Halep'in Batısında Bir Kent | Kilis

"Kilis tarihi deyince akla ilk gelen kaynak, Evliya Çelebi’ nin seyahatnamesidir En gerçek belge kabul edilebileceğimiz bu eserde Kilis hakkında şu bilgilere rastlıyoruz; Kilis Halep’ in batısındadır, bir kalesi vardır ( Bugün belirtilen bu kaleden en ufak bir ize rastlamıyoruz) Kilis ve Azez sancak olup, Valide Sultan’ ın hasıdır Yine Evliya Çelebi eserinden, şehrin dört tarafı kale şeklinde yüksek duvarlarla çevrili olduğunu yazar, bu duvarlar kerpiçten yapılmıştır

Şehre sekiz kapıdan girilir Bu kapılar demirli değildir Kalenin önünde hendekler yoktur Şehrin beş mahalle, dörbinaltıyüzaltmış evden ibaret olup, nüfusunun 24000 olduğunu yazar Bu bilgilerin 1648 yılında yazıldığını düşünecek olursak Kilis’ in çok eski bir yerleşim ve büyük bir şehir olduğunu rahatça söyleyebiliriz Canbolatoğlu Camiinden övgü ile söz edilerek bunun güzellik ve ihtişamda Arabistan’ da ki benzerliklerinden geri kalmadığını yazar Sonra diğer camilerden övgü ile söz edip Han ve hamamların özelliklerini yazar"










Kilis Adı Nereden Gelir?

Kilis adı Yukarı Mezopotamya da Pellada Cyrrhus denen bir kent ile aynı adı taşıdığı ve Osmanlı kaynaklarında Kilis kalesi olarak geçtiği görülmektedir Bu sözcüğün okunuşu “Kiris” olup “Kilis” sözcüğüne fonetiği bakımından büyük benzerlik göstermektedir Grant Dictionier’de Cyrrhus’u “Kiris” anlamı da “Efendi” olarak yazmaktadır Büyük olasılıkla 8 yy da bölgeye gelen Türkmenler tarafından Kiris, Kilis diye söylenmiş ve bugünkü yeri Kilis olarak isimlendirilmiştir


Kısaca Tarihi


Kilis İÖ 1460 yıllarında Halep krallığına bağlıydı Hitit imparatorluk döneminin başlamasıyla Hitit etkisine girdi M Ö 356 da Makedonya''dan yola çıkan büyük İskender kuzey batıdan güney doğuya doğru bütün Anadolu topraklarını işgal ederek İskenderun körfezine dayanarak İskenderun''u kurup Kilis üzerinden mısıra doğru yoluna devam etmiştir






M Ö 323 yılında İskender''in ölümüyle imparatorluk 3 general arasında paylaşıldığında Kilis ve çevresi Selefki''nin egemenliği altına girmiş ve 227 yıl Selefkiler devletinin egemenliği altında kalmıştır Türklerin bölgeye gelişi 8 yy da başlar Harun Reşit El-Mehdi döneminde Orta Asya''dan koparak islamiyeti kabul eden horasanlı oğuz boyları gruplar halinde Abbasilerin hizmetine girmeye başlarlar


Cumhuriyet Meydanı





Kentin bugün bulunduğu yerde Kilis adıyla gelişmesi Mısır-Türk kölemen devleti zamanında yani 1250’li yıllarda başlamıştır Osmanlı devleti topraklarına yavuz sultan selim tarafından 23 Ağustos 1516 da Mercidabık köyü civarında yapılan ve aynı adla anılan savaş sonucunda katılan Kilis bu dönemde Halep eyaletine bağlı bir sancaktı Kilis Mondros mütarekesiyle aralık 1918 de önce İngilizler daha sonrada Fransızlar tarafından işgal edilir Bölgedeki Ermeniler Fransızlarla birleşerek Kilislilere zor günler yaşatırlar Tüm yurtta seferberliğin başlamasıyla Kilis''te kurulan Kilis Kuva-i Milliyesi düşmanlarla kahramanca çarpışarak 6 aralım 1921 de kendi kurtuluşunu kendi kazanır ve Gaziantep e yardıma gider Kilis 1927 yılında Gantep il olunca Gantep''e bağlı bir ilçe olmuştur Ve 6 Haziran 1995 tarihinde de il statüsüne kavuşmuştur







