Hak Ve Vazifeler..

- İnsanın diğer insanlara karşı da vazifeleri vardır Mesalâ, fakirlerin insanın malında bile hakları vardır Komşunun insanın üzerinde hakkı vardır Peygamberimiz: “Komşusu şerrinden emin olmayan cennete giremez”, “Komşusu açken tok yatan müslüman değildir”buyurmuş ve üzerinde komşu hakkı olanı savaşa almamıştır İnsanın dullara, yetimlere karşı, ihtiyaç sahiplerine karşı ve emri altında olanlara karşı görevleri vardır Akrabalara karşı da görev ve sorumluluklar vardır Peygamberimiz: “Rızkının, ömrünün artmasını isteyen akraba hakkını gözetsin”buyurmuştur (Buhari – Edeb: 12)

Göz hakkı denilen bir hak vardır Bir şeyi alıp evine götürürken, yerken içerken, balkonda et kızartırken, göz hakkını düşüneceksin

Peygamberimiz şöyle diyor:

“Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı:

1- Karşılaştığında selâm vermek,

2- Olumlu davetine icabet etmek,

3- Nasihat isterse nasihat vermek,

4- Aksırınca hamd ederse, şükrederse, “Yerha-mükellah” demek,

5- Hastalanırsa, ziyaret etmek,

6- Ölürse cenazesine katılmaktır” (Müslim: 7/53)



Yardım edilmeyince, zarar verince, iftira, gıybet edince, yalan söyleyince, aldatınca, kovuculuk edince, sırrını yayınca, alay edince kul hakkı doğar Hz Peygamber şöyle buyurur:

* “Kıyamet günü eğer hak gasb ettiyseniz mutlaka ödeyeceksiniz Öyle ki, boynuzsuz koyun, boynuzlu koyundan hak talep edecek” (R Salihin: 204)

* Bir hadiste de: “Kim bir karış miktar yeri haksızlıkla gasp ederse, o yer kıyamet gününde yedi kat olarak boynuna geçirilecektir” (Age: 206) diye bildirilmiştir



Rasülün bir talimatı da şöyle:

“Kimin üzerinde zulüm varsa, hiçbir şeyin para etmediği gün gelmeden helâllik alıp kurtulsun Aksi halde zulüm oranında salih ameli varsa, ondan alınır Şayet iyilikleri yoksa, hak sahibinin kötülüklerinden alınıp üzerine yüklenir” (Age: 210)

Kur’an-da: “O gün herkes ne kazandıysa, onu bulacak, kimseye haksızlık yapılmayacaktır” (Mü’min: 17)

Bir hadiste: “Kim müslüman bir kimsenin hakkını yemin ederek ele geçirirse, ona cehennemi vacip, cenneti haram kılar” Biri:

- Ya Rasülellah az bir şey olsa da mı? demiş peygamber:

- Misvak ağacından bir çubuk dahi alsa, cevabını vermiştir (Age: 214)