Çin Yaratılış Mitleri : Pan-Gu Ve Nü-Wa

Çin mitolojisinde birçok farklı yaratılış miti vardır Bu mitler gerek barındırdıkları karakterler gerekse farklı dinî eğilimleri açısından birbirinden ayrılırlar Bununla birlikte hepsinde belirli temalar hakimdir: kaostan düzene geçiş, ikici evren modelinin düzenle birlikte ortaya çıkışı ve yin ile yang










Ayrıca mitlerin genelinde İbrahimi Dinlerdeki creatio ex nihilo yani "yoktan var etmek (yaratmak)" anlayışından farklı olarak yaratma süreci var olan fakat şekilsiz, kaotik bir durumun şekilli, belirli ve düzenli bir duruma dönüştürülmesi anlamını taşımaktadır









MÖ 2 yüzyılın ortalarından kalan Huai Nan Zi isimli metinde iki tanrının evreni nasıl yarattığını anlatan bir yaratılış miti mevcuttur Bu iki tanrının ismi verilmez, kaostan çıkan tanrılar arz ve göğü yaratırlar ve kendileri yin ile yangı oluştururlar Çin mitolojisindeki bir başka yaratılış mitinde ise herhangi bir tanrıdan söz edilmez Bu mite göre başlangıçta ne tanrı ne de tanrı benzeri bir şey vardır; sadece muazzam büyüklükte bir su buharı bulutu mevcuttur Bu bulut, zamanla, kaotik ve şekilsiz bir durumdan düzenli ve şekilli bir duruma geçer, farklı doğalara sahip evren modelinin temelini oluşturan yin ile yangı oluşturur










Çin mitolojisindeki en tanınmış ve kendisinden önceki birçok yaratılış mitine karşı hakimiyet kazanmış yaratılış miti Pan Gu'yu (veya Pangu) başrolde gösteren bir yaratılış mitidir Diğer mitlere oranla oldukça yeni sayılabilecek, MS 3 yüzyılda ortaya çıkmış bu mitte hiçbir şeyin olmadığı, sadece kaosun, dev bir yumurtanın içindeki karanlık bir nem şeklinde var olduğu bir zamandan bahsedilir İçinde yaratılış için gerekli tüm öğeleri bulunduran yumurtanın içinde zamanla, yaratıcı olacak, Pan Gu büyümeye başlar Tamamen büyüdüğünde uyanan Pan Gu yumurtadan, onu kırarak, çıkar Bu esnada yumurtanın içindeki yaratıcı öğeler her yana dağılır Yin temelli öğeler arzı yaratırken, yang temelli öğeler göğü yaratırlar









Pan Gu bu ikisinin tekrar birbirlerine karışmaması için aralarına geçerek ve göğü taşıyarak ikisini birbirinden ayırır Birbirlerine karışırlarsa tekrar kaosun ortaya çıkacağını düşünerek binlerce yıl ikisini bu şekilde ayrı tutar Daha sonra gök ile arzın tamamen ayrıldığına inandığı vakit, bu işini bırakır ve dinlenmek için arza uzanır










Ölen Pan Gu'nun vücudunun ve varlığının farklı bölümleri doğal fenomenleri ve coğrafî şekilleri oluşturur: el ve ayakları kare olduğuna inanılan Dünya'nın köşelerini oluştururken, terinin nehirleri, gözlerinden birinin Ay'ı birininse Güneş'i, vücudunun beş kutsal dağı oluşturduğuna inanılır Bu mitle ilişkili bir nokta, bu genel yaratılış mitini insanın yaratılışı ile de ilişkilendirir: Pan Gu'nun vücudundaki pireler insanları oluşturur Bununla birlikte bu değişimler farklı kaynaklarda farklı şekillerde yer almıştır









Bir başka mitte ise Pan Gu'nun yarattığı canlılardan hiçbirinin aklî yeteneğe sahip olmamasından üzülerek, insanı çamurdan elleriyle yarattığına ve daha sonra kurumaya bıraktığına değinilir Bu hikâyeye göre Pan Gu insanları yaratmaya devam ederken, akşam olduğunda, yağmur yağmaya başlar ve Pan Gu her ne kadar henüz kurumamış olan eserlerini güvenli bir yere taşımaya çalışmışsa da bunların bir kısmı yağmurdan hasar görür İşte bu hasar gören eserlerin, engelli insanların atası olduğuna inanılırdı

Nü Wa, Çin'in ilkel çağlarına ait bir tanrıçadır Büyük güce sahip olan Nü Wa, tıpkı Batılıların gözündeki Yaratıcı Tanrı imgesine benzer Nü Wa her gün çok şeyler yaratmış, kısa bir bağırsakla 10 tanrı yaratılmış









Nü Wa, 1 ayın 1 gününde tavuk, 2 gününde köpek, 3 gününde koyun, 4 gününde domuz, 5 gününde boğa, 6 gününde at yaratmış 7 gününde, sarı toprakların üzerine su dökerek çamur yapmış, sonra kendi şekline göre insanı yaratmış Ancak böyle yaparak işin çok yavaş ilerlediğini hisseden Nü Wa, bir sopayı çamurun içine sokup onunla heryere çamur atmış, yere saçılan çamurlar ise insanlar olmuş






Etrafa bu şekilde saçılan çamur damlacıklarından oluşan insanların fakir ve soylu olmayan insanları, başta kendi elleriyle yaptığı insanlarınsa zengin ve soylu insanları oluşturduğuna inanılırdı










Ancak çamur atma yöntemini yine yavaş bulan Nü Wa, sonunda erkekler ile kadınları evlendirerek doğum yaptırmaya karar vermiş Böylece yaşadığımız bu dünyada insanların sayısı çoğalmış, Nü Wa'nın da bizzat insan yaratmasına ihtiyaç kalmamış









Nü Wa, yarattığı insanlar için evlenme kuralları koymuş Bu nedenle Nü Wa "kutsal çöpçatan" olarak da bilinir İyi bir evlilik yapmak isteyen insanlar günümüzde bile Nü Wa'ya dua eder










Erkek kardeşi Fu Xi'nin ölümünden sonra Nü Wa, kral olarak seçilmiş, ancak ona sadık kalmayan Gong Gong adlı biri hakimiyeti onun elinden almaya kalkışmış








Gong Gong sonunda yenilmiş ve batıya kaçmış Yüksek bir dağa gelen Gong Gong, göğe yükselen kalın bir taş direk görmüş ve öfkeyle taş direği iterek kırmış Ancak bu direk sıradan bir direk değil, göğü destekleyen bir direkmiş, direk yere inince gökte bir çukur ortaya çıkmış









Bunu gören Nü Wa, 5 ayrı renkte taşlar yaparak çukuru doldurmuş, sonra bir kaplumbağının 4 bacağını keserek, taş direğin yerine, 4 köşeden göğü desteklemekte kullanmış








Ancak gök yine dengesiz olmuş; kuzeybatısı yüksek, güneydoğusu alçak kalmış Bu nedenle dünyadaki tüm nehirler güneydoğuya akar, sonunda denize girer Nü Wa'nın gökteki çukuru doldurduğu gün 1 ayın 20 günüymüş Bu nedenle daha sonraki hanedanlarda insanlar, bu günde yuvarlak bir çörek yaparak evin çatısına koydukları için bu çöreğe "delikli göğü doldurma çöreği" ismi verildi










Nü Wa ayrıca bambu flütü de yaratmış Çin'in güneyindeki bazı yerlerde gençler "Lu Sheng" adı verilen bu tür çalgıyı hala çalarlar