Coğrafyası



İllin doğu, batı ve kuzeyinde Gaziantep güneyinde ise Suriye yer almaktadır Gaziantep'e 58 km uzaklıkta olan Kilis Suriye sınırına ise 10 km uzaklıktadır Kilis'ten geçen yol Türkiye sınırlarının ötesinde Azez'den geçtikten sonra Suriye'nin Halep şehrine ulaşır İl merkezi doğudan batıya doğru uzanan Resul Osman dağı eteklerinde kurulu olup güneye doğru inildikçe düz arazilere inen fazla engebeli olmayan bir sahada yer almaktadır İlin kuzeyinde yer alan ve doğudan batıya uzanan dağlar arasında kuru dereler ve birkaç küçük akarsu bulunmaktadır Genellikle kıraç arazilerin yer aldığı bu dağların etekleri ve üst kısımlarında tarıma elverişli araziler bulunmaktadır






İlin güneydoğu ve sınır şeridi boylarında özelikle bağcılık ve zeytincilik çok gelişmiş ve tarıma elverişli araziler bulunmaktadır Kırsal kesiminde yaşayan insanlar geçimini tarıma dayalı olarak sağlamaktadır

İl sınırları 38 derce 27' ve 38 derece 01' boylamları ile 36 derece 38've 37 derece 32' arasında bulunan Kilis'in yüzölçümü 1428 Km dir


Söğütlü Dere






İldeki başlıca çaylar; Afrin Çayı, Sunnep Çayı, Sabun Suyu Çayı, ve Balık Suyu Çayları olup bu çayların geçtiği arazilerde sulu tarım yapılabilmektedir Kilis ilinin %12,2 si orman ve fundalık arazi %69,3 ü tarım alanı %7,7 si çayır ve mera arazisi %10,6 sı tarım dışı araziden oluşmaktadır


Çocuk Kütüphanesi





Kilis 10 Haziran 1995 yılında Yalova ve Karabük'le beraber il olmuştur

İlçeleri Elbeyli, Polateli ve Musabeyli olmak üzere 3 tanedir Ayrıca merkeze bağlı Yavuzlu adıyla da bir beldesi bulunmaktadır

Kilis'in İlçeleri












Elbeyli İlçesi



Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güneybatı bölümünde, Kilis’e bağlı bir ilçe olan Elbeyli, güneyinde Suriye, kuzeyinde Gaziantep, doğusunda Gaziantep’e bağlı Oğuzeli ilçesi, batısında ise Kilis ili çevrilidir Suriye sınırında yer alan ilçe toprakları düz ova görünümündedir İl merkezine 35 km, Gaziantep’e 55 km uzaklıktadır Deniz seviyesinden yüksekliği 650 m olan ilçenin toplam nüfusu 7950 dir

İlçenin iklimi genellikle Akdeniz iklimine yakındır, yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılıktır Yağışlar genelde yağmur şeklindedir






İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır Yetiştirilen tarımsal ürünler, arpa, buğday, mercimek, fıstık, zeytin, üzüm, mısır, pamuk ve önemli miktarda biberdir Mera alanlarının azlığı nedeni ile hayvancılık önemini yitirmiştir Bununla beraber, büyük ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır İlçede sanayii kuruluşu bulunmamaktadır

Eski ismi Alimantar olan Elbeyli, 1040-1157 tarihleri arasında Büyük Selçukluların hakimiyeti altına girmiş, bazı Oğuz boyları buraya yerleştirilmiştir Daha sonra sırasıyla İlhanlılar, Dulkadiroğulları, Mısır Memlukları yöreye egemen olmuştur Yavuz Sultan Selim zamanında da Mercidabık Savaşı (1516) ile Osmanlıların egemenliğine girmiştir

