İnsan Haklari Ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin Oluşturduğu Denetim Mekanizmasinin Yeniden Yapilanmasina İlişkin 11 Nolu Protokol

İNSAN HAKLARI VE ANA HÜRRİYETLERİ KORUMAYA DAİR SÖZLEŞMENİN OLUŞTURDUĞU DENETİM MEKANİZMASININ YENİDEN YAPILANMASINA İLİŞKİN 11 NOLU PROTOKOL

İNSAN HAKLARI VE ANA HÜRRİYETLERİ KORUMAYA DAİR SÖZLEŞMENİN OLUŞTURDUĞU DENETİM MEKANİZMASININ YENİDEN YAPILANMASINA İLİŞKİN 11 NOLU PROTOKOL

İnsan Hakları ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin Oluşturduğu Denetim Mekanizmasının Yeniden Yapılanmasına İlişkin 11 Nolu Protokol
Resmi Gazete Tarihi: 20061997
Resmi Gazete Sayısı: 23025
Kabul Tarihi ve Yeri: 11051994, Strazburg
Geçerli Dili: İngilizce ve Fransızca
Depositer: Avrupa Konseyi Genel Sekreteri
Türkiye'nin İmza Tarihi: 11051994
Onay Şekli: Onay Kanunu ve Bakanlar Kurulu Kararı
İhtirazi Kaydı: Yok

İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin Oluşturduğu Denetim Mekanizmasının Yeniden Yapılanmasına İlişkin 11 Nolu Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Kabul Tarihi: 14/5/1997
Kanun Numarası: 4255
Resmi Gazete Tarihi: 22051997
Resmi Gazete Sayısı: 22996
Madde 1- Türkiye tarafından 11 Mayıs 1994 tarihinde imzalanan "İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin Oluşturduğu Denetim Mekanizmasının Yeniden Yapılanmasına İlişkin 11 Nolu Protokol"un onaylanması uygun bulunmuştur
Madde 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer
Madde 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür
20/5/1997

Bakanlar Kurulu Kararı
Karar Sayısı: 97/9506
Türkiye tarafından 11/5/1994 tarihinde imzalanan ve 14/5/1997 tarihli ve 4255 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli "İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin Oluşturduğu Denetim Mekanizmasının Yeniden Yapılanmasına İlişkin 11 Nolu Protokol"un onaylanması; Dışişleri Bakanlığı'nın 22/5/1997 tarihli ve AKGY-938/2501 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulunca 30/5/1997 tarihinde kararlaştırılmıştır

DİBACE
4 Kasım 1950 tarihinde Roma'da imzalanan İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korunmaya dair Sözleşmeye (bundan sonra Sözleşme olarak isimlendirilmiştir) ilişkin işbu Protokolü imzalamış bulunan Avrupa Konseyi'ne Üye Devletler
Esas itibariyle başvuru ve Avrupa Konseyi'ne üye ülke sayısındaki artış muvacehesinde, Sözleşmenin teminat altına aldığı insan hakları ve ana hürriyetlerin korunmasının etkinliğini muhafaza etme ve iyileştirme amacıyla Sözleşmenin oluşturduğu denetim mekanizmasının yeniden yapılanmasının acil ve gerekli olduğunu dikkate alarak,
Bu nedenle, özellikle halihazırdaki Avrupa İnsan Hakları Komisyonu ve Divanı'nın yerine, Daimi bir Mahkemenin oluşturulmasını teminen Sözleşmenin bazı maddelerinin tadil edilmesi cihetine gidilmesini dikkate alarak,
19-20 Mart 1985 tarihlerinde Viyana'da düzenlenen İnsan Hakları ile ilgili Avrupa Bakanları Konferansında kabul edilen 1 Nolu Karara uygun olarak,
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nin 6 Ekim 1992 tarihli 1194 (1992) sayılı Tavsiye Kararına uygun olarak,
9 Ekim 1993 tarihli Viyana Bildirgesinde Avrupa Konseyi Üyesi Devlet ve Hükümet Başkanlarınca Sözleşmenin denetim mekanizmasında reform yapılması için alınan karara uygun olarak,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:

