İnsan Vücudunun Gizemli 12 Refleksi

Mideniz guruldadığında, titrediğinizde, parmaklarınızı çıtlattığınızda, mideniz ekşidiğinde, burnunuz aktığında, kaşındığınızda, bir yeriniz çürüdüğünde ya da su topladığında veya avuç içiniz terlediğinde neler oluyor?





BBC Focus dergisinde yer alan haberde, vücudumuz günlük fonksiyonlarını yerine getirirken arkasında yatan mekanizmanın nasıl işlediğini anlatıyor İşte bu mekanizmalardan bazıları:

Hassas dişler:
Hassas dişlere sahip olanlar için dondurma yemek, bizim hoşlandığımız gibi zevk verici değildir Dişinizin ince mine tabakasının altı dentin denen bir maddeden oluşuyor Dentin ise doğrudan dişin yumuşak çekirdeğine (sinirlerin yer aldığı pulpa boşluğu olarak bilinir) giden borucuklar ve mikroskobik kanallardır Borucukların ayrıca sıvı içerdiğini söyleyen California Üniversitesi Koruyucu ve Restoratif Diş Bilimleri Bölümü'nden Grayson W Marshall, "Bu akışkan sıvıdaki herhangi bir hareket pulpa boşluğundaki sinirleri harekete geçiriyor ve bu da keskin bir acıya neden oluyor" dedi





Mide yanması, ekşimesi:
Kahve, çok yağlı ve baharatlı yiyeceklerin yol açtığı mide yanması ya da ekşimesi olarak bilinen şikayet hazımsızlık ağrısıdır Yemek borunuzda keskin bir yanma hissi oluşur Kings College London School of Medicine'dan Prof Dr David Armstrong, mide yanmasının mideden sızan asitin yemek borusunu geri dönmesiyle oluştuğunu söyledi

Bu hastalığa eğilimli olan insanlar, midelerinin üstündeki sfinkter (Açılma, açma, gevşetme ya da kapama, sıkma görevi olan halka şeklindeki kas) kasında bir güçsüzlük hissederler Bu kas sayesinde midedeki güçlü asitler güvenli bir şekilde içeride tutuluyor Midenizin iç astarı bu asitlerin sindirim etkisine karşı dirençliyken, yemek borusu o kadar güçlü değildir Mideniz yandığında hissettiğiniz acı, mide asitinin gırtlağınızın içini yakmasıyla oluşuyor Hatta, uzandığınız zaman, asit boğazınızın içini yıkayabilir




Yüz kızarması:
Başkalarının önünde gülünç duruma düşme, yetersizlik ya da başarısızlık duyguları sizi utandırabilir Utançtan dolayı yüzünüz kıpkırmızı olur Utanç, bizi bunaltır ve bu "dövüş ya da kaç" prensibini tetikler ve vücudumuz korkuyla savaşmak ya da ondan kaçmak için adrenalinle şarj olur

Adrenalin, kaslara bol oksijen desteği sağlamak için kalbin hızlı çarpmasına yol açar Fakat, bu bizim daha sıcak hissetmemizi sağlar Kendimizi serinletmek için, terleriz ve kan cilt yüzeyindeki kılcal damarlara doğru akar ve kızarmaya neden olur Yüzümüzde daha fazla kan damarı olduğundan yüzümüz kızarır Diğer birçok stres türü de kızarmanıza yol açar Kızarmaya başladığınızda bunu durdurmak zordur Londra'dan Dr Michael Sinclair, "Bir kez kızardığınızda, diğerlerinin önünde zayıf göründüğünüzü düşünerek bir çoğunuz daha fazla utanıyor ve kızarıyor" dedi

Mide gurultusu:
Karnınız açken midenizden gelen guruldama sesi, mideniz tarafından çıkarılmaz ve aç olduğunuz için olmaz Borborigmus (Barsak gazlarından ileri gelen karın gurultuları) olarak bilinen bu ses, ince bağırsağının üst kısmında oluşuyor Bağırsak kaslarınız yiyecek ve içeçekleri aşağıya doğru götürürken, sıvılaşmaya başlayan yiyeceklerden sızar Mideniz boş olduğunda ses, büyük bir titreşimli boşluk gibi çıkar





