Said Halim Paşa (Mehmed)

Said Halim Paşa (Mehmed)

Osmanlı sadrâzamlarından, 1863 yılında Kahirede doğdu Mısır Vâlisi Kavalalı Mehmed Ali Paşanın oğullarından vezir Halim Paşanın oğludur Said Halim Paşa, mükemmel bir eğitim ve öğretim gördü Doğu ve Batı dillerinden Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca'yı öğrendi İsviçrede üniversiteye giderek beş yıl süreyle Science Politique öğrenimi yaptı Üniversite öğrenimini tamamlayınca İstanbula geldi


1888 yılında Şûrâ-yı Devlet (Danıştay) üyeliğine seçildi Bu sırada rütbesi mîrmîran idi 1900 yılında ise, Rumeli Beylerbeyliği rütbesini aldı


Said Halim Paşa, zararlı neşriyât ve silâh bulundurmakla itham edilip, hakkında soruşturma açılınca, ülkeyi terk etti Önce Avrupaya sonra da Mısıra gitti


23 Temmuz 1908de İkinci Meşrûtiyet îlân edilince, tekrar İstanbula döndü Halim Paşa, Şûrâ-yı Devlet üyesi olmak istediyse de, kadrosuzluk sebebiyle bu isteğine kavuşamadı Bu durum üzerine Halim Paşa, İttihat ve Terakki Partisine girerek politikaya atıldı Bu partinin adayı olarak belediye seçimlerine katıldı ve Yeniköy Belediye Dairesi Başkanlığına seçildi Halim Paşa, Cemiyet-i Umûmiye-i Belediye İkinci Başkanlığına, daha sonra da Âyân Meclisi üyeliğine getirildi Said Halim Paşa, Şûrâ-yı Devlet Başkanlığına seçildiyse de, bu vazîfeden kısa bir süre sonra 1912de ayrıldı İttihat ve Terakki Partisi Genel Sekreteri oldu 1913te Mahmud Şevket Paşa kabinesinde Şûrâ-yı Devlet Başkanı ve üç gün sonra da Hâriciye Nâzırı oldu Sadrâzam Mahmud Şevket Paşanın, 11 Haziran 1913te Divanyolunda otomobilinde öldürülmesi üzerine Said Halim Paşa, Sadâret Kaymakamı oldu Ancak İttihat ve Terakki Partisinin, Sultan Reşada baskısı üzerine, 12 Haziran 1913te sadrâzam, sadâreti süresince de Enver, Talât ve Cemal Paşaların kuklası oldu Halim Paşa, kurduğu kabinede Hâriciye Nâzırlığını da kendisi aldı


Birinci Dünyâ Harbi sırasında hükümet başkanı olan Said Halim Paşa, kendisinin haberi olmadan İttihatçılar tarafından harbe girildiğini sonradan öğrendi İstifâ etmesine rağmen, ısrarlar üzerine vazgeçti Fakat kendisinden habersiz kânunlar çıkarıldığını görünce, 3 Şubat 1917de sadâretten ayrıldı İttihat ve Terakki Partisinin iktidardan düşmesi üzerine, harp suçlusu olarak mahkemeye verildi


İstanbulun işgali sırasında, İngilizler tarafından 1919da Maltaya sürüldü Bir müddet sonra serbest bırakılınca Romaya gitti 18 Aralık 1921de, evinin önünde bir Ermeni tarafından vuruldu Mezarı İstanbulda, Sultan Mahmud Türbesi bahçesindedir


Said Halim Paşanın, İslâmlaşmak ve Taassub, Mukallidliklerimiz, İnhitât-i İslâm, Buhrân-ı Siyâsimiz, Meşrutiyet, Buhrân-ı İctimâîmiz, Buhran-ı Fikrimiz adlı eserleri vardır