Madde 1 - Sözleşmenin 2 4 Bölümleri (19-56 maddeler) ve Avrupa İnsan Hakları Divanı'na istişari mütalaa verme yetkisini tanıyan 2 Nolu Protokol aşağıda belirtilen 2 Bölüm (19-51 maddeler) ile değiştirilmiştir:
"Bölüm 2 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"
Madde 19 - Mahkemenin kuruluşu
İşbu Sözleşmeye ve Protokollerine Yüksek Taraf Devletlerce kabul edilen taahhütlere uyulmasını sağlamak amacıyla, aşağıda "Mahkeme" olarak anılacak bu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kurulur Mahkeme daimi olarak görev yapar
Madde 20 - Yargıç sayısı
Mahkeme, Yüksek Taraf Devletler sayısına eşit sayıda yargıçtan oluşur
Madde 21 - Görev için aranan koşullar
1 Yargıçlar üstün ahlaki vasıflara ve yüksek bir hukuki göreve atanmak için gerekli niteliklere sahip veya ehliyetleriyle tanınmış hukukçu olmalıdırlar
2 Yargıçlar Mahkemeye kendi kişisel nitelikleriyle katılırlar
3 Görev sureleri içerisinde, yargıçlar bağımsızlıkları, tarafsızlıkları ve daimi görevin gerekleri ile bağdaşmayan herhangi bir görev üstlenemeyecekler; bu fıkranın uygulanmasından doğacak ihtilaflar ise Mahkeme tarafından karara bağlanacaktır
Madde 22 - Yargıçların seçimi
1 Yargıçlar, her Yüksek Taraf için, o Yüksek Taraf Devlet tarafından gösterilen ve üç aday içeren bir liste üzerinden Parlamenter Meclis tarafından oy çokluğu ile seçilirler
2 Sonradan diğer Devletlerin işbu Sözleşmeye taraf olmaları halinde, Mahkemeyi tamamlamak ve boşalan üyelikleri doldurmak için aynı usul takip olunur
Madde 23 - Görev süreleri
1 Yargıçlar altı yıl için seçilirler Tekrar seçilmeleri mümkündür Bununla beraber ilk seçilen yargıçlardan yarısının görev süresi üç yıl sonunda sona erecektir
2 İlk üç yıllık sürenin sonunda görevleri sona erecek olan üyeler, ilk seçimlerin yapılmasından hemen sonra, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri tarafından kura çekmek suretiyle tayin edilecektir
3 Yargıçların imkan ölçüsünde yarısının her üç yılda bir yenilenmesini sağlamak için, Parlamenter Meclis sonraki bir seçime geçmeden önce seçilecek yargıçlardan bir veya birkaçının görev süresinin veya sürelerinin üç yıldan az veya dokuz yıldan çok olmamak şartı ile, altı yıl dışında bir süre olmasında karar verebilir
4 Birden fazla üyenin görev süresinin söz konusu olduğu durumlarda ve Parlamenter Meclisi'nin yukarıdaki paragrafı uygulaması halinde, görev sürelerinin üyelere dağılımı, Genel Sekreterin seçimden hemen sonra yapacağı kura sonucu belirlenir
5 Görevi bitmemiş bir yargıcın yerine seçilen yargıç selefinin görev süresini tamamlar
6 Yargıçların görev süreleri 70 yaşında sona erer
7 Yargıçlar, yerlerine başkası seçilinceye kadar görev yaparlar Yerlerine başkası seçildikten sonra da kendilerine havale edilmiş olan davalara bakmaya devam ederler
Madde 24 - Görevden alınma
Diğer yargıçların, gerekli koşulları artık taşımadığına ilişkin üçte iki çoğunluk ile alacakları karar olmadan hiçbir yargıcın görevine son verilemez
Madde 25 - Yazı İşleri ve hukukçular
Mahkeme nezdinde, görev ve kuruluşu mahkeme içtüzüğünde belirlenen bir Yazı işleri bulunur Mahkemeye Yazı işlerinde görevli hukukçular tarafından yardım edilir
Madde 26 - Mahkemenin genel kurul halinde toplanması
Genel Kurul halinde toplanan Mahkeme,
