Maneviyatta Engeller Ve Kurtulma Yöntemleri

Maneviyatta Engeller Ve Kurtulma Yöntemleri



Az Uzun Amma Çok Kıymetli Bilgileri İhtiva ediyor Sonuna Kadar Okumanızı Tavsiye ederim



Sâlik'in Engelleri ve Onları Geçmenin Yolları


Şeyh İmam Gazali Hazretleri, "Minhâcü'l-Âbidîn" isimli kita*bında zikretti:
"Hiç şüphesiz, hamd ve şükür, umduklarına kavuşup; istedik*lerini elde etmek isteyen, sâliklerin geçmeleri gereken yedi geçitin en sonuncusudur
(Bir kişinin geçmesi gereken yedi geçit şunlardır
1 - ilim ve marifet geçidi
2 - Tevbe geçidi
3 - Tuzaklar ve engeller geçidi:
a) Dünya
b) Halk,
c) Şeytan,
d) Nefis
4 - Dört büyük özürler geçidi
5 - İbâdette teşvik eden duygular geçidi
6 - İbâdetleri helak eden geçidi
7 - Şükür ve hamd geçidi
Kulun ibâdet yolunda ilerlemek (ve seyr-ü sülük) için, harekete geçeceği ilk şey, semavi bir ilham ve hususî ilahî bir bir tevfik (başarı) ile ibâdet yolunda ilerlektir Bu da, Şeriatın sahibi Efendimiz (sav) Hazretleri, şu hadisiyle buna işaret etti:
"Muhakkak nur mü'min'in kalbine girdiği zaman, kalbi açılır ve inşirah eder (sevinç ve ferahlık duyar)"
-"Ya Rasûlellahî Bunun belirli alâmeti var mıdır?" diye so*ruldu: Efendimiz (sav) Hazretleri:
-"Aldatıcı dünya hayatından uzak durmak, ebedi dünyaya yönelmek ve gelmeden önce ölüm için hazırlanmaktır dedi


İlim Ve Marifet Geçidi


İlim ve marifet geçidi: Kulun kalbine, başlangıçta, her şeyin kendisi için olduğu ve Cenâb-ı Allah'ın değişik nimetlerle kendisini nimetlendirdiği fikri doğduğu zaman, şöyle der:
"Cenâb-ı Allah, şükür ve hizmetle beni istiyor Eğer ben gafil olursam, Allah benden nimetini alır ve bana felâket, belâ, musi*bet ve azabını tattırır Allah, bana mucizeler ile peygamber gönderdi Peygamber (sav) Hazretleri, bana, âlim, bir Rabbimin olduğunu ve itaatiyle sevâblandırmaya ve masiyetiyle insanları cezalandırmaya kadir olduğunu bana haber verdi Bir çok şeyleri emretti ve yasakladı (Bunları düşünen kişi) nefsi için korkar Bu çekişmede; sanattan, sanatkârın varlığını isbât eden delil'den başak hiçbir kurtuluş yolunu bulamaz Cenâb-ı Allah'ın yarattık*larında var olan delil'den Allah'ın varlığını ve birliğini yakînen kabul eder (Sanattan sanatkârın varlığını ve büyüklüğünü bütün benliğiyle öğrenir ve kabul eder)
O zaman, bu zikredilenlerle mevsuf olan Rabbinin varlığıyla kendisine yakîn gelir İşte bu "ilim ve marifet geçiti"dir Tarikatın başında bu yollar karşısına çıkar Yolun başında bu geçitleri geçmeyi ve buralarda bulunan engelleri kesmeyi, ahiret âlimle*rinden sorarak ve öğrenerek, büyük bir basiretle geçmeye çalışmalıdır Kişi (tek başına) hizmetine koyulmakla kendisine marifetin gönderilmesiyle Rabbinin varlığına yakînî iman hâsıl olduğu zaman Ona nasıl ibadet edeceğini bilemez Zahirî ve Batınî olarak şer'-i şerifin farzlarından kendisine neyin gerekli olduğunu ilim yoluyla öğrenir


Tevbe Geçidi


Farzlar hakkındaki ilim ve marifeti tekâmül ettiğinde, ibâdetleri edâ etmeye koyulur Ve (bir dönüp kendisini muhasebe eder) bakar, (ki ihlastan mahrum olduğunu görür) Bir çok insanların hâli budur Ve şöyle der:
-"Ben (ihlaslı bir) ibadete nasıl döneceğim Ve ben günahlarda İsrar etmekle kirlendim Benim günah pisliklerinden kurtulmam ve inceliklerinden ihlas elde etmem için tevbe etmek bana vacip olur" Der Kendisini hizmet için İslah eder Ve buradan "Tevbe geçitine" yönelir Hukuk ve şartlarına riâyet edilerek; sâdık bir tevbe'ye sarılır


