Geri Git   ForumSinsi - 2006 Yılından Beri > Eğitim - Öğretim - Dersler - Genel Bilgiler > Eğitim & Öğretim > Tarih / Coğrafya

Yeni Konu Gönder Yanıtla
 
Konu Araçları
bitlisîlere, idrisi, ihtiyacımız

İdris-İ Bitlisîlere İhtiyacımız Var

Eski 08-02-2012   #1
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

İdris-İ Bitlisîlere İhtiyacımız Var




Yavuz Sultan Selim Han’ın müsteşarlığını


yapan İdris-i Bitlisî büyük


bir tarihçi, önemli bir din âlimi ve


aynı zamanda yetenekli bir siyaset


bilimciydi


Bitlisli olması sebebiyle bölge halkı


hakkında oldukça geniş bilgiye


sahipti Ayrıca bölge insanının


yapısını da gayet iyi biliyordu Yavuz


Sultan Selim Han, Doğu ve


Güney Doğu’da muhtelif aşiretlerin


reislerine, Şah İsmail’in itaatinden


çıkmaları için, Amasya’daki


otağından İdris-i Bitlisî’yi defalarca


adı geçen bölgeye gönderdi


Bitlisî’nin, Yavuz Sultan Selim


Han’ın emriyle bölgedeki çalışmaları


tam bir başarıyla sonuçlandı


İdris-i Bitlisi; Mardin, Urfa, Bitlis,


Diyarbekir, Sason, Hizan, İmadiyye


gibi birçok bölgeyi dolaşarak,


bu bölgelerdeki beylerin Osmanlıya


itaatlerini sağladı Hasankeyf


ve Siirt Eyyubî sülalesinden II


Halil, Bitlis Emiri Şeref Han, Hizan


Emiri Davut Bey, İmadiyye Hâkimi


Emir Seyfeddin gibi önemli şahsiyetler


dâhil olmak üzere yirmi beş


emir bir toplantı yaparak Osmanlı


tebaiyetini kabul etti Bitlisî’nin


Kürt beyleriyle anlaşarak onları


Osmanlıların yanına çekmesi,


böylece bu yörelerin savaş yapılmadan


Osmanlı egemenliğine


girmesi onun ne kadar sevilen sayılan


bir şahsiyet olduğunun ve siyasi dehasının apaçık göstergesidir


1517 yılında Mısır’ın fethine de katılan Bitlisî, 1520’de


yazdığı ve Yavuz Sultan Selim Han’ı övdüğü bir kasidesinde


memleketin iç işlerini tanzim eden esaslar


hakkında görüşlerini de belirtir Bitlisi’nin ayrıca II


Bayezid’e sunduğu ‘Münazara-i Savm-ü İd’ adlı temsili


bir öyküsü ile ölümünden sonra bazı parçaları ele


geçen ve oğlu Ebu’l-Fazl tarafından yeniden düzenlenen


Farsça ‘Selimname’si vardır Bunların yanında


İdris-i Bitlisî’nin Türkçe, Farsça, Arapça şiirleriyle edebiyat,


hadis ve siyaset bilimi üzerine yazılmış eserleri


de vardır


ÜMMETİN BİRLİĞİ İÇİN MÜCADELE ETTİ


Bitlisî’nin bu hizmetlerini günümüzde bazı çevreler


maalesef görmemezlikten geliyor, iyi idrak edemiyorlar


veya onu kasıtlı olarak anlamak istemiyorlar


Elbette onun gibi âlim, fazıl, Ümmeti Muhammed’in


ittihadını düşünmekten başka düşüncesi olmayan


güzide insanı anlamak için önce irfan sonra da basiret


lazım Bitlisî’yi siyasi tercihinden dolayı veya Yavuz


Sultan Selim Han’a yazdığı ‘Selimname’ yüzünden


eleştirenler yüzlerce yıllık büyük medeniyeti maalesef


içlerine sindirememiş, küçük hesaplar peşinde


çabalayıp durmaktadırlar Bunları neye dayanarak


söylüyoruz? İsterseniz Bitlisî’nin dava arkadaşının hayatından


bir pasaj sunalım da kiminle niçin beraber


olmuş? Neden onun için methiyeler yazmış? İyice anlayıp


öğrenelim


Yavuz Sultan Selim Han Mısır’ı fethedip, hilafeti esaretten


kurtarınca, alışkanlıkla kendisine de “Hakimu'l-


Haremeyn-i Şerifeyn” diyen hatibi susturup;"Benim


için, o mübarek makamların hizmetçisi olmaktan


daha büyük şeref olamaz Bana “Hadimu'l-Haremyni


Şerifeyn” (Kutsal yerlerin-Mekke ve Medine’nin hizmetçisi)