a) üç yıllık bir süre için Başkanını ve bir veya iki Başkan Yardımcısını seçer, bunların tekrar seçilmeleri mümkündür;
b) belirli süreler için Daireler kurar;
c) Mahkeme Dairelerinin başkanlarını seçer; bunların tekrar seçilmeleri mümkündür;
d) Mahkeme içtüzüğünü kabul eder;
e) Yazı işleri Müdürü ve bir veya birden fazla Müdür Yardımcısı seçer
Madde 27 - Komite, Daireler ve Büyük Daire
1 Mahkeme, önüne gelen başvuruları incelemek üzere 3 yargıçlı Komiteler, yedi yargıçlı Daireler ve 17 yargıçlı bir Büyük Daire şeklinde toplanır Mahkemenin Daireleri belirli bir süre için Komiteleri oluşturur
2 Başvuruda konu edilen Devletin yargıcı Daire ve Büyük Dairede vazifeten yer alır, yargıcın yokluğunda veya katılması mümkün olmayan durumlarda, anılan Devletin belirleyeceği bir kişi yargıç sıfatıyla Daire ve Büyük Dairede yer alır
3 Büyük Daire ayrıca Mahkeme Başkanı, Başkan Yardımcıları Daire Başkanları ve Mahkeme içtüzüğüne göre seçilecek diğer yargıçlardan oluşur 43 madde uyarınca Büyük Daireye getirilen başvuruların incelenmesi sırasında, Daire Başkanı ve başvuruda konu edilen Devletin yargıcı dışında, götürme kararı veren yargıçlar Büyük Dairede yer alamazlar
Madde 28 - Komitelerin kabul edilemezlik kararları Bir Komite, 34 madde uyarınca yapılan kişisel başvurunun, daha fazla incelemesinin gerekmediği hallerde, oybirliği ile kabul edilemezliğine veya kayıttan düşürülmesine karar verebilir Bu karar kesindir
Madde 29 - Dairelerin kabul edilebilirlik ve esasa ilişkin kararları
1 28 madde çerçevesinde karar verilmediği takdirde, bir Daire, 34 madde uyarınca yapılan kişisel başvuruların kabul edilebilirliği ve esası hakkında karar verir
2 Bir Daire, 33 madde uyarınca yapılan devlet başvuruların kabul edilebilirliği ve esası hakkında karar verir
3 Mahkemenin istisnai hallerde aksine kararları hariç, kabul edilebilirlik konusundaki kararları ayrı bir şekilde alınır
Madde 30 - Yargılanmanın Büyük Daireye gönderilmesi
Daire önünde görülen bir dava, işbu Sözleşmenin ve Protokollerinin yorumu konusunda ciddi sorunlar doğuruyorsa ya da sorunun Daire tarafından varılacak çözüm Mahkeme tarafından önceden verilmiş bir karar ile çelişkili olacak ise, Daire, hüküm vermediği süre içerisinde, taraflar itiraz etmedikçe yargı yetkisinden Büyük Daire lehine vazgeçebilir
Madde 31 - Büyük Dairenin yetkileri
Büyük Daire,
1 Daireler tarafından 30 madde uyarınca kendisine gönderilen veya 43 madde uyarınca önüne gelen, 33 veya 34 maddeler uyarınca yapılan başvuruları ve,
2 47 maddede öngörülen istişari mütalaa taleplerini inceler
Madde 32 - Mahkemenin yargı yetkisi
1 Mahkemenin yargı yetkisi, 33, 34 ve 37 maddeler uyarınca kendisine intikal eden, işbu Sözleşmenin ve Protokollerinin yorumu ve uygulanmasına ilişkin tüm konuları kapsar
2 Mahkemenin yargı yetkisinin olup olmadığı hakkında ihtilaf durumunda karar Mahkemeye aittir
Madde 33 - Devlet başvuruları
Her Yüksek Taraf Devlet işbu Sözleşmeye ve Protokolleri hükümlerine vâki ve kendisinden diğer yüksek Taraf Devlete isnat edilebileceğine kanaat getirdiği her hangi bir ihlalden dolayı Mahkemeye başvurabilir
Madde 34 - Kişisel başvurular