Kaşıntı:
Böcek ısırığından kurdeşene, size rahatsızlık veren kaşıntıdan kurtulmak için kaşınmaktan daha iyi yol yoktur Kaşınma, vücudumuzdaki parazitleri ve diğer yabancı nesneleri uzaklaştırmanın bir yoludur Hiç kimse, hatta en popüler nörobilimciler dahi kaşıntının nasıl oluştuğunu geçtiğimiz günlere kadar bilmiyordu

Şimdi, Minnesota Üniversitesi'nde yapılan araştırma, cevabı ortaya çıkardı: Kaşıma omurilikteki normalde kaşınma hissini beyne gönderen sinir hücrelerini kapatıyor Böcek ısırmasından dolayı kaşındığınızda, ciltteki hücreler histamin isimli kimyasal salıyorlar Yakınındaki sinir hücreleri histamine tepki veriyor ve sinyali omuriliğe gönderiyor Buradan da beynin talamus (beynin geri kalanı tarafından sinir sinyallerinin okunmasını kolaylaştıran tercüman olarak görev yapıyor) bölgesine gönderiliyor Talamus sinyali kaşınma duyusu oluşturan serebral kortekse bilişsel ve duyuşsal aktivitelerin gerçekleştiği beyin bölgesine iletiyor Araştırma ekibi, maymunların ayaklarına histamin enjekte ederken, omuriliklerindeki bireysel hücrelerin aktivitesini görüntüledi Hücreler, enjeksiyonu farketti ve derhal sinyal göndermeye başladı Fakat araştırmacılar, enjeksiyon bölgesindeki cildi kaşıdıklarında bu aktivitenin azaldığını ya da engellendiğini gördüler





Su toplama (fıska):
Rahat olmayan ayakkabılar, genellikle ayağınızda bir ya da iki yerde su toplanmasına neden olurlar Su kabarcığı, derinin katmanları arasında sıvı birikmesi sonucu oluşuyor Sık rastlanan fakat genellikle küçük yaralardır Ayak derisinin basınca ve sürtünmeye maruz kaldığı her yerde oluşabiliyor Genellikle bu su kabarcığı, lenf (Lenf damarlarında dolaşan, berrak, şeffaf, alkali, açık sarı renkte sıvı) ile doludur Ancak, elinize çekiçle vurduğunuz zaman oluşan kabarcık, kan damarını çatlatabilir ve daha koyu kan kabarcığı oluşturabilir





Parmak çıtlatma:
Çoğumuz parmaklarımızı çekerek ya da kıvırarak çıtlatma sesini duymaya çalışırız Sadece parmaklarınız değil, dirseğiniz, dizleriniz, boynunuz ve hatta göğüs kemiğiniz çıtlayabilir

Peki bu sese neden olan nedir? Kemiklerinizin hızlıca yuvasına girmesi ya da çıkmasından çok, parmaklarımızda, iki kemiğin birleştiği yerde bir bağlantı kapsülü var Bu kapsülün içinde kemiklerin hareketleri sırasında buraları yağlayan bir sıvı vardır Parmaklarımız gerilince ve eklem yerlerimiz düzleşince bu kapsül de gerilir İçindeki sıvının basıncı azalır ve gaz kabarcıkları patlamaya başlar İşte kulağımıza gelenler bu seslerdir Güney Karolina Duke Üniversitesi'nden ortopedi uzmanı Farshid Guilak, "Çıtlatma tüm eklemlerimizin içindeki yağlayıcı snovyal sıvıdan çözülen gaz kabarcıklarının şekillenmesiyle oluşuyor" dedi

