Hazine Garantileri Verilmesi, İzlenmesi, Bütçeleştirilmesi Ve Raporlanmasina İlişkin Esas Ve Usullere Dair Yönetmelik

HAZİNE GARANTİLERİ VERİLMESİ, İZLENMESİ, BÜTÇELEŞTİRİLMESİ VE RAPORLANMASINA İLİŞKİN ESAS VE USULLERE DAİR YÖNETMELİK

HAZİNE GARANTİLERİ VERİLMESİ, İZLENMESİ, BÜTÇELEŞTİRİLMESİ VE RAPORLANMASINA İLİŞKİN ESAS VE USULLERE DAİR YÖNETMELİK

Hazine Garantileri Verilmesi, İzlenmesi, Bütçeleştirilmesi ve Raporlanmasına İlişkin Esas ve Usullere Dair Yönetmelik
Devlet Bakanlığından
Resmi Gazete Tarihi: 12/04/2002
Resmi Gazete Sayısı: 24724
Amaç
Madde 1 -
(Değişik madde: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/1 md)

Bu Yönetmelik; Müsteşarlık tarafından Uluslararası Kredili İhale (UKİ) izni verilen ve/veya uluslararası kuruluşlar ve yabancı hükümetlerden sağlanan kredilerle finanse edilen kamu projeleri için Hazine Geri Ödeme Garantisi verilmesi ile Hazine Yatırım Garantisi verilmesi ve kamu kurum ve kuruluşlarının finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere temin ettikleri dış finansman için Hazine Geri Ödeme Garantisi verilmesi, Hazine garantilerinin verilmesine ilişkin garanti ücretinin belirlenmesi, garantinin değerlendirilmesi, izlenmesi, bütçeleştirilmesi, raporlanması, riskin sınırlandırılması ve paylaşımı, garantiye ilişkin bilgilerin kamuoyuna açıklanması, Hazine yatırım garantisi kapsamında garanti edilen tutarın tespit edilmesi ve garanti kapsamında geri ödemelerin güvence altına alınmasına yönelik tedbirlere ilişkin usul ve esasları düzenler
Kapsam
Madde 2 - Genel ve katma bütçe dışı kuruluşlar ile yap-işlet-devret, yap-işlet ve işletme hakkının devri ve/veya benzeri finansman modelleri kapsamındaki İdareler bu Yönetmeliğe tabidir
Dayanak
Madde 3 -
(Değişik madde: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/2 md)

Bu Yönetmelik 28/03/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 8 inci ve 16 ncı maddeleri uyarınca çıkarılmıştır
Yetki
Madde 4 - Kanunun 4 üncü maddesi gereği Hazine Geri Ödeme Garantisi verilmesine sadece Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan ve Hazine Yatırım Garantisi verilmesine Müsteşarlığın görüşü Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir Kanun ve işbu Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak Kuruluşlar ve İdareler lehine Müsteşarlık haricindeki kuruluşlar tarafından verilen garantilerden Müsteşarlık hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz
Tanımlar
Madde 5 - Bu Yönetmelikte geçen:
Bakan: Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanı,
Dış Finansman Kaynağı: Dış finansman sağlayan yabancı ülkeler, ülkelerce oluşturulan birlikler, resmi finansman fonları, uluslararası ve bölgesel kuruluşlar ile uluslararası sermaye ve finansman piyasalarında faaliyet gösteren yatırım bankaları da dahil olmak üzere bankalar, satıcı ve alıcı kredisi sağlayan kuruluşlar ile firmalar veya münferiden bunların her birini,
Garanti Değeri: Garantili Kredi kapsamında kuruluş tarafından geri ödemenin gerçekleştirilmemesi ihtimaline karşın ve/veya Hazine Yatırım Garantisi altında garanti verilen İdarenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi ihtimaline karşın ortaya çıkan riskin değeri,
Garantili Kredi: Hazine Garantisi sağlanan Krediyi,
Garanti Protokolü: Hazine Garantisi verilebilmesini teminen Müsteşarlık ile Kuruluş ve/veya İdare arasında imzalanan ve garanti verme koşullarını düzenleyen protokolü,
Hazine Garantileri: Hazine geri ödeme garantisini ve Hazine yatırım garantisini veya tek tek her birini,
Hazine Geri Ödeme Garantisi: Kamu iktisadi teşebbüsleri, özel hukuk hükümlerine tabi olmakla beraber sermayelerinin yüzde 50'sinden fazlası kamuya ait olan kuruluşlar, fonlar, kamu bankaları, yatırım ve kalkınma bankaları, büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlar ile sair yerel yönetim kuruluşları lehine bu kuruluşların dış finansman kaynağından sağladıkları dış borçlarının geri ödenmesi hususunda verilen garantileri,
Hazine Yatırım Garantisi: Yap-işlet-devret, yap-işlet ve işletme hakkı devri ve benzeri finansman modelleri kapsamında ilgili mevzuat hükümlerine dayanan ve bunlarla sınırlı olmak üzere verilen garantileri,
İdare: Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında 3996 sayılı Kanun Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin 94/5907 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın üçüncü maddesinin (e) bendinde tanımlanan idareyi,
Kanun: 28/03/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu,
Kuruluş: Kamu iktisadi teşebbüsleri, özel hukuk hükümlerine tabi olmakla beraber sermayelerinin yüzde 50'sinden fazlası kamuya ait olan kuruluşlar, fonlar, kamu bankaları, yatırım ve kalkınma bankaları, büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlar ile sair yerel yönetim kuruluşları,
Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını;
Risk Hesabı: Kanunun ilgili hükümleri çerçevesinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde oluşturulan hesabı,
Uluslararası Kredili İhale (UKİ): İlgili mevzuatta yeralan hükümler saklı kalmak kaydıyla bir tanesi Avrupa Birliği Resmi Gazetesi (Official Journal of European Communities) olmak üzere en az iki yabancı gazetede duyurusu yapılan ve yerli ve/veya yabancı firmaların katılımına açık ihaleyi,
ifade eder
Garanti Limiti
Madde 6 - Herhangi bir mali yıl içerisinde Hazine Garantileri altında sonuçlandırılan garantili finansman imkanlarının toplam tutarı o yıl Bütçe Kanununda belirlenen garanti limitini aşamaz
Hazine Geri Ödeme Garantisi Verilirken Uygulanacak Usul ve Esaslar
Madde 7 -
(Değişik madde: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/3 md)