Suriye’nin Carabulus ilçesine bağlı bir köy iken, Misak-ı Milli’ den sonra Carabulus Suriye sınırları içerisinde kalınca 1931 yılında köy olarak Kilis ilçesine bağlanmıştır 1933 yılında nahiye olmuş, 1946 yılında ilçe olan Oğuzeli’ne bağlanmıştır 6 Haziran 1995 tarihinde Kilis’in il olması ile Kilis’e ilçe olarak bağlanmıştır

İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Güvendik Köyü’nde çatalhöyük, Geçerli Köü’nde Kulsurun Höyük, Taşlıbakar Köyü’nde Taşlıbakar Höyük bulunmaktadır







Musabeyli İlçesi



Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güneybatı bölümünde, Kilis İli’ne bağlı bir ilçe olan Musabeyli, kuzeybatısında İslahiye, kuzeydoğusunda Gaziantep, güneyinde Kilis, doğusunda Polateli ilçesi ile çevrilidir İlçe toprakları engebeli bir arazi yapısına sahiptir Ovalık alanlar genellikle zeytinlik, bağ ve bahçeler, dağ kesiminde ise genellik meşelikler ve yabani meyve ağaçlarla kaplıdır İlçenin nüfusu 13675'tir






İlçenin iklimi genellikle Akdeniz iklimine yakındır, yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılıktır Yağışlar genelde yağmur şeklindedir

İlçenin ekonomisi tarıma dayalıdır Sulanabilir tarım arazilerinde bağcılık, zeytincilik ve pamuk üretimi yapılmakta, kuru tarım olarak da hububat üretimi yapılmaktadır

Yörede yeterli arkeolojik kazı ve yüzey araştırması yapılmadığından tarihi konusundaki bilgiler kesinlik kazanamamıştır Bununla birlikte ilçede bulunan Murat Höyüğünün eski bir yerleşime ait olduğu bilinmektedir Bu nedenle de Hititlerin burada yaşadıkları ve yörenin MÖ3000 yıllarında yerleşime sahne olduğunu ortaya çıkarmaktadır İlçede rastlantı sonucu, temel kazılarında tarih öncesi çağlara ait buluntular ortaya çıkmaktadır Bu nedenle ilçe Kültür ve Tabiatı Koruma Kanunu gereğince koruma altına alınmış, 2 ve 3’ dereceden arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiştir Bugünkü Musabeyli ilçesi Murat Höyük üzerine kurulmuştur

Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Türklerin Anadolu’ya yerleşmelerinden önce yöre, büyük bir orman alanı olarak bilinmektedir IDünya Savaşı’ndan sonra Fransızların Kilis’i işgalinden etkilenmiştir

Uzun yıllar Gaziantep ’in Kilis İlçesi’ne bağlı kalan Musabeyli, 1995 yılı Kilis’in il olmasıyla birlikte kendisine bağlanan 46 köy ile ilçe konumuna getirilmiştir

İlçede Belende Höyük, Murat Höyük Köyü’nde Murat Höyük günümüze gelebilen tarihi eserlerdir





Polateli İlçesi


Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güneybatı bölümünde, Kilis İli’ne bağlı bir ilçe olan Polateli’nin kuzeyinde ve doğusunda Gaziantep, güneyinde Kilis, batısında Musabeyli ilçesi bulunmaktadır Hatay-Maraş oluğu ile Fırat ırmağı arasında uzanan Gaziantep Platosu’nun güneybatı kısmında, Türkiye-Suriye sınırında bulunan il toprakları Akdeniz ve Güneydoğu bölgeleri arasındaki geçiş kuşağı üzerindedir İl merkezine 21 km olan ilçenin yüzölçümü 238 km2 olup, toplam nüfusu 5917’dir






İlçenin iklimi genellikle Akdeniz iklimine yakındır, yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılıktır Yağışlar genelde yağmur şeklindedir

İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır Yetiştirilen tarımsal ürünler, arpa, buğday, mercimek, fıstık, zeytin, üzüm, mısır, pamuk ve önemli miktarda biberdir Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır İlçede sanayii kuruluşu bulunmamaktadır

Ravanda Kalesi ilçede arkeolojik kazı ve yüzey araştırması yapılmadığından tarihi ile ilgili kesin bilgi bulunmamaktadır Polatbey Köyü’ndeki Polatbey Höyüğü yörede MÖ3000 yıllarında bir yerleşim olduğunu göstermektedir Bundan sonraki dönemlere ait tarihi konusunda hiçbir belgeye rastlanmamıştır Ancak Kilis yöresindeki diğer yerleşim alanları dikkate alınırsa, burasının da 1040-1157 tarihleri arasında Büyük Selçukluların hakimiyeti altına girmiş, bazı Oğuz boyları buraya yerleştirilmiştir Daha sonra sırasıyla İlhanlılar, Dulkadiroğulları, Mısır Memlukları yöreye egemen olmuştur Yavuz Sultan Selim zamanında da Mercidabık Savaşı (1516) ile Osmanlıların egemenliğine girmiştir

Daha önce bir köy niteliğinde olan Polateli, 1935’te nahiye olmuş, 1995’te Kilis’in il olması ile birlikte, Kilis’e bağlı ilçe konumuna getirilmiştir

Kilis'in Tarihi Camileri








Kadı Camii


1238 yılında mabedin muntazam kesme taşı ile yapılan minaresi solda fetvahanenin bitişiğindedir, taşlarının Resulosman dağındaki kesmelikten getirildiği söylenmektedir






53 basamaklı minarenin şerefealtı istelaktitlidir Caminin avlusu bir arkeoloji müzesi gibidir Son cemaat yerini 7 yığma sutunun üstünde yükselen tonoz kubbeler örter






Muallak Camii






Muntazam ak kesme taş ile yapılan cami ve minaresi çok muvaffak bir mimari yadigardır Caminin avlu kapısı batıya açılır 16 renkli taşla kemerlenen kapısının üstünde slün endamlı ve şerefe altı istelaktitli minaresi yükselirMinare ninkülahı da taştandır Mabedi tek bir kubbe örter, mihrabı taştandır





Ulu Camii







Cami adına uygun bir mabettir: Kilisin en büyük camisidir Çok geniş havlusunun iki kapısı vardır Kapıdan girince yedi lüleli bir çeşmesi vardır Suyu Kilis'in en iyi suyu kabul edilen kurtağa suyundan alınmıştır

Caminin hemen sağında muntazam kesme taşla yapılmış şerife altı istelaktitli minaresi yükselir Caminin orta kısmını derin ve sagır bir kubbe örter, etegindeki oniki pencereden mabede ışık akar Bu yüce mihrapta ma'na gözüyle görenler: Hzpeygamberi bir çok defalar güneş gibi görmüşlerdir

Kitabede bu şerefli yerin gelecekte yücelenmesi ve muhterem tutulması için bu satırlar yazılmıştır Cami 740 H1339 Myılında abdullah oğlu Hacı Halil tarafından Mısır Türk Kölemen Hükümdarlarından En-nasır nasr-üd-din Muhamed'in üçüncü defaki Hükümdarlığının son yıllarında yapılmıştır





Tekke Camii






Cami adını verdiği tekke mahallesinde hükümet konağı ve mevlevi hane meydanının güney tarafındadır Vakfiyesinde (tekke camii) şeklinde adlandırılmıştır

Evliya Çelebi mabedi (canboladoğlunun padişahane camii ) şeklinde vasıflandırılmıştır Kilis abideleri zümrüt tesbih danelerine benzetilir Se tek camii onun pırlanta imamesidir






Murtaza Camii


Cami taş yapıdır Solunda taştan kısa bir minaresi vardır Külahı çinko kaplanmıştır Son cemaat yerini beş beton sutun üzerine yüklenen beton bir dam örter Minber taştansır