İşbu Sözleşme ve Protokollerinde tanınan hakların Yüksek Taraf Devletlerden biri tarafından ihlalinden zarar gördüğü iddiasında bulunan her hakiki şahıs, hükümet dışı her teşekkül veya her insan topluluğu, Mahkemeye başvurabilir Yüksek Taraf Devletler bu hakkın etkin bir şekilde kullanılmasına hiçbir suretle engel olmamayı taahhüt ederler
Madde 35 - Kabul edilebilirlik koşulları
1 Devletler Hukukunun genel olarak kabul edilen prensiplerine göre; ancak iç hukuk yollarının tüketilmesinden sonra ve kesin karardan itibaren altı aylık bir sure içinde Mahkemeye başvurulabilir
2 Mahkeme, 34 madde uyarınca sunulan herhangi bir kişisel başvuruyu aşağıdaki hallerde kabul etmez
a) Başvuru imzasız ise veya,
b) Başvuru Mahkeme tarafından daha önce incelenmiş veya milletlerarası diğer bir soruşturma veya çözüm merciine sunulmuş başka bir başvurunun konusuyla esas itibariyle aynı ise ve yeni olaylar ihtiva etmiyorsa,
3 Mahkeme 34 madde uyarınca sunulan herhangi bir kişisel başvuruyu işbu Sözleşme ve Protokolleri hükümlerine aykırı, açıkça dayanaktan yoksun veya başvuru hakkının suiistimali mahiyetinde telakki ettiği takdirde, kabul edilemez bulur
4 Mahkeme işbu maddeye göre kabul edilmez bulduğu her başvuruyu reddeder Yargılamanın her aşamasında bu karar verilebilir
Madde 36 - Üçüncü tarafın müdahalesi
1 Daire ve Büyük Daire önündeki tüm davalarda, vatandaşlarından birinin başvuran taraf olması halinde, Yüksek Taraf Devletin yazılı görüş sunma ve duruşmalarda bulunma hakkı vardır
2 Mahkeme Başkanı, adaletin doğru sağlanabilmesi amacıyla, yargılamada taraf olmayan herhangi bir Yüksek Taraf Devleti yazılı görüş sunma veya duruşmalarda taraf olmaya davet edebilir
Madde 37 - Başvurunun kayıttan düşmesi
1 Yargılamanın herhangi bir aşamasında, Mahkeme, aşağıdaki sonuçlara varılması halinde başvurunun kayıttan düşürülmesine karar verebilir
a) Başvuru sahibi başvurusunu takip etme niyetinde değilse, veya,
b) Sorun çözümlenmişse veya
c) Başka herhangi bir nedenden ötürü, başvurunun incelenmesine devam edilmesi hususunda artık haklı bir gerekçe görmezse,
Ancak işbu Sözleşme ve Protokollerinde tanımlanan insan haklarına riayet gerektiriyorsa, Mahkeme başvurunun incelenmesine devam eder
2 Mahkeme koşulların haklı kıldığı kanısına varırsa, bir başvuruyu eski haline döndürülmesini kararlaştırabilir
Madde 38 - Davanın esasinin incelenmesi ve dostane çözüm süreci
1 Mahkeme, kendisine intikal eden başvuruyu kabul edilebilir bulduğu takdirde,
a) olayları tespit etmek amacıyla, tarafların temsilcileriyle birlikte başvuruyu incelemeye devam eder ve gerekirse, ilgili Devletlerin, etkinliği için gerekli tüm kolaylıkları sağlayacakları bir tahkikat yapacaktır
b) işbu Sözleşme ve Protokollerinde tanımlanan şekliyle İnsan Haklarına Saygı esasından hareketle, davanın dostane bir çözüm ile sonuçlandırılması için ilgili taraflara hizmet sunmaya amade olacaktır
2 "1b" hükümlerine göre yürütülen süreç gizlidir
Madde 39 - Dostane çözüme varılması
Dostane çözüme varılırsa, Mahkeme olaylarla ve varılan çözümle sınırlı bir açıklama yapılmasına karar vererek başvuruyu kayıttan düşürür
Madde 40 - Duruşmaların kamuya açık olması ve belgelere ulaşabilme
1 Mahkeme, istisnai durumlarda aksini kararlaştırmadıkça, duruşmalar kamuya açıktır