21/07/2001 tarihli ve 24469 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Yıllık Yatırım Programında Yer Alan Projelere Dış Finansman Sağlanmasına İlişkin Esas ve Usullere Dair Tebliğ" hükümleri çerçevesinde dış finansman gerektiren projelerde UKİ'ye çıkmak esastır Ancak, uluslararası kuruluşlar ve yabancı hükümetlerden sağlanan finansman imkanları kapsamında ilgili anlaşmaların hükümleri geçerlidir Aşağıda yer alan mali kriterleri karşılayan ve Tebliğ hükümleri gereğince garantili kredi ile finansmanı gerçekleştirilmek üzere ihale edilecek projeler ile kamu kurum ve kuruluşlarının finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere temin ettikleri dış finansman için Müsteşarlık tarafından Hazine Geri Ödeme Garantisi verilir
Müsteşarlık aşağıdaki mali kriterlere göre Kuruluşun talebini değerlendirir:
1) Kuruluşun, Müsteşarlığa başvuruda bulunduğu tarih itibariyle, halihazırda bir itfa planına bağlı olarak ikraza bağlanmış yükümlülükleri hariç, Müsteşarlık tahtında vadesi gelmiş yükümlülüklerinden ödenmemiş Bir borcu bulunmaması,
2) Proje finansmanı için sağlanacak Garantili Kredinin geri ödeme döneminde öncelikle finanse edilen projeden temin edilen gelirlerin kredinin geri ödeme yükümlülüklerini karşılayacak şekilde olması, bu gelirlerin yetmemesi halinde kuruluşun öngörülen nakit akışının borç servisini ve kuruluşun Müsteşarlığa olan mevcut borçlarından kaynaklanan yükümlülüklerini karşılayacak düzeyde olması,
Proje finansmanı dışında Hazine Geri Ödeme Garantisi verilmesi durumunda Garantili Kredinin geri ödeme döneminde kuruluşun öngörülen nakit akışının borç servisini ve kuruluşun Müsteşarlığa olan mevcut borçlarından kaynaklanan yükümlülüklerini karşılayacak düzeyde olması
Kuruluş, yukarıda yer alan 2 kriteri karşıladığını ortaya koyacak projeksiyonları ve bu projeksiyonların dayandırıldığı varsayımları gösteren raporları Müsteşarlığa sunmak ile yükümlüdür Müsteşarlığın bu konuda yapacağı değerlendirmeler kuruluş tarafından ibraz edilen bilgi ve belgelerle sınırlıdır
Ancak, her durumda Müsteşarlığa yapılan garanti taleplerinin sonuçlandırılabilmesi için aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir:
a) Garantili Kredi ile finanse edilecek projenin yürütülmesinden, izlenmesinden ve gerçekleşmelere ilişkin raporlamadan sorumlu olacak ve borç servisini yürütecek ve izleyecek bir Proje Koordinasyon Biriminin kurulması,
b) Kuruluşun, 21/12/2002 tarihli ve 24970 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hazine Garantileri Kapsamında Yapılacak Ödemelerin Üstlenilmesinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerini yerine getirmesi,
c) Bütçe kanunlarıyla belirlenen garanti limiti kapsamında kalınması
Doğal afetler sebebiyle ivedilikle gerçekleştirilmesi gereken ve Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen projeler için yukarıdaki mali kriter ve koşullara uygunluk şartı aranmaz
Hazine Yatırım Garantisi Verilirken Uygulanacak Usul ve Esaslar
Madde 8 - Hazine Yatırım Garantisi sağlanması için Müsteşarlığa yapılan başvurularda; Müsteşarlık Hazine Yatırım Garantisi sağlanması ve garantinin kapsamı hakkındaki görüşlerini oluştururken aşağıdaki kriterleri dikkate alır;
1 Genel ve Katma Bütçe kapsamı dışındaki İdarenin, Yatırım Garantisi talebiyle Müsteşarlığa başvuruda bulunduğu tarih itibariyle, halihazırda bir itfa planına bağlı olarak Müsteşarlık tahtında vadesi gelmiş yükümlülüklerinden ödenmemiş bir borcu bulunmaması
2 Projenin işletme döneminde, Genel ve Katma Bütçe kapsamı dışındaki İdarenin nakit akışının, İdarenin proje kapsamındaki ödeme yükümlülüklerini ve Müsteşarlığa olan mevcut borçlarından kaynaklanan yükümlülüklerini karşılayacak düzeyde olması
