Süleymân Rüşdî Efendi

SÜLEYMÂN RÜŞDÎ EFENDİ

Batı Anadolu'da Aydın taraflarında yetişen büyük velîlerden Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur Doğum târihi belli değildir Nâzilli'nin Karamullu köyünde doğdu 1834 (H1250) senesinde Nâzilli'de vefât etti

Süleymân Rüşdî Efendi, önce Karamullu köyünün efesi idi Halk kendisinden çok korkardı Daha sonra, Nâzilli'de Mehmed Zühdî Efendi'yi görüp, ona talebe oldu MehmedZühdî Efendi'nin yanında kemâle eren Süleymân Rüşdî Efendi, çok yüksek mertebelere kavuştu Efelik zamânında kullandığı bıçağını, palasını ve tüfeğini, oturduğu odanın duvarına astı Kendisine bağlı efeleri de ona talebe oldular Önceleri Mîrzâde diye meşhûr idi Sonra Rüşdî mahlasını aldı

Sultan İkinci Mahmûd Hân'a, Süleymân Rüşdî Efendi hakkında bâzı iftirâlar yapıldı Bunun üzerine Halîl Paşa vâsıtasıyla İstanbul'a dâvet edildi Süleymân Rüşdî Efendi, Pâdişâh'ın bu dâvetine icâbet etti İstanbul'a gelip, Fındıklı'da ikâmet etti Eyyûb'de, Râmi kışlası civârında Sultan İkinci Mahmûd Hân ile görüştü Süleymân Rüşdî Efendi, sanki pâdişâh ile değil de, sıradan bir kimse ile görüşüyormuş gibi rahat hareket ediyordu Sultan İkinci Mahmûd Hân, bâzı özelliklerinden bahsederek, pâdişâh olduğunu, pâdişâh karşısında daha başka davranması gerektiğini anlatmak isteyince, Süleymân Rüşdî Efendi; "Sultânım! Âhirette bahsettiğiniz evsâftan sormazlar Siz çobansınız Tebanızın çobanısınız Sürünüzden mesûlsünüz Size bunu sorarlar Sen buna dikkat et!" deyip oradan ayrıldı Bu yüzden Sultan İkinci Mahmûd Hanın takdir ve hürmetini kazandı Sonra Nâzilli'ye döndü Orada Allahü teâlânın emir ve yasaklarını anlatmaya ölünceye kadar devâm etti

Bir şiiri şöyledir:

Dâvetim var Zâhidâ meydân-ı ışka gelmeli,
Cild-i gafletten çıkıp, uryân-ı ışka gelmeli,
Cân u dilden gûş edip, irfân-ı ışka gelmeli,
Gelmeli şâhım deyû sultân-ı ışka gelmeli,
Anlayıp ışk hikmetin dîvân-ı ışka gelmeli

Süleymân Rüşdî Efendinin, Siyer-i sülûk ve Silsile-i Uşâkiyye'ye dâir iki eseri vardır Sülûk'a dâir olan eseri, birçok hakîkatlerden bahseder

1) Sefînet-ül-Evliyâ; c4, s260
2) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c18, s218