Edhem Paşa (İbrahim)

Edhem Paşa (İbrahim)

Sultan İkinci Abdülhamid Han devri sadrâzamlarından Devlet ve ilim adamı 1818 yılında Sakızda doğdu Koca Hüsrev Paşa tarafından yetiştirildi


Öğrenim için Fransaya giden ilk öğrenci grubu içerisinde bulundu (1830) 1839da Paris Mâden Okulunu bitirerek diploma aldı Avrupa mâden bölgelerinde uzun bir tetkik seyâhatinden sonra Türkiyenin ilk mâden mühendisi olarak İstanbula döndü


Önce Sarıyer bakır mâdeninde, sonra Gümüşhacıköy mâden müdürlüğünde çalıştı 1845te Keban ve Ergani mâdenleri başmühendisliğine tâyin edildi 1847de saray hizmetine alındı Bu sırada Sultan Abdülmecîd Hana Fransızca vesâir ilimler okuttu Encümen-i dâniş ve Tanzimât meclisi üyeliklerinde bulundu 1856da vezir rütbesiyle Hâriciye Nâzırı oldu ise de beş altı ay sonra çekildi Daha sonra Ticâret Nâzırlığı (1858) Meclis-i Vâlâ-yı Ahkam-ı Adliye üyeliği (1862), Adliye Nâzırlığı (1870), Berlin elçiliği (1876) görevlerinde bulundu 1877de Midhat Paşanın yerine sadrâzamlığa getirildi 1878de bu görevden alınarak Viyana elçiliğine, 1883te ise Dâhiliye Nâzırlığına tâyin oldu 1893te İstanbulda vefât etti


Değerli bir ilim ve devlet adamı olan Edhem Paşa, Jön Türk hareketine karşıydı Bu faaliyetlerin devleti felâkete götüreceği endişesiyle dâimâ pâdişâhın yanında yer aldı Devletine ilmî hizmetleriyle faydalı oldu Jeolojinin bilim dalı olarak yerleşmesine katkıda bulundu Dârülfünûnun biyoloji dersleri için mühim koleksiyonlar hediye etti