Şeyh Camii


Camii büyük kütah mahallesindedir Muntazam kesme taşından yapılmıştır Avlusunda iki meşruta odası vardır Sağındaki kısa minaresinin altı istelktitlidir Mabedi tek kubbe örter Asil bir mimari yapıdadır Camii Sultan İkinci Selim zamanında 977 H1569 Myılında yaptırılmıştır

Ravanda Kalesi










Kilis Polateli ilçesinde Ravanda Köyü’nün yanında bulunan bu kale, yöreye hakim bir dağın üzerinde kurulmuştur Kalenin Hititler döneminde yapıldığı sanılmaktadır Memlukluların uzun süre kullandığı bu kale Bizans döneminde de kullanılmıştır Sonraki dönemde Arap akınları sırasında ve Osmanlı döneminde de kullanılmıştır Bu dönemde kaleye yeni ilaveler yapılmış, daha sonra da genişletilmiştir

Ravanda Kalesi iç ve dış kale olmak üzere iki bölümden meydana gelmiştir Kale bulunduğu dağın tepesi oyularak yapılmış ve günümüze gelen bölümleri iç kaleye aittir Dış kale ile ilgili sadece temel kalıntıları bulunmaktadır Kale içerisinde su sarnıçları ve ne oldukları anlaşılamayan temel kalıntıları ile karşılaşılmıştır İç kalenin giriş kapısı 220 m genişliğinde, 310 m yüksekliğindedir Bu kapının yanında bulunan ve daha sonra kaybolan bir kitabesi bulunmaktadır Bu kitabede:

“Eyyup oğlu Elmelik-ün-Nasr, Allah mülkünü muhallad etsin” yazılıdır






Burada sözü edilen Eyyubi devletinin kurucusu olan En-Nasr selahaddin Yusuf’tur Bu sultan 1236-1260 yıllarında Kilis yöresine hakim olmuş, 1261 yılında Moğol istilası sırasında öldürülmüştür Yavuz Sultan Selim’in Suriye’yi ele geçirdiği yıllarda bu kalenin Halep’e bağlı olduğu kaynaklardan öğrenilmektedir Başbakanlık arşivindeki bir belgeye göre de bu kalenin bulunduğu yer Halep’e bağlı bir kaza olarak gösterilmiştir

Kalenin günümüze gelebilen kalıntılarından anlaşıldığına göre, duvarları bindirme tekniğinde yapılmış, kalın blok taşlar ve bunların yanı sıra moloz taşlar da kullanılmıştır İç kalenin duvarları moloz taştan yuvarlak kulelerle takviye edilmiş olup, bunların bazılarının kalıntıları günümüze kadar gelebilmiştir İç kale içerisinde birbirine geçen bölümler ve odalar dikkati çekmektedir Kaleyi oluşturan bölümler birbirlerinden yuvarlak kemerlerle ayrılmıştır Bu kemerler kesme taştan yapılmış olup, günümüze de iyi durumda ulaşabilmiştir







Kilis Sokakları ve Kabaltılar (Abbaralar)






Abbara (Kabaltı) Nedir?


Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki illerde örgü teknikleri kullanılarak inşa edilmiş, eğrisel yüzey yada yüzeylerden oluşan mimari örgü öğesine abbara yada kabaltı denir






Abbaralar bazen sivri kemerli, basık kemerli veya yuvarlak kemerli olup, örgü sistemi beşik tonoz, çapraz tonoz olarak karşımıza çıkar Evlere girişte yapılan sahanlıklar, bazen sokak üstlerinde altta bir geçit bırakarak yapılmış odalar (abbaralar), ortak kullanım alanları ile özel kullanım alanlarının ara kesitlerinde nasıl bir yapılanma içinde olduğunu gösteriyor Abbaraların alt kısmı kamuya, üst kısmının ise mülk sahibinin mülkiyetinde olduğu belirtiliyor Abbaralar, yazın sıcaktan korunulan, kısa bir an için de olsa serinliğinden, gölgesinden faydalanılan, soluklanılan geçitler olduğu biliniyor