Eklemi germek, eklem içindeki sıvının basıncını azaltır ve gaz kabarcıkları görünmeye başlar Kabarcıklar hızlıca patlar ve çıtlama sesi duyulur Fakat, kabarcıkların sıvı içinde tekrar oluşması zaman alır Bu nedenle aynı parmağınızı tekrar tekrar çıtlatamazsınız Annenizin uyarılarına karşılık, çıtlatmanın eklem iltihabına ya da diğer hasar türlerinden birine yol açtığı konusunda bilimsel bir delil bulunmuyor

Terleyen avuç içleri:
İş başvurusu için bekleme ya da sıkışık trafikte bekleme gibi stresli durumlar, avuç içinizi nemli yapıyor Amsterdam'da VU Üniversitesi'nden Prof Dr Eco de Geus, korku ve endişenin amigdal adı verilen beynin bir bölümündeki duygusal devreleri harekete geçirdiğini söylüyor Bu sırasıyla beyindeki ve omurilikteki bir dizi sinir hücresini harekete geçiriyor Sinirler omurilikten akciğer, kalp ve ter bezleri gibi değişik organlara gidiyor Gerçekten vücudunuzdaki tüm ter bezlerinden eşit olarak terlersiniz Ellerinizi böyle nemli hissetmenizin nedeni avuç içlerinizde daha yüksek yoğunlukta ter bezi bulunmasıdır Santimetrekare başına 500 ter bezinden, tipik bir avuç içinde ortalama 40 binin üzerinde ter bezi bulunuyor




Kramp:
Kaslarınızı düğümleyen ağrı verici bir durumdur Genellikle baldırları etkiler, ancak ayaklarınızın tabanına ve hatta esnediğiniz zaman çenenizin altına da kramp girebilir Kaslarınız aşırı kısaldığında ya da kendi etrafında büküldüğünde kramp oluşuyor Bu durum çeşitli nedenlerden dolayı olabiliyor Yoğun egzersiz boyunca, laktik asit gibi kimyasalların inşası kramplara yol açan spazma (kasların istemdışı kasılması) yol açabiliyor Daha çok uzun mesafe koşucularında ve yüzücülerde meydana geliyor Kas hareketlerini kontrol eden sinyaller taşıyan elektrolitlerin seviyesinin ve kalsiyum ve potasyumun düşük olması ise krampları tetikliyor

Çürükler (morluklar):
Çürükler, yaralanma bölgesindeki dokuların içindeki hasar gören damarlardan kan sızmasıyla oluşuyor Çürük koyu kırmızı, sonra siyah, mavi, sarı, yeşil ve ayrıca kahverengiye dönüşerek, ölü kan dereceli olarak farklı renklerdeki maddelerin içine doğru çözülüyor Bazı insanlarda çürükler diğerlerinden daha kolay oluşur, çünkü onların kan damarları daha ince ve narindir Ayrıca, bu durum kan akışını azaltan aspirin gibi belirli ilaçları kullananlarda da olabiliyor





Gözlerin seyirmesi:
Birçok insan hayatlarının bazı noktasında acayip, istemdışı kas seğirmesiyle karşılaşmıştır Fakat belki bunların en rahatsız edeni göz kapaklarının seyirmesidir Bunun nedeni nedir?

Genelde, bunlar iyi huyludur Bu duruma stres ve yorgunluk da neden olabiliyor Göz kapağını kontrol eden kaslar küçük ve çok hassastır Stres, yorgunluk ve kafein gibi uyaranlar bu kasların titreşmesine yol açıyor Titreşimler fazla olunca gözde sinir sistemiyle ilgili istemdışı seyirmeler oluyor Diğer nedenler arasında ise aşırı kafein alımından oluşan titremeler, bilgisayar ekranı karşısında uzun süre vakit geçirme ve hatta uzun süreli kontak lens takılmasından meydana gelen kaşıntı yer alıyor Bu durum normal olarak geçicidir Kendi kendinize uygulayabileceğiniz tedavi yolları var Daha az kahve içmek, göz damlası kullanmak ve daha fazla dinlenmek gibi yöntemler göz seyremesini azaltır Çok belirgin ve uzun süreli göz seyremesi daha ciddi bir nörolojik hastalık belirtisi olabilir Bu durum çok nadirdir