan bir ışık yakarak, aşk ateşiyle yanıp tutuşmaktır Aşk bir şem'-i ilâhîdir benim pervânesi Şevk bir zencîrdir gönlüm anın dîvânesi -- Şeyh Galip -- 5 Tasavvufta şerâit nâme-i hestîyi dürmektir Tasavvuf ehl-i şer' u ehl-i îmân olmağa derler Tasavvufta esas olan, varlık kitabını dürerek, varlığından geçmektir Bana bende demen bende değilem Bir ben vardır bende benden içeru -- Yunus Emre -- Tasavvuf, hem şerîat, hem îman ehli olmaktır 6 Tasavvuf ârif olmaktır hakîmen âdetullâha Tasavvuf cümle ehli derde dermân olmağa derler Tasavvuf, hakîmâne bir tarzda âdetullâhı (sünnetullah) anlamak, tüm dert sâhiplerinin derdine derman olmaktır 7 Tasavvuf'ten tılısmın ism miftâhıyla açmaktır Tasavvuf bu imâret külli vîrân olmağa derler Her düğümün bir tılsımla açıldığı söylenir Tenin tılsımı da "Allah" isminin anahtarı olan "Bismillâh" ile açılır Tasavvuf ma'mûr olan bu varlığı tamâmen vîrân etmek, nefse nispetle rûhu beslemektir 8 Tasavvuf sûfî kâli hâle tebdîl eylemektir bil Dahî her söz ki söyler âb-ı hayvân olmağa derler Tasavvuf, sûfînin kâlini (sözünü ve bilgisini) hâle tebdîl etmesidir (ilmiyle âmil olma) Hâl ehli olan, söylediklerini ve bildiklerini bizzat yaşayan bir kimsenin her sözü, başkaları için hayat iksîri hükmündedir 9 Tasavvuf ilm-i ta'bîrât u te'vîlâtı bilmektir Tasavvuf can evinde sırr-ı Sübhân olmağa derler Tasavvuf, ta'bîr ve te'vîl ilmine vâkıf olmak, Kitap ve Sünnet'in esrârını anlamaktır Tasavvuf kalbi, ilâhî sırların mecrâsı ve mir'âtı yapmaktır 10 Tasavvuf hayret-i kübrâda mest ü vâlih olmaktır Tasavvuf Hakk'ın esrârında hayrân olmağa derler Tasavvuf, büyük bir hayret ve dehşetle kendinden geçmek, Hakk'ın nâmütenâhî esrârı karşısında hayran kalıp ürpermektir 11 Tasavvuf kalb evinden mâsivâllahı gidermektir Tasavvuf kalb-i mü'min arş-ı Rahmân olmağa derler Tasavvuf, gönül hânesinden mâsivâyı temizlemek, kalbini Rahmân'ın arşı yapmaktır Kalb-i mü'min arş-ı Rahmân'dır Ânı yıkmak ziyâde tuğyândır 12 Tasavvuf her nefeste şarka vü garba erişmektir Tasavvuf bu kamû halka nigehbân olmağa derler Tasavvuf, her an, şarkta ve garbtaki müslümanları düşünmek, onların sevincine ve tasasına ortak olmak, ihtiyaç sâhiplerine hizmet etmektir Tasavvuf, tüm halkı görüp gözetmeye çalışmaktır 13 Tasavvuf cümle zerrât-ı cihânda Hakk'ı görmektir Tasavvuf gün gibi kevne nümâyân olmağa derler Tasavvuf, cihânın tüm zerrelerinde Hakk'ı müşâhede etmektir Sûfî güneş gibidir İnsanları zulmetten nûra ulaştırır Bir kitâbullah-ı a'zamdır serâser kâinat Hangi harfi yoklasan mânâsı hep Allah çıkar 14 Tasavvuf anlamaktır yetmişiki milletin dilin Tasavvuf âlem-i akla Süleymân olmağa derler Tasavvuf, yetmişiki milletin dilini bilmek, herkesin halinden anlamaktır Hz Süleyman nasıl kuş diline varıncaya kadar tüm dilleri biliyorsa, tasavvuf erbâbı da akıl âlemine Süleyman olmalıdır 15 Tasavvuf urvetü'l-vüskâ yükün cân ile çekmektir Tasavvuf mazhar-ı âyât-ı gufrân olmağa derler Tasavvuf, Kur'ân-ı Kerîm'in hükümlerine