GAP kapsamında bulunan Şanlıurfa, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt ve Şırnak'ta toplam 9 kabaltı ve 5 konak kabaltı olmak üzere toplam 14 kabaltı, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın mimarlık örneği listesinde yer alıyor


Tarihi Kilis Sokaklari

Kilis'in Yemekleri










Kilis mutfağı kendine has yemekleriyle zengin bir yapıya sahiptir Yemekler, “günlük pişen yemekler” ve “özel günlerde yapılan yemekler” olmak üzere ikiye ayrılır

Yemeklerin temelini et ve bulgur oluşturur Bunun yanında sebze ağırlıklı yemeklerde mevsimine uygun olarak yapılmaktadır

Kilis yemekleri, zengin Türk mutfağının özelliklerini taşımakla birlikte Halep mutfağı özelliklerini de yansıtır Ön planda yağlı, baharatlı yemekler olduğu gibi zeytinyağlı yemeklerde Kilis mutfağının vazgeçilmez türlerindendir

Zeytinyağı, yörede yetiştirilen yüksek kaliteli zeytinlerden elde edilir ki, hemen her Kilislinin mutfağında bulunan vazgeçilmez bir besin maddesidir

Kilis yemeklerinde damak zevki ön planda gelmektedir Yemeklerin lezzetli özel önem verilir Yemeklerde, yemeğin özelliğine göre çeşitli baharatlar kullanılır Kilis mutfağının özgün bazi örnekleri şunlardır:







Kilis Tava



Malzemeler

• 500 gr orta yağlı kuzu kıyması(iki kere çekilmiş)
• Yarım demet maydanoz
• 1 adet kırmızı biber
• 2 diş sarımsak
• 1 tatlı kaşığı toz kırmızı biber
• 1 çay kaşığı karabiber
• Tuz
• 1 adet kemer patlıcan

Üzeri İçin:

• 1 adet yeşil biber
• 1 adet domates

Yapılışı

• Sarımsağı ezin Kırmızı biberi küçük küçük doğrayın Maydanozu incecik kıyın
• Kıymaya sarımsak, maydanoz, kırmızı biber, tuz ve baharatları ekleyip iyice yoğurun
• Yoğurduğunuz kıymanın üstünden bıçakla geçin
• Tepsiye önce 1 adet patlıcanı dilimleyerek yerleştirin
• Üzerine yoğrduğunuz kıymayı 1 parmak kalınlığında elinizle bastırarak yayın
• Üzerine dilimlediğiniz domates ve biberi dizin
• 180 derecede ısıtılmış fırında 20-30 dk üstü kızarana kadar pişirin

Not: Kilis tavanın özelliği, iki kere çekilmiş olmasına rağmen, malzemeleri eklenip, zırhla tekrar çekiliyor
Orta yağlı kıyma kullanıldığı için, ayrıca yağ koyulmuyor
Kimi mekanlarda tepsiye, önce patlıcan veya patates dilimleri diziliyor Taş fırında pişiriliyor













Kölük Aşı


Malzeme

2 su bardağı kırmızı mercimek
1 su bardağı bulgur
1 su bardağı zeytinyağı
1 baş soğan
kırmızı biber
tuz

Yapılışı

Mercimekler tencereye konur, üzerini iyice örtecek kadar su eklenir ve ateşin üzerine oturtulur Ara sıra köpüğü alınır Mercimek iyice pişince tuz ve kırmızı biber eklenir Kaynamaya başladıktan sonra bulgur dökülür,iyice özleşince ocaktan alınırZeytinyağı pembeleşince, yağ kırmızı biber ile yemeğin üzerine verilir









Teşrübe


Malzemeler

1 kgparça kuzu eti
1/2 patlıcan
1kg domates
yarım demet maydanoz
sarmısaklı yoğurt
tuz,karabiber
pide ekmek
sade yağ