3 Projenin yürütülmesinden, izlenmesinden ve gerçekleşmelere ilişkin raporlamadan sorumlu olacak ve borç servisini yürütecek ve izleyecek bir Proje Koordinasyon Biriminin kurulması
4
(Değişik bend: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/4 md)
İdarenin, 21/12/2002 tarihli ve 24970 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hazine Garantileri Kapsamında Yapılacak Ödemelerin Üstlenilmesinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerini yerine getirmesi
5 Bütçe Kanunlarıyla belirlenen garanti limiti kapsamında kalınması
İdare, Müsteşarlığa müracaatında yukarıda belirtilen 2 kriteri karşıladığını ortaya koyacak projeksiyonları ve bu projeksiyonların dayandırıldığı varsayımları gösteren raporları Müsteşarlığa sunmakla yükümlüdür
Garanti Protokolü
Madde 9 -
(Değişik fıkra: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/5 md)
Bu Yönetmelik kapsamında sağlanan Hazine Geri Ödeme Garantisi ve/veya Hazine Yatırım Garantisinin geçerlilik kazanması Müsteşarlık ile lehine garanti verilecek Kuruluş ve/veya İdare arasında Garanti Protokolü imzalanması kaydıyla mümkündür Garanti Protokolünün imzalanması Kredi anlaşmaları yürürlüğe girmeden önce sonuçlandırılır
İl özel idareleri, büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, kendilerine ait tüzel kişilerin ve/veya kendilerine bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar ile kendilerinin ve/veya kendilerine ait tüzel kişilerle kendilerine bağlı tüzel kişiliği haiz kuruluşların sermayesinin yarıdan fazlasına sahip olduğu özel idare şirketleri ile belediye iktisadi kuruluşlarının dış finansman kaynağından Hazine garantisi altında sağladıkları dış finansman imkanlarına ilişkin her türlü yükümlülüklerden ve bu yükümlülüklerin aksatılması neticesinde doğmuş olan ve doğabilecek Hazine alacaklarının geri ödenmesinden müteselsilen sorumludurlar
Kısmi Garanti
Madde 10 - Yukarıda belirlenen esaslara uygun olarak;
a) Hazine Geri Ödeme Garantisi, garantiye konu her bir kredi bazında koşulları belirlenmek üzere miktar ve/veya vade üzerinden,
b) Hazine Yatırım Garantisi, her bir garanti türü bazında fiyat/tarife, miktar ve süre üzerinden,
toplam yükümlülüğün %95'ine kadar kısmen verilebilir
(Değişik cümle: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/6 md;Değişik cümle: 26/11/2005-26005 SRG Yön/1mad)
Ancak, uluslararası ve bölgesel kuruluşlardan sağlanan krediler, yabancı ülkelerin Resmi İhracat Sigorta Kuruluşlarınca doğrudan sağlanan ihracat kredileri ile yabancı ülkelerin Resmi İhracat Kuruluşlarının garantisi ile sağlanan ihracat kredileri kısmi garanti uygulamasından istisna tutulur
Garanti Anlaşmasının ve Garanti Protokolünün Değiştirilmesi
Madde 11 - a) Hazine Geri Ödeme veya Hazine Yatırım Garantisinin mali koşullarının yeniden yapılandırılması durumunda revize edilen koşullara göre yeni bir Garanti Protokolü yapılabilir Ancak, yapılan değişiklik mali şartlarda bir iyileşme sağlıyorsa, yeni bir Garanti Protokolü yapılmaksızın mevcut garanti kapsamının geçerliliği devam eder
b) Garantili Kredi Anlaşması ve Garanti Protokolünün imzalanmasından sonra ek finansman ihtiyacı ortaya çıkarsa, bu miktar artışını karşılayan ek kredi tutarına garanti verilmesi; bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yeni bir Garantili Kredi Anlaşması ya da Tadili ile ek bir Garanti Protokolünün imzalanması kaydıyla mümkün olabilir
Dış Borç Ödeme Hesabı
Madde 12 -
(Mülga madde: 10/09/2003 - 25225 S RG Yön/6 md)

