Niçin Trafik Lambaları Kırmızı, Sarı Ve Yeşildir? |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Niçin Trafik Lambaları Kırmızı, Sarı Ve Yeşildir?Niçin Trafik lambaları Kırmızı, Sarı Ve Yeşildir? Trafik ışıkları uygulaması, önceleri demiryollarının trenleri kontrol için uyguladığı sinyaller Örnek alınarak başlamıştır Demiryolları idaresi kırmızırengi 'dur' sinyali olarak seçmişti Kırmızı renk kan rengi olduğundan asırlarboyu tehlikenin, tahribatın ve ölümün simgesi olmuştur Demiryolları ilkfaaliyete geçtiği 1830'lu yıllarda 'ikaz' ışığının rengi yeşil, 'geç' ışığının ise beyazdı Bir süre sonra beyaz sinyal problem yaratmaya başladı Beyaz renkli 'geç' sinyalidiğer sokak lambaları ile karıştırılabiliyordu Ama daha da kötüsü 'dur'işaretlerine konulan kırmızı mercekler yerlerinden düşünce ışık beyazlaşıyor, 'geç' sinyali olarak algılanıyor ve kazalara yol açabiliyordu Sonunda demiryolcular kırmızıyı 'dur', yeşili 'geç' sarı rengi de 'ikaz' sinyali olarak kullanmaya başladılar Bilindiği gibi sarı, renk spektrumu içinde en gözalıcı renktir Böylece makinist bir sinyalin bulunması gereken yerde beyaz ışığıgörürse, bir şeylerin yanlış olduğunu anlıyor ve tedbirini alıyordu ![]() Karayollarına gelince, yollarda sadece atların ve at arabalarının bulunduğu tarihlerde bile dünyanın büyük şehirlerinde trafik sorundu İlk trafik lambasıotomobillerin ortaya çıkmasından çok önce 1868'de Londra'da kullanıldı Gazlayakılan ve bir eksen etrafında döndürülebilen kırmızı ve yeşil lambalar bir yıl sonra patlayıp, kendilerini çeviren polisi de yaralayınca bu uygulama ortadan kalktı Ama öte yandan otomobillerin ortaya çıkması ve şehirlerde dolaşmaya başlamalarıyla birlikte durum iyice kötüleşti Çeşitli şehirlerde değişikuygulamalar yapıldı Demiryollarındaki uygulama örnek alındı amademiryollarında birbirine paralel iki hat vardı Bu sistem iki yolun kesiştiğikavşaklarda işe yaramıyordu Sonunda günümüzdekilere benzeyen ilk elektrikli otomatik trafik lambasını, ilkokul mezunu ve ABD'deki Cleveland'da otomobil sahibi ilk siyah olan Garrett Morgan geliştirdi 1914'de ilk denemelerine başlayan Morgan 1923'de depatentini aldı Morgan 1963'de ölümünden az önce patentini 40 bin dolaraGeneral Electric firmasına sattı Morgan'ın lambaları demiryollarına benzer şekilde bir "T" üzerinde kırmızı ve yeşil iki lambadan ibaretti Çok geçmeden ikaz anlamında sarı lamba da ilaveedildi ve uygulama bütün dünyaya süratle yayıldı Aradan geçen yıllara rağmen sarı renk hala 'ikaz' anlamındadır ama günümüz sürücüleri onu 'geç' sinyali olarak algılıyorlar
|
|
|
|