2 Mahkeme Başkanı aksine karar vermedikçe, Yazı işleri Müdürüne emanet edilen belgeler kamuya açıktır
Madde 41 - Hakkaniyete uygun bir tatmin
Mahkeme işbu Sözleşme veya Protokollerin ihlal edildiğine karar verirse ve ilgili Yüksek Taraf Devletin iç hukuku bu ihlali ancak kısmen telafi edebiliyorsa, Mahkeme, gerektiği takdirde, hakkaniyete uygun bir surette zarar gören tarafın tatminine hükmeder
Madde 42 - Dairelerin kararları
Dairelerin kararları, 44 maddenin 2 fıkrası hükümlerine uyarınca kesinleşir
Madde 43 - Büyük Daireye gönderme
1 Bir Dairenin kararının üç ay içerisinde, dava taraflarından her biri, istisnai durumlarda, davanın Büyük Daireye gönderilmesini isteyebilir
2 Büyük Daire bünyesinde 5 hakimden oluşan bir Alt-Kurul, davanın Sözleşmenin ve Protokollerin yorumuna ilişkin ciddi bir sorun doğuruyorsa ya da genel nitelikli ciddi bir konu teşkil ediyorsa, istemi kabul eder
3 Alt-Kurul istemi kabul ederse, Büyük Daire bir hüküm ile dâvayı sonuçlandırır
Madde 44 - Kesin hükümler
1 Büyük Dairenin kararı kesindir
2 Bir Dairenin kararı aşağıdaki durumlarda kesindir:
a) Taraflar davanın Büyük Daireye gönderilmesini istemediklerini beyan ederlerse veya,
b) Karardan 3 ay içerisinde davanın Büyük Daireye gönderilmesi istenmezse veya;
c) Alt Kurul 43 maddede öngörülen istemi reddederse
3 Kesin karar yayınlanır
Madde 45 - Hükümlerin ve kararların gerekçeli olması
1 Hükümler, kabul edilebilirlik veya kabul edilemezlik kararları gerekçelidir
2 Karar, tamamen veya kısmen yargıçların oybirliğini içermediği takdirde, her yargıç kendi ayrı görüşünü belirtmek hakkına sahiptir
Madde 46 - Kararların bağlayıcılığı ve uygulanması
1 Yüksek Taraf Devletler, taraf oldukları davalarda Mahkemenin nihai kararlarına uymayı taahhüt ederler
2 Mahkemenin nihai kararı, kararın uygulanmasını denetleyecek olan Bakanlar Komitesine gönderilir
Madde 47 İstişari mütalaa
1 Mahkeme, Bakanlar Komitesinin talebi üzerine, Sözleşmenin ve Protokollerin yorumlanması ile ilgili hukuki meseleler üzerinde istişari mütalaalar verebilir
2 Ancak, bu mütalaalar, ne Sözleşmenin 1 bölümünde ve Protokollerinde tayin edilen hak ve hürriyetlerin muhtevası veya kapsamı ile ilgili meseleleri, ne de Mahkeme veya Bakanlar Komitesinin Sözleşmede öngörülen bir müracaat neticesinde karara bağlamak durumunda kalabileceği diğer meselelere ilişkin bulunamaz
3 Bakanlar Komitesinin Mahkemeden istişari mütalaa talep etmek kararı Komiteye katılmak hakkına sahip temsilcilerin çoğunluğuyla alınır
Madde 48 - Mahkemenin istişari mütalaa verme yetkisi
Bakanlar Komitesi tarafından yapılan talebin, 47 maddede tayin edilen istişari yetkisine girip girmediğini Mahkeme kararlaştırır
Madde 49 - İstişari mütalaanın gerekçeli olması
1 Mahkemenin mütalaası gerekçelidir
2 Mütalaa, tamamen veya kısmen yargıçların oybirliğini içermediği takdirde, her yargıç kendi ayrı görüşünü belirtmek hakkına sahiptir
3 Mahkemenin mütalaası Bakanlar Komitesine bildirilir
Madde 50 - Mahkemenin masrafları
Mahkemenin masrafları, Avrupa Konseyi tarafından karşılanır
Madde 51 - Yargıçların imtiyazları ve muafiyetleri
Yargıçlar vazifelerinin ifasında Avrupa Konseyi Statüsünün 40 maddesinde ve bu madde uyarınca akdedilen anlaşmalarda derpiş edilen imtiyaz ve muafiyetlerden istifade ederler

