İdam Ettiren Şiir

İdam Ettiren Şiir






Şiir, ilk insandan beri vardır Bilindiği üzere ilk insan olan Hazret-i Âdem aynı zamanda bir peygamberdi İlahi kitaplarda anlatıldığı üzere iki oğlundan Hâbil ve Kâbil arasında geçen hadise en nihayetinde bir cinayet ile neticelenmişti Kâbil, kardeşi Hâbil’i öldürmüştü Bir baba olarak üzüntüsünü dile getiren getiren Hazret-i Âdem’in bu olayı müteakip söylediği bir mersiye ile (ölüm üzerine yazılan manzume) onun şiir söyleyen ilk kişi olduğu belirtilir

Öyleyse şiir çok etkili ve hislerin terennümünde pek tesirlidir Ama şiir kimi zaman kişinin başına çok dertler de açmıştır 16 asır şairlerden olan Figani’de olduğu gibi…


Figani, Kanuni Sultan Süleyman devri şairlerindendir O dönemde Türk şiiri büyük yükselme göstermiş, Bâki, Hayalî ve Fuzulî gibi şahsiyetler hep bu devirde yetişmişlerdir Figani, Trabzon doğumludur 1500’in başlarında doğmuş ve 1532’de idam edilmiştir Buna bakarak otuzlu yaşlara yakın, dünyadan ayrıldığı anlaşılır Çok kuvvetli bir şairdi Eğer daha çok yaşasa idi bir Fuzuli kadar şiir gücünü ispat edecekti Ama olmadı, genç yaşta ölümü tattı Peki neden?







Dü (İki) İbrahim…




Bugün İslam Eserleriş Müzesi Olarak Kullanılan
İbrahim Paşa Sarayı




Bir ara devlette kâtip olmuş daha sonra kendisini şiire vermiştir Devlet erkânı şiirden ve sanattan anlayan, edebiyatın gücüne inanan kişilerden oluştuğu için, Figani yazdığı manzumeleri onlara takdim ediyor ve karşılığında mükâfatlar alıyordu Bunlar arasında Kanuni’nin önemli veziri İbrahim Paşa da bulunuyordu Fakat yaşanan bir hadise her şeyi tersine çevirmişti

1526 senesinde Mohaç meydan muharebesi cereyan etmiş ve büyük bir zafer kazanılmıştı Alınan ganimetler arasında çok sayıda mal-mülk olduğu gibi bunlar arasında üç adet büyük heykel de bulunuyordu Budin şehrinden alınan bu heykeller gemilerle İstanbul’a getirildi Şimdi Sultan Ahmed meydanın olduğu yerde, o zamanlar İbrahim Paşa’nın sarayı bulunuyordu

İbrahim Paşa bu üç heykeli (ki onlar Herkül, Apollon ve Diyana’dır) teşhir amacıyla sarayının yakınlarına koydu Halk gelir, bu heykellere bakıp giderlerdi Ama zamanla şehirde dedikodular yayılmaya başladı Bazı kesimler bu durumu hoş karşılamadı ve İbrahim Paşa aleyhinde dedikodular her tarafı kapladı Konuşulan mevzu şuydu: Müslüman diyarında putları andıran bu heykellerin ne işi vardı?



Biri Yıktı, Biri Dikti…




Mohaç Savaşını Tasvir Eden Bir Tablo



İşte tam bu sırada Figani’ye ait olduğu söylenen bir beyit olayları iyice kızıştırdı Artık bu iki mısra bütün halk arasında okunuyor ve söz konusu manzaraya atıfta bulunuyordu Şiir İbrahim Paşa’nın kulağına kadar gitti Bunun, kendisi için bir hakâret olduğu açıktı Nitekim paşanın gazabını tetikledi ve Figani yakalanıp idam edildi Söz konusu şiir farsça olup, şu şekilde idi:

Dü İbrâhîm âmed be-dâr-ı cihân
Yekî büt şiken şûd yekî büt nişân

Şiirde, kendi zamanındaki putları kıran ve peygamber olan Hazret-i İbrahim ile bağlantı kuruluyordu Bu sebeple şöyle demek isteniyordu: Dünyaya iki İbrahim geldi Biri peygamberdi ve putları devirdi Diğeri ise bizim İbrahim Paşa oldu, ama o da aksine gelip yine put dikti

İşte bu şiirle Figani genç yaşta hayatını kaybetti Ne diyelim, belki de bir başka şair Yunus Emre’nin sözü tezahür etmişti Nasıl diyordu kendisi:

Söz ola kese savaşı, söz ola kestire başı…










































Kaynak