Tuzaklar Ve Engeller Geçidi


İbâdet ve tarikat ehli, olan tevbekâr, şeyr-ü sülûk'a bakar Gözünün nuru olan ibâdetlerden kendisini, alıkoyan ve meşgul eden engeller bulur Düşünür Onlar dört şeydir:
1 - Dünya,
2- Mahlûkat,
3- Şeytan,
4- Nefs
Sâlik bu engelleyici geçitlere yönelir Bunları kesmede dört şeye ihtiyaç duyar
1 - Dünyadan tecrid
2- İsanlardan uzaklaşmak
3- Şeytanla mücâdele
4- Nefsi kahretmek
Dünyadan (kurtulmanın yolu onu gönülden çıkartmakla) tecrid ile,
Mahlûkattan (kurtulmanın yolu onların kötülüklerine ortak olmamak ve şerlileri sevmemek ve) halvet (yalnızlık) ile, Şeytandan (kurtulmanın yolu) onunla mücâdele (savaşmakla),
Nefs-i Emmâre (şerrinden kurtulmanın yolu sürekli onunla) mücâhede etmekle mümkündür
Bu engellerin en şiddetlisi nefs-i emmâredir Ondan tamamen sıyrılmak mümkün değildir O, şeytan gibi bir defada mağlub edilmez Çünkü nefis hayat için âlet ve binektir Kişinin ibâdete yönelmesinde nefsin muvafık görmesi de umulmaz Çünkü nefis hayrın zıddına çeker, hevâ gibi ona tâbi olarak Çünkü nefs, kötülüğün cinsidir Nefsin boyun eğmesi için onu "Takva gemi" ile gemlemeye ihtiyaç vardır Onu rüşd olan güzel yollarda kullanmak ve fesatlıklardan men etmek lâzımdır


Kişiyi İbâdetten Alıkoyan Ve Oyalayan Özürler Geçidi


Nefisle mücâdele etmekten kesilen, yani nefisle mücâdeleyi başaran kişi, ibâdetlere yönelmek ister Fakat bu kişi, ibâdetlere yönelmekten kendisini meşgul eden bazı hadiselerin kendisine arız olduğunu görür, bakar, inceler Kendisini dört şeyin ibâdetten alıkoyduğunu görür
1 - Rızık kaygısı
2 - Çeşitli dünya düşüncesi,
3 - Musîbetler
4 - Allah'ın kendisine takdir ettiği kaza
Birincisi: Nefsin öne sürdüğü, nzık bahanesidir Hayat için elbette gerekli olan rızıkla nefis, insanı ibadetten alıkoymaya çalışır
İkincisi: Akla gelen çeşitli düşüncelerdir Korktuğu ve ümid ettiği, arzuladığı veya ikrah ettiği düşünceler Bu düşüncelerde iyi veya kötüyü bulacağı endişesi kendisini ibâdetten alıkoyar
Üçüncüsü: Şiddetler ve her taraftan üzerine yağan musi*betlerdir Özellikle, kötü insanlardan ilgisini kestiği, şeytanla savaştığı ve nefse zarar verdiği dönemlerde, kişiye ızdırap veren musibetlerdir
Dördüncüsü: Çeşit çeşit kazalardır
Burada insana arız olan dört geçidi aşması, kendisini ibâdetten alıkoymak için üzerine hücum eden bu büyük düşman*ları, dört şeyle yenebilir
1 - Tevekkül
2 - İşi Allah'a havale etmek
3 - Sabır
4 - Rıza
Birincisi: Rızık konusunda Allah'a tevekkül
İkincisi: Tedbirini aldıktan sonra işi Allah'a havale
Üçüncüsü: Şiddet ve musibetleri, sabırla karşılamak
Dördüncüsü: Kaza ve kaderi, rızâ ile karşılamak
İnsan bu dört düşmanı kestiği ve bunlardan kurtulduğu zaman, bakar; Nefs hamiyetsiz ve tembellik ediyor Hakkıyla hayrı işlemediği ve gerektiği gibi hareket etmediği ve çalışmadığını görür Nefsin gaflete meylettiğini, zaaf gösterdiğini, boşta gezmeyi arzuladığını, fuzûlî işlere yöneldiğini ve hatta israf ettiğini, zulüm işlediğini görür