Garanti Ücreti
Madde 13 -
(Değişik bend: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/7 md)
Müsteşarlık, lehine Hazine Geri Ödeme Garantisi verilen taraftan bir defaya mahsus olmak üzere kuruluşun ödeme performansı ve finansman koşulları gibi kriterlere bağlı olarak garanti edilen tutarın %1'ine kadar garanti ücreti tahsil eder Hazine Yatırım Garantisi verilmesi halinde ise İdarenin koşullu yükümlülüklerinin gerçekleşme ihtimali ile uyarlanmış tutarının Garanti verildiği tarihteki değerinin İdarenin ödeme kabiliyetine bağlı olarak %1'ine kadar garanti ücreti tahsil edilir Garanti ücreti oranları Müsteşarlık tarafından belirlenir
b) Garanti ücreti, Garanti Protokolünün imzalanmasını takip eden 7 iş günü içinde Risk Hesabına kuruluş tarafından ödenir
Garantilerin İzlenmesi, Değerlendirilmesi ve Garanti Karşılıklarının Belirlenmesi
Madde 14 - a) İzleme: Borçlu Kuruluş veya İdarelerin bünyelerinde oluşturdukları Proje Koordinasyon Birimi, Projenin yürütülmesinden, izlenmesinden, proje kapsamında gerçekleşmelere ilişkin raporlamalardan; ve dış borç geri ödemelerinin doğru, düzenli ve tutarlı bir şekilde izlenebilmesinden, ilgili mevzuat çerçevesinde Müsteşarlığa raporlanmasından, Müsteşarlıkla gerekli koordinasyonun kurulmasından ve evrak akışının düzenli olarak sağlanmasından sorumludur
b)
(Değişik bend: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/8 md)
Değerlendirilmesi: Garantili kredi garanti süresinin sonuna kadar her yıl düzenli olarak izlenerek yeniden değerlendirilir
c)
(Değişik bend: 20/09/2003 - 25235 S RG Yön/8 md)
Garanti Karşılığının Belirlenmesi: Garantilerin bütçeleştirilmesi açısından yılı bütçelerine Risk Hesabı için konulacak ödeneğin belirlenmesinde, Garanti değeri ile sözkonusu hesabın gelir akımları birlikte esas alınır
Hazine Garantilerinin Bütçeleştirilmesi ve Muhasebesi
Madde 15 - Hazine garantilerinin bütçeleştirilmesi ve muhasebeleştirilmesi Kanun'un 14 üncü maddesi gereğince yürütülür Müsteşarlık bütçeleştirmeye ve muhasebeleştirmeye ilişkin usul ve esasları Maliye Bakanlığı ile birlikte belirler
Raporlama
Madde 16 - Müsteşarlık, üçer aylık dönemler itibariyle;
- Sağlanan Hazine geri ödeme garantileri altında temin edilen finansmanın borçlu ve alacaklı bazında listesini,
- Borçlusuna ve alacaklısına göre Hazine geri ödeme garantisi stok verilerini,
- Hazine geri ödeme garantisi verilen kredilerin dış borç servisi verilerini,
- Müsteşarlığın üstlenmek durumunda kaldığı Hazine garantilerinin listesini
kamuoyuna açıklar
Yürürlük
Madde 17 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer
Yürütme
Madde 18 - Bu Yönetmelik hükümlerini Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan yürütür

Kaynak: mevzuatadaletgovtr