Madde 2 - 1 İşbu Sözleşmenin 5 bölümü, 3 bölüm; Sözleşmenin 57 maddesi, 52 madde, Sözleşmenin 60-66 maddeleri, 53-59 maddeler haline gelmiş; Sözleşmenin 58 ve 59 maddeleri çıkarılmıştır
2 Sözleşmenin 1 bölümünün başlığı, "Haklar ve Hürriyetler"; yeni 3 bölümün ise, "Muhtelif Hükümler" olmuştur Sözleşmenin 1-18 ve yeni 52-59 maddelerine, işbu Protokolün Ekinde yer alan başlıklar eklenmiştir
3 Yeni 56 maddenin 1 fıkrasında, "tatbik edileceğini" sözcüklerinden önce "işbu maddenin 4 fıkrasına göre" sözcükleri eklenmiş, 4 fıkradaki "Komisyonun" ve "bu Sözleşmenin 25 inci maddesine uygun olarak" sözcükleri, "Mahkemenin" ve "Sözleşmenin 34 maddesine uygun olarak" sözcükleri ile değiştirilmiştir Yeni 58 maddenin 4 fıkrasında yer alan "63 üncü madde" sözcükleri, "56 ıncı madde" sözcükleri ile değiştirilmiştir
4 Sözleşmeye Ek Protokol aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
a) Maddelere, işbu Protokolün Ekinde yer alan başlıklar eklenmiştir ve;
b) 4 maddenin son cümlesinde yer alan "63 üncü maddesinin" sözcükleri, "56 ıncı maddesinin" sözcükleri ile değiştirilmiştir
5 Dört Nolu Protokol aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
a) Maddelere, işbu Protokolün Ekinde yer alan başlıklar eklenmiştir,
b) 5 maddenin 3 fıkrasında yer alan "63 maddesinin" sözcükleri, "56 maddesinin" sözcükleri ile değiştirilmiştir, işbu maddeye aşağıda yer alan 5 fıkra eklenmiştir:
"Bu maddenin 1 ve 2 fıkraları uyarınca beyanda bulanan her Devlet, sonradan her zaman bu beyanın ilgi olduğu ülke veya ülkeler lehine, Mahkemenin, işbu Protokolün 1-4 maddelerinden herhangi birine ya da hepsine ilişkin olarak her hakiki şahıstan, hükümet dışı her teşekkülden veya her insan topluluğundan Sözleşmenin 34 maddesine uyarınca başvuruları alma yetkisini kabul ettiğini beyan edebilir"
c) 6 maddenin 2 fıkrası kaldırılmıştır
6 Altı Nolu Protokol aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
a) Maddelere, işbu Protokolün Ekinde yer alan başlıklar eklenmiştir, ve
b) 4 maddede yer alan "64 üncü maddesine" sözcükleri, "57 inci maddesine" sözcükleri ile değiştirilmiştir
7 Yedi Nolu Protokol aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
a) Maddelere, işbu Protokolün Ekinde yer alan başlıklar eklenmiştir:
b) 6 maddenin 4 fıkrasında yer alan "63 maddesinin" sözcükleri, "56 maddesinin" sözcükleri ile değiştirilmiştir; işbu maddeye aşağıda yer alan 6 fıkra eklenmiştir:
"Bu maddenin 1 ve 2 fıkraları uyarınca beyanda bulanan her Devlet, sonradan her zaman bu beyanın ilgili olduğu ülke veya ülkeler lehine, Mahkemenin, işbu Protokolün 1-5 maddelerinden herhangi birine ya da hepsine ilişkin olarak her hakiki şahıstan, hükümet dışı her teşekkülden veya her insan topluluğundan Sözleşmenin 34 maddesine uyarınca başvuruları alma yetkisini kabul ettiğini beyan edebilir"
c) 7 maddenin 2 fıkrası kaldırılmıştır
8 Dokuz Nolu Protokol yürürlükten kaldırılmıştır