deyin" buyurmuştur Suudi Kralları bu veciz


ifadeyi günümüzde de bir unvan olarak kullanmaktadırlar


Sultan Selim, o günden sonra bu önemli


anın unutulmaması için başındaki sarığa sorguç denen


temsili bir süpürge yerleştirmiş, diğer padişahlarda


bu geleneği sürdürmüşlerdir Bu nüktenin anlamı


“biz kutsal mekânları başımızın tacı yaparız ve o


mekânların hizmetkârıyız” şeklindedir


Sekiz ay süren Mısır seferi sona ermiş, dönüş yolculuğu


başlamıştır Yavuz Sultan Selim’in yanında hocası


Anadolu Kazaskeri İbn-i Kemal de bulunmaktadır


Ordu ilerlerken çamurla kaplı bir sahadan geçilir


Bu arada hiç beklenmedik bir hadise olur ve İbn-i


Kemal’in atının ayağı sürçer Yerden sıçrayan çamurlar


Yavuz’un kaftanına yapışır Büyük âlim İbn-i Kemal


ise istemeyerek sebep olduğu bu durum karşısında


utancından başını önüne eğmiş beklemektedir


Selim Han, hocasının edebi ve mahcubiyeti karşısında


kızarır ve ilme ne kadar değer verdiğini anlatan


şu sözleri söyler: “Hocam üzülmeyiniz! Sizin gibi


bir âlimin atının ayağından sıçrayan çamur bizim için


bir şereftir, ziynettir” Ve kaftanını çıkarıp vezirine uzatırken:


“Vasiyetimdir, öldüğüm zaman bu kaftanı sandukamın


üzerine sersinler!” diye emir buyurur Gerçekten


de vefat ettiğinde ulu hakanın vasiyeti yerine


getirilmiş ve sözü edilen kaftan Yavuz Sultan Selim’in


sandukasını süslemiştir Böyle Peygamber sevgisine,


böyle alçak gönüllülüğe, böyle ilme ve âlime değer


veren insana 160 bin beyit medhiye de yazılsa


azdır Hangi milletten, hangi ırktan, hangi meşrepten


olursa olsun hiç fark etmez… İdris-i Bitlisî işte böyle


değerli, böyle faziletli bir komutanın, devlet adamının


yanında olmuştur Yani “Hadimu'l-Haremyni


Şerifeyn”’in şerefli bir nedimi olmuştur


Yaşadığı asrın ileri gelen âlimlerinden olan Bitlisî’nin


sohbetlerine padişahlar, devlet ileri gelenleri büyük


bir ilgi gösterirlerdi Bir müddet Yavuz Sultan Selim


Han ile sohbet arkadaşlığı da yapan İdris-i Bitlisî, 1520


tarihinde, Yavuz Sultan Selim Han’ın öldüğü sene İstanbul,


Eyüp Sultan’da vefat etti Mezarı, Eyüp Sultan-


Gümüşsuyu yolundan, kendi adı ile anılan İdrisköşkü


Caddesi’ne dönülen köşede, Kerimağa Sokağı girişinde


soldadır Bu mezarın hemen yanı başında muhterem


zevceleri Zeynep Hatun’un vakfederek yaptırdığı


mescit yer almaktadır Rivayetlere göre Zeynep Hatun,


vakfettiği bu mescidi bizzat kendi el emeği-göz


nuru ile eğirip, ördüğü çorap ve benzeri el işlerini satarak,


biriktirdiği para ile yaptırmıştır Buradaki mescit


ve mezarın çok yakınındaki bir parka İdris-i Bitlisî


adı verilmiştir Bugün İdris-i Bitlisî gibi aklıselim devlet


adamlarına ve muhterem hanımefendileri gibi annelere


ne kadar da çok ihtiyacımız var öyle değil mi


aziz dostlar? Kabirleri nur, mekânları cennet olsun…



Nidayi Sevim

Yenidünya dergisi aralık ayı sayısından alıntı

Alıntı Yaparak Cevapla
 
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !

Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.

Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.

IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.

« Önceki Konu   |   Sonraki Konu »


forumsinsi.com
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.