İbâdete Teşvik Eden Duygular Geçidi


Bu durumda kişi, kendisini taata sevkedecek bir sâike (mürşid-i kâmile) ve onu günah işlemekten menedecek bir men ediciye muhtaçtır Bunlar (yani kişiyi hayra teşvik eden ve günah işlemekten men eden kuvvetler de) ümid ve korkudur
Umid (recâ): Cenâb-ı Allah'ın, ibâdet edenlere, rızâsına erenlere vereceğini vaat ettiği güzel kerametlerdir Bu, insanı ibâdete teşvik eder
Korku (havf): Cenâb-ı Allah'ın günah işleyen kişilere vereceği azabdan korkmaktır Bu da insanı günah işlemekten alıkoyar
İşte bu, "teşvik edici geçitler" onu karşıladığı zaman, onu zikredilen bu iki şey (yani, korku ve ümit) ile geçmeye muhtaçtır Cenâb-ı Allah'ın yardımıyla burayı geçtikten sonra, kendisini meşgul edecek, durduracak, hiçbir engel göremez Bilakis onu ibâdete ve kulluk vazifelerini yapmaya çağırır O da aşk ve şevkle ibadet eder


İbâdetleri Helak Eden Geçitler


Bir de bakar, canla başla yapmış olduğu ibâdetlerin iki büyük düşmanı belirmiştir Onlar:
Riya ve gösteriş,
Ucub (kendini beğenme)dir
İnsan, bazen, (riyakârlık yapar) yapmış olduğu ibâdeti insanlara gösteriş için yaptığını; bazen de (ucub'a kapılır) ibâdetini büyük görür ve ibadetiyle gururlanır
Burada helak edici geçidler vardır Bu geçitleri, ihlâs ile ve Cenâb-ı Allah'ın nimetlerini hatırlamakla kesmeye muhtaçtır Bu mertebeyi Cebbar olan Allah'ın güzel koruması ve kuvvetlendirmesiyle başaran kişiye, gerektiği gibi, hakkıyla Allah'a ibâdet etmesi hâsıl olur


Hamd Ve Şükür Geçidi


Bütün bu geçidleri aşan kişi, ibâdete devam eder Lâkin kendisine yani iç âlemine baktığı zaman, "Nimetullah" denizin*de, Cenâb-ı Allah'ın koruması, başarı vermesi ve imdadı ile Allah'ın nimetleri denizinde boğulmakta olduğunu görür
İçine korku girer Şükrün bozulmasından ve nankörlüğe düşmekten korkar Bu ise ihlas ile elde edilen yüce mertebeleri düşürür Burada "Hamd ve şükür geçidi" onu karşılar Hamd ve şükür geçidini, çok çok hamd ve şükür etmekle geçmeye koyulur Burayı aşınca artık maksuduna ve gayesine kavuşmuştur Ömrünün geri kalanını bu halde nimetler içerisinde güzel bir şekilde geçirir Şahsı dünyada kalbi ukbâda olur Gün be gün postacıyı bekler Her gün biraz daha dünyadan nefret eder Mele-i a'lâ'ya karşı şevki artar Kendisini âlemler Rabbi'nin Peygamberi Muhammed Mustafa (sav) Hazretlerinin yanında bulur Kendisini, gadabsız olarak Rabbinin rızasıyla müjdelerler Nefsin temizliğine kavuşur İnsan ve cinlerin hepsi bu fani dünya da Cenâb-ı Allah'ın feyzi ve rahmetine gark olur Cennet bahçelerine yerleşir Fakir nefsini, sonsuz nimetler, büyük bir mülk ve saltanatın içinde bulur
Şeyh Sadî (ks) ne güzel buyurmuşlar: "Gelin güvey olduğunda nöbet oldu tamam fakat, güzel gün ile ömrünü tamamladı" Husrev de vefatı anında şöyle dedi: "Dünyada ebedî kalmayacak olan Edinemez onu asla vatan"
Âlemlerin Rabbi Allah, zât ismi bakımından tüm hamdlere layık olduğunu, "zat" ismine karşılık "hamd"i getirerek tembih etti Sıfat isimlerini müteradif getirip; iki müstahakkı bir araya topladı O da Rabbi'l-âlemin "Alemlerin Rabbi" ifadesidir Allah'ın zât ve sıfatları bakımından, dünyevî ve uhrevî her tür hamde müstehak olduğunun bir delili gibidir

Saygılarla

Her şekl dardır, ma'nâ, nasıl sığar?
Dilenci kulübesinde, sultânın ne işi var?



Şekle bakan gâfil, ma'nâdan ne anlar?
Cemâli görmeyince, cânânla ne işi var?