Madde 3 -
1 İşbu Protokol Sözleşmeyi imzalayan Avrupa Konseyi üyesi Devletlerin imzalarına açıktır, sözkonusu Devletler bu Protokol ile bağlı olduklarına dair rızalarını:
a) onay, kabul veya uygun bulma kaydı olmaksızın imza veya,
b) onay, kabul veya uygun bulma kaydıyla imza suretiyle belirleyebilirler
2 Onay, kabul veya uygun bulma belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreterine verilecektir

Madde 4 -
İşbu Protokol, Sözleşmeye taraf tüm Devletlerin, Protokolle bağlanma hususundaki rızalarını 3 madde hükümleri uyarınca ifade ettikleri tarihten başlayan bir yıllık süreyi izleyen ayın birinci günü yürürlüğe girecektir İşbu Protokol hükümleri uyarınca, yeni yargıçların seçimi ve yeni Mahkemenin kurulması için gerekli bütün işlemler, Sözleşmeye taraf tüm Devletlerin bağlanma hususundaki rızalarını ifade ettikleri tarihten itibaren yapılır

Madde 5 -
1 Aşağıdaki 3 ve 4 madde hükümleri dışında, yargıçların, Komisyon üyelerinin, Yazı işleri Müdürünün ve Yardımcısının görev süreleri işbu Protokolün yürürlüğe girmesiyle sona erer
2 İşbu Protokolün yürürlüğe girdiği tarihte Komisyon önünde bulunup, kabul edilebilirliği yönünden henüz karara bağlanmamış başvurular, işbu Protokolün hükümleri uyarınca Mahkeme tarafından incelenir
3 İşbu Protokolün yürürlüğe girdiği tarihte kabul edilebilirlik kararı verilmiş olan başvurular, bu tarihten itibaren bir yıl içerisinde Komisyon üyeleri tarafından incelenmeye devam edilir Bu süre içerisinde karara bağlanmayan başvurular, Mahkemeye devredilir ve işbu Protokol hükümleri uyarınca, kabul edilebilir başvurular olarak incelenir
4 İşbu Protokolün yürürlüğe girmesinden sonra Komisyonun başvurulara ilişkin olarak Sözleşmenin eski 31 maddesi uyarınca hazırlamış olduğu raporu taraflara gönderilir, tarafların raporu açıklama yetkisi yoktur İşbu Protokolün yürürlüğe girmesinden önceki hükümlere uygun olarak dava Mahkemeye gönderilebilir Davanın bir Dairede mi, yoksa Büyük Dairede mi ele alınacağını Büyük Dairenin Alt-Kurulu belirler Dava bir Dairede karara bağlanırsa, Dairenin vereceği karar nihaidir Mahkemeye gönderilmeyen davalar, Sözleşmenin eski 32 maddesinin hükümleri uyarınca Bakanlar Komitesi tarafından ele alınır
5 İşbu Protokolün yürürlüğe girdiği tarihte Divan önünde bulunup, henüz karara bağlanmamış davalar, işbu Protokol hükümleri uyarınca karara bağlamak üzere Mahkemenin Büyük Dairesine gönderilir
6 İşbu Protokolün yürürlüğe girdiği tarihinde Bakanlar Komitesi önünde bulunup, eski 32 madde uyarınca henüz karara bağlanmamış davalar, Bakanlar Komitesi tarafından aynı madde uyarınca karara bağlanır