tüm gücüyle bağlanmak ve ölünceye kadar bu inancını devam ettirmektir Böyle bir davranış içinde bulunan sûfî, gufran âyetlerinin mazharı olur 16 Tasavvuf ism-i a'zamla tasarruftur bütün kevne Tasavvuf câmi-i ahkâm-ı Kur'ân olmağa derler Tasavvuf, bugün kâinatta "İsm-i a'zam"la tasarruf etmektir Böyle bir davranış içinde bulunan sûfî, gufran âyetlerinin mazharı olur 17 Tasavvuf her nazarda zât-ı Hakk'a nâzır olmaktır Tasavvuf sûfiye her müşkil âsân olmağa derler "İsm-i a'zam", Allah Teâlâ'nın Kur'ân-ı Kerîm'de geçen yüz isminden doksan dokuzu belli olan "Esmâu'l-Hüsnâ"sının fevkindeki adına verilen isim olarak bilinir Herkes tarafından bilinmeyen bu isme vâkıf olan kimse Allah Teâlâ'nın izniyle tasarruf imkânına sâhip olur diye bir inanç vardır Tasarruf sâhibi Allah Teâlâ'dır Cenâb-ı Hakk'ın nâmütenâhî olan esmâ ve sıfâtının tecellileri, çeşitli sûretlerde hâriçte zâhir olur 18 Tasavvuf ilm-i Hakk'a sînesini mahzen etmektir Tasavvuf sûfî bir katreyken ummân olmağa derler Tasavvuf, Hakk'ın ilmine kalbini mahzen etmektir Ledünnî ilme sâhip olmak ve bu sûretle beşeriyete faydalı hale gelmektir Bu sâyede bir katreden ibâret bulunan sûfî umman hâline gelmiş olur 19 Tasavvuf külli yakmaktır vücûdun nâr-ı lâ ile Tasavvuf nûr-i illâ ile insân olmağa derler Tasavvuf, mâsivâyı yok farzetmek, onu "lâ" ateşiyle yakmak ve "illâ" nûruyla insân-ı kâmil olmaktır (Lâ mevcûde illâ Hû) 20 Tasavvuf onsekiz bin âleme dopdolu olmaktır Tasavvuf nüh felek emrine fermân olmağa derler Tasavvuf, kâinattan haberdar olmak, onsekiz bir âlem hakkında bilgi edinmek, eşyânın künhüne vukuf kesbedip dokuz feleğin (güneş sistemi) emrine ferman olmaktır 21 Tasavvuf "kul kefâ billâh" ile da'vetdürür halkı Tasavvuf "irciî" lafzıyla mestân olmağa derler Tasavvuf, "kul kefâ billah" âyetiyle insanları Hak yola dâvet etmek, "irciî" emrinin zevkiyle kendinden geçmektir Ehl-i tevhîd olmak istersen sivâya meyli kes Aç gözün merdâne bak, Allah bes, bâkî heves! 22 Tasavvuf günde bin kerre ölüp yine dirilmektir Tasavvuf cümle âlem cismine cân olmağa derler Tasavvuf, Hakk'ın nâmütenâhî kudretini müşâhede edip kendinden geçmek, ölmeden evvel ölmek, rûhen diri kalmaktır Tasavvuf, tüm âlemin cisminin rûhu olmak, onları ihyâ etmek, Hak Teâlâ'nın "Hayy" isminin mazharı olmaktır 23 Tasavvuf zât-ı insan zât-ı Hak'da fânî olmaktır Tasavvuf "kurbu ev ednâ"da pinhân olmağa derler Tasavvuf, sûfînin kendi varlığını, gerçek varlıkta yok etmesi, bu sâyede "Kurbu ev ednâ" makâmına ulaşmasıdır 24 Tasavvuf cânı cânâna verip âzâde olmaktır Tasavvuf cân-ı cânân cân-ı cânân olmağa derler Tasavvuf, canı sevgiliye verip, mâsivâ esâretinden kurtulmak, gerçek sevgilinin canı olmaktır 25 Tasavvuf bende olmaktır hakîkat hak ey İbrâhim Tasavvuf şer'-i Ahmed dilde bürhân olmağa derler Tasavvuf, Allah Teâlâ'ya kul olmak, Peygamber (sa) Efendimiz'in şerîatini gönülde bir delil olarak yaşatmaktır AKSARAY OLANLAR DERGÂHI ŞEYHİ İBRAHİM EFENDİ'NİN TASAVVUF MANZÛMESİ