Yapılışı

Etler yağda pembeleşinceye kadar kızartılır Patlıcanlar şeritler halinde soyulur, kuşbaşı et büyüklüğünde doğranır, kızartılır Kızartılmış et, kabukları soyulmuş ve ufak ufak doğranmış domateslerin ilavesiyle salçalı suda pişirilir Et piştikten sonra patlıcanlar ilave edilir, tuz karabiber serpilir, et bir müddet patlıcanlarla birlikte piştikten sonra tencere ocaktan alınır Kayık servis tabağına önce doğranmış pide ekmekler, üzerine sarmısaklı yoğurt ve en üste de tenceredeki pişmiş et ve patlıcanlar gezdirilir Maydanoz serpilir ve sıcak servis yapılır

Not:Teşrübe Halep kökenli bir yemektir Pide ekmek yerine sade pilav üzerine de aynı işlem yapılabilir










Kübbülmüşviyye



Malzemeler

3 su bardağı çiğköftelik bulgur
1/2 komposto tabağı ceviz içi
300gr yağsız koyun eti
300 gr içyağı
1 baş soğan
1 tatlı kaşığı tarçın
2 çorba kaşığı nane
yeterince karabiber
kırmızı biber
tuz

Yapılışı

Bulgur tepsiye konur, üzerine çok küçük parçacıklar şeklinde soğan doğranır ve nane, kırmızı ve kara biber tuz eklenir Yağsız etle birlikte sakız kıvamına gelinceğe kadar yoğrulur Diğer yandan başka bir tepsiye içyağı ufak ufak doğranır, sıcak su yardımıyla yoğrulur Yoğrulmuş içyağına tuz, karabiber, kırmızı biber, nane, ceviz içi ve tarçın konur Yine yoğrulmaya devam edilir Küçük parçacıklar ayrılır, her parçacığa badem içi şekli verilir Tekrar köfte tepsisine dönülür ve köfteden iri parçalar alınarak kısa bir yoğurmadan sonra sıkımlanır Her sıkım küçük içli köfte şeklinde ovulur İçine hazırlanmış olan içyağından konur, ağzı kapatılır Hepsi bitince de mangalda kömür üzerinde pişirilir Pişirme işlemi fırında da yapılabilir








Sucukhamra ( Mumbar Doldurma )



Malzemeler

2 adet koyun mumbarı(bağırsağı)
2 su bardağı pirinç
250 gr orta yağlı kıyma
3 baş soğan
1 çorba kaşığı domatez salçası
karabiber
tuz

Yapılışı

Mumbarların ucu musluğa verilerek kaba kirinden arındırılır Bir kebap şişinin sivri olmayan kısmıyla mumbar arka tarafından itilerek ters-yüz edilir Tahta üzerinde bir bıçakla pislikleri kazınır Mumbar(bağırsak) bir yeğene konarak tuz ile iyice ovalanır ve tuzundan arındırılır 2 adet soğan iri iri doğranarak mumbara atılır, el yardımı ile iyice ovulur, yıkanır ve son olarak tekrar tuz ile ovulur Tekrar ters-yüz edilir

İçinin Hazırlanması

Pirinç içerisine, çok küçük doğranmış halde soğan, kıyma, salça, karabiber, tuz ilave edilir ve karıştırılır

Doldurulması

Bunda mumbarın yağlı tarafından iç tarafına gelmesine dikkat edilir Süzekten alınır, hazırlanan pirinç karışımından konur ve itilir Arada boşluklar bırakılarak bu işlem devam ettirilir Uç kısımlar ise en sonda dikilir ve bağlanır Pişirirken su seviyesinin mumbardan yukarıda olmasına dikkat edilir Arada sırada şişlenip ocaktan(Veya mangaldan) alınır İsteğe göre sade yağ veya zeytinyağında da kızartılabilir








Elanazik ( Domatesli)



Malzemeler

1 kg domates
1 kg patlıcan
1 baş soğan
1/2 kg yağlı kıyma
2 çorba kaşığı yağ
2 adet kırmızı veya yeşil biber
yeterince karabiber ve tuz

