Pirinc Taneleri

Beş yaşında idim Rahmetli babaannem pirinç ayıklıyordu Bir tane yere düştü Babaannem eğildi, aramaya başladı Sağa bakıyor, sola bakıyor, bulmaya çalışıyordu

Çocukluk iste,

-Aman babaanne dedim Bir pirinç tanesi için bu kadar caba harcamaya, yorulmaya değer mi?

Rahmetli ilk defa sertleşti bana karşı, öfkeyle doğruldu

-Sen oturduğun yerden ahkâm kesiyorsun, ' dedi- Hiç pirinç üretilirken gördün mü? İnsanlar ne kadar zorluk çekiyorlar Bir pirinç tanesinde kaç insanin göz nuru, alın

teri, emeği, çilesi var biliyor musun?'Utancımdan kıpkırmızı olmuştum


Aradan yıllar geçti Hukuk Fakültesinde öğrenciyim Alain'in proposlarini okuyorum

Birden irkildim Babaannemi hatırladım Alain, bir insan yerde bir iğne görüp de eğilip almazsa, bütün uygarlığa karşı ihanet etmiş olur diyordu İlave ediyordu bir iğnenin üretiminde binlerce insanin alın teri, göz nuru, el emeği vardır diyordu


On dokuz yıl evveldi Stockholm'e gitmiştim Bir otele indim Geceydi Sabahleyin, traş olmak için lavaboya gittiğimde, aynanın yanında ilginç bir not gördüm

'Lütfen traştan sonra jiletinizi çöpe atmayın, yanda bir kutu var oraya bırakın, bir tek jiletle dahi olsa, İsveç çelik sanayisine yardımcı olun' diyordu Doğrusu hayretler içinde kaldım

Çocukluğumdan beri çelik eşya denince akla İsveç çeliği gelir Birçok eşya üzerinde' İsveç çeliğinden yapılmıştır' diye yazardı İste o ülke, kullanılmış bir tek ufacık jiletin bile çöpe gitmesini istemiyor, ona sahip çıkıyor, gelen turistlere rica yollu uyarıda bulunuyordu


İsviçre'de zaman zaman, belli periyotlarda radyolar, televizyonlar bir haberi duyurur

'Şu tarihte, su saatte, adamlarımız gelecek Siz lütfen hazırlığınızı yapın

Okumadığınız, ilgilenmediğiniz, kullanmadığınız ne kadar kitap, dergi, gazete varsa,

kâğıt, ambalaj, kutu varsa, velev ki, bir ilaç prospektüsü dahi olsa, kapının önüne koyun İsviçre'nin kalkınmasına yardımcı olun Fazla ağaç ziyanına engel olun'


Japonlar son derece sade, basit, yalın mütevazı yasayan insanlardır

Evlerini mobilya ile eşya ile dolduranlar Japonlara göre ruhen tekamül

edememiş, hayatın manasını anlayamamış, zavallı kimselerdir Böyleleriyle; evini mezat

salonuna çevirmiş zavallı, diye eğlenirler Bir insanin gösteriş için eşyanın esiri olması

ne kadar acıdır Vaktiyle Japon ekonomisi darboğazdan geçiyor İç borçlar, dış borçlar gırtlağı aşıyor Zamanın başbakanı meclisi toplar Kürsüye çıkar

Durumu olanca açıklığı ve tehlikeleri ile anlatır ve;

-Şu andan itibaren der,


-Tanrı şahidim olsun ki, Japonların iç ve dış borçları son kuruşuna kadar ödenmeden, pirinçten başka bir şey yemeyeceğim -Şu üstümdeki elbiseden başka elbise giymeyeceğim Dediklerini yapar, en üstten en alta bir israftan kaçınma kampanyası açılır Japonya bütün borçlarını öder Bu durumun toplumun bütün kesimlerini, tek istisna olmadan kapsadığını söylemeye gerek yok Geçenlerde Japon imparatorunun sarayını gördüm Yarabbi, ne kadar sade, ne kadar mütevazı, ne kadar gösterişten uzak



*Gerekmediği halde elektriği yakmakla, suyu kapamadan bos yere akıtmakta, gece çamurlu ayakkabılarımızı temizlemeden yatmakla, yemek yediğimiz kapları yıkamadan bırakmakla biz de zalimler sınıfına geçmiyor muyuz?


*Hayat çok ince, akil almaz incelikte ipliklerle örülmüştür Her şey o kadar birbirine bağlıdır ki, İlkokul okuma kitabımızdaki bir sözü hiç unutmadım


Bir mıh bir nalı kurtarır

Bir nal bir atı, bir

at bir komutanı,

Bir komutan bir orduyu,

Bir ordu bir ülkeyi kurtarır diyordu


Maddi durumumuz ne olursa olsun,

ister zengin olalım ister fakir, hepimiz çok dikkatli olmak

zorundayız

Burada parayı da, maddiyatı da aşan büyük bir edep

ve incelik vardır


ALINTIDIR