Madde 6 - Yüksek Taraf Devletlerin, Sözleşmenin eski 25 ve 46 maddeleri uyarınca Komisyonun yetkisini veya Divanın yargı yetkisini tanırken koydukları beyanlarda yer alan, davanın beyanlardan sonra ortaya çıkmış olaylara dayanması veya beyanlardan sonra ortaya çıkmasını kapsaması hükmü, işbu Protokol uyarınca oluşan Mahkemenin yargı yetkisi için de geçerlidir

Madde 7 -
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri,
a) her imzalamayı
b) her onaylama, kabul veya uygun bulma belgesinin tevdiini,
c) işbu Protokolün veya 4 madde uyarınca bazı hükümlerinin yürürlüğe giriş tarihini, ve
d) bu Protokol ile ilgili başka her türlü işlem, ihbar veya bildirimi Avrupa Konseyi Üyesi Devletlere bildirir
Yukarıdaki hükümleri kabul zımnında, gereğince yetkili kılınmış aşağıda imzası bulunanlar bu Protokolü imzalamışlardır
Aynı geçerlikte İngilizce ve Fransızca iki metin halinde Avrupa Konseyi arşivlerine konulacak tek nüsha olarak on bir Mayıs bin dokuz yüz doksan dört tarihinde Strazburg'da yapılmıştır Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Avrupa Konseyi üyesi Devletlerin her birine bu Protokolün onaylanmış bir örneğini tevdii edecektir

İnsan Haklarını ve Temel Hürriyetlere dair Sözleşmeye ve Protokollerine eklenecek madde başlıkları

Madde 1 İnsan haklarına saygı yükümlülüğü
Madde 2 Yaşama hakkı
Madde 3 İşkence yasağı
Madde 4 Kölelik ve zorla çalıştırma yasağı
Madde 5 Hürriyet ve güvenlik hakkı
Madde 6 Adil yargılanma hakkı
Madde 7 Cezaların kanuniliği
Madde 8 Özel hayatın ve aile hayatının korunması
Madde 9 Düşünme, vicdan ve din özgürlüğü
Madde 10 İfade özgürlüğü
Madde 11 Dernek kurma ve toplantı özgürlüğü
Madde 12 Evlenme hakkı
Madde 13 Etkili başvuru hakkı
Madde 14 Ayırımcılık yasağı
Madde 15 Olağanüstü hallerde askıya alma
Madde 16 Yabancıların siyası faaliyetlerinin kısıtlanması
Madde 17 Hakların kötüye kullanımının yasaklanması
Madde 18 Hakların kısıtlanmasının sınırları

Madde 52 Genel Sekreter tarafından yapılan incelemeler
Madde 53 Varolan insan haklarının güvence altına alınması
Madde 54 Bakanlar Komitesi'nin yetkileri
Madde 55 Diğer çözüm yollarının dışlanması
Madde 56 Ülkesel uygulama
Madde 57 Çekinceler
Madde 58 Feshi ihbar
Madde 59 imza ve onay

Ek Protokol -

Madde 1 Mülkiyet hakkının korunması
Madde 2 Eğitim hakkı
Madde 3 Serbest seçim hakkı
Madde 4 Ülkesel uygulama
Madde 5 Sözleşmeyle bağlantılı
Madde 6 İmza ve onay

4 Nolu Protokol -

Madde 1 Borçtan dolayı özgürlüğünden yoksun bırakılma yasağı
Madde 2 Serbest dolaşım özgürlüğü
Madde 3 Vatandaşın sınır dışı edilmesi yasağı
Madde 4 Yabancıların toplu sınır dışı edilmeleri yasağı
Madde 5 Ülkesel uygulama
Madde 6 Sözleşmeyle bağlantılı
Madde 7 İmza ve onay

6 Nolu Protokol -

Madde 1 Ölüm cezasının kaldırılması
Madde 2 Savaş zamanında ölüm cezası
Madde 3 Askıya alma yasağı
Madde 4 Çekince koyma yasağı
Madde 5 Ülkesel uygulama
Madde 6 Sözleşmeyle bağlantılı
Madde 7 İmza ve onay
Madde 8 Yürürlüğe giriş
Madde 9 Saklama işlevleri

7 Nolu Protokol -

Madde 1 Yabancıların sınır dışı edilmelerine ilişkin usuli güvenceler
Madde 2 Cezai konularda üst derecede mahkemeye başvuru hakkı
Madde 3 Yanlış mahkumiyet halinde tazminat
Madde 4 Aynı suçtan iki kez yargılanmama ve cezalandırılmama hakkı
Madde 5 Eşler arasında eşitlik
Madde 6 Ülkesel uygulama
Madde 7 Sözleşmeyle bağlantılı
Madde 8 İmza ve onay
Madde 9 Yürürlüğe giriş
Madde 10 Saklama işlevleri

Kaynak: mevzuatadaletgovtr