Yapılışı

Patlıcanlar çıplak halde ateş üzerinde döndürülerek pişirilir, kabuklar soyulup yıkanır, tahta üzerinde bıçakla dövülüp ezilir Kıyma kavrulup yağ ilave edilir Az sonra yağın bir kısmı alınır, kalan kıymanın bir kısmı da ayrı bir tabağa alınır Tavada kalan kıymada soğan ve biberler ufakça doğranmış halde kızartılır Domateslerin kabuğu soyulup doğranır, tavaya dökülüp pişince ocaktan alınır Hazırlanan patlıcanlara tavadan alınan yağ ile tuz karabiber katılır Bir tencerede 5-10 dakika kadar patlıcanlar pişirilir Ocaktan alınıp uygun bir tepsiye patlıcanlar yassı bir şekilde yayılır, bunun üzerine pişen domatesler aktarılır Domatesleri serdikten sonra, en üste ayrılmış kıyma serpiştirilir Servis yapılır









Öcce ( Mücver )



Malzemeler

8 adet yumurta
1/2 taze soğan
250gr taze sarmısak
5 maydanoz
2 yemek kaşığı un
2 yemek kaşığı nane
1 yemek kaşığı kırmızı biber
kimyon
küzbara(kişniş)
tuz,karabiber

Yapılışı

Maydanoz, yeşil soğan ve sarımsak ayıklanır, yıkanır ve çok ince kıyılır Biraz tuz atılıp örselenir Karışımın içine yumurta ve baharatlar konur İyice karıştırılır ve 1-2 yemek kaşığı un ilave edilir ve karışım biraz dinlendirilir Bir tavada iyice kızdırılmış olan zeytinyağına karışımdan bir yemek kaşığı dökülür Avuç ayası büyüklüğündeki öccelerin bir yüzü kızardıktan sonra diğer yüzü çevrilir İşlem böylece tamamlandıktan sonra yemek servis tabağına alınır ve yenir








Bıkbıkiye ( Babagannuş )



Malzemeler

1 kg patlıcan
5-6 adet domates
1 soğan
1/2 demet maydanoz
2-3 adet yeşil yahut kırmızı biber
karabiber
tuz ve zeytinyağı(Kızartmak için)

Yapılışı

Patlıcanların kabuğu soyulup, ince ince dilinerek kızartılır Patlıcanların kızartma yağından 1 çay bardağı yağ ayrılır Kızdırılmış yağda ufak ufak doğranmış soğan ve biberler soldurulur Biraz pembeleşince kabukları soyulmuş ve orta büyüklükte doğranmış domatesler atılır Domatesler pişince kızarmış patlıcanlar üzerine yerleştirilir Karıştırılmadan 10-15 dakika hafif ateşte pişirilir Servis tabağına koyulduktan sonra üzerine kıyılmış maydanoz serpilir

Kilis sizin olsun, beni o yemeklerin arasina birakin

Özellikle Kilis Tavasinin

Himm aslinda o pidelerden de isterdim, firindan cikmis sicak sicak, arasina koyacaksin tereyagini akita akita yiyeceksin Kübbülmüşviyye de olursa yaninda hayir demem Bikbikiyeyi (isime bak tavuk gidaklamasi gibi) pidemin icine koyabilirim, nefis olur sanirsam Elanaziki cok nazik yerim, Mücveri de öyle

En iyisi yemeklerin hepsinden biraz biraz verin bana, ne kaldi ki?


Rukia, ellerine saglik ve tesekkürler

Kabaltı (Abbara) 'lar çok ilginç Üste yapılan ekstra odalar mülkiyet sahibine aitken altında kalan geçitlerin kamuya açık ve ait olması paylaşım ve hoşgörünün güzellikleri olsa gerek

Sadece at arabalarının geçebileceği bir genişlikte yapılmış ve günümüz de otomobil geçişi mümkün değil

Yemekler gerçekten enfes gözüküyor Lale Kilis tavasından elini çek yada tam ortadan ikiye bölüp sonra yemeye başlayalım Kavga çıkmasın

Ayrıca yemek isimlerine hayran oldum Hepsi bir birinden özel isimler


Teşekkürler Rukia